مطالب مرتبط با کلیدواژه

هویت فرهنگی


۶۱.

تعامل عناصر محلی و جهانی در تحول هویت فرهنگیِ کردستان ایران: مطالعه ای درباب منطقه هورامانِ تخت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 81 - 109

کلیدواژه‌ها: هویت فرهنگی بازاندیشی عناصر محلی عناصر جهانی هورامان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۳۱۶
مقاله حاضر به مطالعه نحوه تعامل عناصر محلی و جهانی در تحول هویت فرهنگی در کردستان ایران، منطقه هورامان تخت، پرداخته است. ورود عناصر مربوط به جهانی شدن به ساختار فرهنگیِ هورامان مشروعیت عناصر سنتیِ هویت ساز را زیر سؤال برده است. در چنین وضعیتی، مطالعه نحوه ساختارزدایی و بازسازی عناصر هویت فرهنگی حائز اهمیت است. روش تحقیق کیفی با استفاده از نظریه زمینه ای است. داده ها به یاری تکنیک های مصاحبه عمیق و مشاهده مشارکتی گردآوری شده و طی مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شده اند. نتایج پژوهش نشان داد که گرایشی درخور توجه به بازاندیشی در منابع هویت سازِ سنتی در هورامان وجود دارد و افراد مطالعه شده با «تعاملاتی نیت مند» با تغییرات پیش رو درصدد بازسازی عام گرایانه هویت فرهنگی شان هستند. در چنین نظام ارزشی ای، هر کنشی در جهت مشروعیت بخشی به نظام های ارزشی، با بازاندیشی آگاهانه در چارچوب منابع هویت بخش محلی، ملی و جهانی صورت می گیرد؛ بنابراین، می توان گفت، برخلاف تصور رایج مبنی بر زوالِ سنت ها و هویت های محلی، هنوز هم سنت های جامعه هورامان دارای کارکرد فرهنگ سازی و هویت بخشی در «نظامی بازاندیشی شده» هستند.
۶۲.

تأثیر اینترنت بر هویت اجتماعی - فرهنگی زنان

نویسنده:
منبع: پژوهش های اسلامی جنسیت و خانواده سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 21 - 34

کلیدواژه‌ها: اینترنت هویت اجتماعی هویت فرهنگی زنان مسلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۳۲۲
در دنیای امروز، اینترنت، از پیشرفتهترین رسانهها بوده و استفاده بسیاری دارد. زنان، از جمله کاربران فعال اینترنت هستند که استفاده از آن، تأثیرات مثبت و منفی بر هویت اجتماعی و فرهنگی آنها دارد. این پژوهش، تأثیرات مثبت و منفی اینترنت بر هویت اجتماعی و فرهنگی زنان را به صورت کلی و جزئی بررسی کرده و راهکارها و پیشنهادهایی نیز برای پیشگیری از آسیبها و تهدیدها مطرح میکند.
۶۳.

تاثیر گروه شغلی افراد بر نوع و میزان مصرف فرهنگی آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال نهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳۱ 133 - 156

کلیدواژه‌ها: زبان خارجی علاقه به زبان هویت اجتماعی هویت ملی هویت فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۳۵۴
این مقاله به تحلیل رابطه بین شغل، به عنوان یکی از اصلی ترین فعالیت های بشری و الگوی مصرف برخی کالاهای فرهنگی می پردازد. مطالعه مباحث نظری پیرامون ارتباط شغل با سبک زندگی و مصرف نشان می دهد که گروه بندی شغلی افراد به واسطه مؤلفه های ملموس و عینی سبک زندگی بر مصرف آن ها به ویژه مصرف فرهنگی تأثیرگذار است. یکی از متفکرانی که در این حوزه نظریاتی ارائه نمود، پی یر بوردیو است. همان طور که بوردیو تأکید داشت مصرف را باید مانند دسته ای اعمال اجتماعی و فرهنگی به عنوان راهی برای ایجاد تمایزات بین گروه های اجتماعی در نظر بگیریم. بر این اساس شغل افراد با توجه به اینکه یکی از مهم ترین عوامل نشان دهنده منزلت اجتماعی آن ها محسوب می گردد، به طور عامدانه یا غیرعامدانه عاملی برای در پیش گرفتن سبک متفاوتی از زندگی و نمایان ساختن آن به وسیله عینی نمودنش به صورت استفاده از کالاهای فرهنگی خاص دیده می شود. به تعبیر دیگر مدل نظری تحقیق حاضر نشان می دهد که چگونه گروه های شغلی مختلف با انتخاب الگوی های خاص مصرفی تلاش دارند تا روش زندگی مجزایی را انتخاب کرده و خود را از دیگران متمایز سازند. در واقع این تمایزطلبی از طریق اثرگذاری شغل افراد بر مؤلفه های عینیت یافته سبک زندگی امکان پذیر می گردد. روش تحقیق این پژوهش تحلیل ثانویه بوده که در آن از اطلاعات ثانوی پیمایشی ملی که در کل استان های کشور اجرا گردید استفاده شده است. نتایج نشان داده است که فرض های اصلی تحقیق مبنی بر وجود رابطه بین گروه بندی شغلی از جمله دانشجو، کارمند، معلم، مهندس، کارگر، بازاری و... و میزان مصرف کالاهای فرهنگی همچون تلویزیون، ماهواره، کتاب، سینما و... مورد تأیید قرار گرفته است.
۶۴.

