مطالب مرتبط با کلیدواژه

فلسطین


۱۰۱.

احیای هویت اسلامی فلسطین با تأکید بر دیدگاه امام خمینی (ره) و مام معظم رهبری در هندسه نوین جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 59 - 82

کلیدواژه‌ها: هویت اسلامی انقلاب اسلامی ایران فلسطین امام خمینی مقام معظم رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۰۵
ویژگی اسلامی بودن انقلاب کبیراسلامی ایران که حکایت از فرامرزی بودن باور های دینی است ، بازتاب وآثار برون مرزی خود را در در جهان وکشورهای مسلمان در منطقه غرب آسیا در لایه های مختلف داشته است که ؛ نمونه بارز آن پیشرانی در حمایت از فلسطین با هدف احیاء هویت کشور فلسطین تحت حاکمیت مردم این سرزمین بوده است . این نوشتارعهده دار بررسی وتحلیل موضوع " پیشرانی نظام اسلامی در راستای تحقق رهایی فلسطین از یوغ صهیونیسم در هندسه نوین جهانی با محوریت اندیشه رهبران انقلاب اسلامی ) می باشد .هدف در این مقاله ، تبیین و تحلیل عملکرد (ا قدامات و برنامه ها ) یی که مبتنی بر اندیشه رهبران انقلاب اسلامی ایران و نشانگر پیشرانی در حمایت و تحقق آرمان مقاومت و حاکمیت مردم فلسطین می باشد .نتایج تحقیق با عنایت به مبانی و ماهیت اسلام در مقابله با دشمن( قاعده نفی سبیل ) و لزوم حمایت از مظلوم حاکی از، اهمیت محوری و ضرورت هر چه بیشتر ایجاد همگرایی بین مسلمانان با توجه به ظرفیتها ی چند گانه معنوی ، مادی ، جغرافیایی و ظرفیت های دفاعی و مقاومتی در راستای حمایت از فلسطین در مقابله با نظام سلطه است که تاکنون نظام اسلامی ایران پیشرانی در این مهم بوده و زمینه ساز مقاومت واستمرار آن موجب رهایی و باز پس گیری فلسطین و نابودی غاصبان آن در هندسه نوین جهانی با افول قدرتهای امریکا و اسرائیل بشمار می آید. . که با روش کیفی و تکنیک توصیفی –تحلیلی بیان شده است
۱۰۲.

دراسه فی روایه ما تبقی لکم لغسان کنفانی

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال دوم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۶ 149 - 166

کلیدواژه‌ها: غسان کنفانی ماتبقی لکم فلسطین القضایا الإنسانیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۱۵۶
غسان کنفانی کاتب، وناقد، وروائی، وشاعر، وشهید، قد خرج بروایاته العدیده عن دائره الواقع الاجتماعی المحلی (هموم ناتجه عن نکبه فلسطین سنه 1948) إلی القضایا الإنسانیه العامه التی تتعلق بالوجود وبالإنسان. ما تبقی لکم، هی روایه تعتبر من بواکیر التجارب الحداثیه فی منبر الروایه العربیه، لا یستطیع القارئ العادی أن یفهمها، وحتی القارئ المختص یحتاج إلی الرویه حتی یستکشف مضامینها. قد استطاع الکاتب أن یصور قضایا مجتمعه من خلال رسم أحداثه. بعد قراءه هذه الروایه الاجتماعیه تتضح أن غسان کنفانی، کان یشاهد مشکلات المجتمع الفلسطینی، وقد تأثر بمشاهداته الدقیقه وکأنه ناطق باسم الطبقه الشعبیه، والطبقه المتوسطه التی کانت تعانی من مظاهر الظلم، والفساد، والفقر، والحرمان. والکاتب قد تحدث عن الواقع علی لسان الشخصیات الفلسطینیه. کانت هذه الروایه انعکاساً للمضمون الروحی لشعب معین فی مرحله معینه. یحاول غسان فی هذه الروایه الوصول إلی التعبیر المناسب عن أفکاره التحرریه وغایتها فکره العوده.  
۱۰۳.

