واکسن

ادامه بحران یکباره کوید-19 در جهان، دیگربار بر اولویت پیشگیری بر درمان صحه گذاشته است. تبعات و هزینه های مستقیم و غیرمستقیم آن در اقتصاد ملل یا طرح مباحث امنیتی و دفاعی مانند بیوتروریسم و پدافند غیرعامل ، چنان تأثیر شگرفی در دنیا گذاشته که اهمیت فناوری تولید واکسن را به منزله یکی از فناوری های راهبردی در قرن حاضر مشخص کرده است. تلاش های گسترده ای برای تهیه واکسن در دنیا آغاز شده است و این تلاش ها، به کشورهای صاحب نام این حوزه منحصر نبوده، بلکه کشورهای نوورود به عرصه تولید واکسن نیز منابع خود را در این خصوص بسیج کرده اند. این دیدگاه درنظر دارد اهمیت اقدام برای توسعه و تولید واکسن در کشور را به صورت موجز، با نگاهی به اقدامات جاری در یکی از کشورهای نوورود به این عرصه (هند) و براساس روش مطالعه اسنادی و به صورت شاهدمحور مطرح کند، انتخابی که به سبب برخی ویژگی های آن کشور، هدفمند بوده است. هدف نهایی از طرح این دیدگاه، آن است که سرآغازی است برای تفکر درباره چگونگی و چرایی فاصله بین دو کشور از نظر سهم آن ها از بازار بین المللی واکسن و میزان نقش آفرینی آن ها در تعاملات جهانی این حوزه که موضوعاتی ارزشمند برای پژوهش های آتی در حوزه سیاست گذاری و اجرا در حوزه سلامت، خواهند بود.

در این مقاله توصیفی تحلیلی به لحاظ کاربردی، با گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای، به مطالعه در مورد مواد تراریخته پرداخته شده است. با بررسی های صورت گرفته مواد تراریخته را می توان از دو منظر مورد بررسی قرار داد. دیدگاه اول، مواد تراریخته را موادی مضر و همواره در راستای حملات بیولوژیکی و سلاحی بیوتروریسمی در نظر می گیرد، درحالیکه دیدگاه دوم مواد تراریخته را بعنوان عاملی در مهندسی ژنتیکی ساخت واکسن های مفید برای مقابله با بیماری های واگیردار مطرح می کند. سوال اصلی مقاله حاضر این است که محصولات تراریخته سلاحی بیوتروریسمی به شمار می روند یا عاملی مفید در ساخت واکسن بیماری های خطرناک و واگیردار؟ واضح است باتوجه به رشد روزافزون جمعیت کره زمین در سال های آینده، جامعه جهانی با تامین مواد غذایی مواجه خواهد شد، لذا محققان به دنبال ایجاد تغییرات ژنتیکی در گیاهان، مواد غذایی و کشاورزی بوده تا بتوانند نیاز خوراک مردم را با مواد تراریخته برطرف سازند. از طرفی دیگر در برخی کشورها استفاده از این طریق در قالب وعده های غذایی، به دلیل مشخص نبودن سود و زیان دقیق آنها بعنوان قوت غالب انسان و اثرات جانبی شان، ممنوع اعلام شده است. همچنین از سالیان دور تاکنون شاهد بیماری های واگیرداری هستیم که منشاء گیاهی داشته یا محصول مشترک بین دام و انسان هستند، به همین منظور محققان بر آن شده اند تا با بهره گیری از مواد تراریخته، واکسن هایی را برای مقابله با این بیماری ها تولید کنند، شایان ذکر است که واکسن های مشتق از مواد تراریخته از نظر به عمل آوری و فاز تولید و مصرف به مراتب ارزان قیمت تر و ساده تر از واکسن های شیمیایی هستند.

