مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۸.
۹.
۱۰.
۱۱.
۱۲.
۱۳.
۱۴.
دانش محیط زیستی
حوزه های تخصصی:
سه رکن اصلی سنجش اثرگذاری آموزش محیط زیست، دانش و نگرش و رفتار است. دانش و نگرش محیط زیستی به عنوان عوامل مؤثر بر اقدام و رفتارهای محیط زیستی شناخته می شوند. بنابراین، سنجش دانش و نگرش محیط زیستی ازجمله ابزارهایی است که در تحلیل رفتار سازگار با طبیعت راهگشاست. امروزه در کتاب های درسی مقطع ابتدایی سعی شده است مفاهیم محیط زیست به صورت ضمنی در حافظه دانش آموز قرار گیرد. ضرورت سنجش کارایی این موضوع سبب شکل گیری این پژوهش شد. این پژوهش به بررسی میزان دانش و علاقه دانش آموزان (نگرش محیط زیستی) مقطع ابتدایی شهرستان های طرقبه و شاندیز در ارتباط با محیط زیست می پردازد. تحقیق حاضر به روش توصیفی تحلیلی اجرا شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه سنجش علاقه و دانش محیط زیستی بود. در این تحقیق شش مدرسه ابتدایی به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد که شامل 100 دانش آموز بودند. نتایج پژوهش گویای این است که بین متغیرهای مستقل تحصیلات والدین و پایه تحصیلی دانش آموزان با متغیر وابسته میزان دانش محیط زیستی دانش آموزان رابطه معناداری وجود ندارد. درحالی که بین متغیر مستقل دانش محیط زیستی با متغیر وابسته علاقه به محیط زیست ارتباط معناداری وجود دارد.
رابطه ساختاری نگرش و دانش محیط زیستی با تمایلات رفتاری در حفاظت از محیط زیست: نقش میانجی رضایت گردشگر و فایده درک شده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هفتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱
127 - 142
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، شناسایی رابطه ساختاری نگرش محیط زیستی و دانش محیط زیستی با تمایلات رفتاری گردشگر در حفاظت از محیط زیست با نقش میانجی رضایت گردشگر و فایده درک شده در پارک ملی خار توران بود. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری کلیه گردشگران پارک ملی خار توران بود. شرکت کنندگان 200 نفر از گردشگران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. همه آنها مقیاس های نگرش و دانش محیط زیستی، تمایلات رفتاری گردشگر در حفاظت از محیط زیست، رضایت گردشگر و فایده درک شده را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از مدل تحلیل مسیر، تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که دانش محیط زیستی اثر معنا داری بر تمایلات رفتاری گردشگر در حفاظت از محیط زیست دارد. دانش محیط زیستی با میانجی گری فایده درک شده اثر غیرمستقیمی بر تمایلات رفتاری گردشگر در حفاظت از محیط زیست نداشت. دانش محیط زیستی با میانجی گری فایده درک شده و رضایت بر تمایلات رفتاری گردشگر در حفاظت از محیط زیست اثر غیر مستقیم داشت. نگرش محیط زیستی اثر معناداری بر تمایلات رفتاری گردشگر در حفاظت از محیط زیست داشت. نگرش محیط زیستی با میانجی گری رضایت گردشگر اثر غیرمستقیمی بر تمایلات رفتاری در حفاظت از محیط زیست داشت. درنتیجه دانش محیط زیستی و نگرش محیط زیستی می توانستند به صورت مستقیم و غیرمستقیم تمایلات رفتاری گردشگر در حفاظت از محیط زیست را تحت تأثیر قرار دهند.