الزمکانیه فی روایه "أعاصیر فی بلاد الشام"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۱ 67 - 80

کلیدواژه‌ها: نادیا خوست أعاصیر فی بلاد الشام الروایه المکان الزمان فلسطین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۸۳
قبضت الأدیبه السوریه نادیا خوست علی جمر الإبداع، ولوّنته بثقافتها بقدره وطرفه. فوفّرت لقصصها حساسیه فریده جعلتها واحده من المبدعات اللواتی یعتز اتّحاد الکتاب العرب بانتمائهن إلیه. فنادیا خوست تفوح بعطر بلاد الشام، فحناؤها لیس دمشقیا فقط.لعب المکان فی الروایه الفلسطینیه دورا وظیفیا واضحا، وارتبطت بمراحل الصراع العربی الصهیونی. فنلاحظ وجود نمطین للمکان فی الروایه السوریه هما: المکان المغلق والمکان المفتوح، ولکل منهما خصائص ومیزات تعکس الطبیعه الفکریه والنفسیه للشخصیه التی تعیش فیها.     لقد وعی الروائیون الفلسطینیون الأهمیه الکبیره للزمن. فهی تعود إلى الوراء لتسترجع أحداثا تکون قد حصلت فی الماضی. أو علی العکس من ذلک تقفز إلى الأمام لتستشرف ما هو آت، أو متوقّع من الأحداث.وفیما یلی یدرس البحث واقع الروایه، وأهم القضایا والمفاهیم والأفکار التی تناولوها بهذا الصدد،  ومن ثم یخلص إلى دراسه الروایه فنیا، فیقف علی علاقتها بالمکونات الروائیه: المکان والزمان.
۱۰۴.

موقف الأدب الفلسطینی عند جبرا ابراهیم جبرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال چهارم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۶ 115 - 125

کلیدواژه‌ها: الأدب العربی فلسطین القصه و الروایه جبرا ابراهیم جبرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۰۳
جبرا ابراهیم جبرا أدیب فلسطینی یعتبر من أکثر الأدباء العرب إنتاجاً و تنوعاً؛ و قدم للقاریء العربی أبرز الکتّاب الغربیین، و عرف بالمدارس و المذاهب الأدبیه الحدیثه، و أنه امتداد نوعی للمثقف العربی الحدیث فی شکله الکلاسیکی. ذلک أنه وطّد ما جاء به سابقوه و أضاف الیه جدیداً و أیضا یعطی ملخصاً من تنوع فنونه و آرائه و أفکاره فی قصصه. کان جبرا الکاتب و المترجم و الشاعر شخصیه فذه، کأنه واحد من شخصیات النهضه الأوروبیه العظیمه ک دافنشی ، التی لها إحاطه بالعلم و الأدب و الفن و التیارات الفکریه الأخری. جبرا کان متعدد الجوانب الذی مارس الکثیر من الأنواع الأدبیه: القصه، الروایه، النقد، الشعر، المسرحیه و الرسم؛ و هو من أبرز کتاب المعاصرین الذین قلیلاً ما درس أسلوبهم القصصی. أصدر جبرا سبع روایات و مجموعه قصصیه واحده.
۱۰۵.

فلسطین فی نظره الکاتب الشهید غسان کنفانی(رجال فی الشمس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال هفتم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۶ 103 - 118

کلیدواژه‌ها: غسان کنفانی رجال فی الشمس فلسطین الرمز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۸۵
غسان کنفانی کاتب، وناقد، وروائی وشاعر شهید، قد خرج بروایاته العدیده عن دائره الواقع الاجتماعی المحلی إلی القضایا الانسانیه العامه التی تتعلق بالوجود وبالإنسان. یدین غسان فی روایته، رجال فی الشمس، کل الأطراف التی تسبب فی نکبه فلسطین، القیادات العاجزه، والقیادات الخائنه والشعب المستسلم والذین تخلوا عن الأرض لیبحثوا عن خلاصهم الخاص والهرب هو الذی ینسی الانسان ذاته وآماله. فکره الهرب من الواقع هی من الأفکار التی تخضع للرفض فی هذه الروایه.
۱۰۶.

