نظریه داده بنیاد

سکوت سازمانی یکی از مسائلی است که سازمانها پیوسته درگیر آن هستند اما به دلیل ماهیت پیچیده این مسئله، اغلب، نبود صدای مخالف به معنی نبود مسئله تلقی می گردد. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به مدلی در حوزه سکوت سازمانی زنان در دانشگاه با استفاده از روش نظریه داده بنیاد صورت گرفته است. اهمیت پرداختن به سکوت سازمانی زنان تاکید بر این نکته مهم است که زنان متخصصی که در سازمان مشغول به کار می شوند و انتظار می رود از دانش خود در راستای اهداف سازمان قدم بردارند تصمیم به سکوت و انسداد فرآیند تسهیم دانش می گیرند. برای استخراج مولفه های اصلی و تاثیرگذار بر سکوت سازمانی زنان، از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است و با 20 نفر شامل زنان استاد دانشگاه، مدیران گروه و متخصصان (مرد و زن) در دانشگاه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، مصاحبه عمیق صورت گرفته است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش داده بنیاد، در مرحله کدگذاری باز، 6 مقوله محوری، 30 مفهوم و 668 کد استخراج شده است. یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد که اصلی ترین دلیل سکوت زنان در سازمان «ساختار مردانه» و «درماندگی آموخته شده» توسط زنان است که در مرور زمان و به تدریج آموخته اند که نظر دادن و صحبت کردن در مورد مسائل سازمان که غالبا از طرف سیستم نادیده گرفته می شود و از طرفی برای آنها هزینه هایی را در بر خواهد گرفت؛ صرف نظر کنند.

گردشگری پزشکی یکی از شاخه های صنعت گردشگری است که در دهه های اخیر رونق بسیاری یافته و در درآمدزایی و ایجاد اشتغال در کشورها نقش بسزایی داشته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی الزامات کلیدی موثر بر اجرای خط مشی های گردشگری پزشکی در استان گلستان صورت گرفته است. این تحقیق کیفی با بهره گیری از روش گراندد تئوری انجام شد. مشارکت کنندگان شامل 13 نفر با حداقل 5 سال سابقه کار مرتبط و صاحب نظر در حوزه گردشگری پزشکی بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند و با تکنیک گلوله برفی وارد مطالعه شده و مورد مصاحبه های عمیق قرار گرفتند. پالایش مکرر کدهای اولیه منجر به تشکیل کدهای باز و سپس کدهای محوری از قبیل نظام مدیریتی، زیرساخت های حمل و نقل عمومی، مقررات عمومی شد. کدهای انتخابی نیز تحت عنوان مقوله های معماری سازمان، ظرفیت سازی و کیفیت خدمات و ... سازماندهی شدند.

با توجه به گسترش مصادیق فساد مالی در حوزه های مختلف، هشداردهی حسابرسان به عنوان ابزاری برای جلوگیری و مبارزه با فساد مالی در کشور های گوناگون مطرح شده است، اما تا کنون در کشور ایران الگوی منسجمی برای این مساله ارائه نشده است. بنابراین در این پژوهش تلاش شده است تا الگوی هشداردهی حسابرسان براساس روش داده بنیاد طراحی گردد. به این منظور در سال 1399 با استفاده از رویکرد نمونه گیری هدفمند (گلوله برفی) با 18 نفر از اعضای هیات علمی متخصص، شرکاء مؤسسات حسابرسی، مدیران سازمان حسابرسی و جامعه حسابداران رسمی ایران که در زمینه حسابرسی صاحب نظر و دارای تجربه بوده اند، مصاحبه های عمیق تا مرحله اشباع صورت گرفت. داده های پژوهش با استفاده از روش کدگذاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مقوله های اصلی و مفاهیم استخراج گردید. نتایج پژوهش نشان داد مهمترین شرایط علی که می تواند در هشداردهی حسابرسان موثر باشد، ساختارحاکمیت، قوانین حاکم، ساختارحرفه و ویژگی های حرفه حسابرسی است. همچنین یافته های پژوهش نشان داد برای دستیابی به هشداردهی حسابرسان باید راهبرد هایی مانند اصلاح ساختارحرفه، اصلاح ساختار نظارتی، اصلاح زیرساخت و کیفیت آموزش و مدرنیته (استفاده از فنّاوری های نوین) اتخاذ گردد. در نهایت، الگوی پژوهش نشان داد که هشداردهی حسابرسان می تواند پیامد هایی از قبیل ارتقاء جایگاه حرفه، کاهش فساد مالی، افزایش شفافیت وکیفیت گزارشگری، پویایی نظام اقتصادی، چابک سازی ساختار حرفه حسابرسی، تصویب قانون حمایتی حسابرسان، ورود فنّاوری اطلاعات و حسابخواهی و حسابدهی را در پی داشته باشد