رابطه بین عوامل اجتماعی و روان شناختی با رفتار صرفه جویی انرژی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲
103 - 114
حوزه های تخصصی:
با توجه به کاهش شدید منابع انرژی و مواد مصرفی در جوامع امروزی، علی رغم افزایش جمعیت که نتیجه آن نیاز بیشتر افراد جامعه به منابع انرژی و مواد برای تأمین مایحتاج این همه انسان می باشد، بنابراین جوامع امروزه به دنبال چاره اندیشی بوده و راهکاری با عنوان توسعه پایدار را همگی پذیرفته اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین عوامل اجتماعی و روان شناختی با رفتار صرفه جویی انرژی انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق از بین دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر شیراز با تعداد 36000 نفر با روش تصادفی ساده با استفاده از فرمول کوکران با حجم نمونه به تعداد 267 نفر انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها در پژوهش حاضر پرسش نامه با 41 سؤال در مقیاس لیکرت بوده که به ترتیب بر مبنای پرسش نامه دانش محیط زیستی هو، کوانگ و کیم (2013)، هنجارهای ذهنی محیط زیستی ریورا (2004)، مسئولیت پذیری اجتماعی محیط زیستی کو، هوانگ وکیم (2013)، تجربیات پیشین ریورا (2004)، کنترل رفتاری ادراک شده، چو و هوا (2001)، سودمندی ادراک شده، مون وکیم (2001)، نگرش محیط زیستی کو، هوانگ وکیم (2013) و تمایل به رفتار صرفه جویانه انرژی کوانگ وکیم (2013) تهیه شده است. نتایج نشان داد که متغیرهای برون زا، دانش محیط زیستی، هنجارهای ذهنی محیط زیستی، مسئولیت پذیری اجتماعی محیط زیستی، تجربیات پیشین محیط زیستی به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق متغیرهای واسطه ای کنترل رفتار ادراک شده، سودمندی ادراک شده و نگرش محیط زیستی بر تمایل به رفتار صرفه جویی انرژی معنادار بوده و بیشترین اثر کل مربوط به سودمندی ادراک شده و کمترین اثر کل مربوط به هنجارهای ذهنی محیط زیستی بر تمایل به رفتار صرفه جویی انرژی می باشد.
شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر تمایل افراد به خرید کالاهای سبز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بررسی های بازرگانی مهر و آبان ۱۳۹۸ شماره ۹۷
20 - 32
حوزه های تخصصی:
بازاریابی سبز، یکی از مفاهیم نوین بازاریابی است که پل اشتراکی بین منافع جامعه و منافع شرکت می باشد و علاوه بر سودآوری بر حفظ محیط زیست نیز تمرکز دارد. اما برای نهادینه سازی دیدگاه های مرتبط با این نوع از بازاریابی لازم است که دیدگاه های جامعه به سمت مصرف کالاهای سبز سوق پیدا کند. در این مقاله، به بررسی عوامل مؤثر بر خرید کالاهای سبز پرداخته و شش عامل شناسایی شدند که شامل آمیخته بازاریابی سبز، رضایت مندی از محصولات سبز، دانش محیط زیستی، توصیه شفاهی استفاده از محصولات سبز، برندسازی سبز و فشارهای اجتماعی برای مصرف کالای سبز بودند. تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی - همبستگی بوده است. برای بررسی تأثیر عوامل با استفاده از پرسشنامه، رفتار 384 نفر از شهروندان شهر تهران که سابقه استفاده از کالای سبز داشته اند بررسی شد. نتایج نشان داد که همه عوامل در تمایل مشتریان به مصرف کالاهای سبز مؤثرند اما دانش محیط زیستی نقش مهم تری را در این زمینه ایفا می کند
تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر دانش، حساسیت و نگرانی محیط زیستی دانش آموزان پایه هفتم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از اجرای این پژوهش، مطالعه تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر دانش، حساسیت و نگرانی محیط زیستی دانش آموزان پایه هفتم دوره اول متوسطه شهر کرج بود. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ شیوه گردآوری داده ها، نیمه آزمایشی بوده است. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه هفتم در ناحیه 4 شهر کرج بود که تعداد 60 نفر از آن ها به عنوان نمونه در دسترس، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفره کنترل و آزمایش تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ویسی و همکاران (1391) بود که روایی صوری و محتوایی آن با توجه به کاربرد آن در تحقیقات پیشین و نظرخواهی از 18 نفر از متخصصین مورد تأیید قرار گرفت و ضریب پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ، 86/0 به دست آمد. سؤال های پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی، میانگین، درصد و تحلیل کوواریانس با استفاده از نرم افزار SPSS22 مورد تحلیل قرار گرفتند (05/0P
تأثیر برنامه آموزش سواد محیط زیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیط زیستی دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر برنامه آموزش سواد محیط زیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیط زیستی دانش آموزان دوره متوسطه انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران که در سال تحصیلی 1396-1397 مشغول به تحصیل بوده اند، تشکیل می دهند. نمونه موردمطالعه با استفاده از روش نمونه گیری غیر تصادفی انتخاب شد که به دو گروه 20 نفری (گروه آزمایش و کنترل) تقسیم شدند. روش تحقیق، روش شبه آزمایشی (طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل) بود. ابتدا آزمون سواد محیط زیستی به عنوان پیش آزمون استفاده شده است. سپس ابزارهای ارتباطی سیار جهت اجرای واقعیت افزوده در اختیار گروه آزمایش قرارگرفته و در گروه کنترل مطالب محیط زیستی موردنظر به صورت سنتی ارائه شد. پس از اتمام تدریس در هر دو گروه، مجدداً ابزار پرسشنامه سواد محیط زیستی مورداستفاده قرار گرفت و نتایج آن مورد مقایسه قرار گرفت. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون واریانس چند متغیره استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که برنامه آموزش سواد محیط زیستی مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده بر دانش، نگرش و رفتار محیط زیستی دانش آموزان دوره متوسطه تأثیر مثبتی داشته است و می تواند به عنوان ابزاری مفید در آموزش مورداستفاده قرار گیرد.
