مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
قوم گرایی
حوزههای تخصصی:
یکی از معضلات عمده جهانی درحال حاضر مسئله سوء مصرف مواد است. اعتیاد عامل بروز بسیاری از آسیب های اجتماعی و نابسامانی های خانوادگی و فردی است. هدف مقاله حاضر ضمن مطالعه و بررسی وضعیت سوء مصرف مواد مخدر و عوامل موثر بر آن، براین است تا بر اساس الگوی نظری - تحلیلی، نقش حاشیه نشینی را به عنوان عامل اساسی در بوجود آوردن این مسئله مورد ارزیابی قرارد دهد. روش تحقیق پیمایش و اسنادی بوده و اطلاعات لازم با استفاده از تکنیک های فیش برداری و پرسشنامه روی نمونه مورد مطالعه208 نفر از افراد ساکن شهرک گلستان اسلام شهر که با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی دو مرحله ای انتخاب شده بودند، جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو بخش آمار توصیفی و اسنباطی با توجه به آماره های متناسب ناپارامتریک(اسپرمن و من وایت نی) صورت پذیرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین پایگاه افراد، میزان ارتباط افراد با کجروها و پذیرش قومی با میزان سوء مصرف مواد مخدر رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین تفاوت معنی داری در میزان آنومی، سوء مصرف مواد و میزان ارتباط با کجروها، بین دو گروه حاشیه نشینان و غیرحاشیه نشینان وجود دارد. نتایج مطالعه نشان می دهد افراد پس از مهاجرت به حاشیه کلان شهر تهران و سکونت در شهرکی مثل گلستان (اسلام شهر) اقوام خود را از زادگاه خود دعوت به مهاجرت می نمایند و با توجه به اینکه قوم گرایی در این مناطق با این روند افزایش می یابد، یکی از موثرترین عوامل بر گسترش گرایش افراد به سوء مصرف مواد مخدر شناخته می شود.
بررسی تاثیرقوم گرایی بر قصد خرید با نقش میانجی خصومت، موقعیت اجتماعی و اعتماد به نفس مصرف کننده
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیرقوم گرایی بر قصد خرید با نقش میانجی خصومت، موقعیت اجتماعی و اعتماد به نفس مصرف کننده می باشد. بدین منظور با در نظر گرفتن مشتریان فروشگاه لوازم خانگی با استفاده از ابزار پرسشنامه به بررسی متغیرهای پژوهش پرداخته شده است. جامعه مورد بررسی مشتریان لوازم خانگی هستند که با توجه به نامحدود بودن جامعه، اندازه نمونه با توجه به فرمول نمونه گیری نامحدود ۳۸۴ نفر دز نظر گرفته شد. داده های پژوهش نیز با استفاده از نرم افزار SPSS و PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. از روش های آمار توصیفی و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج پژوهش بیانگر این است که متغیرهای پژوهش تاثیر معناداری داشته اند. خصومت و قوم گرایی بر قصد خرید تاثیر منفی و معناداری داشته اند. متغیرهای اعتماد به نفس و موقعیت اجتماعی بر قصد خرید تاثیر مثبت و معناداری داشته اند. پدیده ترجیح محصولات داخلی یا نظر منفی به کالاهای خارجی، تحت عنوان قوم گرایی، تعصب فرهنگی در برابر کالاهای خارجی بر قصد خرید مصرف کننده تاثیر گذار بوده است. به طور کلی قوم گرایی سبب می شود که مصرف کنندگان احساسات منفی نسبت به کیفیت و شرایط خرید محصولات خارجی داشته باشند.
مطالعه مدارای دینی اهل تشیع و اهل تسنن شهر زاهدان و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مدارای دینی و علل افزایش یا فرسایش آن، در جهانی آکنده از تنوع قومی، مذهبی و... به لحاظ نظری و تجربی به وضوح مشهود است. هدف این مقاله بررسی مدارای دینی بین دو گروه شیعه و سنی شهر زاهدان و عوامل مؤثر بر آن است. روش تحقیق پیمایش، و ابزار گردآوری آن پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق همه مردان و زنان 18 سال به بالای شهر زاهدان است که با فرمول کوکران، 384 نفر از آن ها برای مطالعه تعیین شدند. روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای است. نتایج نشان داد میانگین مدارای دینی 8/62 است که برمبنای مقیاس صفر تا صد بالاتر از حد متوسط است. میانگین مدارای دینی پاسخگویان در ابعاد همزیستانه، خویشتن دارانه و نسبی گرایانه به ترتیب معادل 8/64، 4/66 و 4/57 بوده است. همچنین یافته ها بیانگر آن است که مدارای دینی با سرمایه اجتماعی و تعلق ملی رابطه مستقیم، و با قوم گرایی رابطه منفی دارد. نتایج تحلیل چندمتغیره نیز نشان داد متغیرهای سرمایه اجتماعی، تعلق ملی، قوم گرایی و سن 21 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کرده اند. همچنین برازش مدل مطلوب بود که گویای تطابق آن با واقعیت است.