رابطه بین استفاده از برنامه های ماهواره و هویت فرهنگی جوانان (مورد مطالعه: جوانان شهرستان شوش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۵ 55 - 84
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۶۳
هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطه استفاده از رسانه ماهواره بر هویت فرهنگی جوانان شهر شوش می باشد. به لحاظ نظری، برای بررسی این رابطه از دیدگاه های تلفیقی صاحب نظران جهانی شدن در حوزه ارتباطات و نیز نظریه پردازان وابسته به صنایع فرهنگی، و نظریه جامعه اطلاعاتی در خصوص پیامد این رسانه ها استفاده شده است. روش پژوهش، پیمایشی بوده و برای بررسی فرضیه ها از آزمون همبستگی پیرسون و جهت گردآوری اطلاعات از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام جوانان 16 تا 35 سال شهر شوش است که از میان آنها 384 نفر براساس فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفت. نتایج نشان دادند بین استفاده از برنامه های ماهواره و چگونگی گذران اوقات فراغت، عدم پایبندی به زبان بومی و سبک ازدواج غیر سنتی رابطه ای معنادار و مثبت وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از مدل رگرسیونی حاکی از آن است که بین استفاده از ماهواره با هویت فرهنگی بومی جوانان رابطه معناداری وجود دارد که به نوبه خود نشانگر تغییر رفتار جوانان به سمت الگوهای جدید است.
۶۵.

پیاده روی اربعین به مثابه اسطوره ای برای بازآفرینی هویت فرهنگی (تحلیل اسطوره شناختی پیاده روی اربعین حسینی)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰ 113-138

کلیدواژه‌ها: پیاده روی اربعین اسطوره هویت فرهنگی کمبل زیارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۴ تعداد دانلود : ۵۷۲
بستر شکل گیری هویت فرهنگی، زندگی جمعی است و اسطوره یک مقوله فرهنگی است که می تواند افکار و شیوه زندگی ما را هدایت و جهت دهد. اسطوره ها کارکردهای گوناگونی دارند که ساحت عرفانی و دینی آن در ایجاد و تقویت هویت فرهنگی مؤثر است. در همین راستا آفرینش پیاده روی اربعین به مثابه اسطوره برای جلوگیری از سرگشتگی جامعه توده ای نقش آفرین بوده و امکان عمل و فرصت در حوزه عمومی را فراهم می آورد. این مقاله با تحلیل اسطوره شناختیِ برگرفته از مؤلفه های اسطوره ای جوزف کمبل، درصدد بررسی معناداری تجربه زیسته زائران پیاده روی اربعین با آزمون t تک نمونه ای برآمده است تا ضمن پیکربندی اربعین با مؤلفه های اسطوره، به تبیین هویت فرهنگی بپردازد. از آن جایی که جایگاه واقعه عاشورا در ذهن و ضمیر شیعیان، دارای اعتبار و حجیت بوده و هم مبنای رفتار و کنش سیاسی و اجتماعی است یافته های پژوهش نشان می دهد پیاده روی اربعین در حیات بخشیدن به هویت فرهنگی و اجتماعی مؤثر بوده است.
۶۶.

ارائه مدل ساختاری سازی تفسیری بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی موثر بر هویت فرهنگی