توسعه ی گردشگری اسپا (SPA) با تاکید بر قابلیت های هیدروتراپیکال (مطالعه موردی: شهرستان سرعین)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
جغرافیا و مطالعات محیطی سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۳
59 - 74
حوزه های تخصصی:
یکی از قدیمی ترین اشکال گردشگری سلامت، گردشگری اسپا (SPA) است که به معنی "سلامتی از طریق آب" است و ارائه دهنده خدمات و ارزش هایی هم چون بهبود سلامتی، حفاظت و بهبود در برابر بیماری ها می باشد. این نوع گردشگری در دهه های اخیر به دلیل در برگرفتن مؤلفه های سلامت و رفاه افراد و نیز مزایای اقتصادی و اشتغال زایی، موردتوجه و استقبال بسیاری از کشورها قرارگرفته است. شهرستان سرعین در 25 کیلومتری شهر اردبیل به لحاظ دارا بودن آبهای گرم و معدنی شرایط مساعدی را برای توسعه فعالیت های گردشگری اسپا دارد. هدف این پژوهش بررسی ظرفیت های توسعه این شاخه از گردشگری با تاکید بر مزیت های نسبی در زمینه آب درمانی در منطقه سرعین است. نوع تحقیق به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از مدل برنامه ریزی استراتژیک و تکنیک QSPM به شناسایی و اولویت بندی راهبردهای مؤثر در توسعه قابلیت های گردشگری سلامت پرداخته شده است. به منظور تعیین حجم نمونه از روش جدول مورگان استفاده شده است. حجم جامعه نمونه در این پژوهش مشتمل بر 300 نفر است که دو گروه گردشگران (150 نفر) و جامعه محلی (150 نفر) را در بر می گیرد. جامعه گردشگران نمونه به شکل تصادفی ساده و جامعه نمونه محلی نیز به دو شیوه انتخابی (صاحبان مشاغل گردشگری اسپا) و تصادفی ساده (ساکنین) گزینش شده اند.
رابطه بین کیفیت زندگی و هویت ملی با فرهنگ محیط زیستی (مورد مطالعه: شهر کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مطالعه حاضر با هدف رابطه بین کیفیت زندگی و هویت ملی با فرهنگ محیط زیستی در شهر کرمان انجام گرفت. روش مطالعه در این پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد. جامعه آماری افراد ۱۶سال به بالای شهر کرمان است که بر اساس سرشماری سال 95 برابر ۶۳۴۱۳۲ نفر بوده است. نمونه گیری براساس فرمول کوکران انجام و پس از گردآوری داده ها 374 پرسشنامه با استفاده از دو نرم افزار SPSS و AMOS مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان می دهد که رابطه بین کیفیت زندگی محیط زیستی پاسخگویان با میزان فرهنگ محیط زیستی (در ده سال پیش) (05/0=r) و در زمان حاضر (24/0=r) و با هویت ملی در زمان حاضر (03/0=r) و در ده سال پیش(26/0=r) می باشد. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان می دهد که کیفیت زندگی با مقدار (91/4 T=) و ضریب معنی داری (000/0Sig.T=) و مقدار 25/0 درصد از تغییرات درونی فرهنگ محیط زیستی در شهر کرمان را تبیین نمایند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (AMOS) نشان می دهد که متغیر کیفیت زندگی با مقدار ضریب رگرسیون 245/0 و هویت طبقاتی با مقدار ضریب رگرسیون استاندارد برابر 194/0- بر متغیر وابسته تأثیر معنادار دارند. می توان استنباط کرد که با ارتقای کیفیت زندگی افراد، آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط زیستی آن ها ارتقا پیدا کرده است. از طرفی هویت ملی افراد در خصوص توجه به فرهنگ محیط زیستی برای نسل های قبل بیشتر از الان بوده و این نگاه طبیعت دوستی در بین آن ها نسبت به نسل کنونی بیشتر بوده است.