بررسی نقش دولت مدرن بر قوم گرایی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات تاریخ اسلام سال دوازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۴
۱۰۷-۱۲۰
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با پذیرش تنوع و کثرت قومی جامعه ی ایرانی به بررسی این موضوع می پردازد که چگونه ایجاد دولت مدرن پهلوی اول و سیاست های مبتنی بر مدرنیزاسیون موجب تشدید قوم گرایی در ایران شد. منش تحقیرآمیز و گرایش های خشن همگن سازی قومی نه تنها منجر به ساخت جامعه ی مدنی و انسجام ملی در ایران نگردید بلکه موجبات نارضایتی اقوام ایرانی را فراهم آورد. دولت پهلوی اول، نخستین دولتی بود که بر اساس اندیشه های ناسیونالیستی به دنبال ایجاد هویت ملی واحد برآمد و نه تنها نتوانست هویت ملی منسجمی ایجاد کند، بلکه با تلقی ناصحیح از ناسیونالیسم و مدرنیزاسیون روندی معکوس را پیمود و بذر تنش های قومی را در ادوار و بغرنج های سیاسی فراهم ساخت.
قومیت گرایی در عصر امویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
جامعه جزیره العرب بنابر اصول و قواعد جاهلیت عربی اداره می شد. ظهور اسلام در این منطقه به دگرگونی این اصول انجامید. اسلام، اصولی را امضا و اصولی را رد کرد. قوم گرایی و قبیله گرایی، از خصال جاهلی پیش از اسلام بود که اسلام سخت با آن مخالفت می کرد. پیامبر(ص) به شیوه های گوناگون با این خصلت جاهلی مبارزه کرد، اما این خصلت ریشه دار ماندگار بود؛ چنان که پس از ایشان دوباره سر برآورد. حاکمیت جامعه اسلامی پس از پیامبر(ص) و خلفای نخستین، به دست امویان افتاد و حاکمان اموی 91 سال بر جغرافیای مسلمان نشین حکم راندند و در این دوره بلند، قومیت گرایی و قبیله گرایی دوباره در جامعه مسلمانان تأثیر گذارد. این پژوهش نشان می دهد که قوم گرایی و قبیله گرایی در این برهه تاریخی به چه شکلی نمایان شده است. بر پایه یافته های تاریخی، همه حاکمان اموی از خاندان بنی امیه و از تیره سفیانی و مروانی بودند. هم چنین والیان، فرمان داران و استان داران، فرماندهان جنگ، قاضیان و ائمه جماعات، بیشتر عرب و به ویژه قریشی و اَموی بودند. رفتار حاکمان با عجمان بسیار ناشایست بود. عرب بر عجم بسی فضیلتی داشت و غیر عرب از حقوق انسانی محروم بود. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است.
ناسیونالیسم، قومیت و قوم گرایی (مطالعه موردی شهر بجنورد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این مقاله رابطه ناسیونالیسم (باستانی، مدنی و مذهبی) با متغیرهای قومیت و قوم گرایی در میان گروه های قومی (تات، ترک، ترکمن، فارس و کرد) ساکن در شهر بجنورد مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام پیمایش و توزیع پرسشنامه نمونه ای به حجم پانصد نفر به شیوه نامتناسب از میان مردان و زنان هیجده سال به بالای ساکن شهر بجنورد انتخاب شد. نتایج نشان داد؛ از میان متغیرهای مورد آزمون تنها دو متغیر مذهب و فاصله نسلی با ناسیونالیسم باستانی رابطه معنادار دارد و سایر متغیرها رابطه معناداری ندارند. همچنین از میان متغیرهای مورد آزمون فقط رابطه میان دو متغیر فاصله نسلی و سطح تحصیلات با ناسیونالیسم مذهبی معنادار است. ناسیونالیسم مدنی با هیچ کدام از متغیرهای مورد آزمون رابطه معناداری ندارد. رابطه بین قومیت، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، سطح تحصیلات و جنس نیز معنادار بود و سایر متغیرهای مورد نظر رابطه معناداری با قوم گرایی نداشتند. در پایان می توان گفت گرایش به ناسیونالیسم مدنی اولویت اول و غالب مردم شهر بجنورد است و سپس ناسیونالیسم باستانی و ناسیونالیسم مذهبی در اولویت های بعدی آنها قرار دارند. همچنین رابطه ضعیف و مثبتی بین قوم گرایی و گرایش های سه گانه ناسیونالیسم ایرانی وجود دارد.