اساساً هر امری که مشارکت شهروندان را در پی دارد، در بستری شکل می گیرد که مقوله های مشترکی آن را احاطه کرده است و بدون توجه به آن ها، مشارکت شهروندان به سختی اتفاق می افتد. هدف از این پژوهش، طراحی مدل جامع مشارکت شهروندی در شهر تهران است. روش پژوهش، کیفی است و براساس رویکرد گلیزر از راهبرد نظریه داده بنیاد، وضعیت موجود، مدل سازی شده است. در این امتداد، با 19 نفر از شهروندان، مدیران شهری و خبرگان حوزه مشارکت شهروندی که به صورت گلوله برفی انتخاب شده بودند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام پذیرفت و داده ها پس از پیاده سازی، کدگذاری شده و براساس خانواده کدهای شش سی که از سوی گلیزر معرفی شده است، مدل سازی شد. "عدم رویکرد شهروندمحوری در شهرداری"، به منزله پدیده محوری و 12 مقوله نیز به منزله مقوله های فرعی معرفی شد. نتیجه اینکه برای افزایش مشارکت شهروندی، لازم است شهرداری تهران، نسبت به اصلاح نگرشِ سرمایه های انسانی خود، به ویژه مدیران و خط مشی گذاران اقدام کند و این تغییر نگرش خود را در عمل نشان دهد و شهرداری، تبدیل به سازمان مشارکت محور شود و کمک کند تا این تغییر نگرش در شهروندان نیز به وجود آید تا بدین ترتیب مقدمات حضور آنان در عرصه مشارکت شهری فراهم آمده و مشارکت محوری شهرداری تقویت شود و مدیریت شهری، با پیشنهادهایی که در انتهای مقاله ارائه شد، خلأهای مورد اشاره را برطرف نماید.

امروزه حکمرانی خوب در مقیاس وسیعی از سطح محلی تا بین المللی به کار برده می شود. در این بین سطح محلی دارای اهمیت ویژه ای است. با توجه به مشخصه هایی چون اصل تمرکززدایی، ساختار دموکراتیک، برنامه ریزی و تصمیم گیری محلی گرا و مردم نهاد، افزایش نقش نهادهای غیردولتی و جامعه مدنی، توجه به منافع عام مردم، توزیع فرصت ها و برقراری عدالت اجتماعی و جغرافیایی، افزایش اثربخشی و کارایی و در نهایت بهره مندی کل جامعه از توسعه و رفاه و ...، می توان دولت محلی را به دلیل ماهیت و کارکردهای خاصی که دارد، نمونه مطلوب و کارآمدی از حکمرانی خوب دانست. در این برداشت؛ تمرکززدایی (از ارکان دولت ملی)، مهم ترین و اصلی ترین هدف دولت محلی در تحقق حکمرانی خوب است. عدم حکمرانی خوب در کشور خصوصاً در مناطق روستایی، می تواند منشأ بسیاری از مشکلات اجتماعی در جامعه باشد. در پژوهش حاضر تلاش شده است علل عدم موفقیت حکمروایی محلی در ایران "مورد مطالعه: دهیاری های استان زنجان" بررسی و موردسنجش قرار گیرد. روش پژوهش حاضر، از حیث هدف پژوهشی کاربردی و روش اجرای پژوهش تلفیقی است بدین معنا که از روش توصیفی- تحلیلی و نیز از روش تحقیق میدانی و پیمایشی استفاده گردیده است. جامعه آماری پژوهش را دهیاری های استان زنجان تشکیل می دهد. شیوه نمونه گیری تصادفی بوده و حجم نمونه 200 دهیاری بوده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. روایی آن توسط فرمانداران و بخشداران و پایایی آن با استفاده از آلفای 84/0 مطلوب ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس. پی. اس. اس. انجام شد. نتایج نشان داد که بین محدودیت های دهیاری ها با عدم موفقیت آن ها رابطه مستقیم و معنا داری دارد و این رابطه با شدت تأثیر 667/0 تأیید شد.