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۲) حلد دوم 1-12

کلیدواژه‌ها: هویت فرهنگی سرمایه فرهنگی تحصیلات مدل ساختاری سازی تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۴۸۸
هویت فرهنگی یکی از مفاهیم چندبعدی در علوم اجتماعی است. هویت و فرهنگ روابط دیالکتیکی دارند و سبب توسعه و افزایش یکدیگر می شوند. افراد و جوامع بر اساس هویت فرهنگی خود تمایز پیدا کرده و خود را می توانند بر اساس دستاوردهای گذشته، منسجم و نوسازی کنند. افزایش و کاهش این نوع هویت منجر به انسجام و شکاف نسلی در جامعه می شود. این پژوهش برای شناسایی معیارها و بیان روابط بین آن ها، پس از مطالعه پژوهش های مرتبط، ابتدا مولفه های اثرگذار مشخص شده و پس از مصاحبه با متخصصان این حوزه با استفاده از متدولوژی تحلیلی نوین مدل ساختاری سازی تفسیری(ISM) روابط بین مولفه ها مشخص و در نهایت با استفاده از تحلیل MICMAC نوع متغیرها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری آن ها معین می گردد. نتایج این تحقیق نشان می دهد مولفه های اثرگذار بر هویت فرهنگی شامل پنج سطح است که سرمایه فرهنگی و تحصیلات در سطح پنجم به عنوان تاثیرگذارترین مولفه ها بر هویت فرهنگی است. همچنین بر اساس جدول MICMAC مولفه های در چهار گروه پیوندی، کلیدی، وابسته و مستقل قرار گرفتند که بیشترین مولفه در بخش پیوندی بوده است.
۶۷.

اهمیت نسبی پایبندی به هویت فرهنگی در بروز تعلق خاطر کاری کارکنان بانک های دولتی استان قزوین

نویسنده:
منبع: مطالعات رهبری فرهنگی سال دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴) 50-67

کلیدواژه‌ها: هویت فرهنگ هویت فرهنگی تعلق خاطر کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۲۰۶
هدف اصلی تحقیق، بررسی اهمیت نسبی پایبندی به هویت فرهنگی در بروز تعلق خاطر کاری کارکنان بانک های دولتی استان قزوین می باشد. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 201 نفر انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی برای طبقه بندی، تهیه نمودارها و جداول فراوانی استفاده گردید و برای آزمون فرضیه ها، ابتدا جهت آگاهی از نرمال بودن متغیرها از آزمون اسمیرنوف – کولموگروف استفاده شد، که مشاهده گردید متغیرها از توزیع نرمال برخوردارند و در این حالت با استفاده از آمار استنباطی به تجزیه و تحلیل فرضیه های تحقیق پرداخته شد و از آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای یافتن ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته و از تکنیک اهمیت نسبی استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد ابعاد هویت فرهنگی با تعلق خاطر کاری رابطه معنی داری دارند. همچنین یافته ها حاکی از آن است که ابعاد هویت فرهنگی در بروز تعلق خاطر کاری دارای اهمیت نسبی یکسانی نیست.
۶۸.

درآمدی بر آسیب شناسی تدریس فرهنگ در ایران: بررسی رابطه بین فرهنگ زدایی و هوش هیجانی در بین زبان آموزان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۷ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 79 - 98

کلیدواژه‌ها: تدریس فرهنگ فرهنگ زدایی هوش هیجانی هویت فرهنگی زبان آموزان انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۱۹۸
زبان آموزانی که انگلیسی را به عنوان زبان خارجی می-آموزند ممکن است در حین یادگیری زبان مقصد دچار نوعی بحران هویت شوند. مطالعه ی حاضر به بررسی رابطه ی بین فرهنگ زداییو هوش هیجانی در میان زبان آموزان ایرانی می پردازد و بر آن است که دریابد آیا فرایند رویارویی زبان آموزان با زبان انگلیسی منجر به بیگانگی فرهنگی در آنان می شود. به این منظور 80 دانشجوی زبان انگلیسی دانشگاه زنجان در پژوهش شرکت داده شدند و از آن ها خواسته شد که به تست وابستگی فرهنگ بومی (پیشقدم، 2012) و نیز تست هوش هیجانی (شات و همکاران، 1998) پاسخ دهند. نتایج تحقیق نشان داد که رابطه ی معناداری بین هوش هیجانی و فرهنگ زدایی وجود دارد. از آنجایی که مسأله ی آموزش زبان انگلیسی در ایران و تأثیرات احتمالی آن بر هویت فرهنگی حائز اهمیت بسیاری است، بررسی تأثیرات احتمالی فرهنگ زبان انگلیسی بر هویت زبان آموزان ایرانی می تواند در مسائل آموزش زبان راهگشا باشد. به ویژه توصیه می شود که برنامه ریزان درسی توجه ویژه ای به بایدها و نبایدهای گنجاندن مقوله فرهنگ در کتب آموزشی زبان انگلیسی داشته باشند.
۶۹.