مواجهه فرهنگی انبیاء^ با قوم گرایی از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات تفسیری سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۳
۱۹۵-۲۱۴
حوزههای تخصصی:
وابستگی افراطی به فرهنگ نیاکان که در جامعه شناسی به قوم گرایی تعبیر می شود، یک واقعیت اجتماعی فرازمانی است و مختص عصر انبیاء^ نبوده و اکنون نیز در قالب گرایش های افراطی اسلامی: طالبان، داعش، بوکوحرام، جبهه النصره و گروه صحابه پدیدار شده است. با توجه به این که انبیاء در خط مقدم مبارزه با این تفکر قرار داشته اند، بازخوانی روش های آنها در جهت کنترل و اصلاح این پدیده از متن قرآن کریم، برای رهبران و فرهنگیان امروز جوامع اسلامی، ضرورت پیدا خواهد کرد. از جمله نتایج مقاله حاضر آن است که انبیاء^ در تقابل با این تفکر ناسالم اجتماعی، روش های فرهنگی زیر را به کاربرده اند: تلاش در تغییر نگرش قوم گرایان، رشد عقلانیت و بارورسازی اندیشه و خرد و ارائه تحلیل جامع از حالات روحی و روانی اکثریت مردم و نقد آنها.
تبیین جامعه شناختی تأثیر قوم گرایی بر توسعه مدنی(موردمطالعه : استان بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر قوم گرایی بر توسعه ی مدنی شهروندان استان بوشهر انجام است. قوم گرایی در مقاله به معنای تعلق قومی و قوم دوستی مورد مطالعه قرار گرفت، جامعه آماری تحقیق، شهروندان استان بوشهر در نظر گرفته شد. حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر و با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و تصادفی پرسشنامه به اجرا درآمد. یافته ها نشان می دهد تاثیر متغیر قوم گرایی بر توسعه ی مدنی شهروندان معنادار و به میزان 37.4 درصد است. به عبارتی 37 درصد از تغییرات توسعه ی مدنی توسط متغیر قوم گرایی تبیین می شود و 63 درصد دیگر مربوط به سایر متغیرها می باشد. تاثیر متغیر مستقل بر مشارکت اجتماعی و مدارای اجتماعی برابر 36.9 و 28.8 درصد؛ بر قانون گرایی برابر 8.5- درصد و تاثیر متغیر قوم گرایی بر رفتار شهروندی برابر 48.7 و تحزب گرایی برابر 44.2 درصد بدست آمده است. در نهایت از طریق آزمون GLM برای بررسی آزمون مقایسه میانگین توسعه ی مدنی به تفکیک قوم مداری مشخص گردید که افراد مورد مطالعه که از سطح بالای قوم مداری برخوردارند به اندازه 79/43 واحد میانگین در مقام قیاس با افراد سطح متوسط قوم مداری؛ از توسعه ی مدنی بیشتری(بالاتری) برخوردارند.
تحلیل معمای استقلال طلبی اقلیم کردستان عراق
منبع:
آمایش سیاسی فضا دوره دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۸
294-306
حوزههای تخصصی:
در خاورمیانه معاصر مسئله کردها به عنوان بزرگ ترین قوم بدون دولت دائما پتانسیل به چالش کشیدن امنیت منطقه را داشته است. این نوشتار سعی دارد که از منظر رهیافت سازه انگاری و با تکیه بر عناصر مادی و معنایی به بررسی ابعاد موضوع بپردازد. سؤالی که در این پژوهش فرا روی محقق قرار گرفته این است که نسبت امکانات و محدودیت های جدایی طلبی اقلیم کردستان عراق چگونه است و وزن کدام یک در ادامه این مسیر هویت طلبی بیشتر است؟ فرض نگارنده در این پژوهش این است که افزایش و گسترش مطالبات قومی در ارتباط با مسئله کردی در عراق هم خوانی جدی با مختصات ژئوپلیتیکی و امنیتی هم عراق و هم بازیگران درگیر منطقه ندارد و همچنین با حمایت جدی و واقعی بازیگران فرامنطقه ای نیز همراه نبوده است. در پایان با بررسی سناریوهای محتمل در ارتباط با مسئله استقلال طلبی کردهای عراق این نتیجه حاصل شده است که بحران کردی در آینده نیز ادامه پیدا خواهد کرد و راهکار مشخص و غیر امنیتی برای حل آن از سوی بازیگران درگیر پی ریزی نشده است.
