بررسی های انجام شده درباره علل توسعه و رشد اقتصادی و اجتماعی در کشورهای پیشرفته صنعتی و اخیراً در چند کشور نوصنعتی آسیای شرقی و حاشیه اقیانوس هند نشان می دهد که هر گونه نوسازی و اصلاح اجتماعی و اقتصادی فقط با استفاده از برنامه ریزی های هدفمند، جامع، آینده نگر، واقع گرا، فراگیر و پیوسته و تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص امکان پذیر است.
در این مقاله آموزش مهندسی از دیدگاه تربیتی و حرفه ای مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به نقش و جایگاه مهندسان در توسعه فن آوری و صنعت در کشور، در تهیه این نوشتار ویژگی هایی از قبیل آینده نگری، خلاقیت، همگرایی در کار، فرهنگ مهندسی، خودباوری درکار و ... که هر مهندسی در حرفه خود باید آنها را بکار گیرد مورد بحث واقع شده است. در ادامه پیشنهاد گردیده در برنامه های آموزش مهندسی با توجه به زیر ساختارهای پرورشی مذکور بازنگری به عمل آید.
در این تحقیق معیارهای ارزیابی آموزش مهندسی عمران مورد مطالعه قرار گرفته است. پرسشنامه ای برای سه گروه از دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد، و دکتری، و دانش آموختگان طراحی شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این پرسشنامه حاوی یازده معیار بود و اهمیت هر کدام از معیارها توسط پاسخ دهندگان ارزیابی شده است.
دوران قاجار از نظر تأثیر شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و علمی و صنعتی بر زمان حاضر حائز اهمیت و از دیدگاههای مختلف قابل بررسی است. بنیان گذاری آموزش نوین از طریق تأسیس دبستان ها، دبیرستانها، مؤسسات آموزش عالی، اعزام محصل به خارج و دعوت از استادان خارجی نیز یکی از ویژگیهای دوران قاجار است که تأثیر آن تا دوران حاضر را پوشش داده است. در این مقاله پس از یک بررسی اجمالی در ویژگی های دوران قاجار تمام زمینه های آموزش نوین با توجه به اسناد تاریخی مورد بررسی و تحلیل کاستی ها و فزونی ها، چونی ها، و چرایی ها قرار می گیرد و در پایان نتیجه گیری شده و پیشنهاد هایی برای اصلاح سیستم آموزشی نظام آموزشی ارائه می شود.
سنجش خواسته های مصرف کنندگان خدمات دانشگاه و تغییرات آن در طول زمان یکی از جنبه های اصلی در اجرای یک سیستم مدیریت کیفیت در دانشگاه محسوب می شود. مهم ترین دسته از خدمات دانشگاه، خدمات آموزشی است و اصلی ترین گروه مصرف کننده این خدمات، دانشجویان و استخدام کنندگان دانش آموختگان دانشگاه هستند. با توجه به این مطلب و با دید مدیریت کیفیت جامع، که هدف اصلی آن جلب رضایت مصرف کنندگان خدمات است، لازم است خواسته های این دو گروه اصلی در مورد خدمات آموزشی به طور مستمر شناخته شود. خواسته های دانشجویان در این مورد همسو با خواسته های استخدام کنندگان آن ها است. به بیان دیگر، دانشجویان می خواهند آموزشی که در دانشگاه می بینند به گونه ای باشد که بتوانند خواسته های مورد انتظار استخدام کنندگان خود را در سطح عالی برآورده سازند. در این مقاله روش هایی ارائه شده است که با اجرای آن بتوان به طور مستمر خواسته های این دو گروه را در این زمینه شناخت.