هوش فرهنگی، هویت فرهنگی و استفاده عناوین خطابی انگلیسی توسط فراگیران ایرانی زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۹ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 585 - 608

کلیدواژه‌ها: هوش فرهنگی هویت فرهنگی عناوین خطابی چهار عنصر هوش فرهنگی هویت فرهنگی زبان اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۸۹
این مطالعه به بررسی اثر متقابل هوش فرهنگی و هویت فرهنگی بر استفاده از عناوین خطابی انگلیسی پرداخته است. پنجاه و دو دانشجو با سطح زبانی متوسط، به دو گروه هویت و هوش فرهنگی بالا و پایین تقسیم شدند. از شرکت کنندگان خواسته شد تا در مطالعه رابطه بین عوامل هوش فرهنگی و عناوین خطابی شرکت کنند و پرسشنامه های هویت فرهنگی، هوش فرهنگی و تست عناوین خطابی را پاسخ دهند. شیوه آماری مورد استفاده واریانس متغیری دو سویه و همبستگی پیرسون بودند. نتایج اثر متقابلی را بین هویت و هوش فرهنگی بر استفاده از عناوین خطابی انگلیسی نشان ندادند. افزون بر این، بین چهار عامل هوش فرهنگی و استفاده از عناوین خطابی نیز رابطه معناداری یافت نشد. یافته ها نشان می دهد که هویت فرهنگی در میان دانشجویان زبان انگلیسی در حال فراموشی است. همچنین، طرح موضوعاتی چون جهانی شدن و تفوق زبان انگلیسی در این مطالعه، نیاز به پژوهش های بیشتری را خاطر نشان می سازد.
۷۰.

نقش هوش چندگانه در هویت فرهنگی و پیشرفت زبان آموزان ایرانی زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۰ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 1 - 18

کلیدواژه‌ها: هویت فرهنگی زبان آموزان زبان انگلیسی پیشرفت زبانی هوش چندگانه یادگیری زبان انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۲۹۳
تسلط بر یک زبان خارجی مستلزم آشنایی با فرهنگ گویشوران آن زبان است.هدف از این مطالعه، بررسی رابطه هویت فرهنگی زبان دوم و پیشرفت زبانی، ارتباط هویت فرهنگی و هوش چندگانه، و رابطه هوش چندگانه و پیشرفت زبانی زبان آموزان ایرانی است.این مطالعه همچنین به دنبال این است که کدام نوع هوش می تواند هویت فرهنگی و پیشرفت زبانی را پیش بینی کند.در ابتدا برای انتخاب یک نمونه همگن از زبان آموزان آزمون تافل گرفته شد و 180 نفر انتخاب شدند.سپس آنها به پرسشنامه های هویت فرهنگی و هوش چندگانه پاسخ دادند.تحلیلهای آماری نشان داد که بین هویت فرهنگی و پیشرفت زبانی رابطه متوسط و معنادار، بین هویت فرهنگی و هوش چندگانه رابطه ای مثبت و معنادار، و بین پیشرفت تحصیلی و هوش چندگانه زبان آموزان رابطه ای مثبت و معنادار وجود دارد.همچنین هویت فرهنگی زبان آموزان از طریق هوش بین فردی آنها و پیشرفت زبانی توسط هوش زبانی قابل پیش بینی هستند.با آگاهی از این نتایج، معلمان زبان میتوانند خود را برای مقابله با چالش های احتمالی آماده کنند.
۷۱.

مطالعه جامعه شناختی هویت فرهنگی مهاجران لَک مقیم تهران (با تأکید بر مؤلفه زبان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 1-25

کلیدواژه‌ها: زبان مهاجران لَک هویت فرهنگی بازاندیشی مشارکت کنندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۶۸
هدف تحقیق حاضر، مطالعه وضعیت هویت فرهنگی مهاجران لَکِ ساکن محله ی نامجو تهران با تأکید بر مؤلفه ی زبان است. لذا، از رویکرد کیفی، روش نمونه گیری گلوله برفی، مصاحبه های نیمه ساخت یافته و عمیق با 17 نفر استفاده شد. مصاحبه ها با روش تحلیل تماتیک، تحلیل گردیدند. براساس یافته ها، تعلق و پایبندی، بازاندیشی و بازتعریف زبان (لَکی)، در بین نسل اول و دوم و نیز بین زنان و مردان مهاجر یکسان نیست که شرایط متفاوت جامعه پذیری، نقش مهمی در آن دارد؛ برخلاف جامعه مبدأ، جامعه ی میزبان بخش مهمی از هویت یابی و فرهنگ پذیری را به عهده ی فرد گذاشته که علاوه بر تفاوت های فردی، تفاوت نسلی را در شکل دهی به هویت برجسته می کند. بدین ترتیب با گذشت زمان و جایگزینی نسل ها، هویت فرهنگی تازه ای شکل گرفته که از مسیر زبان می گذرد. اکنون نوعی راهبرد یکپارچه سازی (هویت پیوندی) اساس فرایند فرهنگ پذیری مهاجرین است و با توجه به ویژگی سیال هویت، ممکن است در آینده جای خود را به مفهوم راهبردیِ همگونی فرهنگی بدهد.
۷۲.

