مطالعات فرهنگی و ارتباطات

ایران در چهار دهه گذشته میزبان مهاجران خارجی، عمدتا افغانستانی و عراقی بوده است. ادغام فرهنگی فرایندی است که مهاجران دانش و استاندارهای فرهنگی را برای تعامل با جامعه میزبان به دست می آورند و درنتیجه این فرآیند، انگیزه های آنان برای ادغام تسهیل می گردد. هدف این مقاله، کندوکاو فرایند ادغام فرهنگی در بین مهاجران افغانستانی نسل اول و دوم در ایران است. پژوهش در چارچوب رویکرد برساخت گرا و روش تحقیق کیفی داده بنیاد اجرا شده است. شیوه نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی بوده و با 45 نفر مشارکت کننده مصاحبه نیمه ساختاریافته بعمل آمده است. داده های به دست آمده از مصاحبه در سه سطح کدگذاری اولیه، متمرکز و نظری مورد تحلیل قرار گرفت. در نهایت 10 مقوله اصلی از تحلیل داده ها کشف شد که عبارت است از: شگفت زدگی اولیه، شناخت، همانندی، اُخت شدن، همگرایی، دنبال کردن ارزش های مبدأ، تمایل به حفظ ارزش های مقصد محوریت زبان و مقاومت فرهنگی میزبان. مقوله هسته پژوهش "این همانی فرهنگی" کشف شد که 9 مقوله دیگر را تحت پوشش خود قرار می دهد. بر اساس نتایج تحقیق، همسان سازی (جذب) فرهنگی در بین مهاجران در یک فرایند بین نسلی شکل گرفته است.

در عصر شبکه های اجتماعی بسیاری از جنبه های زندگی افراد در ارتباط با پیام تعریف می شود. بسیاری از اعضای این شبکه ها موفقیت خود را در میزان لایک و به اشتراک گذاری پیامهایشان می بینند، شرکت ها هم در تلاش هستند تا در یابند مشتریانشان چه پیام هایی را می پسندند و چه پیام هایی را به اشتراک می گذارند. مطالعاتی که تا کنون انجام شده سعی داشته اند تا با استفاده از ویژگی های شخصیتی یا جمعیت شناختی کاربران به پیش بینی هایی در زمینه ی واکنش افراد به پیام های مختلف دست بزنند. اما اکنون تلاش هایی در حال انجام است تا این نوع مطالعات دقیق تر شوند و قدرت پیش بینی بیشتری داشته باشند. این مطالعه با یک رویکرد خلاق شبه آزمایشگاهی تلاش کرد تا میان باورهای افراد و رفتاری هایی که در شبکه های اجتماعی در قبال پیام ها انجام می دهند، روابط معنی داری پیدا کند. یافته های این مطالعه نشان دادند که میزان آشنایی با باورهای افراد و همچنین تفکیک پیام های شبکه های اجتماعی به ایده های محوری که در آنها نهفته است، میتواند روش عملی ای برای پیش بینی این امر باشد که چه افرادی چه پیام هایی را لایک می کنند.

هدف این مقاله ارزیابی سیاست های مصوب و اجرا شده در حوزه میراث فرهنگی به ویژه میراث مستند و مکتوب پس از انقلاب اسلامی است. برای ارزیابی سیاست های کلان حوزه میراث فرهنگی از مدل هاولت و رامش استفاده شده و اطلاعات لازم با استفاده از روش اسنادی و مصاحبه با خبرگان جمع آوری شده است. جامعه آماری، قوانین و سیاست های بالادستی جمهوری اسلامی ایران شامل: ۱- برنامه های توسعه پنج ساله اول تا ششم، ۲- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ۳- سند چشم انداز ایران در افق 1404، ۴- سند اصول سیاست فرهنگی کشور بود. ملاک ارزیابی سیاست ها در این پژوهش، کارایی و اثربخشی بود و پژوهش به دنبال پاسخ این سوال بود که سیاست های جاری جمهوری اسلامی توانسته اند اثر مطلوبی بر حفظ میراث فرهنگی به ویژه میراث مستند و مکتوب کشور داشته باشند؟ یافته های پژوهش حاکی از آن بود که وضعیت فعلی حفاظت از میراث فرهنگی به ویژه «میراث مستند و مکتوب» در سیاست گذاری فرهنگی کشور، وضعیت مطلوبی نیست به طوری که می توان گفت میراث فرهنگی در سیاست های کلان کشور، مترادف با «بناهای قدیمی» و «اشیاء عتیقه»(غیرمکتوب) در نظر گرفته شده است و اکثر مصوبات قانونی برای حفاظت از این نوع میراث به تصویب رسیده اند.واژگان کلیدی: ارزیابی، حفاظت، سیاست گذاری فرهنگی، میراث فرهنگی، میراث مستند و مکتوب.

