رویش روان شناسی

رویش روان شناسی

رویش روان شناسی سال 12 دی 1402 شماره 10 (پیاپی 91) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر واقعیت درمانی بر تاب آوری تحصیلی و اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان دارای آسیب بینایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آسیب بینایی اهما ل کاری تحصیلی تاب آوری تحصیلی واقعیت درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۷۷
هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی واقعیت درمانی بر تاب آوری تحصیلی و اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان با آسیب بینایی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر متشکل از تمامی دانش آموزان دارای آسیب بینایی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بود که از بین آنان تعداد 30 نفر، 15 نفر در گروه گواه و 15 نفر در گروه آزمایش از طریق روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه جایگذاری شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم (1984 PASS,)، تاب آوری تحصیلی ساموئلز (2004 ARI,) و پروتکل واقعیت درمانی گلاسر (2010) طی 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت حضوری استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون بین میانگین پس آزمون تاب آوری تحصیلی و اهمال کاری تحصیلی در دو گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری در سطح 05/0 وجود داشت. درنتیجه می توان روش آموزشی واقعیت درمانی را به عنوان یکی از رویکردهای جدید مثبت نگر جهت ارتقاء عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارای آسیب بینایی با اثرات نسبتاً پایدار، برای افزایش تاب آوری تحصیلی به کار برد.
۲.

نقش میانجی همدلی در رابطه سبک های دلبستگی و علائم شخصیت خودشیفته در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دلبستگی همدلی شخصیت خودشیفته دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۳۵
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی نقش میانجی همدلی در رابطه سبک های دلبستگی و علائم شخصیت خودشیفته در دانشجویان بود. جامعه آماری را تمامی دانشجویان 20 تا 40 سال دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 1401-1402 تشکیل دادند. تعداد 300 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه شخصیت خودشیفته_16 (NPI-16) آمز و همکاران (2006)، پرسشنامه سبک های دلبستگی (AAI) سیمپسون (۱۹۹۰) و مقیاس همدلی اساسی (BES) آلبیرو و همکاران (2009) بود. از تحلیل معادلات ساختاری برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج بیانگر برازش مطلوب مدل پژوهش بود. نتایج نشان داد که دلبستگی ایمن و همدلی به ترتیب با اندازه اثرهای 25/0 (007/0=P) و 20/0- (02/0=P) اثر مستقیم معناداری بر شخصیت خودشیفته دارند، ولی اثر مستقیم دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا به ترتیب با اندازه اثرهای استاندارد 20/0-، 29/0- و 002/0- بر همدلی معنادار نبود (05/0<P). همچنین دلستگی اجتنابی با اندازه اثر استانداره شده 08/0 اثرغیرمستقیم معناداری بر علائم شخصیت خودشیفته با میانجی گری همدلی نشان داد (05/0=P). این نتایج نشان می دهد که همدلی با توجه به نقش دلبستگی اجتنابی می تواند تبیین کننده علائم اختلال شخصیت خودشیفته در دانشجویان باشد.
۳.

بررسی نقش میانجی تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین شایستگی اجتماعی، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر بهبهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهزیستی تحصیلی تحول مثبت نوجوانی سرزندگی تحصیلی شایستگی اجتماعی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۴
هدف این پژوهش بررسی نقش میانجی تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین شایستگی اجتماعی، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر بهبهان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری، شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر بهبهان در سال تحصیلی 1401-1400 بود که از این میان 580 نفر به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه بهزیستی تحصیلی (AWBQ، تومینین-سوینی و همکاران، 2012)، پرسشنامه سرزندگی تحصیلی (ABQ، دهقانی زاده و حسین چاری، 1391)، مقیاس شایستگی اجتماعی (SCS ، فلنر و همکاران، 1990) و مقیاس تحول مثبت نوجوانی (PYDS ، گلدوف و همکاران، 2014) استفاده شد. یافته ها نشان دادند که ضرایب مسیرهای مستقیم شایستگی اجتماعی به تحول مثبت نوجوانی، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی مثبت و معنی دار بودند (05/0p<). یافته های روابط غیرمستقیم حاکی از این بود که شایستگی اجتماعی به طور غیر مستقیم از طریق تحول مثبت نوجوانی بر بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی اثر معنی دار دارد (05/0p<). بر این اساس تحول مثبت نوجوانی نقش میانجی بین شایستگی اجتماعی و بهزیستی تحصیلی، و نیز بین شایستگی اجتماعی و سرزندگی تحصیلی دارد. بنابراین تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین شایستگی اجتماعی و بهزیستی تحصیلی ، و بین شایستگی اجتماعی و سرزندگی تحصیلی نقش کلیدی دارد پس می توان اذغان داشت که شایستگی اجتماعی با تحت تأثیر قرار دادن تحول مثبت نوجوانی، بهزیستی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی را در دانش آموزان تحت تأثیر قرار می دهد.
۴.