رابطه استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با تحول هویت زبانی و فرهنگی در استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و دوم تابستان ۱۴۰۰شماره ۵۴ 183 - 212

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی مجازی تحول هویت هویت زبانی هویت فرهنگی قوم کرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۰۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و تحول هویت قوم کرد ، در استان کردستان به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی پیمایشی و ابزار اندازه گیری، پرسشنامه است. بدین منظور 384 نفر از کاربران شبکه های اجتماعی مجازی به صورت تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند . نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که بین هویت فرهنگی و هویت زبانی با استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی ارتباط آماری معنی دار و مثبت وجود دارد. میزان همبستگی بین هویت زیانی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 031/0 و 034/0؛ بین هویت فرهنگی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 036/0 و 026/0 می باشد. همچنین طبق نتایج پژوهش حاضر، بیشترین تأثیرپذیری از مدت استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی به هویت زبانی و بیشترین تأثیرپذیری از زمان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی به هویت فرهنگی مرتبط است . به طور کلی فضای مجازی، فرصت های شایسته ای را برای نمایاندن ,شناخت بهتر خود و دیگران در جریان تعاملات مجازی در اختیار ما قرار می دهد. در نهایت با توجه به نتایج این پژوهش و اثبات تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر تحول هویتی در میان اقشار مختلف جامعه، پیشنهاداتی در حوزه های برنامه ریزی ، توجه به ابزارها و مکانیسمهای هویت ساز جهت تقویت هویت اجتماعی به صورت کاربردی در جهت رفع و یا کاهش آثار مخرب شبکه های اجتماعی مجازی ارائه شده است.
۷۳.

میزان حضور فرهنگ غربی در زبان و بیان برخی از داستان نویسان امروز ایران (مطالعه موردی: شش رمان دهه 80)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن پژوهی ادبی زمستان ۱۴۰۰ شماره ۹۰ 31 - 57

کلیدواژه‌ها: داستان ایرانی هویت فرهنگی تصویر غرب غرب زدگی زبان دهه هشتاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۲۳۶
مقاله حاضر به بررسی منتخب داستان های دهه هشتاد از منظر کاربرد واژگان، عبارات و جملات آن ها می پردازد تا میزان حضور فرهنگ غرب و جایگاه فرهنگ خودی را در متون داستانی تبیین کند. درواقع، کمرنگ شدن حضور فرهنگ «خود» ی و بالارفتن میزان حضور فرهنگ «دیگری» در میان جامعه ای رخ می دهد که افراد آن در فضای فرهنگی و کارکردهای ارزشی خود چنان بی هویت می شوند که به راحتی از بنیان های اعتقادی خود جدا و پذیرای جریان های فرهنگی دیگری می شوند. بسامد بالای استفاده از واژه ها و اصطلاحات غربی در روایت های این دهه نشانگر کم توجهی به زبان فارسی؛ نیز فرهنگ و هویت ایرانی نزد شخصیت های داستانی این متون است. نشانه شناسی شش داستان برجسته و پرفروش این دهه نشان داد که فرهنگ غربی و کاربرد واژه ها و اصطلاحات آن در ادبیات داستانی معاصر نوعی ارزش به شمار می آید و شخصیت های این داستان ها بر این باورند که با همسوشدن با فرهنگ غربی می توانند برای خود جایگاه اجتماعی برتری فراهم کنند. این رفتار به مرورزمان موجب کنار رفتن فرهنگ خودی و تهی شدن هویتی افراد یک جامعه می شود. این پژوهش از منظر مطالعه فرهنگی بر روی متن صورت گرفته و هدف آن ضروری نشان دادن مسئله حفظ زبان فارسی و اصالت هویت ایرانی است.
۷۴.

عوامل تاثیرگذار بر هویت فرهنگی دانشجویان ایرانی عضو شبکه های اجتماعی (مطالعه موردی: فیس بوک، تلگرام و اینستاگرام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال هفتم تابستان ۱۴۰۰شماره ۲۶ 359-394