جهانی شدن، با مفهوم همگن سازی کسب و کار در مقیاس جهانی، به عنوان یک پدیده مهم در نظر گرفته شده است. در عصر جهانی شدن، کشورها بیش از هر زمان دیگری از نظر اقتصادی با یکدیگر مرتبط هستند. مشارکت در فعالیت های بازاریابی بین المللی به دلیل ارائه فرصت های سود و رشد، بهره برداری از صرفه جویی در مقیاس، تنوع بخشیدن به ریسک های تجاری، کسب تخصص و دانش فنی و بهبود مزیت رقابتی، موضوع مورد توجه بسیاری از شرکت ها بوده است. لذا تحریم های اقتصادی همچنان یک ابزار مهم و در عین حال بحث برانگیز سیاست خارجی هستند و کشورهای قدرتمند اقتصادی جهان از ابزار تحریم به خصوص تحریم اقتصادی به عنوان یکی از اهرم های فشار استفاده می کنند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی بازاریابی بین الملل در شرایط تحریم انجام شد. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش کیفی است و برای تحلیل داده ها از روش داده بنیاد استفاده شد. جامعه آماری پژوهش خبرگان و متخصصان آشنا به موضوع پژوهش می باشند؛ که از میان آن ها 12 نفر از مدیران موفق در حوزه صادرات و اساتید دانشگاه آشنا به موضوع تحقیق از طریق فن گلوله برفی انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات به صورت مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. در مجموع 92 کد در قالب جمله، شبه جمله و کلمه شناسایی شد که در قالب 10 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی دسته بندی شدند؛ این 4 مقوله عوامل اصلی موثر بر موفقیت بازاریابی بین المللی در شرایط تحریم می باشند که عبارتند از: عوامل مالی و پولی؛ حقوقی و سیاسی؛ توانمندسازها و عوامل زیرساختی.

هدف: هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی لفاظی گری مدیران در سازمان های دولتی بوده است. روش: روش تحقیق کیفی و مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد است. برای گردآوری اطلاعات، از مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده شده و تجزیه وتحلیل اطلاعات، به روش استراوس و کوربین و مدل پارادایمی انجام گرفته است. نمونه گیری به روش نظری و با بهره مندی از تکنیک هدفمند صورت پذیرفته است که بر مبنای آن، 17 مصاحبه با مدیران سازمان های دولتی شهر خرم آباد به عمل آمد. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، 56 مقوله محوری و 24 کد انتخابی، در قالب 6 مؤلفه اصلی شناسایی شد که عبارت اند از: 1. پدیده محوری، شامل مؤلفه های ظاهرگرایی گفتاری، زبان تصنعی، حقه های سیاسی زبان، ترفندهای زبانی؛ 2. عوامل علّی، شامل مؤلفه های اوضاع حقیقی نامطلوب، هراس ادراکی، سودجویی فطری، ویژگی های شخصیتی؛ 3. عوامل بسترساز، شامل مؤلفه های فرهنگ سازمانی، سیاست زدگی، اقتضائات محیطی، عدم مطالبه گری ذی نفعان؛ 4. عوامل مداخله گر، شامل مؤلفه های هوش اخلاقی ضعیف، پلیدی نهادی، بی مهارتی مدیریتی، سیاست اخلاقی بیمارگونه؛ 5. راهبردها، شامل مؤلفه های سوداگری اداری، ماکیاولی گری، جهت دهی منفعت طلبانه افکار عمومی، مدیریت ویترینی؛ 6. پیامدها، شامل مؤلفه های فردی، سازمانی و اجتماعی. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که مدیران برای موجه جلوه دادن خود و سرپوش گذاشتن بر بی مبالاتی ها و همچنین عوام فریبی، از ترفندهای زبانی بهره می گیرند. می توان گفت نظام های دولتی برای مقابله با لفاظی گری، باید شایسته سالاری و پرهیز از انتصاب مدیران بی مهارت و کم تجربه را سرلوحه کار خویش قرار دهند.

برای ایجاد توسعه پایدار و مناسب صنعت گردشگری، وجود یک مدیریت توانا، منسجم و هماهنگی بین بخش دولتی و بخش خصوصی بسیار حائز اهمیت می باشد. هدف: هدف از پژوهش حاضر این است که با استفاده از روش کیفی داده بنیاد به شناسایی و تدوین الگوی زنجیره تأمین سبز در صنعت گردشگری استان فارس بپردازد و میزان اثرگذاری و اثرپذیری ها را با روش دیمتل بررسی نماید. روش: روش گردآوری داده ها، مطالعه اسناد و مصاحبه با 30 نفر از خبرگان آگاه از موضوع مورد بحث، با بکارگیری روش نمونه گیری گلوله برفی است. برای تحلیل داده ها، از سه مرحله کدگذاری باز، محوری، انتخابی استفاده شده است. یافته ها و نتایج: نتایج پژوهش حاضر، نشان دهنده استخراج 21 معیار اصلی و 90 زیرمعیار فرعی است که در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، پدیده محوری، پیامدها قرار گرفت.. سپس با استفاده از روش دیمتل پس از محاسبه وزن جهت رتبه بندی نهایی، رابطه معیارهای انتخابی نشان می دهد که معیارهای طراحی فرآیندهای سبز، مشتریان و سایر نهادهای بیرونی، نوآوری سبز، رویکردهای مدیریت محیط زیستی، قابلیت های تأمین کنندگان سبز، مدیریت منابع انسانی، بهبود عملکرد محیط زیستی، مدیریت و بهینه سازی مصرف انرژی (دارای مقدارهای بزرگتر از حد آستانه)، دارای درجه اهمیت (وزن) بالاتری می باشند.