اثربخشی پروتکل توانبخشی شناختی (برو-نرو و الاغ گرسنه) بر سرعت واکنش و نظام بازداری شناختی-رفتاری در فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اختلال نقص توجه-بیش فعالی توانبخشی شناختی نظام بازداری شناختی-رفتاری سرعت واکنش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۸۷
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه ی توانبخشی شناختی (برو-نرو و الاغ گرسنه) بر سرعت واکنش و نظام بازداری شناختی-رفتاری کودکان با اختلال نقص توجه-بیش فعالی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 تشکیل داد که از بین آن ها 30 دانش آموز دارای اختلال نقص توجه-بیش فعالی با روش نمونه گیری هدفمند عنوان نمونه انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15) و گروه کنترل (15) جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش نرم افزار کاپیتان لاگ (Capitan’s Log، استنفورد و براون، 1988)، مقیاس هوس وکسلر (WISC، وکسلر، 2003) و آزمون برو- نرو (هافمن، 1984) بود. گروه آزمایش، 11 جلسه آموزش توانبخشی شناختی (هر هفته یک جلسه به مدت 60 دقیقه) دریافت کردند. داده ها از طریق آزمون آماری کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این مطالعه نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون تفاوت معناداری ببن پس آزمون گروه آزمایش و گواه در سرعت واکنش و بازداری شناختی-رفتاری دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی- نقص توجه وجود دارد (05/0<P). براساس نتایج پژوهش می توان گفت برنامه توانبخشی مذکور منجر به ارتقای سرعت واکنش و نظام بازداری شناختی دانش اموزان شده است.
۵.

مرور نقادانه ابزارهای اندازه گیری صلاحیت تفکر انتقادی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ابزار تفکر انتقادی سنجش دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۹۴
تفکر انتقادی، فعالیتی شناختی جهت درک و ارزیابی یافته ها و پدیده ها بر پایه ی مهارت هایی از قبیل استدلال و تحلیل است و در سال های اخیر این صلاحیت به عنوان یک هدف آموزشی در نظام آموزشی بسیاری از کشورها در آموزش عمومی جایگاه ویژه ای یافته است. بنابراین شناخت شیوه های اندازه گیری و سنجش این صلاحیت و بررسی ابزارهای موجود حائز اهمیت ویژه ای است. پژوهش حاضر با هدف معرفی آزمون های تفکر انتقادی برای دانش آموزان و شناسایی نقاط قوت و ضعف این آزمون ها با روش مرور نقادانه و با استفاده از الگوی پریزما نگاشته شده است. پس از جست وجو در پایگاه های وب آوساینس، اسکوپوس و گوگل اسکالر و پایگاه های علمی داخلی شامل سید و نورمگز در بازه ی زمانی2010 تا 2022، 65 مقاله با کلیدواژه های "آزمون مهارت های تفکر انتقادی"، "سنجش تفکر انتقادی دانش آموزان"، "اندازه گیری تفکر انتقادی دانش آموزان" بازیابی شد. از میان مقالات بازیابی شده، تعداد پنج مقاله که متناسب با معیارهای ورود از جمله به روز بودن اسناد، مرتبط بودن با هدف پژوهش، بررسی ویژگی های روانسنجی ابزار برای گروه سنی 7 تا 18 سال انتخاب و بررسی شدند و سایر مقالات براساس معیارهای خروج مطالعه حذف شدند. تحلیل با رویکرد تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت و یافته ها منجر به شناسایی سه نوع آزمون بسته پاسخ، باز پاسخ و ترکیبی جهت سنجش صلاحیت تفکر انتقادی شد که دارای شباهت ها و تفاوت هایی با یکدیگر هستند. انتظار می رود جهت ایجاد وضعیت مطلوب برای سنجش این صلاحیت ابزارهای جدید و متناسب با هدف پژوهشگر انتخاب و طراحی و بررسی ویژگی های روانسنجی ابزارهای بازپاسخ و ترکیبی با توجه به دقت آن ها در اندازه گیری مهارت تفکر انتقادی مورد توجه قرار گیرد.
۶.