کلیدواژه‌ها: هویت فرهنگی شبکه های اجتماعی دانشجویان عوامل تاثیرگذار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۲۱۱
امروزه شبکه های اجتماعی مجازی به مثابه بستری برای انتقال پیام های فرهنگی نقش مهمی در شکل دهی به فرهنگ دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر هویت فرهنگی دانشجویان ایرانی عضو شبکه های اجتماعی مجازی انجام شد. نمونه پژوهش385 نفر از دانشجویان پر مصرف شبکه های اجتماعی (فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام) می باشند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. بر اساس یافته ها بین متغیرهای مستقل حضور و تعامل ، نوع شبکه، انگیزه-های استفاده از شبکه و انگیزه های انطباق بین فرهنگی دانشجویان با متغیر وابسته هویت فرهنگی رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد انگیزه استفاده از شبکه با 71/0 درصد ضریب مسیر بیشترین و نوع شبکه اجتماعی با ضریب مسیر 14/0 کمترین تاثیر را بر هویت فرهنگی دارد؛ بر طبق مدل نهائی برازش شده در مولفه های هویت فرهنگی، نظام اجتماعی با 74/0درصد ضریب مسیر نسبت به زبان با 64/0درصد ضریب مسیر بیشترین تاثیر را از متغیرهای مستقل می پذیرد. براساس نتایج لازم است پیش از هر گونه اقدام سیاستگذارانه، تصمیم سازی و جهت گیری های آتی در حوزه شبکه های اجتماعی از سوی سیاستگذاران و متولیان امر نیازها و انگیزه های دانشجویان چه در حوزه استفاده هدفمند از شبکه ها و چه در حوزه انطباق بین فرهنگی به رسمیت شناخته شوند.
۷۵.

نقش هنرهای شهری در بهبود کیفیت محیط زیست شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش هنر سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۳ ۸۴-۷۳

کلیدواژه‌ها: هنرهای شهری کیفیت زندگی محیط زیست شهری زیباسازی هویت فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۱۸۳
در چند دهه اخیر هنرهای شهری و مداخلات هنری با تنوع شکل، بیان و مفهوم گسترده، در بسیاری از جوامع شهری مورد توجه قرار گرفته است. مطالعات و تجربیات موجود نشان می دهد جدا از نیازهای اساسی و اولیه انسان ها، به منظور ارتقاء و بهبود کیفیت محیط زیست شهری، تأمین و تحقق نیازهای روحی، روانی و عاطفی مردم نیز امری انکارناپذیر و بدیهی است. با توجه به اهمیت موضوع و نقش تأثیرگذار هنرهای شهری در شادی و رضایت مندی مردم و تأثیر آن در سلامت و بهداشت روان و رفاه ذهنی جامعه، این مقاله با هدف تبیین نقش هنرهای شهری در بهبود کیفیت زندگی شهری به روش توصیفی- تحلیلی نگارش شده و در پی پاسخ به این پرسش است که بهبود کیفیت زندگی شهری با هنر و مداخلات هنری چه رابطه ای دارد و هنرهای شهری چگونه می توانند در بهبود کیفیت زندگی مؤثر باشند؟ بدین سبب ضمن اشاره به تعاریف موجود از «شهر»، «محیط زیست شهری» و شاخص های بهبود کیفیت زندگی، به اهداف و گونه های هنرهای شهری و به نقش این هنرها در بهبود کیفیت زندگی پرداخته شده است. روش پژوهش در مقاله حاضر کیفی و نوع پژوهش بر اساس هدف، بنیادی است و داده ها به صورت اسنادی گردآوری شده اند. در پایان مقاله استدلال شده که هنرهای شهری با طیف گسترده می توانند در سیاست های فرهنگی تأثیرگذار باشند و از طریق هویت سازی، زیباسازی، تلطیف فضاهای شهری، نشاط و سرزندگی و ... نقش مؤثری در بهبود کیفیت زندگی شهری داشته باشند.
۷۶.

عوامل موثر بر سرمایه فرهنگی شهروندان شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 135-163

کلیدواژه‌ها: سرمایه فرهنگی هویت فرهنگی طبقه اجتماعی اوقات فراغت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۱۸۳
سرمایه فرهنگی یکی از مفاهیم مهمی است که در سال های اخیر به خصوص در ایران مورد توجه صاحب نظران علوم اجتماعی قرارگرفته است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی و شناخت برخی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر میزان سرمایه فرهنگی در بین شهروندان کاشان است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایشی و ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل شهروندان شهرستان کاشان است که بین 373 نفراز آنان، پرسشنامه توزیع شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد میزان سرمایه فرهنگی شهروندان شهر کاشان درحد متوسط قرار دارد. بر اساس تحلیل تمیز (تشخیصی)، بعد اجتماعی - فرهنگی اوقات فراغت با 66/0 ، سپس بعد خانوادگی با 46/0 ، طبقه اجتماعی با 21/0 و در نهایت هویت فرهنگی با 15/0 توان تفکیک افراد برحسب سرمایه فرهنگی را دارند. همچنین بر اساس روش رگرسیون لجستیک اوقات فراغت اجتماعی فرهنگی، اوقات فراغت خانوادگی و سپس طبقه اجتماعی به ترتیب بیشترین تأثیر را بر سرمایه فرهنگی شهروندان دارند.
۷۷.