هدف این مقاله تحلیل شیوه های حکمرانی و چالش های اعمال حکمرانی پلتفرمهای آنلاین-به طور خاص فیس بوک- و پیامدها و دلالتهای آن برای اکوسیستم پلتفرمی در ایران است. است. آنچه تحت عنوان تعدیل محتوا شناخته می شود، شامل تحلیل سازوکارهای نظارت بر محتوای کاربرساخته توسط پلتفرم رسانه اجتماعی فیس بوک است. یک موضوع دیگر، تحلیل حکمرانی بر پلتفرم فیس بوک در زمینه اجتماعی-سیاسی آمریکا و چالش های اعمال حکمرانی بر پلتفرم های آنلاین است. نتایج این مطالعه نشان داد که برخی قوانین همانند عدم مسئولیت پلتفرم دربرابر محتواهای کاربران طبق قوانین آمریکا، افشای اطلاعات کاربران و درآمدزایی از داده های کاربران و انحصارگرایی این پلتفرم شرکتی مهمترین چالش های حکمرانی بر پلتفرم ها در اکوسیستم آمریکا است. پلتفرم ها تاکنون سازوکارهای مختلفی را برای نظارت بر محتوا به اجرا گذاشته اند که شناخته شده ترین آنها شرایط ارائه خدمت است. اقدامات خودحکمرانی پلتفرم ها همیشه در حال تحول و بهبود بوده است. گواه آن سند استانداردهای اجتماعی فیس بوک است. بر اساس مدل فعالیت پلتفرم های بزرگ جهانی، ضرورت دارد پلتفرم های ایرانی نیز اقداماتی برای تعدیل محتوای همزمان محتوای کاربرساخته با ملاحظه ارزش های محلی انجام دهند. طیفی از اقدامات گوناگون از توسعه پلتفرم های بومی، مذاکره برای فعالیت قانون مند پلتفرم های جهانی در ایران و توسعه حکمرانی داده ها و حاکمیت دیجیتال را می توان برای مواجهه با پلتفرم هایی همانند فیس بوک پیشنهاد کرد.

این پژوهش مطالعه ای از نوع توصیفی تحلیلی به منظور بررسی رابطه انجام بازی های رایانه ای با مولفه های هوش هشتگانه گاردنر است. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان سال آخر دانشگاه هنر اسلامی تبریز بودند که از بین آنها 100 نفر با استفاده از نمونه گیری تصادفی و طبقه بندی شده در هفت رشته تحصیلی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه گاردنر و پرسشنامه شامل متغیرهای مربوط به بازی های رایانه ای بود. داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس و آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، خی دو، آنالیز واریانس یکطرفه و تی مستقل مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد نوع بازی های انجامی با هوش منطقی و فضایی رابطه معنادار دارد. همچنین میزان ساعات انجام بازی های رایانه ای در طول روز با هوش فضایی رابطه خطی مثبت معناداری داشت ولی با سایر مولفه های هوش رابطه ای نداشت. بین نحوه انجام بازی های رایانه ای و مولفه های هوش هشتگانه رابطه ای مشاهده نشد. نتایج نشان داد ساعات و نوع باری های انجامی با جنسیت رابطه دارد و میانگین ساعات شبانه روزی انجام بازی های رایانه ای در بین پسران بیش از دختران است. ضمنا دختران بیشتر به تنهایی و به انجام بازی های سرگرم کننده و پسران بیشتر با دوستان و به انجام بازی های جنگی می پردازند. بین میزان ساعات روزانه صرف شده برای انجام بازی های رایانه ای و عملکرد تحصیلی دانشجویان نیز رابطه خطی منفی موجود بود.