رابطه رسالت شغلی بر موفقیت شغلی و سبک آموزشی تبحری با میانجی گری تعالی یابی شغلی و تعهد حرفه ای در معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعالی یابی شغلی تعهد حرفه ای رسالت شغلی سبک آموزشی تبحری موفقیت شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۸۶
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه رسالت شغلی بر موفقیت شغلی و سبک آموزشی تبحری با میانجی گری تعالی یابی شغلی و تعهد حرفه ای بود. روش پژوهشی توصیفی_همبستگی به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه آموزگاران مشغول به کار در شهرستان کرمان در سال 1400 بود که 283 نفر به عنوان نمونه پژوهش با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه رسالت شغلی (JCQ، دوبرا و توستی خارس، 2011)، تعالی یابی شغلی (JCQ ، لاورنس، 2010)، تعهد حرفه ای (PCQ ، آلن و میر، 1990)، موفقیت شغلی ادراک شده (JSQ ، گربنر و همکاران، 2008) و سبک آموزشی تبحری (PALS ، میدگلی و همکاران، 2000) را تکمیل نمودند. یافته ها نشان دادند که ضرایب مسیرهای مستقیم رسالت شغلی به موفقیت شغلی ادارک شده، تعالی یابی شغلی، تعهدحرفه ای و جهت گیری آموزشی تبحری؛ نیز تعالی یابی شغلی به موفقیت شغلی ادارک شده و جهت گیری آموزشی تبحری؛ تعهد حرفه ای به موفقیت شغلی ادارک شده و جهت گیری آموزشی تبحری معنادار بودند (01/0p<). یافته های روابط غیرمستقیم حاکی از این بود که رسالت شغلی بر موفقیت شغلی ادارک شده و جهت گیری آموزشی تبحری از طریق تعالی یابی شغلی و نیز رسالت شغلی بر جهت گیری آموزشی تبحری از طریق تعهد حرفه ای ، و رسالت شغلی بر جهت گیری آموزشی تبحری از طریق تعهد حرفه ای معنادار بودند (01/0p<). شاخص های برازش نشان داد مدل پژوهش از برازش مناسب برخوردار بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تعالی یابی شغلی و تعهد حرفه ای ، نقش میانجی در ارتباط بین رسالت شغلی با موفقیت شغلی و جهت گیری آموزشی تبحری دارد.
۷.

مقایسه شخصیت عاطفی عصبی و صفات تاریک شخصیت در زوجین موفق و ناموفق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رضایت زناشویی شخصیت صفات تاریک موفق و ناموفق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۹۵
مطالعه حاضر با هدف مقایسه شخصیت عاطفی عصبی و صفات تاریک شخصیت در زوجین موفق و ناموفق انجام شد. پژوهش حاضر از نوع علّی- مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مردان و زنان متأهل شهر تبریز در سال 1402 تشکیل داده اند. از کل جامعه، 150 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. 30 نفر از آن ها به دلیل اینکه نمراتشان به طور غیراستاندارد خارج از بازه میانگین بود، حذف شدند و در نهایت 12۰ نفر باقی ماندند. نمره 60 نفر از افراد بالاتر از بازه میانگین (نمره 161) بود و به عنوان زوجین موفق در نظر گرفته شدند و نمره 60 نفر از افراد پایین تر از بازه میانگین (نمره 161) بود و به عنوان زوجین ناموفق در نظر گرفته شدند. به منظور گردآوری داده ها از مقیاس نوروساینس عاطفی شخصیت (ANPS؛ پانکسپ، 1998)، صفات تاریک شخصیت (DTDD؛ جانسون و وبستر، 2010) و رضایت زناشویی (ENRICH؛ فاورز و اولسون، 1993) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که بین زوجین موفق و ناموفق در مؤلفه های جستجو (002/0=P)، ترس (001/0=P)، بازی (001/0=P)، ناراحتی (001/0=P)، معنویت (001/0=P)، صفات تاریک ماکیاولیسم (001/0=P)، خودشیفتگی (001/0=P، 830/12=F) و جامعه ستیزی (002/0=P) تفاوت معنادار وجود داشت. بنابراین می توان گفت، شخصیت عاطفی عصبی و صفات تاریک شخصیت در زوجین موفق و ناموفق تفاوت دارد.
۸.

اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب و تاب آوری در دانش آموزان پسر با اعتیاد به تلفن همراه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی تاب آوری اعتیاد به تلفن همراه اضطراب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۴
مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب و تاب آوری در دانش آموزان پسر با اعتیاد به تلفن همراه انجام شد. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری دو ماه بود. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهر بروجرد در سال تحصیلی 1402-1401 بودند که از بین آن ها 30 دانش آموز با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه قرار گرفتند. گروه آزمایش در طول دو ماه تحت مداخله شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفت. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه اعتیاد به گوشی هوشمند (سواری، 1392)، مقیاس بازبینی شده اضطراب آشکار کودکان (RCMAS؛ رینولدز و ریچموند، 1978) و مقیاس تاب آوری (CD-RISC؛ کونور و دیویدسون، 2003) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر انجام شد. یافته ها نشان داد که نمره اضطراب در گروه مداخله از پیش آزمون تا پیگیری کاهش یافته است (05/0>P)، اما در مقابل نمره تاب آوری از پیش آزمون تا پیگیری افزایش یافته است (05/0>P). در واقع می توان نتیجه گرفت که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی منجر به کاهش اضطراب و افزایش تاب آوری در نوجوانان شده است.
۹.

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بی ثباتی هیجانی و رفتارهای خودآسیب رسان افراد دارای نشانگان اختلال شخصیت مرزی مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بی ثباتی هیجانی پذیرش و تعهد رفتارهای خودآسیب رسان سوء مصرف مواد شخصیت مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۱۱۵
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بی ثباتی هیجانی و رفتارهای خودآسیب رسان افراد دارای نشانگان اختلال شخصیت مرزی مبتلا به سوء مصرف مواد، انجام شد. پژوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون -پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری معتادان مقیم در سه کمپ ترک اعتیاد شهرهای تبریز و اهر در سال1400 بود. ابتدا پرسشنامه چندمحوری میلون اجراء و 30 نفر که نمره بالاتر از 85 اختلال شخصیت مرزی را داشتند، به طور هدفمند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی به گروه آزمایش و گواه جایگذاری شدند. ابزار گردآوردی داده ها پرسشنامه چند محوری میلون MCMI-III (میلون، 1987)، پرسشنامه رفتارهای خودآسیب رسان SHI(سانسون و همکاران، 1998) و مقیاس بی ثباتی هیجانیEIS (ملاچیچ و گلدبرگ، 2007) بود. گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای هر هفته دو جلسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را دریافت کردند. نتایج پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون بین میانگین پس آزمون رفتارهای خود آسیب رسان (513/59 f=، 001/0p= ) و بی ثباتی هیجانی(122/78 f=، 001/0p= ) در دو گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری وجود دارد. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر رفتارهای خود آسیب رسان و بی ثباتی هیجانی اثربخش است.
۱۰.

مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی هیجان مدار و آموزش شادی بخش لیوبومیرسکی بر امید به زندگی در نوجوانان دارای سابقه خودکشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش شادی بخشی لیوبومیرسکی امید به زندگی درمان هیجان مدار خودکشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۸۰
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی هیجان مدار و آموزش شادی بخش لیوبومیرسکی بر امید به زندگی در نوجوانان دارای سابقه خودکشی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری مدت دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پسر دوره اول و دوم متوسطه منطقه 20 شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 که دارای سابقه اقدام به خودکشی بوده و به مرکز مشاوره آموزش وپرورش ارجاع داده شده بودند، بود. تعداد 45 نفر به شیوه هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه امید به زندگی میلر (1988، MHS) بود. مداخله مشاوره گروهی هیجان مدار و آموزش شادی بخشی لیوبومیرسکی در 8 جلسه 120 دقیقه ای، هفته ای دوبار به صورت گروهی برای گروه آزمایش اول و دوم اجرا شد. داده ها با بهره گیری از تحلیل واریانس آمیخته تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان داد بین گروه ها در پس آزمون و پیگیری امید به زندگی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P) و آموزش شادی بخشی لیوبومیرسکی نسبت به مشاوره گروهی هیجان مدار به طور معناداری بر امید به زندگی نوجوانان دارای سابقه خودکشی اثربخش تر بود و بین دو درمان تفاوت معنادار مشاهده شد (05/0>P). بنابراین می توان گفت که بین دو درمان آموزش شادی بخشی لیوبومیرسکی و مشاوره گروهی هیجان مدار تفاوت معنادار وجود داشت.
۱۱.

اثربخشی طرحواره درمانی بر تحمل ابهام و ناگویی هیجانی زنان مطلقه مراجعه کننده به بهزیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ناگویی هیجانی تحمل ابهام طرحواره درمانی بهزیستی زنان مطلقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۹۷
هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی طرحواره درمانی بر تحمل ابهام و ناگویی هیجانی زنان مطلقه مراجعه کننده به بهزیستی بود. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری را کلیه زنان مراجعه کننده به بهزیستی شهر تبریز در شش ماهه دوم سال 1402-1401 تشکیل دادند که از بین آنها تعداد 40 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگذاری شدند. قبل و بعد از مداخله طرحواره درمانی برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های تحمل ابهام نوع دوم (MSTAT II) مکلین (1993) و ناگویی هیجانی تورنتو (20-TAS) تیلور و همکاران (1997) استفاده شد و برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون بین میانگین پس آزمون تحمل ابهام و ناگویی هیجانی در دو گروه آزمایش و کنترل در سطح 05/0 تفاوت معناداری وجود دارد. از یافته های فوق می توان نتیجه گرفت که طرحواره درمانی در افزایش تحمل ابهام و همینطور کاهش ناگویی هیجانی موثر بوده است.
۱۲.

مقایسه اثربخشی موسیقی درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احساس تنهایی اجتماعی - عاطفی سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پذیرش و تعهد موسیقی درمانی احساس تنهایی سالمندان دیابت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۹۰
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی موسیقی درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احساس تنهایی اجتماعی - عاطفی سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه سالمندان شهر تهران بود که در سال 1400 به مراکز بهداشتی و درمانی شرق تهران مراجعه نموده و مبتلا به بیماری دیابت از نوع 2 بودند. تعداد 45 نفر به شیوه هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه احساس تنهایی اجتماعی - عاطفی بزرگسالان دی توماسو و همکاران (SELSA-S، 2004) بود. مداخله موسیقی درمانی زاده محمدی (1384) در 12 جلسه 90 دقیقه ای و درمان پذیرش و تعهد هیز و همکاران (2006)، در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت گروهی برای گروه آزمایش اول و دوم اجرا شد. داده ها با بهره گیری از تحلیل واریانس آمیخته تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان داد بین گروه ها در پس آزمون و پیگیری احساس تنهایی اجتماعی - عاطفی سالمندان تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P). همچنین درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احساس تنهایی اجتماعی - عاطفی تأثیر معناداری داشته است (05/0>P)، اما موسیقی درمانی بر احساس تنهایی اجتماعی - عاطفی تأثیر معناداری نداشته است (05/0<P). بنابراین می توان گفت فقط درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احساس تنهایی تاثیر معنادار داشته است.
۱۳.