بررسی هویّت فرهنگی یادگیرندگان زبان انگلیسی به وسیله داستان های کوتاه: مطالعه موردی دانشجویان ایرانی رشته انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 31 - 61

کلیدواژه‌ها: هویّت یادگیرنده هویت فرهنگی سرمایه گذاری زبانی هویت سازی آموزش فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۱۳۰
مطالعات فراوانی بر اهمّیّت استفاده از ادبیّات در آموزش زبان و فرهنگ تأکید کرده اند. باوجوداین، تعداد مطالعات متمرکز بر اثرات آموزش زبان به وسیله داستان های کوتاه بر هویّت یادگیرندگان انگلیسی محدود است. این تحقیق به بررسی نقش آموزش داستان های کوتاه بر شکل گیری هویّت فرهنگی دانشجویان زبان انگلیسی در ایران می پردازد. هفت داستان کوتاه زبان مادری ترجمه شده و خارجی پیرامون مفاهیم فرهنگیِ وفاداری، عدالت و عشق در کلاس آموزش داده شدند. نمونه های انتخابی، هدفمند، چهار دانشجوی کارشناسی سال سوم رشته انگلیسی دانشگاه یزد بودند. هویّت سازی این نمونه های انتخابی از طریق مصاحبه های روایی، پرسشنامه های باز و مطالعه خاطرات مورد بررسی قرار گرفتند. پژوهشگران داده های مربوط به خودانگار ه گذشته، حال و آینده یادگیرند گان را جمع آوری و به وسیله تحلیل محتوای کیفی تجزیه وتحلیل کردند. از نظر تغییرات هویّت فرهنگی در این مطالعه می توان مسیر مشخصی را ثبت کرد که از احساس بیگانگی فرهنگی و برتربینی فرهنگ خارجی شروع و به مرحله تکریم هویّت ملّی، پاسداشت تنوّع بین فرهنگی و تمایل به عضویّت کارآمد در جوامع بین المللی می رسد. هم زمان با حرکت به سوی جهانی شدن، شرکت کنندگان تمایل به حفظ هویّت فرهنگی خود نیز نشان دادند. یافته ها همچنین صحّت نظریّات ساخت گرایی اجتماعی در مورد پویایی و چند گانگی هویّت را تأیید کردند. یافته های این تحقیق بر ضرورت تجدیدنظر هوشمندانه محتوای آموزشی استفاده شده در تدریس درس بیان شفاهی، در راستای تحکیم هویّت فرهنگی یادگیرندگان در مسیر متعارف جهانی شدن تأکید می کند.
۷۸.

بررسی رابطه میان هویت فرهنگی و نگرش دانش آموزان مقطع دبیرستان استان تهران نسبت به یادگیری زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 255 - 272

کلیدواژه‌ها: زبان آموزان زبان انگلیسی فرهنگ هویت هویت فرهنگی نگرش نسبت به زبان انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۷۷
ادراک رابطه میان فرهنگ، زبان، و هویت، برای همگی معلمان، به خصوص معلمان زبان های خارجی، امری بسیار مهم و ضروری است. این سه مقوله در ارتباط با هم، نگرش معلم را از یک سو، و نگرش دانش آموز را از سوی دیگر شکل می دهند. اهداف این پژوهش، بررسی رابطه میان هویت فرهنگی و نگرش دانش آموزان مقطع دبیرستان استان تهران نسبت به یادگیری زبان انگلیسی، و نیز بررسی حس هویت فرهنگی در میان دختران و پسران مقطع دبیرستان است. صد و هشتاد دانش آموز دوره دوم دبیرستان (88 دختر و 92 پسر) مناطق یک، پنج، دوازده و هجده، با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای نمونه گیری شدند. سپس، پرسشنامه های انگیزش و نگرش نسبت به یادگیری زبان خارجی، گاردنر- فرم کوتاه، و پرسشنامه هویت فرهنگی بصورت الکترونیکی میان افراد توزیع شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های آماری حاکی از آن بود که بین دو متغیر هویت فرهنگی و نگرش دانش آموزان نسبت به فراگیری زبان خارجی همبستگی منفی ضعیفی وجود دارد. به عبارت دیگر، میان افزایش آگاهی نوجوانان ایرانی (16-18 سال) نسبت به هویت فرهنگی ایرانی، و نگرش آن ها در باره فراگیری زبان خارجی رابطه منفی بود، که البته با توجه به نتایج پژوهش، شدت این رابطه ضعیف است. همچنین، تفاوت معناداری بین حس هویت فرهنگی دو گروه دانش آموزان دختر و پسر مشاهده نشد. نتایج پژوهش حاضر می تواند برای فعالان امر آموزش، به خصوص آموزش زبان انگلیسی، طراحان مطالب آموزشی، معلمان، مربیان تربیت مدرسان زبان مفید باشد.
۷۹.