تمایل به مشارکت در حفاظت از محیط زیست و عوامل موثر بر آن (مورد مطالعه: شهروندان تهرانی متولد دهه 80 و دهه 50)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جامعه شناختی شهری سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۰
176 - 206
حوزه های تخصصی:
محیط زیست به عنوان عامل حیات بخش زندگی بشر در طول تاریخ بر اثر عوامل گوناگون تخریب و گاهی به صورت خود به خود ترمیم شده اند. اما با صنعتی شدن جوامع و رشد روزافزون جمعیت و دستیابی بشر به رفاه بیشتر اثرات نامطلوب و تخریب محیط زیست دوچندان شده است. اینجاست که باید اذهان عمومی را بیدار و آگاه نمود و فکر جدی ای برای حیات زیست و زندگی بشریت کرد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی میزان تمایل به مشارکت در حفاظت از محیط زیست و عوامل موثر بر آن با بررسی عملکرد زیست محیطی شهروندان تهرانی متولد دهه 80 و 50 است. چارچوب نظری این پژوهش مبتنی بر نظریه های گربنر، شوارتز و اوالندر و توجرسون است. روش تحقیق مورد استفاده کمی- پیمایشی و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است. شیوه نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای است و حجم نمونه پس از حذف داده های پرت 384 نفر به دست آمد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مشارکت محیط زیستی متأثر از دانش محیط زیستی، اخلاق محیط زیستی، نو ع نگرش به زیست محیط و آموزش رسانه ای است و بیشترین تأثیر مربوط به دانش زیست محیطی است و میزان تمایل به همکاری و مشارکت در فعالیت های محیط زیستی در پاسخگویان متولد دهه 50 بیشتر است.
بررسی رفتارهای محیط زیستی با تأ کید بر سواد زیست محیطی؛ نمونه مورد مطالعه: شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات شهری دوره یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۲
75 - 86
حوزه های تخصصی:
هدف از این پژوهش، بررسی رفتارهای محیط زیستی شهری شهروندان 18 ساله و بالاتر شهر مشهد بوده است. در این پژوهش از رویکرد پژوهشی قیاسی برای تبیین و از پرسشنامه برای گرداوری داده ها استفاده شد. در مبانی نظری، مفاهیم شهروندی محیط زیستی و سواد محیط زیستی توضیح داده شده است. نمونه ای با حجم 689 نفر در شهر مشهد به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. در این مرحله آگاهی، دانش، دغدغه و رفتار محیط زیستی به عنوان ابعاد سواد محیط زیستی سنجیده شده و در قالب پرسشنامه، با مراجعه پرسشگران به در منازل و گفت وگوی حضوری تکمیل شد. آزمون فرضیه ها و تجزیه وتحلیل داده ها به کمک آزمون های آماری ناپارامتریک انجام شد. نتایج مطالعه نشان داد که سواد محیط زیستی جامعه مورد مطالعه در ابعاد آگاهی و دانش در سطح بالایی است، درحالی که در ابعاد دغدغه و رفتار محیط زیستی نمره پاسخگویان تنها اندکی از حد متوسط بالاتر بود. همچنین میان سواد محیط زیستی در همه ابعاد آن با متغیر تحصیلات رابطه معنادار در جهت مستقیم، اما ضعیف مشاهده شد. رفتار محیط زیستی جمعی مردان بیش از زنان، اما رفتار فردی محیط زیست در میان زنان بیش از مردان است. هیچ کدام از شاخص های سواد محیط زیستی با سن رابطه نداشتند. درنهایت این که بین متغیرهای آگاهی، دانش و دغدغه محیط زیستی با رفتار محیط زیستی رابطه معنادار در جهت مستقیم و با شدت ضعیف برقرار بود.