نقش میانجی سود و زیان های روانی و موقعیتی در رابطه بین انتظارات و ارزش ها با انگیزش تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انگیزش تحصیلی انتظارات ارزش ها سود و زیان روانی سود و زیان موقعیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۷۹
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی سود و زیان های روانی و موقعیتی در رابطه بین انتظارات و ارزش ها با انگیزش تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر توصیفی_همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه پژوهش را کلیه دانش آموزان دبیرستان های شهر قروه که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند تشکیل دادند که از بین آن ها به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل مقیاس انتظار- ارزش– هزینه (EVCS، 2014)، مقیاس استاندارد انگیزش تحصیلی (HEMS، 1980)، مقیاس سود و زیان های روانی(PGLS، 1401) و مقیاس سود و زیان های موقعیتی (SGLS، 1401) بود. روش تحلیل این پژوهش، تحلیل مسیر بود. یافته ها گویای آن بود که اثر مستقیم انتظارات و ارزش ها بر انگیزش تحصیلی (001/0>P) و سود و زیان های روانی و موقعیتی بر انگیزش تحصیلی (001/0>P) معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد که انتظارات و ارزش ها از طریق میانجی گری سود و زیان های روانی و موقعیتی بر انگیزش تحصیلی دارای اثرغیرمستقیم بود (001/0>P). شاخص های برازش نیز نشان داد مدل پیش فرض ازبرازش مناسبی برخوردار بود. به طور کلی می توان بیان داشت که با ایجاد انتظارات در دانش آموزان می توان به افزایش انگیزش تحصیلی کمک کرد.
۱۴.

پیش بینی اضطراب سلامت در پرستاران بر اساس سبک های دلبستگی، تحمل پریشانی و دشواری در تنظیم هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سبک های دلبستگی دشواری در تنظیم هیجان تحمل پریشانی اضطراب سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۸۶
این پژوهش با هدف پیش بینی اضطراب سلامت بر اساس سبک های دلبستگی، تحمل پریشانی و دشواری در تنظیم هیجان در پرستاران انجام شد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف جزء پژوهش های بنیادین و از لحاظ روش از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه پرستاران بیمارستان میلاد شهر تهران در سال 1401 بودند که از بین آن ها به صورت در دسترس 131 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل سیاهه اضطراب سلامت (HAI، سالکوسکیس و وارویک، 2002)، سیاهه سبک های دلبستگی (AAI، سیمپسون، 1990)، مقیاس تحمل پریشانی (DTS، سیمونز و گاهر، 2005) و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (DERS، گرتز و روئمر، 2004) بودند. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد بین اضطراب سلامت با سبک دلبستگی ناایمن (42/0=r)، تحمل پریشانی (41/0=r) و دشواری در تنظیم هیجان (42/0=r) همبستگی معنادار وجود دارد (۰1/۰p‹). همچنین سبک دلبستگی ناایمن (257/0=B و 003/0=P)، تحمل پریشانی (232/0=B و 008/0=P) و دشواری در تنظیم هیجان (263/0=B و 002/0=P) توان پیش بینی 30 درصد از تغییرات اضطراب سلامت را داشتند. از یافته ها می توان نتیجه گرفت که سبک های دلبستگی، تحمل پریشانی و دشواری در تنظیم هیجان نقش کلیدی در اضطراب سلامت پرستاران دارند و لزوم توجه به این عوامل در تعامل با یکدیگر در برنامه های کاهش اضطراب سلامت پرستاران ضروری است.
۱۵.

مقایسه اثربخشی مداخله آموزشی مبتنی بر رویکرد امید درمانی و رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهزیستی روانشناختی زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امید درمانی بهزیستی روانشناختی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی مولتیپل اسکلروز زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۱۲
هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی مداخله آموزشی مبتنی بر رویکرد امید درمانی و رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهزیستی روانشناختی زنان مبتلا به بیماری ام اس بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون گروه کنترل با دوره پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری پژوهش متشکل از کلیه زنان دارای بیماری ام اس و عضو انجمن ام اس ایران در سال 1398 بود که از این جامعه تعداد 36 نفر به روش نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب شدند. همه آن ها قبل از اجرای مداخلات پرسشنامه بهزیستی روانشناختی (PWB-SF) ریف (1989) را تکمیل کردند. پس از آن گروه های آزمایش مداخلات درمانی را دریافت کردند. پس از اتمام مداخلات، هر سه گروه پس آزمون را دریافت کرده اند. در نهایت پس از گذشت سه ماه مجدداً آزمون پیگیری به عمل آمد. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس مختلط تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد در متغیر بهزیستی روانشناختی بین سه گروه در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0>P). گروه های مداخله امید درمانی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در متغیر بهزیستی روانشناختی تفاوت معنی داری با گروه گواه داشتند. این در حالی بود که بین دو گروه امید درمانی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی تفاوت معنی داری مشاهده نشد (05/0<P). بر این اساس می توان گفت استفاده از روش های امید درمانی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند در ارتقای بهزیستی روانشناختی زنان دارای بیماری ام اس مؤثر باشد.
۱۶.

مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان ذهن آگاهی بر عملکرد اجرایی بیماران مصرف کننده مت آمفتامین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی شناختی رفتاری عملکرد اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۷۳
هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان ذهن آگاهی بر عملکرد اجرایی بیماران مصرف کننده مت آمفتامین بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معتادین مراجعه کننده به درمانگاه های ترک اعتیاد شهر تهران که در فاصله زمانی شهریور تا بهمن ماه 1400 بود. تعداد 45 نفر به شیوه هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین گرانت و برگ (1948 WCST,) بود. مداخله درمان شناختی رفتاری فری (2008) و ذهن آگاهی کرفت و ویلیامز (2012) در طی 8 جلسه بر روی اعضای گروه آزمایش اجرا شد، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت ننمودند. داده ها توسط آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین گروه ها در پس آزمون و پیگیری عملکرد اجرایی بیماران مصرف کنندگان مت آمفتامین تفاوت معناداری وجود داشت (05/0>P) و هر دو درمان بر طبقات صحیح تکمیل شده، خطاهای درجاماندگی و خطاهای کل تأثیر معناداری داشتند (05/0>P) و درمان ذهن آگاهی در تأثیر بر متغیرهای خطاهای درجاماندگی در مرحله پس آزمون نسبت درمان شناختی رفتاری برتری داشته است (05/0>P). بنابراین می توان گفت درمان ذهن آگاهی در اثربخشی بر یکی از مؤلفه های عملکردهای اجرایی اثربخش تر می باشد که بدین ترتیب می توان از ذهن آگاهی در درمان افراد وابسته به مت آمفتامین استفاده نمود.
۱۷.

اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر تکانشگری و نشخوارفکری مشترک در دانشجویان دارای افکار خودکشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: افکار خودکشی تکانشگری نشخوار فکری مشترک درمان پذیرش و تعهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۹۰
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر تکانشگری و نشخوارفکری مشترک در دانشجویان دارای افکار خودکشی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال تحصیلی1402-1401بودند که 39 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (19 نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش هشت جلسه ی 75 دقیقه ای و هفته ای یک جلسه تحت درمان پذیرش و تعهد قرار گرفتند. ابزارگردآوری داده ها شامل مقیاس افکار خودکشی (BSSI، بک و استیر، 1991)، پرسشنامه نشخوار فکری مشترک (CRQ، روز، 2002) و پرسشنامه تکانشگری بارات (BIS-11، پاتون و همکاران، 1995) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیره (MANCOVA) انجام شد. براساس یافته ها با کنترل اثر پیش آزمون بین میانگین پس آزمون نشخوار فکری مشترک و تکانشگری (و مولفه های آن ها) در دو گروه درمان پذیرش و تعهد و گواه تفاوت معناداری در سطح 01/0 وجود داشت. با استناد به این یافته های می توان نتیجه گرفت که درمان پذیرش و تعهد یک روش روان درمانی مناسب برای کاهش تکانشگری و نشخوارفکری مشترک در دانشجویان دارای افکار خودکشی می باشد.
۱۸.