تأثیر جهانی شدن و هویت ملی بر رفتار مصرفکننده ایرانی پوشاک خارجی در شهر تهران
حوزههای تخصصی:
مطالعه حاضر تلاش می نماید تا این موضوع را بررسی نمایدکه ابعاد جهانی شدن و ابعاد هویت ملی در میان ایرانیان چگونه خواهد توانست بصورت مستقیم و غیر مستقیم بر نگرش مصرفکنندگان در زمینه مصرف پوشاک خارجی و بطور خاص پوشاک مد خارجی اثر گذار باشد. روش پژوهش حاضر بر مبنای هدفکاربردی و بر اساس مسیر از نوع توصیفی پیمایشی بوده و جامعه آماری آن شامل مصرفکنندگان پاساژ جمهوری تهران می باشد. تعداد نمونه مورد نظر 10 برابر گویه های پرسشنامه تعیین گردید و 411 نفر به صورت تصادفی از مشتریان انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده های تحقیق پرسشنامه استاندارد بوده و روایی آن مورد تایید خبرگان قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه نیز برای هر دسته از گویه های مربوط به فرضیه ها به روش آلفایکرونباخ بالاتر از 70/0 محاسبه شده است. تجزیه تحلیل داده های بدست آمده از اجزای پرسشنامه با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری بهکمک نرم افزار ایموس، انجام پذیرفت. یافته های حاصل از آزمون یازده فرضیه، حاکی از آن استکه متغیر پذیرش رفتار مصرفکننده جهانی بر پذیرش مد جهانی و مادی گرایی تاثیر مثبت دارد. همچنین هویت ملی مصرفکنندگان بر قوم گرایی و پذیرش مد جهانی تاثیر منفی دارد. همچنین متغیر پذیرش فرهنگ مصرف جهانی بر قوم گرایی تاثیر منفی و متغیر هویت ملی بر مادی گرایی تاثیر منفی دارد. همچنین تاثیر متغیرهای جمعیت شناختی بررسی گردید و درآمد و تحصیلات بر پذیرش فرهنگ مصرف جهانی تاثیر مثبت و بر هویت ملی تاثیر منفی داشتند، اما متغیر جمعیت شناختی سن بر هویت ملی تاثیر مثبت داشت ولی فرضیه تاثیر منفی آن بر پذیرش فرهنگ مصرف جهانی مورد تایید قرار نگرفت.
تبارشناسی چالش «قومیت گرایی یهود» قبل از ظهور و ارائه راهکارهای مواجهه با آن(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۱
107 - 136
حوزههای تخصصی:
شواهد تاریخی و روایی مبنی بر تقابل قوم یهود با حضرت مسیح7، پیامبر اکرم؟ص؟ و حضرت مهدی؟عج؟ را نشان میدهد. مستنداتی نیز دال بر وجود قومیتگرایی افراطگرایانه یهود هم در فقرات عهد عتیق و جدید، همچنین تلمود و بسیاری از آیات و روایات اسلامی، علاوه بر جریانات تاریخی مواجهه این قوم با انبیای بزرگ الهی، همگی به مثابه چالش بزرگ فرا روی حکومت موعود امم است. طیف گستردهای از روایات باب امام مهدی؟عج؟، گمانههای قومیتگرایی را از مهمترین چالشهای تهدیدکننده حکومت عدالتخواه حضرت رقم میزند. هدف پژوهش حاضر تبارشناسی چالشهای قومی، تا قبل از دولت امام مهدی؟عج؟ است.