وقوع بیماری کرونا و انحصار درمان آن با واکسن باعث شده است که ابهامات حقوقی در خصوص مسئولیت مدنی ناشی از تزریق واکسن کرونا و سایر واکسن ها پدیدار شود. در این مقاله به روش کتابخانه ای رژیم حقوقی حاکم بر جبران خسارت ناشی از تزریق واکسن در حقوق کشورهای مختلف و چالشهایی که بر سر راه تحقق جبران خسارت آن به وجود می آید را بررسی و راهکارهای رفع آن چالشها را بیان نماید. شاید مانع عمده ای که بر سر راه حکم به مسئولیت مدنی وجود دارد عدم تحقق رابطه سببیت است.. برای رفع این ایراد به نظر می رسد یکی از راهکارهای عمده تشکیل صندوقهای جبران خسارتی است که متعهد باشد در هر صورت خسارات بدنی ومالی ناشی از تزریق واکسن را پرداخت نماید. در واقع بیمه مسئولیت مدنی توجیه تشکیل این نوع صندوقها می باشد. در مورد سایر خسارات نیز لزوم مفروض انگاشتن رابطه سببیت باعث خواهد شد که در واقع مشکل اصلی حکم به مسئولیت مدنی نیز رفع شود. اگر این راهکارها اتخاذ شود در این صورت افراد بیشتری را در سراسر جهان و ایران ترغیب به تزریق واکسن خواهد نمود. در واقع تحلیل اقتصادی لزوم جبران خسارت نیز ما را به راهکارهایی که اتخاذ نمودیم خواهد رساند.

در این پژوهش تلاش شده است تا از یک پلیمر قالب مولکولی برای جذب اختصاصی و واجذب پروتئین نوترکیب هپاتیت ب که ماده اولیه ساخت واکسن هپاتیت ب میباشد استفاده شود. اگر چه استفاده از پلیمرهای قالب مولکولی به عنوان جاذب اختصاصی پیتیدها و پروتئین ها از سال ۱۹۹۰ آغاز شده است اما همچنان در مراحل پیشرفت خود به سر می برد. در کارهای صورت گرفته تا کنون از انواع پروتئین با وزن های مولکولی متفاوت استفاده شده است اما در این پژوهش هدف دستیابی به پروتئین خالص با خلوص بیشتر از ۹۰ درصد است. همچنین در طی مراحل کار نبایستی شکل مولکولی پروتئین تغییر پیدا کند زیرا اثربخشی آن به عنوان واکسن منوط به شکل آنتی ژن سطحی است.

فاصله گذاری اجتماعی یک توصیه مهم در حوزه بهداشت عمومی است، که برای کاهش شیوع بیماری کووید-19 اجرا شده است. این ویروس بخصوص در میان جمعیت جوان در حال افزایش است، اما اطلاعات دقیقی در مورد چگو نگی رفتار آنان در مورد فاصله گذاری اجتماعی وجود ندارد. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی است، که به بررسی چگونگی مشارکت جوانان در رعایت فاصله گذاری اجتماعی و دلایل پیروی و یا نقض دستورالعمل های بهداشتی پرداخته است. جامعه آماری جوانان(14 تا 24 ساله)، کشور است که بصورت هدفمند گزینش شده اند. همچنین داده های جمع آوری شده به صورت استقرایی کدگذاری و با استفاده از آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شدند. تقریباً اکثر شرکت کنندگان عنوان نمودند که، فاصله اجتماعی را رعایت کردند(81/0)619. همچنین، 344 نفر از پاسخگویان(45/0)، مواردی را از خود یا دیگران در راستای زیر پا گذاشتن پروتکل های بهداشتی گزارش نمودند، که اغلب برای دیدار با دوستان، خانواده یا افراد مهم دیگر بوده است. (51/0) 388 نفر، رعایت فاصله اجتماعی را به دلیل حکم قانونی ستاد ملی کرونا و تعطیلی مشاغل، عنوان نمودند. (32/0) 245 نفر، اعلام کردند، فاصله گذاری اجتماعی تاثیر منفی بر روابط متقابل خود با دیگران داشته است. در ادامه، برای محافظت از سلامت افراد جامعه، بیش از یک چهارم ازپاسخ دهندگان برای محافظت از سلامت دیگران(ازجمله بستگان و افراد آسیب پذیر) فاصله اجتماعی را رعایت کردند(76/0) 581 نفر. همچنین، افراد واقع در سنین19 تا 24 سال، تصورات درست و همنوا تری با قوانین بهداشتی نسبت به سایر سنین داشته اند(68/0).