بحران کرونا با ابعاد گسترده خود جامعه ایران را همچون سایر جوامع در تنگناهای مهلک کمتر شناخته و تجربه شده ای گرفتار کرد. پژوهش حاضر می کوشد با تحلیل محتوای پیام های در خانه بمانیم دریابد پیام ها به عنوان ابزاری ارتباطی، حاوی چه ویژگیهای فرهنگی اجتماعی بوده و برای القای کدام پیام به مخاطب بکاررفته اند؟ کرونا با چه ویژگی هایی معرفی شده؟ پیام ها، مسئولیت اجتماعی افراد را چه می دانند؟ و در نشان دادن موضوع خطر و ترغیب مخاطبان به اتخاذ عملکرد مسئولانه در قبال آن چگونه بوده اند؟در فاصله زمانی پنج ماه، کلیه پیام ها با موضوع مذکور گردآوری و در مجموع ۱۰۶پیام به شیوه تمام-شماری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد پیام ها حول دال مرکزی ماندن در خانه بعنوان مهمترین شیوه مقابله، آرایش یافته اند. سهم مضامین رعایت بهداشت در پیام های نوشتاری و نیز تصویری بسیار اندک است. نیمی از پیام ها در القای ابعاد واقعی خطر، تصویری از کرونا نشان نداده و به پیام نوشتاری بسنده کرده اند. به فاصله گیری فیزیکی به ویژه درخصوص اعضای مسن و نیز در معرض آسیب خانواده اشاره نشده و مسئولیت اجتماعی ترویج شده تنها در موارد معدودی ماندن در خانه دانسته شده است. لذا پیام ها در بازنمایی خطر و بالتبع ترغیب کنشگران به درک عقلانی وضعیت و تصمیم گیری مبتنی بر استقلال فکری و مسئولیت اجتماعی مشترک چندان موفق نبوده و نتوانسته اند مخاطبان را از سردرگمی در بزنگاه های کنش و یا تقلید و پیروی از دیگری رهانیده، بهره گیری از توانایی ارزیابی و داوری عقلانی مبتنی بر مسئولیت اجتماعی اخلاقی را در این خصوص ترویج سازند.

ارتباط نسل ها همواره در سینما دستمایه روایت داستان های گوناگونی بوده استو از این رو برخی فیلم های سینمای دفاع مقدس در دهه هفتاد، هشتاد و نود به ارتباط بین قهرمان نسل دفاع مقدس و نسل پس از آن و چالش های برآمده از تغییر شرایط به گونه ای نمادین پرداخته اند. سینما نقشی دو سویه دارد، به این معنی که از طرفی واقعیت های جامعه را به عنوان موضوع انتخاب و آنرا بازنمایی می کند و از سوی دیگر خود اقدام به ساخت واقعیت ها آنگونه که می خواهد، می کند. حال این سوال پیش می آید که چرا سینماگران جنگ به بازنمایی ارتباط نسلی در فیلم های جنگی می پردازند؟ این پدیده چگونه بازنمایی می شود و چه ویژگی هایی دارد؟ سویه دیگر مسئله این است که ژانر جنگ لاجرم باید قهرمان داشته باشد تا به نیاز مخاطب پاسخ دهد. بسیاری از آثار جنگی بر محوریت یک قهرمان و ماجراهای او شکل می گیرند و در واقع قصه ای قهرمان محور دارند بنابراین در بررسی سیر تطور عنوان پژوهش، بررسی ابژهسازی قهرمان که بازتاب ویژگیهای نسل جنگ است ضروری مینماید. برای پرداختن به بازنمایی ارتباط نسلی در سینمای دفاع مقدس از روش نشانه شناسی تلفیقی استفاده شد. در بخش نتیجه گیری پس از طرح تفاوت در ابژه های نسلی، نتیجه شد که تطور بازنمایی ارتباط نسلی در سینمای جنگ ایران از »زایایی فرهنگی؛ بحران نسلی و بحران هویتی» و »ابهام در تأویل جمعی؛ نمادسازی فرافرهنگی» در دهه هفتاد و هشتاد به «دیالکتیک نسلی؛ خلق ابژه قهرمان میان نسلی و در نتیجه همگرایی نسلی» در حرکت است.