قوم گرایی و تأثیر آن بر روابط جمهوری اسلامی ایران و آذربایجان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره چهارم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۳
205 - 238
حوزههای تخصصی:
فروپاشی اتحاد شوروی یکی از مهمترین رویدا د های جهان در نیمه قرن 20 بوده است و تأثیرات عمیقی در سطح جهان، منطقه و روابط بین کشورها به جا گذاشته است . نتیجه این فروپاشی ظهور و حضور جمهوری های جدید در آسیای مرکزی و قفقاز است، از جمله این کشورها جمهوری آذربایجان می باشد . البته 1297 ش) نیز دارای استقلال بود و - 1918 م( 1299 - این کشور در سالهای 1920 سپس به اتحاد جماهیر شوروی الحاق گردید . آذری ها با اکثریت 90 درصد و زبان ترکی، مذهب شیعه و احساسات شدید میهن پرستی جمعیت جمهوری آذربایجان را تشکیل می دهند. ایران و جمهوری آذربایجان به رغم داشتن اشتراکات فراوانی چون فرهنگ، تاریخ، دین و مذهب و مرز مشترک روابط پرتنشی با یکدیگر دارند. حال این سوال پ یش می آید که چرا به رغم این اشتراکات روابط این دو کشور تن شآمیز است؟ فرضیه نویسندگان این است که عامل قوم گرایی که تحت عنوان آذربایجان واحد از سوی جمهوری آذربایجان تبلیغ می شود (و به عاملی در سیاسی شدن قوم آذری ایران تبدیل شده است) مانعی در برقراری ارتباط مناسب بین ایران و جمهوری آذربایجان می باشد و توانسته است نقش سایر عوامل تسهیل کننده در برقراری ارتباط بین دو کشور را (تاریخ مشترک، دین و مذهب مشترک،مرز مشترک و... ) تحت الشعاع خود قرار دهد و منجر به تنش در روابط بین دو کشور گردد.
زمینه های افزایش حملات تروریستی در عراق پس از سقوط صدام(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره پنجم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۴
163 - 184
حوزههای تخصصی:
یکی از مهم ترین پیامدهای حمله آمریکا به عراق و سرنگونی رژیم صدام حسین، افزایش ناامنی و خشونت در عراق بود. خشونتی که بارزترین جلوه آن، در حملات تروریستی – اغلب به صورت بمب گذاری انتحاری- جلوه گر شده است. در بازه زمانی2003 تا 2008 این خشونت ها و حملات تروریستی افزایش بی سابقه ای یافت به طوری که پس لرزه های آن هنوز هم کماکان ادامه دارد. هدف نوشتار حاضر، پاسخگویی به این سوال است که زمینه های دخیل در بروز و افزایش حملات تروریستی در عراقِ پس از سقوط صدام کدامند؟ در پاسخ به این پرسش، با فاکتور گرفتن از عاملان حملات تروریستی و اهداف آنان، این فرضیه مطرح می شود که عوامل مختلف تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در افزایش حملات تروریستی در عراق جدید نقش دارند. در چارچوب فرضیه فوق و با استفاده از مدل نظری سازه انگاری، سه عامل اصلی شامل تاریخ سیاسی عراق و حزب بعث، اختلافات قومی و مذهبی و حمله آمریکا به عراق مطرح و مورد بررسی و تحلیل قرار می-گیرند.
طراحی مدل همگرایی ملی اقوام در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی سال ۲۱ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۸۲)
109 - 134
همگرایی ملی یکی از عوامل اصلی پایداری نظام های سیاسی و اجتماعی و یکی از اهداف و حوزه های اصلی جامعه پذیری سیاسی در همه ی نظام های سیاسی است که نقش اساسی در ثبات حاکمیت و هم چنین توسعه و پیشرفت ملت ها در فضای کشور خود و حتی فراتر از آن در محیط بین المللی را دارد. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تئوری داده بنیاد و با هدف دستیابی به مدلی برای همگرایی ملی اقوام در ایران متناسب با مقتضیات کشور اجرا شده است. برای این منظور، طی برگزاری مصاحبه های اکتشافی با 14 نفر از خبرگان علمی و اجرایی کشور، مدل همگرایی ملی اقوام در ایران طراحی شد. مدل طراحی شده شامل پنج بعد اصلی «شرایط علی بروز همگرایی اقوام»، «بستر شکل گیری همگرایی اقوام»، «راهبردهایی برای همگرایی اقوام»، «عوامل مداخله گر در همگرایی اقوام» و «پیامدهای همگرایی اقوام» می شود که هر یک از آنها، ابعاد، اجزا و عناصر تشکیل دهنده ی همگرایی ملی اقوام را نشان می دهد.