پژوهش در زمره پژوهش های کیفی و مبتنی بر روش نظریه پردازی داده بنیاد انجام شده است. جامعه آماری 16 نفر از خبرگان و متخصصان آگاه به حوزه نشر کتاب بودند که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. گردآوری داده های با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام و تا زمان اشباع نظری ادامه یافته است. مصاحبه ها پیاده سازی و کدگذاری شدند و در نهایت مقوله محوری با شناختن پیامدها، راهبردها، زمینه ها، شرایط علی و مداخله گرها به دست آمد. بر اساس نتایج، درک درست ماهیت نشر، داشتن دانش تخصصی و روزآمد و برخورداری از امکانات و تجهیزات از عوامل اصلی شکل گیری نشر حرفه ای است. برای رسیدن به نشر حرفه ای لازم است راهبردهایی نظیر توجه به مکانیزم های اقتصاد نشر، برنامه ریزی و بازاریابی مناسب و فناوری های نوین مورد توجه جدی فعالان نشر قرار گیرد و سیاست مناسبی در خصوص اشتغال تمام وقت ناشران، حمایت از فعالان نشر، فرهنگ سازی و استفاده از فناوری های نوین در پیش گرفته شود. کاهش وابستگی به دولت، بی توجهی به قوانین نشر، تداخل صنفی، مشکلات اقتصادی و پایین بودن کیفیت کتاب ها از جمله مشکلاتی است که بایستی در کانون توجه فعالان، برنامه ریزان و سیاست گذاران حوزه نشر قرار گیرد و مجموع این اقدامات می تواند به تولید آثار با کیفیت و متناسب با نیاز بازار منجر شود و همچنین به فعالیت تخصصی ناشران که به حرفه ای شدن نشر منتج می شود، کمک نماید.

مدیریت بر مبنای اعتماد بیانی نوین از اندیشه کهن است که جای آن در روابط امروزی به خوبی آشکار است و به کارگیری سازوکارهای آن می تواند در راه کسب اثر بخشی فردی و سازمانی موثر واقع شود. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی مدیریت اعتماد سازمانی در ستاد بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی انجام شده است. نوع پژوهش از نظر هدف، توسعه ای و از لحاظ نتیجه، کاربردی است و از نظر نوع داده ها آمیخته (کیفی و کمی) می باشد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی پژوهش شامل 15 نفر از خبرگان سازمان بوده که با روش نمونه گیری غیر احتمالی قضاوتی و هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری بخش کمی به تعداد 250 نفر از کارشناسان ستاد بودند که با توجه به فرمول کوکران، حجم نمونه152 نفر تعیین گردید. برای انتخاب اعضای نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزارهای گردآوری داده ها در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی نیز پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی مصاحبه ها از طریق بازآزمون و روایی محتوایی پرسشنامه بخش کمی نیز توسط خبرگان تایید شد. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی شامل تحلیل داده بنیاد و در بخش کمی نیز مدل سازی معادلات ساختاری جهت اعتبارسنجی مدل طراحی شده بود. یافته های پژوهش حاکی از شناسایی مولفه های الگوی مدیریت اعتماد سازمانی است. نتایج تحلیل های کمی موید معنی داری ارتباط بین فاکتور ها و مولفه های مدل پژوهش می باشد. نتایج این پژوهش می تواند برای بهبود بهره وری از طریق توسعه فرایند مدیریت اعتماد سازمانی در ستاد بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی مفید بوده و زمینه مناسبی برای دیگر پژوهش ها فراهم نماید.

