آموزش مهندسی ایران

 امروزه فناوری های جدید، مجموعه های متنوعی از داده ها را در علوم مهندسی تولید می کنند. علم داده، ابزارهای لازم برای ذخیره سازی، تجزیه و تحلیل و مدیریت این مجموعه داده ها را ارائه کرده و سبب ایجاد تحولی جدی در توسعه علم و فناوری گردیده است. در آینده ای نزدیک تقریباً در همه حوزه ها، مشاغل سنتی به سرعت با مشاغل داده محور جایگزین می شوند. نبودن نیروی انسانی کارآمد و آموزش دیده مانعی جدی برای مدیریت داده های حجیم در سازمان ها، بنگاه ها و دستگاه های اجرایی است. در نتیجه، آموزش و به کارگیری علم داده در مقطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی در رشته های مهندسی و از جمله مهندسی شیمی اجتناب ناپذیر است. در این مقاله، به بررسی اهمیت ایجاد دروس مرتبط با علم داده، آموزش روش های ارزیابی داده های کلان و نقش این آموزش ها در توسعه مهندسی شیمی در دانشگاه و صنعت پرداخته می شود. برای این منظور، دروس علم داده در دانشگاه های برتر مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت پیشنهادهایی برای ایجاد دروس علوم داده در برنامه آموزشی مهندسی شیمی در ایران ارائه می شود. هم چنین سرفصل هایی به منظور نحوه ارائه این درس یا دروس پیشنهاد می گردد. ارائه این آموزش ها به مهندسین شیمی، می تواند آن ها را به منظور کسب فرصت های شغلی و نحوه مواجهه با داده های حجیم و کلان در صنایع شیمیایی یاری نماید.

مطالعه حاضر با هدف مقایسه انگیزه و پیشرفت تحصیلی بین دانشجویان استعداد درخشان و از طریق آزمون، فنی و مهندسی دانشگاه تبریز صورت گرفت. در این پژوهش کاربردی و توصیفی، 58 نفر از دانشجویان فنی مهندسی با استفاده از جدول مورگان و از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسش نامه معیار انگیزه تحصیلی (AMS) والرند و پیشرفت تحصیلی بر اساس معدل نیمسال قبل استفاده شد که با استفاده از نرم افزار 21 SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و آلفای کرونباخ برای پرسش نامه 84/0 محاسبه شد. به منظور تحلیل داده ها از آزمون های t مستقل و t تک نمونه ای استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد تفاوت معنی داری در متغیر انگیزه و پیشرفت تحصیلی بین دانشجویان استعداد و از طریق آزمون فنی و مهندسی وجود دارد و میزان این متغیرها در دانشجویان درخشان و از طریق آزمون فنی و مهندسی بالاتر از حد متوسط است. همچنین بین متغیرهای ذکر شده در دانشجویان پسر استعداد درخشان و از طریق آزمون، تفاوت وجود دارد اما بین دختران این دو گروه، تفاوتی مشاهده نشد. به طور کلی مقایسه عملکرد دانشجویان، معیار مناسبی جهت بررسی میزان کارایی برنامه ها و تحقق اهداف آموزش عالی است که بر اساس آن، می توان برنامه ها را تقویت یا اصلاح کرد.

موضوع انگیزش دانشجویان همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر رفتار اخلاقی اساتید بر خودکارآمدی و انگیزش دانشجویان انجام شده است. تحقیق به صورت پیمایشی و در بین دانشجویان دانشگاه زنجان انجام شد. 274 نفر از دانشجویان با استفاده از نمونه گیری در دسترس، در این تحقیق شرکت کردند. داده ها با استفاده از پرسش نامه به صورت حضوری و برخط جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS 22 و AMOS 22 استفاده شد. یافته ها نشان داد که پایبندی اساتید به اخلاق حرفه ای، تأثیر معنی داری بر خودکارآمدی و انگیزش دانشجویان دارد. تأثیر خودکارآمدی بر انگیزش دانشجویان نیز معنی دار بود. به علاوه، خودکارآمدی نقش میانجی را در رابطه بین رفتار اخلاقی اساتید و انگیزش دانشجویان ایفا می کند. نتایج آزمون میانگین نشان داد که تفاوت معنی داری در متغیرهای پژوهش در بین دانشجویان دانشکده های مختلف وجود ندارد. بررسی نسبت بحرانی تفاوت بین مؤلفه ها نشان داد که مدل تحقیق با توجه به جنسیت تفاوت معنی داری ندارد. به علاوه، مدل تحقیق در بین دانشجویان دانشکده های مهندسی و علوم انسانی تفاوت معنی داری با هم نداشت ولی در یک مسیر (تأثیر اخلاق حرفه ای بر انگیزش) بین دانشجویان دانشکده های مهندسی و علوم و دانشجویان دانشکده های علوم انسانی و علوم (تأثیر اخلاق حرفه ای بر خودکارآمدی) معنی دار بود.