درآمدی بر زمینه های مارکسیستیِ طرح «مسأله ملی» در ایران 1358-1300(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی سال ۱۹ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۷۳)
35 - 56
قومیت گرایی از پدیده های سیاسی عصر جدید است که پس از فروپاشی شوروی و روند شتاب زده ی جهانی شدن و ظهور گفتارهای پست مدرن، ابعاد وسیعی یافته است. قومیت گرایی در گذشته به صورت یک گفتمان حاشیه ای، فاقد مبانی فکری اصیل و تاریخی بود و همواره سوار بر ایدئولوژی های سیاسی دیگر به میدان سیاست می آمد.
این پدیده ابتدا براساس گفتارهای چپ مارکسیستی و به تقلید از تئوری های لنین، رواج پیدا کرد. حزب کمونیست ایران در اواسط دهه ی 1920 میلادی نخستین بار به این مسأله توجه کرد. سپس احزاب توده، فرقه دموکرات آذربایجان و کردستان و سایر سازما ن های چپ گرا تا بهمن 1358 زمینه های نظری متنوعی را در این حیطه باب کردند. این تحقیق می کوشد تا ریشه های فکری قومیت گرایی را در بسترهای فکری اولیه آن، یعنی بستر مارکسیسم لنینیسم، موشکافی کرده و نشان دهد که گفتمان قومیت در ایران تا اندازه زیادی متأثر از گفتارهای چپ است.
روش تحقیقِ این مقاله توصیفی تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه ای است. مفروض اصلی این مقاله بر این گزاره مبتنی است که گفتمان قومیت، میراث دار بخشی از گفتمان مارکسیسم لنینسم است که با عنوان «مسأله ملی» در ادبیات سیاسی چپ مطرح و این میراث به واسطه ی احزاب و سازمان های چپ به این جریان فکری سیاسی منتقل شد.
تأثیر جهانی شدن و هویت ملی بر رفتار مصرف کننده ایرانی (مطالعه موردی: محصولات برند بی بی لند شهر رشت)
حوزههای تخصصی:
مطالعه حاضر تاثیر جهانی شدن و هویت ملی بر رفتار مصرف کننده ایرانی در زمینه بررندهای ایرانی برای خرید سیسمونی در بین شهروندان شهر رشت را مورد بررسی قرار داد. روش پژوهش حاضر بر مبنای هدف کاربردی و بر اساس مسیر از نوع توصیفی پیمایشی بوده و جامعه آماری آن شامل مصرف کنندگان محصولات برند بی بی لند شهر رشت می باشد. تعداد نمونه مورد نظر 10 برابر گویه های پرسشنامه تعیین گردید و 411 نفر به صورت تصادفی از مشتریان انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده های تحقیق پرسشنامه استاندارد بوده و روایی آن مورد تایید خبرگان قرار گرفته است. پایایی پرسشنامه نیز برای هر دسته از گویه های مربوط به فرضیه ها به روش آلفای کرونباخ بالاتر از 70/0 محاسبه شده است. تجزیه تحلیل داده های بدست آمده از اجزای پرسشنامه با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار ایموس، انجام پذیرفت. یافته های حاصل از آزمون یازده فرضیه، حاکی از آن است که متغیر پذیرش رفتار مصرف کننده جهانی بر پذیرش مد جهانی و مادی گرایی تاثیر مثبت دارد. همچنین هویت ملی مصرف کنندگان بر قوم گرایی و پذیرش مد جهانی تاثیر منفی دارد. همچنین متغیر پذیرش فرهنگ مصرف جهانی بر قوم گرایی تاثیر منفی و متغیر هویت ملی بر مادی گرایی تاثیر منفی دارد. همچنین تاثیر متغیرهای جمعیت شناختی بررسی گردید و درآمد و تحصیلات بر پذیرش فرهنگ مصرف جهانی تاثیر مثبت و بر هویت ملی تاثیر منفی داشتند، اما متغیر جمعیت شناختی سن بر هویت ملی تاثیر مثبت داشت ولی فرضیه تاثیر منفی آن بر پذیرش فرهنگ مصرف جهانی مورد تایید قرار نگرفت.