مقدمه: هدف اصلی این پژوهش رفع چالش های مربیان ورزشی در مواجهه با همه گیری کووید-19 است. مربیان ورزشی جز عناصر مهم در حوزه مشاغل صنعت ورزش می باشند. روش پژوهش: پارادایم پژوهش تفسیری-برساختی، ماهیت آن اکتشافی بنیادی، رویکرد حاکم استقرایی، روش پژوهش کیفی، استراتژی پژوهش نظریه داده بنیاد، هدف تبیین و مدل سازی و ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه می باشد. دوازده نفر از مربیان باشگاه های ورزشی، به صورت نمونه گیری هدفمند و به روش گلوله برفی انتخاب و مورد مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده پس از طی فرآیند مقایسه مستمر داده ها و کدگذاری های باز، محوری و انتخابی، در قالب 286 کد اولیه، 67 مفهوم و 25 مقوله سازمان دهی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد، مقوله محوری، چالش های مربیان ورزشی در مواجهه با همه گیری کووید 19 است. شرایط علی دو مقوله انسجام در سیاست گذاری ها و اجراء، و دغدغه های شغلی است. راهبردها شامل شش مقوله تقویت همبستگی، توسعه جامع، ایجاد فضای توانمندسازی جسمانی، ایجاد فضای توانمندسازی عاطفی، اتخاذ سیاست ها و حمایت ها، و تغییر شیوه های آموزشی است. ارتقا دانش مردم، مهیا کردن بستر فرهنگی، ارتقای مسائل انگیزشی نیز به عنوان سه مقوله در شرایط زمینه ای شناسایی شدند. شرایط مداخله گر توجیه نبودن بسیاری از مشتریان، تغییر نگرش ها، خواسته ها و انتظارات مشتریان و مطلوب نبودن وضع اطلاع رسانی نیز بر راهبردها تأثیر می گذارد که در نهایت به پیامدهای مثبت و منفی منجر می شود. نتیجه گیری: ارائه بیمه، وام و تسهیلات بانکی بلاعوض یا با درصد بسیار پایین و با تنفس چند ماهه یا حتی چند ساله میتوانند درصدی از مشکلات مربیان ورزشی را حل نمایند.

قرارداد هوشمند توافقنامه سطح خدمات، میزان تعهدی است که بین ارائه دهنده خدمت و مشتری در غالب، یک توافق نامه الکترونیکی منعقد وبر روی بلاکچین فعال می گردد تا بدون نیاز به واسطه ها به طور خودکار اجرا شود. هدف از این مقاله، ارائه الگوی قرارداد هوشمند توافقنامه سطح خدمات با راهبرد مزیت رقابتی تحول دیجیتال بر اساس نظریه داده بنیاد است. این پژوهش، بر اساس نظریه داده بنیاد، با رویکرد کیفی وبر اساس مطالعه ادبیات و پیشینه موضوع از 44 مقاله در بازه زمانی 2017 تا 2021 و مصاحبه عمیق از 20 نفر خبرگان انجام شد. متون مصاحبه در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از نرم افزار مکس کیودا 20 استفاده گردید. روش نمونه گیری از نوع گلوله برفی است که درمجموع با انجام 20 مصاحبه با اساتید و خبرگان حوزه های مختلف مدیریت فناوری اطلاعات، مهندسی کامپیوتر، مدیریت بازاریابی اشباع نظری حاصل شد. بر اساس نتایج پژوهش، برخی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر قرارداد هوشمند توافقنامه سطح خدمات شامل تطابق قصد، اعتماد الکترونیکی، اعتمادسازی میان شرکای تجاری، آنالیز پیشرفته اطلاعات، مشتریان هوشمند، شفاف سازی انتظارات طرفین، پشتیبانی دیجیتالی هوشمند، دانش و مهارت شبکه ای، ارتباطات هوشمند، اینترنت اشیا، تحلیل هوشمند، بلاکچین و غیره است. پژوهش حاضر منجر به ارائه الگوی پارادایمی با عنوان طراحی مدل قرارداد هوشمند توافقنامه سطح خدمات با راهبرد تحول دیجیتال بر اساس نظریه داده بنیاد شد.

طراحی و تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، به فرموده رهبر معظم انقلاب «دستور کار قطعی نظام جمهوری اسلامی می باشد و تولید الگوی پیشرفت اسلامی-ایرانی، لازمه تحقق تمدنِ اسلامی است که این الگو، نیازمند به نظریه اسلامی پیشرفت می باشد». این پژوهشِ بنیادی و کاربردی، از روش آمیخته (کیفی و کمّی) بهره برده و هدفِ پژوهش «شناسایی نظریه اسلامی پیشرفت» است. اجزای نظریه موصوف، شامل: مفهوم، اهداف، ارکان، ابعاد و مؤلفه های پیشرفت از بیانات و مکتوبات رهبر معظم انقلاب و با بهره گیری از ابزار نظریه داده بنیاد (گراندد تئوری) و استفاده از نرم افزار های حدیث ولایت و مَکس کیُودا استخراج و مورد تجزیه وتحلیل  قرار گرفته و سپس، نظریه اسلامی پیشرفت ارائه شده است. در این مقاله، به اهداف پیشرفت اشاره شده و ارکان پیشرفت، شامل: ایمان، علم، عدالت، وحدت و امنیت، و ابعاد ده گانه و 34 مؤلفه پیشرفت ارائه شده است.