دراسه آثار الواقعیه الإنتقادیه فی شعر مجید البرغوثی للمقاومه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۹ 67 - 82

کلیدواژه‌ها: الواقعیه الإنتقادیه مجید البرغوثی فلسطین الکیان الصهیونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۵
الواقعیه فی الحقیقه إستعراض الحیاه الحقیقیه للمجتمع البشری ومعالجه الحقائق والقضایا الموجوده فی المجتمع. فی العصر الحاضر یتطرق الکثیر من الشعراء والکتاب إلی خلق الأعمال الأدبیه فی مجال الواقعیه الإنتقادیه لأجل عدوان الصهیونی ونهب الدول العربیه الإسلامیه من قبل أعداء لدودین مثل الولایات المتحده والکیان الصهیونی الغاصب. وهذه القضیه ظهرت ظهورا رائعا فی الأدب العربی المعاصر بعد قضیه فلسطین وأثرت علی الشعراء المعاصره بشکل ملحوظ. مجید البرغوثی (1947م) من هذه الشعراء المعاصره الفلسطینیه الذی تعرّف علی الثقافه واللغه الغربیه وللواقعیه الإنتقادیه آثار بارزه فی أشعاره. نحن فی هذا البحث نرید أن ندرس آثار الواقعیه الإنتقادیه- الإجتماعیه وتحلیل المقاومه ومکافحه الظلم فی أشعار هذا الشاعر الفلسطینی عن طریق المنهج الوصفی- التحلیلی. والنتیجه تحکی بأن الشاعر قد تطرّق إلی دراسه عوامل مثل الإنتقاد عن إیدیولوجیات الغرب السیاسیه والصدمه الإقتصادیه وفقر فلسطین ومعاناه النازحین والسجناء وقضیه الفلسطینیین وحقوقهم ومنزله النساء وتعظیم القاده الدینیه و... بأسلوب واقعی فی المستویات السیاسیه والتاریخیه والإجتماعیه والثقافیه.
۱۰۷.

الحریه والوطنیه فی شعر إیلیا أبو ماضی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۰ 73 - 84

کلیدواژه‌ها: إیلیا أبو ماضی التفاؤل الحریه فلسطین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۳
کان أبو ماضی طفلاً فی عصره، بسبب الظروف الاجتماعیه السیاسیه ووجود الأجانب فی بلاده، کان دائماً یشجع الناس علی أن یکونوا یقظین ویتحرکون نحو مستقبل مشرق. شرودر- السیاسه هو الشعور الداخلی للشاعر الذی ألم بألم مجتمعه، وهو متجذر بعمق فی حیاته، وقد کان لغه المجتمع بإبداعه الذاتی وذوقه الأدبی. فی قصیده أبو ماضی ، ینظر إلی التعاطف مع المجتمع، والاستیقاظ، ومحاربه الاستبداد، والتحریر وحب الوطن. إنه شاعر رومانسی استوعب أفکاراً متفائله من الطبیعه وتزامن مع مختلف الموضوعات الاجتماعیه والثقافیه والسیاسیه و... واستخدم الرمز الذی هو نوع من الأساس لأدب الأرض ویتناول القضایا الاجتماعیه- السیاسیه للأرض العرب، وخاصه لبنان وفلسطین، وهلم جرا. یبدو وکأن فلسطین لیست دوله عربیه إسلامیه، کجزء من عالم له الحق فی العیش بحریه- مثل أی إنسان ذی تفکیر حر. توصلت الأبحاث إلی أن التفاؤل والأمل فی المستقبل یمکن أن یجعلان تحریر الاحتلال.
۱۰۸.

صدی المقاومه فی شعر أحمد الوائلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۸ 113 - 134