بررسی رابطه کنش های اجتماعی با دانش محیط زیستی (موردمطالعه: ساکنان شهر بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال هجدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱
319 - 287
حوزه های تخصصی:
هدف کلی این مقاله به بررسی رابطه کنش های اجتماعی، ارتباط با طبیعت با دانش محیط زیستی شهروندان ساکن بوشهر پرداخته است. اهمیت محیط زیست چه در ابعاد منطقهای و ملی و چه در بعد بینالمللی ضرورت توجه علمی به عوامل مختلف به ویژه نقش عوامل انسانی در تخریب یا حفظ محیط زیست را به همراه داشته است. در این راستا، رابطه انسان و محیط زیست به صورت خاص مورد توجه جامعهشناسان و اندیشمندان علوم اجتماعی سراسر جهان قرار گرفته است.این پزوهش بصورت پیمایش انجام شده است وجامعه آماری افراد ساکن شهر بوشهر بوده که با استفاده از جدول لین تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده که تحلیل آن از طریق نرم افزارآموس صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد میان متغیر کنش های اجتماعی، ارتباط باطبیعت با متغیردانش محیط زیستی رابطه معنادار وجود دارد. نتایج معادلات ساختاری نشان داد که شاخص ریشه میانگین برابر 07/0، نسبت کای اسکوئر به درجه آزادی برابر 95/2، برازش مقتصد نیز برابر92/0 می باشد. با توجه به شاخص های معادلات ساختاری مدل های ارائه شده از برازش خوبی برخوردار بوده. نتیجه اینکه کنش های اجتماعی و رابطه با طبیعت نقش مهمی در دانش های محیط زیستی دارند.
تحلیل مدل ساختاری رفتار محیط زیست گرایانه گردشگران در منطقه سرخ آباد سوادکوه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۲)
1415 - 1433
حوزه های تخصصی:
امروزه با افزایش معضلات و بحران های محیط زیستی، باعث شده تا اهمیت بحث و تحقیق در مورد مسائل محیط زیست افزایش یابد. تغییراتی که با رفتار انسان ها در محیط زیست رخ می دهد، می تواند باعث تخریب محیط شود. برای جلوگیری از تخریب محیط زیست باید رفتار انسان ها به سمت وسوی ابعاد محیط زیست گرایانه تغییر کند. دستیابی به تغییرات رفتاری در ارتباط با محیط زیست، نیازمند شناخت نگرش افراد نسبت به آن است. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر رفتار محیط دوستانه گردشگران در منطقه ییلاقی سرخ آباد سوادکوه می باشد. روش پژوهش توصیفی پیمایشی و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که روایی آن با بهره گیری ازنظر اساتید و کارشناسان مربوطه و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تائید شد. جامعه آماری پژوهش شامل 110 نفر بوده است که با استفاده از فرمول کوکران، 86 نفر از گردشگران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 22 و نرم افزار Smart PLS انجام گرفت. نتایج حاصل از همبستگی متغیرهای دانش، نگرش و درک نشان داد که بین درک محیط زیستی و رفتار محیط زیستی گردشگران رابطه مثبت معنادار وجود دارد (p≤0/01). نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام حاکی از این است که رفتار محیط زیستی ارتباط معنی داری در سطح پنج درصد با متغیر درک دارد. مطابق یافته های مدل سازی معادلات ساختاری، متغیر درک، نگرش و دانش محیط زیستی بر متغیر رفتار تأثیر می گذارند. به عبارتی باید بیان داشت در بین عامل های اثرگذار بر بروز رفتارهای محیط زیستی، درک محیط زیستی گردشگران اثر بالاتری بر رفتارهای آنان داشته است.