بررسی بین طبقه ای نگرش مصرف کنندگان استان کرمانشاه در خصوص محصولات چینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر قصد خرید محصولات چینی در بین مصرف کنندگان محصولات چینی در استان کرمانشاه و در 5 طبقه محصول انجام شده است. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس استفاده شده است. به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز، پرسشنامه ای مشتمل بر 27 گویه طراحی و در بین نمونه ها توزیع و تکمیل گردید. برای تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی و روش مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزارهای SPSS و Smart PLS استفاده شد که هر طبقه محصول به صورت مجزا و در نهایت تمام طبقات محصول با هم مورد بررسی قرار گرفته اند که با توجه به نتایج مدل معادلات ساختاری برازش مناسب مدل پیشنهادی تأیید گردید یافته ها نشان داد که پنج متغیر، قوم گرایی، قیمت، عزت نفس، موقعیت اجتماعی و تجربه قبلی خرید بر قصد خرید مشتری تأثیرهای مثبت و معناداری دارند، در طبقه خودرو، تأثیر تجربه قبلی خرید بر قصد خرید، قوم گرایی بر موقعیت اجتماعی و موقعیت اجتماعی بر عزت نفس شخص؛ در طبقه لوازم خانگی، تأثیر قیمت بر قصد -خرید و تجربه قبلی خرید بر قصد خرید و موقعیت اجتماعی بر عزت نفس؛ در طبقه تلفن همراه، تأثیر تجربه قبلی خرید بر قصد خرید، موقعیت اجتماعی بر قصد خرید و موقعیت اجتماعی بر عزت نفس؛ در طبقه پوشاک، تأثیر تجربه قبلی خرید بر قصد خرید، موقعیت اجتماعی بر قصد خرید و قوم گرایی بر موقعیت اجتماعی و در نهایت در طبقه صنایع دستی، تأثیر تجربه قبلی خرید بر قصد خرید، موقعیت -اجتماعی بر عزت نفس مورد تأیید قرار گرفتند.
بررسی تاثیر مالکیت برند و تفاوت قیمتی برند داخلی و خارجی بر قصد خرید با تعدیل گری قوم گرایی مصرف کننده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
قوم گرایی مصرف کننده باعث افزایش حس میهن پرستی و تقویت هویت قومی و هویت فرهنگی می شود. در حالیکه مطالعات پیشین نشان می دهد که قوم گرایی بر قصد خرید کالا با برند داخلی یا خارجی اثر می گذارد نقش تفاوت های قیمتی کالای خارجی و داخلی بر قصد خرید و اینکه اثر قوم گرایی تا چه میزان می تواند اثر تفاوت قیمتی را بر تمایل به برند داخلی یا خارجی خنثی می نماید کمتر موردتوجه قرارگرفته است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر مالیکت برند و ادراک مصرف کننده از تفاوت قیمتی برند داخلی و خارجی بر قصد خرید با نقش تعدیل گری قوم گرایی مصرف کننده می باشد. در این تحقیق جامعه آماری ساکنین شهر تهران می باشند . روش نمونه گیری این تحقیق، روش نمونه گیری در دسترس است و با توجه به نامحدود بودن جامعه بر اساس جدول کرجسی و مورگان (1970) حجم نمونه 384 نفر برآورد گردیده . برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه و برای جمع آوری داده ها از برند اسنوا و ال جی به عنوان نمونه ای از برند داخلی و خارجی استفاده شده است . روش نمونه گیری در دسترس بوده . نتایج نشان می دهند که مصرف کنندگانی که سطوح بالایی از قوم گرایی را دارا هستند کمتر تحت تأثیر تغییرات قیمتی قرار می گیرند و در هر حال از تولیدات با برند داخلی حمایت می کنند. هم چنین مصرف کنندگان قوم گرا هنگامی به حمایت برند ایرانی خواهند پرداخت که قیمت برند خارجی در حال افزایش باشد البته در حالتی که قیمت کالای ایرانی نیز در حال افزایش باشد این گروه از مصرف کنندگان دست از حمایت نمی کشند ولی شدت آن کمتر می گردد.