کلیدواژه‌ها: المقاومه أحمد الوائلی فلسطین الشعر الجهاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۹۶
قضیه فلسطین والمقامه، من أهم القضایا فی العصر الحدیث، حیث نری کثیراً من الشعراء والأدباء المعاصرین قد تطرّقوا ورکَّزوا فی آثارهم علی فلسطین والمقاومه والصمود بوجه المحتل، وقد لفتت هذه الآثار أنظار الباحثین تجاهها ولقد شغلت المقاومه وأدبها حیّزَاً واسعاً فی دواوین الشعراء، فقلما نری شاعراً لم یتطرّق بشعره لهذه القضیّه العالمیه. کما اهتم المخرجون بالأفلام السینمائیه والمسلسلات التی تعنی بهذا المضمار، لتبیین ملامح وصدی المقاومه ومکانتها والإشادَه بها فی آثارهم فی العصر الحدیث، وتحفیزاً ونصرهً للشعب الفلسطینی من قبل المسلمین وکُل المَعنیین فی العالم من أجل حریّه هذا الشعب المضطهد والمظلوم، وتندیداً للإحتلال الغاشم الذی تزداد غطرسته وبغیه وظلمهِ تِجاه الفلسطینیین أرضاً وشعباً یوماً بعد یوم. وقد کان أحمد الوائلی وهو الخطیب الذی لا یُشق له غبار من المحفزین لمنهج المقاومه وعدم الإستسلام والتراجع أمام العدو الصهیونی الغاشم. وفی هذه الدراسه نبیّن ملامح المقاومه التی تلوح فی أشعاره، کالصمود أمام الإحتلال وتحفیز المجاهدین، علی المنهج الوصفی- التحلیلی، وفی النهایه نشیر إلی نتائج البحث التی من أهمها هی إهتمام الشعراء المعاصرین إلی عنصر المقاومه ومسانده الشعب الفلسطینی المضطهد.
۱۰۹.

بررسی بازتاب عشق به مفهوم وطن در اشعار بهار و ابراهیم طوقان

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال چهارم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۵ 97 - 122

کلیدواژه‌ها: عشق به وطن ملی گرایی شعر پایداری ایران فلسطین ملک الشعرای بهار ابراهیم طوقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۸۶
از آنجا که ایران و فلسطین، در طول تاریخ خود، همواره با حوادث فراوانی، دست به گریبان بوده اند، لذا ادبیات پایداری در این دو سرزمین، به شکلی بسیار برجسته رواج یافته است. بیان شاعرانه حس وطن دوستی، مبارزه علیه استبداد و استعمار، و فداکاری در راه وطن، از ویژگی های بارز این گونه ی ادبی بوده که در شعر پایداری این دو سرزمین، بازتابی گسترده داشته است. در جای جای دیوان اشعار، شاعر آزادی خواه ایرانی، ملک الشعرای بهار، و شاعر ملی گرای فلسطینی، ابراهیم طوقان، احساس عشق به وطن و جان بازی در راه آزادی آن، به خوبی متجلی است، و به دلیل اینکه درون مایه ی اصلی شعر میهنی این دو، تحریک حس وطن دوستی و تکیه بر ملی گرایی، به منظور خلق روحیه ی پایداری در میان مردم است، لذا شعر اجتماعی و سیاسی این دو، وجوه اشتراک فراوانی با هم یافته است.    
۱۱۰.

بررسی تطبیقی وطن دوستی محمود درویش و ملک الشعرای بهار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال دهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۸ 111 - 134

کلیدواژه‌ها: محمود درویش ادبیات مقاومت فلسطین دشمن اشغالگر اسرائیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۴۱
اگر شعرهای مربوط به فلسطین را تحت سه عنوان آوارگان فلسطینی، فداییان و مضامینی از قبیل بازگشت به فلسطین و فریاد رهایی فلسطین تقسیم کنیم؛ مشخص می شود که پس از 1967 که جنبش مقاومت فلسطین حضور گسترده خود را در نبرد با اسرائیل آشکار ساخت؛ شعرهای بسیار باارزشی در این رابطه سروده شد. محمود درویش شاعر مقاومت فلسطین(2008-1941م)، پس از 1967 شهرت بسزایی یافت. اشعار او را می توان به سه دوره طفولیت هنری با گنجشکان بی بال، میانه سالی با برگ های زیتون و دروه عمق و اصالت و پختگی با عاشقی از فلسطین و... طبقه بندی کرد. او یک گام عقب نشینی را خیزشی برای ده گام پیشرفت می شمارد و با عشقی که در دل دارد خطاب به هم وطن زجرکشیده فریاد می زند که هفت آسمان را تسخیر خواهیم کرد. با توجه به اینکه شعر محمود درویش نبض پنده ادبیات معاصر فلسطین است و در میان فریادهای امتناع و پژواک گلوله ها و آوای خون آلود پناهندگان؛ نشو و نما یافته، در این مقاله سعی بر آن است تا جلوه های ادبیات مقاومت، چون هویت ملی و وطن پرستی، تحریک غیرت ملی، مبارزه با ظلم دیرپا، تهدید و نصحیت دشمن و ایجاد امید در شعر او بررسی شود.
۱۱۱.