امروزه اثرات مدرنیته بر فضای شهری باعث گرایش بیشتر افراد به مصرف شده است. اهمیت این موضوع از این رو قابل طرح است که فضای شهر کرمانشاه دارای پیامدهایی برای مصرف شهروندان این شهر است. امروزه تمام شهرها در تکاپوی ایجاد امکانات برای مصرف هستند و شهرها به واسطه ی امکاناتی که برای مصرف فراهم می کنند، تعریف می شوند. شهرنشینی معاصر به طور فزاینده ای با مصرف شهروندان در ارتباط است. این پژوهش سعی دارد پیامدهای فضای شهری بر مصرف شهروندان شهر کرمانشاه را با دیدی انتقادی از طریق دیدگاه اندیشمندانی چون مارکس، زیمل، وبلن، بوردیو، بودریار، دوسرتو، لوفور، زوکین و ورث مورد بررسی قرار دهد. روش این پژوهش مردم نگارانه و فنون گردآوری داده ها مشاهده، مصاحبه و تجربه ی زیسته بوده است. مشاهدات در دو بخش کالبد و رفتار انجام شد و از 56 نفر، اعم از مدیران و اعضای هیأت مدیره، فروشندگان و خریداران، در پنج مجتمع تجاری با نام های ارگ، پارسیان، پلازا، گل و مروارید مصاحبه به عمل آمد. شیوه ی تجزیه و تحلیل در سه مرحله ی کدگذاری، تفسیر و گزارش نویسی انجام شد. نتایج پژوهش نشان می دهند که: تغییر مکان های سنتی به مدرن سبب وفور و انباشتگی کالاها، تبلیغات و طراحی مراکز تجاری شده است؛ فضاهای مصرف سبب اعتیاد به خرید، مصرف گرایی، خودنمایی، چشم و هم چشمی، تغییر و دگرگونی هویت، تمایز و تفکیک طبقاتی شده اند؛ پرسه زنان، مصرف کنندگان فضای شهری هستند، اما به مصرف کالا نمی پردازند؛ سرانجام این که زنان به نسبت دیگر گروه های اجتماعی بیشترین مصرف کنندگان فضاهای مصرف هستند.

پیدایش مدارس جدید از وقایع منحصر به فرد در تاریخ معاصر ایران به شمار می آید. تحلیل های مختلفی به توضیح شکل گیری مدرسه در ایران پرداخته اند.اما این تحلیل ها دچار نوعی تقلیل گرایی و ساده سازی در توضیح این واقعه تاریخی هستند. در این مقاله تلاش شده است با روش تحلیل گفتمان و بررسی شواهد و اسناد تاریخی روایت عامتری از ظهور مدرسه در ایران ارائه شود.بررسی شواهد تاریخی نشان می دهد که نیروهای متنوع و متکثری در شکل گیری مدارس جدید در ایران نقش داشته اند و نمی توان برپایی مدرسه را به یک نیروی سیاسی-اجتماعی تقلیل داد.ادعای این مقاله این است که سه گفتمان تربیت شهروند، تربیت رعیت و تربیت مسلمان حول اولین مدارس جدید در ایران شکل گرفتند .هر یک از این گفتمانها تلاش می کردند مدیریت و فعالیتهای مدارس را تحت نظارت و کنترل خود در آوردند و بدین ترتیب نوعی نبرد گفتمانی حول مدارس جدید برقرار بود .شناخت گفتمانهایی که برای اولین بار حول تربیت مدرسه ای شکل گرفتند می تواند درک عمیقی از چگونگی شکل گیری مدرسه در اختیار علاقه مندان به مطالعات تربیتی قرار دهد.

27 بهمن ماه 1397 شبکه سوم صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران شاهد تحولی بزرگ در عرصه برنامه سازی خود بود. در آن شب اولین قسمت از برنامه استعدادیابی عصرجدید به روی آنتن رفت و در اندک زمانی تبدیل به پرمخاطب ترین برنامه تلویزیون بدل گشت. در این میان و در همین سال ها صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران دو برنامه دیگر را نیز در حوزه سرگرمی پخش می کرد که هر دو نیز مورد استقبال گسترده مخاطبان تلویزیون بودند؛ برنامه های خندوانه و دورهمی.به دلیل عدم دسترسی به داده های تماشای این برنامه ها توسط مخاطبان، بررسی میزان اهمیت این سه برنامه در مهم ترین بستر تعاملی با هوادارانشان -یعنی رسانه اجتماعی اینستاگرام- به عنوان راهی ابتکاری انجام پذیرفت. روش انجام دادن این پژوهش نیز با استفاده از رویکردهای نوین علوم اجتماعی محاسباتی به صورت استخراج داده های صفحات این سه برنامه نظیر میزان دنبال کنندگان و لایک ها و تعاملات کاربران و... از طریق سایت «کرود تنگل» و تحلیل آن بوده است.نتایج این پژوهش نشان می دهد که رفتار کاربران با صفحه عصرجدید در مقایسه با دو برنامه دیگر با کنارهم قراردادن جمیع پارامترها (نظیر تعداد دنبال کننده و روند کاهش یا افزایش آن، نحوه تعاملات کاربران، و...) به لحاظ ثبات رفتاری، سالم تر و منطقی تر بوده و لذا علی رغم تعداد بسیار زیاد، کاربران آن واقعی هستند. بنابراین در مجموع اقبال کاربران اینستاگرامی به این برنامه بسیار بیش از دو برنامه دیگر است.