هویت فرهنگی در غزلیّات حافظ شیرازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۱ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 49 - 71
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۳۷
دین، زبان، فرهنگ، جغرافیا و سرزمین و تاریخ را مهم ترین عناصر هویت ملی می دانند. اگرچه هویت فرهنگی از بطن هویت ملی سر برمی کشد و به ثمر می نشیند؛ اما به دلیل اهمیت فوق العاده آن، هویت ملی را گاه با استناد و رجوع بدان تعریف می کنند. هویت فرهنگی، شناسه منش، رفتار، کردار و آیین زندگی یک ملت است. ایران در طول تاریخ از فرهنگ غنی و قوی برخوردار بوده و در پرتو مواهب آن، آبرومند و سربلند زیسته است؛ اما چون هویت فرهنگی پدیده ای پویا و زایاست و همواره با تهدیدات جدی روبه روست، صیانت از آن، رسالت سنگین دولت، متولیان فرهنگی و هر ایرانی اصیل می باشد؛ به ویژه در عصر حاضر که هویت ملت ها در معرض آفات قرار گرفته و انسان ها نیز تحت فشارهای روحی و روانی شدید، آسیب های جانگزا دیده و از همین رو، عصر حاضر را «عصر اضطراب» و فشار روانی «بیماری تمدن جدید» نامیده اند. در جستجوی تبیین ویژگی های هویت فرهنگی، غزلیات حافظ شیرازی از چنان اصالت و مقبولیتی برخوردار است که در طول سده ها همواره اسباب استحکام هویت فرهنگی و اعتلای موازین اخلاقی بوده است. مؤلفه های هویت فرهنگی و آموزه های ناب اخلاقی و آیین زندگی در غزلیات حافظ بسیار گسترده است و در این مقاله پنج مؤلفه دین مداری، اعتدال، تقدیرگرایی، اغتنام فرصت و شادی مورد بررسی قرار گرفته است. آموزه های دینی و قرآنی، مهم ترین مؤلفه و پرورنده و گسترنده کیمیاگری معنوی، یعنی فضایل اخلاقی است. اعتدال، او را به مدارا و تقدیرگرایی به امیدواری وامی دارد. اما با اغتنام فرصت و اختیار عشق، پادزهر مرگ را می یابد و به زندگی معنا می بخشد و شادی و خوشدلی، یعنی آرامش پایدار قلبی را در خود برقرار ساخته و بدین ترتیب، به روشنی ضمیر و خودشکوفایی می رسد. مؤلفه های هویت فرهنگی در غزلیّات حافظ شیرازی به دلیل ماهیت زبان هنری، یعنی شعر، می توانند در زمینه های آموزشی بیشترین تأثیر را به جا گذارند.
۸۰.

سنجش اثرپذیری هویت ملی از بازساخت هویت فردی فراگیران زبان بیگانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۶۴) 3 - 20
تعداد بازدید : ۶۳۶ تعداد دانلود : ۱۳۵
هدف این پژوهش، واکاوی چالش های شناختی و اجتماعی ناشی از دگرگونی هویت فردی بر اثر فراگیری زبان بیگانه و سنجش اثرگذاری این سازه بر ساخت هویت ملی فراگیران است. در این راستا دویست و چهار فراگیر زبان انگلیسی برگزیده شدند و به دو پرسشنامه، یکی برای اندازه گیری دگرگونی هویت فردی (تغییر در اعتماد به نفس، تغییر جای سپار، تغییر افزون، تغییر مولد، ایستایی و دوگانگی) و دیگری برای پیمایش سازه هویت ملی پاسخ گفتند. نتایج به دست آمده، حاکی از رواج تغییر در اعتماد به نفس فراگیران زبان بر اثر یادگیری زبان بیگانه است. بررسی شاخصهای فردی گویش وران در این پژوهش، نشان دهنده تأثیر سن، جنسیت و سابقه فراگیری بر دگرگونی هویت فردی است. براساس نتایج و برآیندهای مذکور، بروز چالش های هویتی بر اثر تقابل ارزش های فرهنگی زبان مادری و زبان بیگانه، امری محتمل است. افزون بر این، طبق محاسبات پیش بین (رگرسیون)، اثرپذیری چشمگیر هویت ملی از دگرگونی های هویتی فردی فراگیران برآورد نشد، بر آن به این معناست که آموزش زبان بیگانه، تهدیدی علیه هویت ملی به شمار نمی رود و هم چنین می تواند در مواردی در انسجام و تکوین هویت ملی فراگیران نقش آفرین باشد. با تکیه بر نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود که جامعه هویتی فراگیران زبان بیگانه در نقشه جامعه شناختی هویت ایرانیان دیده شود.