اشتراکات شعر مقاومت سمیح القاسم و حسین اسرافیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۴ 313 - 333

کلیدواژه‌ها: شعر مقاومت رمز اسطوره فلسطین شهادت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۳
سمیح القاسم و حسین اسرافیلی از شاعران برجسته مقاومت فلسطین و ایران هستند که در اشعار مقاومت خود دارای مضامین مشترکی می باشند؛ هر دو در مورد وطن خود اشعار زیادی سروده و از اسطوره و نماد و رمز در اشعار مقاومت خود استفاده کرده اند. اسرافیلی و القاسم از اسطوره عنقاء در اشعار خود بهره برده و هر دو خود را متعهد و ملزم دانسته اند که وظیفه خویش را در زمینه مقاومت به نحو احسن ادا کنند. نویسندگان جستار حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، اشعار مقاومت دو شاعر را با هم مقایسه کرده و وجوه اشتراک این دو شاعر را بررسی کرده اند. دو شاعر سنگ را نماد مقاومت فلسطین می دانند و هر دو از این نماد در اشعار خود بهره برده اند. شعر مقاومت دو شاعر، دعوت کننده به صلابت و استقامت، انسجام و فشردگی صفوف و بسیج نیروهای ملّی و جهان علیه دشمن پلید و اعلام جنایت او می باشد؛ ادبایی که با پایداری در برابر توطئه دشمن پلید و عدم پذیرش شکست، تا آخرین رمق مبارزه علیه ظلم و فساد را پیشه خویش نمودند.
۱۱۲.

بررسی و تطبیق مضامین پایداری در شعر بهاء الدین الأمیری و قیصر امین پور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 337 - 362

کلیدواژه‌ها: بهاء الدین الأمیری قیصر امین پور شعر فلسطین مقاومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۱۰
عمر بهاء الدین الأمیری از ادیبان معاصر کشور سوریه است که با نگاهی ویژه به مسأله فلسطین در آثار خود توانست خدمات ارزنده ای به جامعه فلسطین عرضه کند و روح مقاومت را در کالبد ملت فلسطین بدمد. در مقابل قیصر امین پور شاعر مقاومت فارسی از جمله ادیبانی است که تعهد نسبت به مسائل اجتماعی از جمله مسأله فلسطین بخش بزرگی از دغدغه های ذهنی وی بوده است. امید به رهایی، ستایش انقلابیون و ستم ستیزان، کودکان و نوجوانان کشور، بر ملا ساختن چهره رژیم اشغالگر، دعوت به قیام و پایداری، و ایجاد حسّ ملی گرایانه، از برجسته ترین مضامین پایداری این دو شاعر است. در این پژوهش سعی شده با محوریت این شش موضوع در شعر این دو شاعر، به بررسی و کشف مصادیق هم نوایی و تبیین تفاوت های نگاه آن ها پرداخته شود تا معلوم شود چگونه اندیشه ای در نقطه ای از جهان ظهور می یابد و در نقطه ای دیگر همان اندیشه به گونه ای دیگر مجال بروز می یابد.
۱۱۳.

بازتاب حادثه اشغال (1948) در شعر شاعران زن فلسطینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱ پاییز ۱۳۸۸ شماره ۱ 119-135

کلیدواژه‌ها: اسرائیل اشغال زنان شعر معاصر فلسطین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۶۲
: پس از اشغال فلسطین به دست صهیونیست ها در 1948، شماری از فلسطینیان در کشورهای عربی هم جوار آواره شدند و برخی دیگر در داخل سرزمین های اشغالی به ویژه کرانه غربی و نوار غزه سکنی گزیدند. از آن پس فلسطینیان هرگز روی آرامش، ثبات و استقرار سیاسی را به خود ندیدند. در نتیجه شعر معاصر نیز از این اوضاع نابسامان تاثیر پذیرفت. آوارگی، تبعید، قتل، غارت، مصادره ی املاک و اراضی، تخریب و ویرانی و دیگر رخدادهای سیاسی ناگوار این کشور سبب شد تا شاعران زن فلسطینی پس از «اشغال» پیوسته نظاره گر درد، رنج و اندوه بی پایان هم وطنان خود باشند و بی وقفه آلام آنان را در آثار خود به تصویر کشند. بدین سان شعر آنان که مالامال از احساسات و عواطف صادقانه بود، پیوندی ناگسستنی با توده ی مردم برقرار کرد؛ روحیه مبارزه طلبی و آزادسازی وطن را در کالبد فدائیان دمید و گامهایشان را در راه پیشبرد اهداف جنبش ملی فلسطین استوارترساخت.
۱۱۴.