به لحاظ منطقه بندی های انجام گرفته در خصوص بروز سوانح طبیعی، ایران از جمله کشورهایی است که در منطقه پرخطر کره زمین واقع شده است و سالیانه بلایای طبیعی خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری را بر کشور تحمیل می نمایند. در راستای مدیریت سوانح در سازمان های امدادی مناطق مختلف ایران، مدیریت دانش یک منبع ارزشمند برای تمام سازمان ها به ویژه سازمان های خدمات محور است. سازمان هایی که دارای سیستم مدیریت دانش برتر هستند توانایی هماهنگ سازی و ترکیب منابع سنتی و قابلیت ها از طریق روش های نوین و متمایز را دارند. فراهم بودن زمینه های مناسب برای تعامل افکار و کسب تجربیات نو برای دانش گران مهم ترین شرط رشد سرمایه دانایی و معرفت در سازمان هاست. هدف اصلی پژوهش طراحی الگوی از مدیریت دانش در سازمان های امدادی با رویکرد مدیریت سوانح طبیعی و انسانی است. این پژوهش از نظر هدف توسعه ای کاربردی و از لحاظ ماهیت، کیفی کمی می باشد. جامعه آماری شامل مدیران و معاونان سازمان های امدادی است که با روش نمونه گیری هدفمند (گلوله برفی)، با توجه به اصل کفایت داده ها، در مجموع با 16 نفر مصاحبه شد. روش تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده، تئوری داده بنیاد مبتنی بر رویکرد نظام مند است. برای تائید مدل استخراج شده از روش دلفی و برای بررسی روابط بین آن ها از روش تحلیل عاملی تائیدی استفاده شد. نتایج به دست آمده مؤید این است که شرایط علی شامل بعد راهبردی و بعد اجرایی، پدیده محوری شامل تولید دانش، مستندسازی دانش و به کارگیری دانش، شرایط زمینه ای شامل نهادهای قانونی و نهادهای داوطلب، شرایط مداخله گر شامل مدیریت منابع و مدیریت مشارکتی، راهبردها نیز شامل بعد مدیریتی و غیر مدیریتی و پیامدهای این پژوهش بعد سازمانی و فرا سازمانی بوده است. نتایج برازش مدل ارائه شده با استفاده از تحلیل عاملی تائیدی و نرم افزار SMART-PLS 2 نشان داد بارهای عاملی بیشتر از 5/0 بوده و مقدار آماره t نیز از 96/1 بیشتر است. همچنین همه روابط در سطح خطای 5 درصد معنی دار بوده و ضرایب مسیر آن ها مثبت و مستقیم است.

پژوهش حاضر در پی دستیابی به تدوین مدل مفهومی خرد اسلامی و بررسی میزان روایی آن به سه روش معناشناسی زبانی، روش کیفی داده بنیاد و روش توصیفی زمینه یابی بود. با تشکیل حوزه معنایی خرد در لغت و روان شناسی، 23 مفهوم اولیه مشیر به خرد در منابع اسلامی شناسایی شد. نتایج حاصل از «بررسی روایی محتوایی» در این مرحله به حذف چهار مفهوم و باقی ماندن نوزده مفهوم دیگر انجامید. در بخش «جمع آوری مستندات»، نتایج حاصل از جستجوی داده های مرتبط با مفاهیم نوزده گانه، بالغ بر 2149 داده بود که در دو مرحله ضعف کتاب و عدم ارتباط مفهومی غربال شدند. حاصل غربالگری، حذف 1039 مستند و باقی ماندن 1110 داده اسلامی و درنهایت دوازده مفهوم برای مدل پردازی بود. این مفاهیم شامل عقل، حکمت، تمییز، معرفت، علم، پردازش ذهنی، فهم، بصیرت، فراست، کیاست، فقه، فطانت و ذکاوت بودند که به شیوه نظریه کیفی داده بنیاد در چهار مرحله کدگذاری تحلیل شدند. با استفاده از نمونه گیری هدفمند، 1276 کد باز اولیه، 344 کد باز متمرکز، 84 کد محوری و 19 مقوله هسته ای شناسایی شد. نسبت سنجی میان مقوله های هسته ای و عرضه دوباره آنها به مستندات نشان داد، خرد اسلامی از ده مؤلفه مفهومی شامل دانش، تمییز، پردازش ذهنی، مهار، اتقان در عمل، کیاست، فراست، بصیرت، فقاهت و تیزفهمی تشکیل شده است. این مؤلفه ها توسط یازده کارشناس ارزیابی و با استفاده از «شاخص روایی محتوایی(CVI)» تحلیل شد. کارشناسان روایی مؤلفه ها را نیز مطلوب ارزیابی کردند.