در این مطالعه، هدف طراحی مدل بهینه ارتباط با مشتری بر اساس تحلیل نقاط تماس در سفر مشتری بود. مطالعه حاضر، به روش ترکیبی و از نوع طرح های تحقیق آمیخته اکتشافی می باشد .در مرحله اول به مطالعه کیفی پرداخته و در این فاز با بررسی و ارزیابی مطالعات انجام شده در زمینه موضوع مطرح شده و همچنین فرهنگ خرید مشتریان در3 مرحله و همچنین مصاحبه عمیق با خبرگان حوزه ی ارتباط با مشتری، اطلاعات لازم جمع آوری و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، به کدگذاری و مقوله بندی و ارائه مدل مفهومی پرداخته است.در این پژوهش سعی بر این است که فرهنگ سازمانی را جهت ایجاد یک محیط مناسب تغییر و تجربه مثبت منحصربه فردی را ارایه داد.مرحله دوم مطالعه به صورت کمی و به روش مدل سازی معادلات ساختاری بود، بدین منظور داده های جمع آوری شده از پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر مدل پیشنهادی (برآمده از فاز کیفی ) با استفاده از نرم افزار Smart PLS مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بخش کیفی نشان داد که الگوی مناسب ارتباط با مشتری بر اساس تحلیل نقاط تماس در سفر مشتری شامل3متغیر اصلی 1) قبل خرید، 2) حین خرید3) بعد خرید بوده و دارای 46 شاخص می باشد. در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر 46 گویه در اختیار 384 نفر از افرادی که طی یک سال گذشته از فروشگاه های زنجیره ای هایپرمی خرید کرده اند، قرار داده شد. نتایج نشان داد متغیرهای قبل ، حین و بعد از خرید بر ارتباط با مشتری بر اساس تحلیل نقاط تماس در سفر مشتری تاثیر گذار می باشند.

هدف این تحقیق مطالعه و واکاوی پیام اشرف غنی به مناسبت «عید قربان»(1402) درباره آینده سیاسی افغانستان است. اهمیت تحلیل این پیام در این است که دوسال پس از خروج اشرف غنی از قدرت و تثبیت روزافرون حاکمیت طالبان، دارای نشانه هایی از ناامیدی و تغییر موضع وی در قبال آرایش سیاسی آینده است. در این تحقیق از روش سه مرحله ای نورمن فرکلاف در تحلیل گفتمان انتقادی استفاده شده است. نتایج تحقیق در سطح توصیف نشان می دهد که مولد متن به خوبی از ویژگی های صوری و زبان شناختی در راستای ایدئولوژی پیدا و پنهان خود بهره جسته است. در سطح تفسیر، نتایج نشان می دهد اشرف غنی از بافت موقعیتی و دینی عید قربان استفاده کرده تا خود را به نوعی «قربانی» صلح افغانستان جلوه دهد و فراتر از آن خود را در سطح ملی با برخی از شخصیت های ملی و تاریخی افغانستان«همپایه» سازد. در سطح تبیین، در رابطه با مناسبات قدرت و مبارزات سیاسی و ایدئولوژیک، اشرف غنی در گفتمان سیاسی خود با عنوان «راه سوم»، نوعی مرزبندی جدید از «خود» و «دیگری» در صحنه سیاسی افغانستان ترسیم می کند که براساس آن، وی با گروه طالبان در یک گروه و سایر بازیگران سیاسی در گروه «دیگری» قرار می گیرند. برمبنای این «غیریت» سازی است که ایدئولوژی پنهان این متن، یعنی ایدئولوژی«پشتون والی»، افشا می شود. بنابراین اشرف غنی متهم به «فرار» از کشور، ذیل گفتمان «راه سوم» مجددا در مقام یک «مُنجی» برای افغانستان برای رهایی از وضعیت و شرایط فعلی ظاهر می شود. لذا در مجموع پیام اشرف غنی را نمی توان در تضاد یا علیه ساختار قدرت فعلی (طالبان) در افغانستان دانست.