جلوه های وطن پرستی در شعر زنان فلسطینی (با تکیه بر اشعار فدوی طوقان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۴ 115-130

کلیدواژه‌ها: زنان شعر معاصر فدوی طوقان فلسطین وطن پرستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۷۳
: اگر به بررسی شعر معاصر فلسطین خلال یک قرن گذشته بپردازیم، خواهیم دید که مفهوم ملیت و وطن بر دیگر مضامین شعری آن غلبه کرده است. شاید بدان سبب باشد که سرزمین فلسطین در طی این دوران پیوسته آبستن حوادث متعدد بود و همین اسباب و عوامل سبب شد تا حس وطن پرستی و دفاع از ملیت و کیان عربی پیوسته در میان شاعران فلسطینی جلوه گر باشد. از صدور اعلامیه بالفور، تلاش برای عملی کردن مفاد آن، مهاجرت گسترده و برنامه ریزی شده ی یهود به فلسطین، حمایت همه جانبه برای تجهیز و تسلیح آنان گرفته تا سرکوبی فلسطینیان، اهانت به مقدسات مذهبی آنان و قیام های سراسری چون 1936 تا 1939، جنگ های 1948، 1967 میلادی همه ی این عوامل در شعله ور ساختن روحیه ی وطن پرستی در میان فلسطینیان نقش به سزایی داشت. طبیعی است که شعر معاصر فلسطین به ویژه شعر فدوی طوقان نیز هم گام با آمال و آرزوهای ملی، در راستای ایفای رسالت سازنده خود به ترویج روحیه ی وطن پرستی بپردازد.
۱۱۵.

نگاه نمادین به زن در شعر معاصر فلسطین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۳ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱ 95 - 113

کلیدواژه‌ها: اشغال زن فلسطین نماد وطن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۷۶
در نظر شاعران معاصر فلسطینی خاک وطن اشغالی به مثابه دلبری است با بی نهایت نام های فریبنده و زیبا. شاعر برای دست یافتن به محبوب خود [وطن] از روزن? خیال وارد می شود و نگاه ویژه و متفاوتی به آن دارد. پس از وقوع حوادث سخت و بحرانی فلسطین که با اشغال این سرزمین در 1948 به اوج خود رسید، شاعر از «زن»به عنوان نمادی برای بیان احساس و شدت دلبستگی خود به وطن بهره جست. از این رو برای برانگیختن شور حماسه و ایثار در کالبد بی جان هموطنانش، میهن اشغالی خود را به زیبارویی دربند تشبیه می کرد که جوانان وطن برای آزادی او از بذل جان دریغ نورزیده اند. مسلماً جنیست شعرای فلسطینی در کیفیت بهره گیری از این نماد و نوع نگرش و تفکر آنان بی تأثیر نبوده است. نگارندگان در این پژوهش کوشیده اند تا به جستجوی نگاه نمادین شعرای فلسطینی به زن، از خلال آثار و اندیشه های دو تن از شاعران برجست? این سرزمین یعنی فدوی طوقان و ابوسلمی بپردازند.
۱۱۶.