هدف پژوهش حاضر بررسی الگوی جاری تربیت دینی در برنامه های درسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده بنیاد انجام گرفت. جامعه ی آماری شامل کلیه اساتید، دانشجویان و مدیران گروه های آموزشی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در استان خراسان رضوی بوده که از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه ی نیمه ساختار یافته با بیست و دو نفر از اساتید، دانشجویان و مدیران گروه های آموزشی بدست آمده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و کوبا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دهنده ی بیست و پنج مفهوم محوری است که در قالب مدل پارادیمی استروس و کوربین (2008) شامل ناکارآمدی نظام آموزشی در درونی سازی ارزش های دینی به عنوان مقوله ی محوری و شرایط علی (ناتوانی دانشگاه در همکاری بین بخشی، ضعف هویت دینی دانشجویان، عدم توجه به نظام آموزشی دانشگاهی دین محور)، عوامل زمینه ای (عوامل فرهنگی- اجتماعی، عوامل سازمانی، عوامل آموزشی)، شرایط مداخله ای تسهیل گر(شبکه سازی دانشگاه با نهادهای متولی تربیت دینی، اعتبار منابع درسی، تخصص اساتید)، شرایط مداخله گر محدودکننده(چالش روشی، چالش های بینشی، چالش های کنشی)، راهبردها (فرهنگ سازی تربیت دینی، اعتقاد درونی همراه با توجه به التزام عملی در تربیت دینی، اعتدال در تقویت و گسترش تربیت دینی، آموزش جامع و همه جانبه، شبکه سازی و تعامل گرایی در تربیت دینی) و پیامد (عدم تحقق جامعه اسلامی و عدم استقرار فرهنگ دینی در دانشگاه و جامعه، بی اعتنایی و عدم پایبندی به ارزش های دینی) سازمان یافت. 

پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل پارادایمی مدرسه زندگی برای دوره ابتدایی صورت گرفته است. این پژوهش از نوع کیفی و به روش داده بنیاد (گراندد تئوری) بر اساس رویکرد استراوس کوربین است. جامعه آماری شامل کلیه پژوهش های پیشین در زمینه موضوع بین سال های 2021 -2000 می باشد. برای گردآوری داده ها نشریه های داخلی (مگ ایران، ایران داک، علم نت، نورمگز و سیویلیکا) و خارجی (ابسکو، اسپرینگر، ساینس دایرکت، اریک و گوگل اسکالر) جستجو شد. در این راستا کلیدواژه های مرتبط با هدف پژوهش مورد جستجو قرار گرفت و با روش نمونه گیری هدفمند مرتبط ترین مطالعات به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. 136 منبع مورد ارزیابی قرار گرفت و با تحلیل محتوای آن ها ابعاد و کدهای مربوط استخراج شد. از داده های خام اولیه 1052 نکته کلیدی و در کدگذاری باز 145 مفهوم استخراج شد و مفاهیم مذکور در قالب 32 مؤلفه و 7 مقوله اصلی دسته بندی شد که هفت مقوله اصلی عبارتند از: صلاحیت مدیر، صلاحیت معلم، صدای دانش آموز، معماری مدرسه، ساختار ارگانیک، فرهنگ مثبت اندیشی و یاددهی یادگیری اثربخش. در نهایت پس از طی گام های پژوهش، مدل پارادایمی مدرسه زندگی ارائه شد. نتایج پژوهش حاضر و الگوی ارائه شده در این پژوهش می تواند نقشه راه مناسبت در راستای ایجاد بستر مناسب برای استقرار اثربخش مدرسه زندگی باشد.

هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل کیفی تدریس واحد تربیت بدنی در دوران شیوع کرونا در دانشگاه فرهنگیان بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، با رویکرد کیفی و استراتژی نظریه داده بنیاد با رویکرد گلیزر اجرا شد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه انسانی و جامعه اطلاعاتی بود. نمونه آماری به تعداد قابل کفایت بر مبنای اشباع نظری به صورت نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند و در دسترس نظرخواهی شد (15 نفر و مقالات پژوهشی داخلی و خارجی). داده ها با مصاحبه نیمه ساختاریافته و مطالعه اسنادی گردآوری شد؛ سپس، با بهره گیری از کدگذاری باز، محوری و نظری، تجزیه و تحلیل شد. براساس یافته ها پس از انجام کدگذاری، در مجموع، 79 مفهوم، 20 مقوله و 7 بعد شناسایی شد و در قالب مدل پژوهشی شامل سه بعد اصلی عوامل زمینه ای (امکانات و طرح درس)، عوامل فرایندی (خلاقیت، تخصص، آموزش و نظارت و ارزشیابی) و پیامدهای نگرشی (شناخت، فرهنگ سازی و ایجاد ظرفیت) ارائه شد.