الگوسازی ساختاری عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تأثیرگذار بر هم گرایی بین قومی در شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
کشور ایران از جمله کشورهایی است که اقوام بسیار زیادی دارد؛ بنابراین باید به این امر توجه کرد که انسجام و یکپارچگی در روابط و مناسبات اجتماعی، در میان شهروندان و اقوام مختلف از عوامل مؤثر در توسعه اجتماعی جوامع است؛ بنابراین هدف مقاله حاضر، بررسی عوامل تأثیرگذار بر هم گرایی بین قومی در شهر اهواز است. روش اجرای پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش شامل افراد بالای 16 سال دو قوم بختیاری و عرب شهر اهواز است که حجم نمونه براساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد و برای روایی و پایایی متغیرهای پژوهش از الگو سازی معادله های ساختاری استفاده شده است. نتایج بخش الگوی اندازه گیری نشان می دهد که شاخص های روایی و پایایی میزان مطلوبی دارند. یافته های پژوهش بیانگر تأثیر معنی دار متغیرهای پژوهش بر میزان هم گرایی بین قومی در میان پاسخگویان است. با توجه به نتایج پژوهش میزان تأثیر متغیر سرمایه فرهنگی (327/0)، قانون گرایی (312/0)، میزان استفاده از رسانه های جمعی (256/0)، اعتماد اجتماعی (185/0)، احساس تعلق اجتماعی (114/0) و قوم گرایی (187/0-) است؛ از این رو در بخش الگوی ساختاری نیز با توجه به اعداد معناداری می توان نتیجه گرفت که فرضیه های پژوهش تأیید شده است؛ بنابراین تأثیر متغیر سرمایه فرهنگی، قانون گرایی، اعتماد اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، قوم گرایی و میزان استفاده از رسانه های جمعی بر هم گرایی بین قومی در میان پاسخگویان تأیید شده است. همچنین، نتایج الگو سازی معادله های ساختاری نشان می دهد که متغیر سرمایه فرهنگی بیشترین تأثیر را بر متغیر هم گرایی بین قومی متغیر دارد و در مرتبه بعد متغیرهایی چون قانون گرایی، میزان استفاده از رسانه های جمعی، قوم گرایی، اعتماد اجتماعی و احساس تعلق اجتماعی قرار دارند. همچنین، 2/44 درصد از تغییرات متغیر هم گرایی بین قومی ازسوی متغیرهای پژوهش تبیین شده است. با افزایش میزان اعتماد اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، سرمایه فرهنگی، گرایش به قانون گرایی، میزان استفاده از رسانه های جمعی و کاهش میزان قوم گرایی در میان پاسخگویان می توان میزان هم گرایی بین قومی را در میان پاسخگویان افزایش داد.
نگاهی ایرانی به فهم موانع و ناکامی در روابط تهران - باکو(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست جهانی دوره چهارم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۴)
202 - 165
روابط آذربایجان با ج. ا. ایران تحت تأثیر وجهه آن به عنوان کشوری شیعی و تحت حاکمیت یک دولت سکولار فعال شکل گرفته است. در این میان، بیش از آنکه عوامل جغرافیا، مذهب و قومیت باعث تقویت روابط شده باشد، از آن ممانعت کرده است. این کشور در اغلب مواقع، نقش مخالف ایران را در منطقه ایفا می کند و به رغم جمعیت عمدتاً شیعه، حکومتی غربگرا دارد و شدیداً تلاش می کند تا به آن چیزی که ایران نیست، تبدیل شود. بررسیِ کلیِ روابط خارجی آذربایجان در ارتباط با ایران نشان می دهد که این روابط عموماً مبتنی بر حسن همجواری بوده و از نظر تجاری در سطحی نه چندان مطلوب قرار دارد؛ اما در کنار آن، به لحاظ سیاسی و همچنین از بعد امنیتی دارایِ چالش هایی بوده است. عوامل و دلایل متعددی در این ارتباط دخیل و موجبات واگرایی دو کشور را در قالب یک نظام معنایی منفی فراهم آورده است. اما در این مقاله، مشخصاً از «زاویه دید ایران» به این روند نگریسته می شود و در این راستا، مسائلی همچون قوم گرایی، برخی تحرکات ضدایرانیِ باکو، چالش های رژیم حقوقی و نظامی گری در قلمرو خزر، و همکاری های پر ابهام آذربایجان با اسرائیل و همچنین آمریکا از جمله عوامل مؤثر در این قضیه محسوب می شوند که ایران نیز نسبت به آنها حساسیت ویژه ای دارد. نظر به این مهم، مقاله حاضر، ضمن بررسیِ متغیرهای اثرگذار در ناکامی روابط دو کشور، به گونه ای توصیفی - تحلیلی به واکاوی و تبیین مجموعه عوامل مورد ادعا در این خصوص می پردازد