تحلیل نقش جنسیت در غزل معاصر فلسطین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۴ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ 103 - 116

کلیدواژه‌ها: زنان شعر عاطفی شعر معاصر غزل فلسطین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۴
برخی از مضامین شعر معاصر فلسطین همواره مورد توجه و اقبال شاعران این سرزمین قرار داشته است که از این میان می توان به جلوه های گوناگون شعر عاطفی به ویژه غزل و شعر عاشقانه اشاره کرد. غزل از مهم ترین موضوعات شعر معاصر فلسطین به شمار می رود که شعرای مرد و زن این دیار بسیار در این عرصه هنرنمایی کرده اند. اما اختلاف چشمگیری میان غزل زنان و مردان فلسطینی وجود دارد که این امر از وجود تفاوت های جسمی و روانی آن دو نشأت می گیرد. در این مقاله سعی بر آن شده است تا این تفاوت ها مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و علل و انگیزه های آن واکاوی شود. در خلال این بررسی ها که به روش اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است، مشخص گردید که زنان به هنگام سرایش اشعار عاطفی و عاشقانه کمتر به ذکر مسائل جسمی و توصیف زیبایی های ظاهری محبوب می پردازند؛ نمود جلوه ها و مظاهر عاطفی در شعر آنان به مراتب قوی تر از شعر مردان است و استفاده از رمز، نماد و استعاره در شعر عاطفی زنانه کاربرد بیشتری دارد.
۱۱۷.

تحلیل نمادین رنگ در دیوان فدوی طوقان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۵ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 215 - 226

کلیدواژه‌ها: سبز سیاه فدوی طوقان فلسطین قرمز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۹۱
شاعران معاصر از تأثیر شگرف رنگ بر جسم و روح انسان سود جسته و برای بیان احساسات و عواطف درونی یا تشریح اوضاع اجتماعی و سیاسی زمانه خود از آن بهره گرفته اند. فدوی طوقان، شاعر متعهد و تأثیرگذارِ عرصه مقاومت فلسطین، نیز به کمک عنصرِ رنگ جلوه های مختلفی از دردمندی، دلتنگی، آرزومندی، و آرما نخواهی را در آثار خود به نمایش گذارده است. احساس زنانه و روح لطیف شاعر از ی ک سو و موقعیت سیاسی و اجتماعی حاکم بر سرزمین فلسطین از سوی دیگر، او را به سمت نمادگرایی و رنگ پردازی سوق می دهد. در این پژوهش، به روشی تحلیلی توصیفی، پربسامدترین مفاهیم نمادین رنگ از دیوان فدوی استخراج شده است . از یافت ه های پژوهش برمی آید که رنگ سیاه، سبز، و قرمز از پرتکرارترین رنگ ها به شمار می آیند. شاعر رنگ سبز را در معنی شادی، امید، نشاط، حرکت، و زیبایی یا سرزمین فلسطین و طبیعت این مرز و بوم به کار گرفته است. رنگ سیاه نیز بر مفاهیمی چون غم، اندوه، نومیدی، ظلم، خفقان، و حضور صهیونیست ها دلالت دارد. رنگ قرمزْ سرخی خون شهید، خروش همگانی، و عزم ملی را در اذهان متبادر م یسازد.
۱۱۸.

تجلّی کهن الگوی مادر مثالی در مادرانه های شعر محمد قیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۰ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 133 - 151

کلیدواژه‌ها: حمده فلسطین کهن الگو مادر مثالی محمد قیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۹۱
کهن الگوها به مثابه مفاهیم مشترکی از گذشته های دور در ضمیر ناخودآگاه بشر به جا مانده که این صور برای رسیدن به مرزهای خودآگاهی در خواب ها و رؤیاها و نیز آثار ادبی جلوه می کند. یکی از کهن الگوهایی که یونگ آن را در شمار پرمعناترین تجلیات روان جمعی به شمار می آورد، کهن الگوی مادر مثالی است که با ماهیتی مثبت و منفی، گاه به شکل شخصیت مادر واقعی و گاه در قالب اشکال و نمادهایی که بر جنبه مادرانه دلالت دارند، در آثار ادبی تجلی می یابد. محمد قیسی شاعر معاصر فلسطینی است که در سروده های خود به کهن الگوی مادر مثالی توجه وافر داشته و برای عمق بخشیدن به معانی شعر خود با الهام از متون دینی بر این کهن الگو جامه ای نو پوشانده است. از دستاوردهای این پژوهش، که به روشی توصیفی تحلیلی تدوین شده است، چنین استنباط می شود که در شعر محمد قیسی کهن الگوی مادر مثالی نمادی برای وطن اشغالی است و به مفاهیمی چون امید، پایداری، خیزش، آزادی و منجی ملت فلسطین دلالت دارد.
۱۱۹.