اثربخشی تمرینات ذهن آگاهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ویژگی های شخصیتی و هوش هیجانی ورزشکاران ۱۸- ۱۴ سال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی ویژگی های شخصیتی هوش هیجانی ورزشکاران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۷۵
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی تمرینات ذهن آگاهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ویژگی های شخصیتی و هوش هیجانی ورزشکاران ۱۸-۱۴ سال بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری تمامی ورزشکاران نوجوان رشته های رزمی جودو شهر قم در سال ۱۴۰۱ بودند که از میان آن ها ۵۰ نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس هوش هیجانی (SSREI) شات و همکاران (۱۹۹۸) و پرسشنامه شخصیت نئو (NEO-FFI) کاستا و مک کری (۱۹۸۵) استفاده شد. داده های حاصل از این پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون تفاوت معناداری بین پس آزمون گروه آزمایش و گواه در ویژگی های شخصیتی و هوش هیجانی بود(001/0 P<). بنابراین می توان نتیجه گرفت تمرینات ذهن آگاهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر هوش هیجانی و ویژگی های شخصیتی ورزشکاران مؤثر بوده است.
۱۹.

اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر احساس تنهایی و اعتیاد اینترنتی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: احساس تنهایی اعتیاد اینترنتی رفتاردرمانی دیالکتیکی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۰۱
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی آنلاین بر احساس تنهایی و اعتیاد اینترنتی دانشجویان بود. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان 18 تا 35 ساله شهر شیراز که در سال تحصیلی 1399-1400 در حال تحصیل دریکی از مقاطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد بودند، تشکیل دادند. نمونه پژوهش شامل 40 دانشجو بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگذاری شدند.در این پژوهش از پرسشنامه های سلامت روان نجاریان و داوودی (SCL25) 1380، احساس تنهایی راسل و همکاران (UCLA) 1980 و اعتیاد اینترنتی یانگ (IAT) 1998، استفاده شد. رفتاردرمانی دیالکتیکی آنلاین برای گروه آزمایشی در 8 جلسه و به مدت 90 دقیقه و هفته ای دو بار برای گروه آزمایش اجرا شد نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها به روش تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، بین نمرات پس آزمون دو گروه در متغیر احساس تنهایی و اعتیاد اینترنتی تفاوت معناداری در سطح 001/0>P وجود داشت. این بدین معناست که رفتاردرمانی دیالکتیکی آنلاین بر کاهش احساس تنهایی و اعتیاد اینترنتی دانشجویان مؤثر بوده است.
۲۰.

پیش بینی هوش هیجانی دانش آموزان متوسطه دوم بر اساس باورهای معرف شناختی و ادراک از محیط سازنده گرایی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باورهای معرف شناختی محیط سازنده گرایی اجتماعی هوش هیجانی دانش آموزان متوسطه دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۶۶
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی هوش هیجانی دانش آموزان متوسطه دوم بر اساس باورهای معرف شناختی و ادراک از محیط سازنده گرایی اجتماعی صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان متوسطه دوم شهرستان بابل در سال تحصیلی 1400-1401 بود. حجم نمونه 375 نفر بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه هوش هیجانی(EIQ) برادبری و گریوز (2005)، پرسشنامه باورهای معرف شناختی (EBQ) شومر (1990) و پرسشنامه ادراک از محیط سازنده گرایی اجتماعی (PCLE) تیلور و همکاران (1996) بود. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که علاوه بر باورهای معرفت شناختی (003/0=P و 15/0=β)، از بین مولفه های محیط سازنده گرایی اجتماعی، مولفه های ارتباط فردی (02/0=P و 12/0=β)، تفکر تاملی (001/0=P و 36/0=β) و حمایت (05/0=P و 10/0=β) پیش بینی کننده معنادار هوش هیجانی بوده است، ولی مولفه های تعامل کلاسی (81/0=P و 01/0=β)، رهبری (17/0=P و 07/0=β) و همدلی (13/0=P و 07/0=β) پیش بینی کننده معناداری برای هوش هیجانی نبوده اند. همچنین نتایج نشان داد که متغیرهای پیش بین قادر به پیش بینی 33/0 از واریانس متغیر هوش هیجانی بودند. نتیجه پژوهش حاضر نشان می دهد که توجه به باورهای معرفت شناختی و ادراک از محیط سازنده گرایی اجتماعی می تواند به تبیین هوش هیجانی در دانش آموزان کمک نماید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۱