مقاله حاضر در پی مطالعه اثربخشی آموزش های مهارتی کارآموزان زن مرکز فنی و حرفه ای نایین بر اساس نظریه  داده بنیاد بود. داده های مطالعه از طریق مصاحبه هدفمند نظری با 14 نفر از کارآموزان، مدیران و مربیان مرکز فنی و حرفه ای نایین تا رسیدن به اشباع نظری گردآوری شد. داده ها به شیوه «کدگذاری» و «مقوله بندی» در سه سطح کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. برای تعیین اعتبار داده ها، از روش «سه سوسازی» در قالب راهبردهای تطبیق توسط شرکت کنندگان و بررسی متخصصان پژوهش کیفی استفاده شد. نتایج نشان داد «پدیده محوری» شامل «جایگاه، اهمیت و کیفیت مهارت آموزی زنان» بود. همچنین، «شرایط علّی» شامل چالش آمایش و برنامه ریزی، توجه به سهم و نقش زنان در جامعه، توجه به علاقه، انگیزه و روحیات زنان و حرفه مندی مربیان؛ «ویژگی های زمینه ای» شامل امکانات و تجهیزات و تکنولوژی، ساختار و مدیریت آموزش های فنی، مالیه آموزش های مهارتی، محیط و اقتصاد خانواده، و قوانین و مقررات؛ «شرایط مداخله گر محیطی» شامل عوامل محیط فرهنگی -اجتماعی، سیاسی، سیاست گذاری، و اقتصادی؛ «راهبردها» شامل تبلیغات و آگاه سازی، ارتباطات و به ره گیری از تجارب داخلی و بین المللی، مشاوره و راهنمایی و استعداد یابی، حمایت خانواده و دولت؛ و پیامد ها بیان کننده توسعه فردی و سازمانی، اشتغال و کارآفرینی زنان، رفاه خانواده و جامعه، و ارتقای جایگاه اجتماعی زنان بود.

فرایند صنعتی شدن و تولید فزاینده، افزون بر ایجاد منفعت اقتصادی و رفاه اجتماعی مخاطرات گوناگونی را به همراه دارد؛ به طوری که می توان گفت بروز عوامل زیان آورناشی از فعالیت های صنعت در محیط زیست جز جدایی ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره سلامت نیروی کار، محیط زیست و قابلیت های تولید در آینده را مورد تهدید قرار می دهد. از این رو به منظور کاهش عوامل زیانبار، اصل توسعه پایدار در صنایع کشورهای جهان در اولویت فعالیت ها قرار گرفته است. در این راستا، هدف این پژوهش، طراحی مدل توسعه پایدار مبتنی بر نقش شرکت های صنعت برق می باشد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده بنیاد انجام شده است. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بوده و به منظور گردآوری اطلاعات، با به کارگیری روش نمونمه گیری هدفمند با۲۶ نفر از خبرگان صنعت برق کشور مصاحبه انجام شد.تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت و بر اساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی شد. در این پژوهش بالغ بر ۳۰۳ کد باز، ۵۱ خرده مقوله یا مفهوم و ۱۲ مقوله، استخراج و شناسایی شد که به کارگیری و توجه به همه آنها به صورت توأمان می تواند شرایط دستیابی به توسعه پایدار را فراهم کند. براساس نتایج این پژوهش، مقوله اصلی در این پژوهش را حفظ محیط زیست و منابع طبیعی برای آیندگان تشکیل می دهند. همچنین شرایط علّی شامل توسعه شبکه سراسری برق و کاهش آسیب های زیست محیطی می باشد. پیامدهای به دست آمده در این پژوهش عباتند از: حرکت در مسیر توسعه پایدار، صرف کردن هزینه صرفه جویی شده در بهبود زندگی انسان ها و استفاده بهینه از منابع طبیعی که در صورت به کار بستن راهبردهای آموزش و فرهنگ سازی، اتخاذ سیاست های حمایتی از انرژی طبیعی، تدوین استراتژی برای حصول توسعه پایدار در صنعت برق امکان دستیابی به آنها فراهم است که در این میان زیر ساخت تکنولوژی و فناوری و عوامل اقتصادی می تواند زمینه اجرای آنهارا فراهم آورد. اگرچه چالش ها و موانع موجود در صنعت برق ممکن است این روند را کند می نماید که ضروری است در راستای برطرف کردن و کاهش اثرات زیانبار آن چاره اندیشی شود.