مقدمه: امروزه با وجود واکسیناسیون سراسری جامعه جهت جلوگیری از همه گیری ویروس کووید-۱۹، بعضی افراد از تزریق واکسن کووید-۱۹ به عنوان اصلی ترین رفتار خودمراقبتی خودداری می کنند که می تواند دلایل خاصی داشته باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش ویژگی های شخصیتی و جمعیت شناختی در تزریق واکسن کووید-۱۹ به عنوان اقدام مهاری از شیوع ویروس کرونا در شهر مشهد انجام شد. روش: روش این پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری متشکل از مردم شهر مشهد در سال ۱۴۰۰ بود که تعداد ۵۱۷ نفر (۶۲/۱% واکسن زده و ۳۷/۹% واکسن نزده) به شیوه در دسترس و داوطلبانه انتخاب، و به صورت حضوری اقدام به تکمیل پرسشنامه شخصیتی هگزاکو- فرم کوتاه و پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی نمودند. داده های گردآوری شده به روش آزمون یومن-ویتنی در نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد تفاوت معناداری بین تزریق واکسن و عدم تزریق واکسن در پنج مؤلفه شخصیتی تهییج پذیری (۰/۱۹=P)، برون گرایی (۰/۴۴=P)، خوشایندی (۰/۸۸=P)، وظیفه شناسی (۰/۸۶=P) و گشودگی به تجربه (۰/۲۰=P) وجود ندارد؛ اما بین دو گروه واکسن زده و واکسن نزده از نظر مؤلفه شخصیتی صداقت- تواضع (۰/۰۳=P) و ویژگی های جمعیت شناختی جنسیت (۰/۰۰۲=P)، سن (۰/۰۰۱=P)، میزان تحصیلات (۰/۰۰۱=P) و وضعیت اشتغال (۰/۰۰۱=P) تفاوت معناداری دیده شد. نتیجه گیری: ویژگی شخصیتی صداقت- تواضع و ویژگی های جمعیت شناختی جنسیت، سن، میزان تحصیلات و وضعیت اشتغال در امر تزریق واکسن کووید-۱۹ به عنوان اصلی ترین رفتار خودمراقبتی نقش دارند. از این نتایج می توان جهت ترویج و تشویق تزریق واکسن در بحران های آینده استفاده نمود.

فعالیت های ورزشی می توانند به عنوان یک ادجوانت اندوژن عمل کنند و موجب افزایش بهره وری پاسخ ایمنی میزبان بعد از واکسیناسیون شوند. بااین حال، تأثیر فعالیت های ورزشی چند وهله ای برون گرا که به صورت استقامتی انجام می شوند، بر پاسخ-های مرتبط با ایمنی سلولی و هومورال به واکسن مشخص نیست. پژوهش حاضر به منظور بررسی فعال سازی لنفوسیت های کمک کننده نوع 1 و 2 (Th) به دنبال سه وهله فعالیت ورزشی برون گرای استقامتی به عنوان اجوانت DNA واکسن انجام شده است. تعداد 36 سر موش بالب سی ماده (8-6 هفته با میانگین وزن 18 گرم) به طور تصادفی شش گروه کنترل، ورزش، واکسن، PcDNA، ورزش-واکسن و ورزش-PcDNA (6 موش در هر گروه) تقسیم شدند. گروه های مختلف بلافاصله بعد از آخرین وهله ورزش تزریق DNA واکسن و PcDNA رو پشت سر گذاشتند، کلیه مراحل اجرای فعالیت ورزشی و تزریقات بر اساس پروتکل واکسن بعد از 12 روز تکرار شد و 12 روز بعد از دومین تزریق واکسن نمونه های پژوهش گردآوری شدند. برای بررسی نتایج به دست آمده از روش آماری آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد و P<0.05 در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج پژوهش نسبت Th1/Th2 بعد از تحریک با آنتی ژن بین گروه های کنترل با واکسن و ورزش-PcDNA تفاوت معناداری مشاهده شد (P<0.05). گروه ورزش-واکسن با تمام گروه های پژوهش به صورت معنادار متفاوت بود (P<0.05). نتایج مطالعه حاضر تائید کننده افزایش نسبت سلول های Th1/Th2 به دنبال فعالیت های ورزشی چند وهله ای استقامتی طولانی مدت برون گرا بوده است. تحریک آسیب عضلانی از طریق فعالیت ورزشی در هنگام تزریق DNA واکسن احتمالاً در فراخوانی سلول های سیستم ایمنی ذاتی و تحریک مؤثر ایمنی اکتسابی مؤثر بوده است.