توسعه اقتصادی و صنعتی و رقابت در صحنه بین المللی وقتی میسر می شود که مهندسان کشور قادر به تشخیص مسائل صنعت بوده، از ابتکار، خلاقیت، نبوغ و پشتکار خود در حل مسائل و نوآوری های صنعتی استفاده کنند. علاوه بر این ها، مهندسان باید از پایه بسیار قوی در علوم مهندسی برخوردار باشند و بتوانند دانش های جدید را نیز فرا بگیرند. آموزش کنونی مهندسی در کشور شامل دو موضع آخر است، ولی ضرورت دارد در این برنامه آموزشی، تحولی ایجاد گرد تا مهندسان بتوانند مسائل را تشخیص دهند و با اعتماد به نفس دست به نوآوری در صنایع بزنند. برای تحقق این امر پیشنهاد می شود که دانشجویان مهندسی به طور تناوبی دوره های 4 ماهه را در دانشگاه و صنعت بگذانند، پروژه های دانشجویی در ارتباط با مسائل صنعت باشند و بالاخره مهندسان با تجربه به عنوان استادان مدعو برای تدریس دروس کاربردی مهندسی، هدایت پروژه های دانشجویان و مشاوره با استادان و دانشجویان به دانشگاه ها دعوت گردند.
پیدایش هر رشته را اصولاً نمی توان به زمان خاص یا افراد مشخص نسبت داد، بلکه عمده ترین عامل، بستر مولد یا ضرورت هایی است که زمینه را برای پیدایش آن رشته فراهم می آورد. در حقیقت، هنگامی که نیازهای تخصصی به هر دلیلی اعم از دلایل سیاسی یا ضرورت های ناشی از رقابت های اقتصادی یا حتی نظامی بدان جا رسید که رشته ها یا تخصص های موجود دیگر قادر به پاسخ گویی به آن ها نباشند، زمینه ایجاد رشته جدید یا شاخه جدیدی از علوم مهندسی پدید می آید و بدیهی است که این کار توسط افرادی انجام خواهد گرفت که در کوران این ضروریات قرار داشته باشند. مهندسی شیمی نیز از این قاعده مستثنا نیست. اگر چه ذات مهندسی شیمی همواره در طول تاریخ در کنار بشر وجود داشته و آدمی ناخودآگاه از همان هنگام که ظروف سفالی را ساخت یا فلز را کشف کرد و توانست ان را از مواد معدنی جدا کرده. در ساختن ابزار از آن استفاده کند و یا در دوره های بعد که به عطر، شیشه، ابریشم و بسیاری از مواد دیگر دست یافت این علم را به کار بده است. به استثنای زندگینامه چند تن از پژوهشگران برجسته و جدا از رشته های تخصصی پراکنده ای مثل تقطیر، تاریخ نویسان تکنولوژی تا سال های 1980 به طور کلی مهندسی شیمی را به دست فراموشی سپرده بودند. فقط در آن زمان بود که تاریخ نویسان تکنولوژی مانند دانشگاه های درسدن و مرسه بورگ مطالعه سیستماتیک این رشته را شروع کردند. در دوران های مختلف یکی از مهم ترین نمودهای پیشرفت تمدن بشری عبارت بود از تغییر در مواد با فرایندهایی که اکنون آن ها را عملیات واحد می نامند. برای مثال آسیاب کردن به منظور خرد کردن دانه ها و تولید آرد، یا تبدیل مواد معدنی رنگی به رنگ، یا استخراج برای تولید عطر و دارو از مواد خام گیاهی و حیوانی. اگر چه حدود 1000 سال قبل از میلاد، ریاضیات و نجوم در بین النهرین پیشرفت کرد. گرچه هنر، معماری و هنرهای بومی در فرهنگ یونان و رم بنیان گذارده شد، گرچه شیمی تجربی در دوران تمدن اسلام شکفت، گرچه تعداد زیادی دانشکده الهیات در قرون وسطی وجود داشت، اما توسعه چندانی در تکنولوژی فرایندها و تجهیزات آن به عمل نیامد. به دلایل مختلف، مردم به روش های سنتی خود برای انجام دادن کارها پایبند بودند و هیچ گونه بررسی سیستماتیک درباره فرایند فیزیکی و فیزیک و شیمیایی به عمل نمی آمد در اموری از قبیل دارو، استخراج شکر، و بخصوص متالورژی استفاده از تکنولوژی موجود در طول هزاران سال صرفاً وسیع تر و گوناگون تر شد.