 هدف از بررسی موضوع این تحقیق، دستیابی به ویژگی ها و هنجارهای اخلاق پژوهشی پژوهشگران دانشگاهی در حوزه صنعت است. در این تحقیق که به صورت میدانی و با استفاده از مصاحبه توأم با پرسش های نیم ساخت یافته انجام گردیده است، از میان پژوهشگران و کارفرمایان صنعت برق، 38 نفر کارآمد به صورت هدفمند انتخاب شده و درباره ویژگی ها و هنجارهای اخلاق پژوهشی پژوهشگران کارآمد صنعتی مصاحبه های عمیق انجام شده و پاسخ های مبتنی بر تجربیات مدیریتی و پژوهشی آنان گردآوری گردیده و داده های منتج از مصاحبه ها با استفاده از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی، آنالیز شده و مورد تحلیل و تفسیر نهایی قرار گرفته اند. نتایج مبتنی بر تجربیات مدیریتی و پژوهشی کارفرمایان و پژوهشگران کارآمد صنعت برق، حاکی از آن است که مهم ترین ویژگی های اخلاق پژوهشی پژوهشگران کارآمد، به ترتیب عبارت از: داشتن صداقت و تخصص، صبور بودن، ارتباطات خوب، سخت کوشی، اخلاق حرفه ای، فراتر از تعهد عمل کردن، مطرح بودن در صنعت، پاسخگو بودن نسبت به ایرادات و انتقادات، متوجه مسئله شدن و درک موضوع مطرح شده، ارق ملی، امانت داری، قانع بودن، درک جایگاه و نیاز کارفرما، جوان بودن، دغدغه حل مسئله، کنجکاوی، پیگیر بودن، نوآوری و ثبت اختراع، داشتن مقالات پژوهشی و نیز کاربرد پژوهش آنان در یک یا چند شرکت.

هدف کلی این پژوهش، مقایسه ادراک اعضای هیئت علمی گروه های فنی- مهندسی از سودمندی، سهولت، خودکارآمدی و چالش های یادگیری از طریق تلفن همراه بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه اعضای هیئت علمی گروه های آموزشی فنی- مهندسی دانشگاه شیراز (147) در سال تحصیلی 99-1398 بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 87 نفر انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش مقیاس محقق ساخته پذیرش یادگیری از طریق تلفن همراه بود که پس از تأیید روایی و پایایی بین افراد نمونه توزیع و داده های جمع آوری شده با آزمون های آماری تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر، تحلیل واریانس یک طرفه و تی مستقل و با استفاده از نرم افزار SPSS21  تحلیل شدند. نتایج: 1- تفاوت معناداری بین ابعاد پذیرش یادگیری از طریق تلفن همراه در اعضای هیئت علمی فنی- مهندسی وجود دارد. بالاترین میانگین متعلق به چالش ها و پایین ترین آن، مربوط به سودمندی است. 2- تفاوت معناداری بین ابعاد پذیرش یادگیری از طریق تلفن همراه، میان دیدگاه اعضای هیئت علمی گروه های تحصیلی مختلف فنی- مهندسی و اعضای هیئت علمی با مراتب علمی مختلف وجود ندارد. 3- تفاوت معناداری میان پذیرش اعضای هیئت علمی «باتجربه» و «بدون تجربه» یادگیری از طریق تلفن همراه وجود دارد.

 هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای تفکر انتقادی در ارتباط بین ویژگی های شخصیتی و خلاقیت با عملکرد تحصیلی دانشجویان است. روش پژوهش حاضر کاربردی و از نوع همبستگی است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش، کلیه دانشجویان مهندسی دوره کارشناسی دانشگاه بیرجند بودند که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل هستند. با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی تعداد 180 دانشجو به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها نیز از نرم افزارهای SPSS, AMOS استفاده شده است. برای گردآوری داده ها، از سه پرسش نامه، مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم «ب»، پرسش نامه معیار خلاقیت، مقیاس شخصیتی استفاده شد و برای سنجش عملکرد تحصیلی دانش آموزان، معدل کل سال قبل آنها در سال تحصیلی 1396 در نظر گرفته شد. یافته ها نشان داد که ویژگی های شخصیتی بر تفکر انتقادی، خلاقیت بر تفکر انتقادی، ویژگی های شخصیتی بر عملکرد تحصیلی، خلاقیت بر عملکرد تحصیلی و تفکر انتقادی بر عملکرد تحصیلی تأثیر مستقیم و معنی داری دارند و ویژگی های شخصیتی و خلاقیت، به واسطه تفکر انتقادی بر عملکرد تحصیلی تأثیر غیرمستقیم و معنی داری داشته اند. نتایج تحلیل مسیر نیز نمایانگر این بود که مدل مفهومی پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است.

با توجه به این که در حال حاضر هنوز فناوری 4G در حال تکامل است، بسیاری از محققان، در حال توسعه انواع جدید شبکه های اینترنت مانند فناوری 5G هستند. در این تحقیق تلاش شده است که عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری نسل پنجم در ایران و در بین دانشجویان دانشگاه های شهر تهران بررسی شود. جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش، به صورت تصادفی 238 نفر از میان دانشجویان دانشگاه های تهران انتخاب شدند. روش اصلی برای جمع آوری و تحلیل اطلاعات، ارائه پرسش نامه الکترونیکی است که در اختیار افراد جامعه آماری قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و با نرم افزار PLS انجام شده است. نتایج حاکی ازآن است که کیفیت فناوری با سهولت درک شده، سودمندی درک شده، اعتماد و لذت درک شده رابطه مثبت دارد. کیفیت با اثرگذاری مثبت بر سهولت درک شده، مفید بودن درک شده و اعتماد بر تمایل افراد به پذیرش این فناوری اثر مثبت و معنادار دارد، ضمن این که بین لذت درک شده و تمایل افراد به استفاده از فناوری 5G رابطه مستقیم وجود ندارد. 

کتاب «تاریخ هشتادساله دانشکده فنی دانشگاه تهران» اثر آقای دکتر مقصود فراستخواه استاد مؤسسه پژوهش و برنامه-ریزی آموزش عالی است که در سال 1393، در 423 صفحه توسط نشر نی و کانون مهندسین فارغ التحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران نوشته و منتشر شده است. در این کتاب ضمن برشمردن پیشینه تمدنی آموزش مهندسی در ایران، با نگاهی تاریخی، داستان دانشکده فنی دانشگاه تهران از منظر اسناد و روایت ها بازگو می شود. در این داستان، آمار و اطلاعات اعضای هیئت علمی و مدرسان دانشکده و همچنین دانشجویان و جنب و جوش آنان در گذر تاریخ هشتاد ساله دانشکده ارائه و سیر شکل گیری و ادامه فعالیت، تأثیرات و خدمات اجتماعی، تنش های سیاسی و آکادمیک و پداگوژی و تکنولوژیک دانشکده در پیش از انقلاب اسلامی و نیز در دوران پس از انقلاب، که نویسنده به 8 دوره تقسیم و طبقه بندی کرده است، بررسی و تجزیه و تحلیل می شود. در تحلیل تحولات ادوار مختلف دانشکده، ویژگی های برجسته دانشکده فنی در دوران درخشش و نیز برخی نقاط افول درخشش دانشکده -هم از نظر استادان و دانش آموختگان دانشکده و هم از دید نویسنده- تشریح می شود.