بحران فلسطین در اندیشه ی آیت الله بروجردی و امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بحران پژوهی جهان اسلام دوره ۹ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 103 - 130

کلیدواژه‌ها: آیت الله بروجردی (ره) امام خمینی (ره) فلسطین رژیم اسرائیل بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۵۱
هدف در پژوهش حاضر بررسی مسئله ی فلسطین در منظومه ی فکری آیت الله بروجردی (ره)  و امام خمینی (ره)  با استفاده از روش توصیفی– تحلیلی است. سؤال پژوهش این است که چه تفاوتی در رویکرد آیت الله بروجردی و امام خمینی نسبت به فلسطین وجود داشته است؟ دولت فلسطین در سال 1948 میلادی با رأی سازمان ملل متحد و نفوذ قدرت های بزرگ جهانی به دو دولت مجزا تقسیم شد که دولت فلسطین و رژیم اسرائیل حاصل این تصمیم بود. در مقابل این روند ایجادشده، اعتراض های گسترده ای از جمله حوزه های علمیه و مراجع در بازه های زمانی مختلف شکل گرفت. آیت الله بروجردی در زمان رژیم پهلوی دوم نسبت به این حادثه تلخ واکنش نشان داد که در اعلامیه ی ایشان آمده است و با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران نحوه ی برخورد با مسئله ی فلسطین قوت بیشتری گرفت و فضا جهت حمایت از فلسطین بازتر شد. یافته پژوهش نشان می دهد، آیت الله بروجردی و امام خمینی در چگونگی برخورد با مسئله فلسطین رویکرد متفاوتی داشتند. نگاه امام خمینی و آیت الله بروجردی در باب مسئله ی فلسطین بر اساس نگاه دو مرجع به بحث دین و سیاست و نحوه ی فعالیت آن ها در حوزه های دینی و سیاسی برمی گردد. فرضیه مقاله این است که با توجه به مبانی فکری امام خمینی و آیت الله بروجردی درباره ارتباط دین و سیاست، امام خمینی اعتقاد به کنشگری فعال و حمایت مادی و معنوی از مسئله فلسطین بود، اما آیت الله بروجردی به خاطر صیانت از حوزه علمیه نوپا، رویکرد کنشگری غیرفعال را در حمایت از فلسطینیان انتخاب کرده بود.
۱۲۰.

ویژگیهای رفتاری و عملکرد میدانی یهود در داستان های امروزی عرب (مطالعه موردی رمان های دمٌ لفَطیِر صَهیُون حاره الیهود و ربیع حار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 5 - 20

کلیدواژه‌ها: چهره یهود رمان عربی فلسطین دمٌ لفَطیِر صَهیُون حاره الیهود ربیع حار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۵۲
با تأمل ادبیات داستانی امروز عرب، آثار داستانی فراوانی را متأثر از جنگ بین مسلمانان عرب و صهیونیسم می یابیم که نویسندگان این آثار، مستقیم یا غیرمستقیم از این پدیده تأثیر پذیرفته اند تا چهره واقعی یهود غاصب را به جهان معرفی نمایند. قوم یهود با ویژگی های خاصی که دارد، به عنوان بدترین دشمن اسلام معرفی شده و هیچ کس به سرسختی او با مسلمانان مقابله نمی کند. تحقیق حاضر که به روش توصیفی – تحلیلی و با هدف معرفی چهره یهود در رمان های دمٌ لفَطیِر صَهیُون حاره الیهود و ربیع حار نگارش شده است، یافته ها حاکی از آن است که در هر دو رمان، آنان در آثار خود از حادثه تاریخی سخن می گویند و با بهره از ظرفیت های ادبیات داستانی، روایتی ماندگار از واقعیت ها بیان شده است و از تمامی مؤلفه ها و روایتی به عنوان نشانه ای برای تبیین اعتقادات و ایدئولوژی مورد نظر خود استفاده نموده اند تا تصویر واقعی یهودیان روشن گردد. در این رمان ها پیش زمینه ای را که عملیات شهادت آغاز می شود، روشن می کند و به سؤالات مطرح شده در عرصه بین المللی در مورد مقاومت، شهادت و آنچه غرب تروریسم می نامد پاسخ می دهند.