مطالعه پدیدارشناسی عوامل مؤثر بر تولید محتوای محیطزیستی در بین کنشگران حوزه محیط زیست در فضای مجازی (مورد مطالعه: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های ارتباطی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۳)
125 - 151
حوزه های تخصصی:
باتوجه به کمبود پژوهش های کیفی در زمینه تولید محتوای محیط زیستی، مطالعه حاضر به منظور بررسی عوامل مؤثر بر تولید محتوای محیط زیستی در بین کنشگران حوزه محیط زیست در شبکه های مجازی در شهر تبریز انجام شده است. این پژوهش با تکیه بر رویکرد پدیدارشناسی به دنبال تحلیل تجارب زیسته فعالان محیط زیستی است که در شبکه های اجتماعی مجازی به تولید محتوا در این زمینه می پردازند. داده های به دست آمده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 13 شرکت کننده به روش 7 مرحله ای کلایزی مورد تحلیل قرار گرفت و نتایج حاصل از مصاحبه ها، به استخراج 7 مقوله اصلی منجر شد که عبارت اند از: دغدغه مندی محیط زیستی، آموزش محیط زیستی، نهادینه شدن ارزش های محیط زیستی، دانش محیط زیستی، سبک زندگی محیط زیستی، استفاده از شبکه های مجازی در تولید محتوای محیط زیستی و اثرات بازگشتی مداخله انسان در محیط زیست. طبق نتایج، دریافت آموزش و مشاهده اثرات بازگشتی مداخله انسان در طبیعت، به کسب دانش محیط زیستی از سوی افراد می انجامد و زمانی که آنان از دانش محیط زیستی برخوردار می شوند، می توانند با درک ضرورت کسب دانش، آن را نیز با کمک نهادهای اجتماعی در وجود خود نهادینه کنند. نهادینه شدن ارزش های محیط زیستی در افراد سبب دغدغه مندی هایی می شود که در سبک زندگی آنان نمود پیدا می کند. درواقع فردی که با برخورداری از دانش و نهادینه کردن ارزش های محیط زیستی در قبال محیط زیست احساس مسئولیت می کند، به دنبال انتقال دانش و ارزش های خود به دیگران است. چنین افرادی علاوه بر فعالیت در فضای واقعی زندگی، با فعالیت و تولید محتوای محیط زیستی در فضای مجازی، به انتقال دانش محیط زیستی خود می پردازند.
ارزیابی دانش محیط زیستی در برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد رشته های طراحی و برنامه ریزی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۲۲ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۸۷
73 - 90
بیش از شش سال از تصویب آخرین بازنگری در محتوای آموزشی دوره کارشناسی ارشد دو رشته طراحی و برنامه ریزی شهری می گذرد. در این مدت تغییرات شگرفی در جهان پیرامون حوزه های مختلف رخ داده که از جمله مهم ترین آنها در حوزه محیط زیست و ابزارهای سنجش عملکرد محیط زیستی است. مطالعه حاضر برای ارزیابی دانش محیط زیستی در برنامه درسی این دو رشته انجام شده است. هدف این پژوهش دستیابی به اجماع درباره نحوه محتوا و شیوه کارآمد آموزش مسائل محیط زیستی به دانشجویان رشته شهرسازی بود و با استفاده از روش تحقیق توصیفی پیمایشی انجام شد. پرسشنامه تهیه شده با استفاده از روش تحقیق دلفی در میان 12 نفر از استادان دو رشته یادشده به نظرسنجی گذاشته و در مرحله نهایی راهکارهای پیشنهادی در زمینه محتوا و شیوه آموزش ارائه شده است. نتایج پژوهش ضرورت بازنگری در برنامه آموزشی این دو رشته را نشان داده و دو روش پیشنهادی تغییر در محتوای دروس با ایجاد رویکردهای زیست محیطی یا تعریف یک درس جدید در زمینه مسائل محیط زیستی را مطرح ساخته است. بدین ترتیب، نتایج به دست آمده می تواند از دو نظر برای پرکردن خلأ موجود در زمینه آموزش محیط زیست در رشته های مذکور استفاده شود. در وجه اول به صورت آموزش مستقیم، مبانی لازم برای تدوین سرفصل درس پیشنهادی محیط زیست در برنامه درسی مصوب دو رشته فراهم و در وجه دوم به صورت آموزش غیرمستقیم، مباحث سه گانه پیشنهادی دانش و مفاهیم پایه، دستورالعمل ها و راهکارها و ابزارهای سنجش، در سرفصل فعلی دروس، به ویژه دروس کارگاه های طراحی و برنامه ریزی شهری و روش ها و فنون طراحی گنجانده شده است.