مطالعات بین المللی

از آنجا که جنگ بین کشورها بزرگتر، وسیعتر و دارای تلفات انسانی بیشتری بوده است توجه جهانی به حقوق بشردوستانه سبب تدوین قواعد و مقرراتی شده است که بیشتر معطوف به جنگ بین کشورها بوده است. طراحان و بنیانگذاران حقوق بین الملل بشردوستانه همت خود را صرف تدوین مقرراتی برای حفظ جان انسانها، ابنیه نظامی و غیر نظامی، اموال فرهنگی و محیط زیست منطقه درگیر در جنگ نموده اند. ولی در قرون اخیر شکل جنگها تغییر پیدا کرده است. جستجوی هویت گروههای قومی و مذهبی، استقلال طلبی مردمان سرزمین های تحت سلطه، نادیده گرفتن حقوق اولیه مردم تحت حاکمیت یک کشورتوسط دولت، بروز شورش و اغتشاشات داخلی، و ... هم زمان با پیشرفت فناوری تولید سلاحها سبب شده تلفات انسانی در جنگهایی که چهره ای داخلی به خود گرفته افزونی یابد. لذا حقوق بین الملل بشردوستانه در دهه های اخیر به سمت تدوین قواعدی برای این مخاصمات گرایش پیدا کرده است. با این حال قواعد و مقررات تدوین شده کلیه ًمخاصمات را پوشش نمی دهد. در این میان نوع سومی از مخاصمات مسلحانه بروز کرده که مغفول مانده است و آن مخاصمات داخلی هستند که به دلایل گوناگون به یک مخاصمه بین المللی تبدیل می شوند. هدف این نوشتار بررسی این گونه مخاصمات و پیشنهاد تقسیم بندی جدیدی است که توجه جامعه جهانی را به وضع مقررات خاص برای این نوع سوم از مخاصمات جلب نماید.

  حقوق بین الملل به گفته ی استاد هربرت هارت دارای دو دسته از قواعد است که دسته ی اول را قواعد اولیه (حقوق معاهدات) و دسته ی دوم را قواعد ثانویه (حقوق مسئولیت). در عرصه بین المللی معمولاً این قواعد ثانویه است که در اجرای حقوق بین الملل دشوار می گردد. این در حالیست که اگر در موضوعی حقوقی قواعد اولیه در اجرا از سوی دولت ها بی اهمیت تلقی گردد (یا بین دو یا چند دولت در خصوص اختلافی، قواعد اولیه ای باشد اما کافی برای حل اختلاف نباشد و طرفین هم میلی به انعقاد معاهده جدید برای آن اختلاف نداشته باشند) اجرای مسئولیت بین المللی (قواعد ثانویه) هم سخت می گردد. دقیقاً اختلاف بین فلسطین و اسرائیل در همین موقعیت است. چراکه نه معاهداتی برای حل بحران از سوی طرفین منعقد شده که پایبند به آن برای حل اختلاف گردند و نه مسئولیت اسرائیل به نحو کارآمدی مورد شناسایی مراجع بین المللی قرار گرفته است. هرچند دیوان بین المللی دادگستری، شورای امنیت و مجمع عمومی در این خصوص فعالیت هایی داشته اند. در این نوشتار بررسی خواهیم نمود که اختلاف اسرائیل و فلسطین دقیقاً در کدام حوزه حقوق بین الملل است و همچنین نقش اجرای حقوق بین الملل را توسط برخی از مجریان عرصه بین المللی مورد مطالعه قرار خواهیم داد.  

دولت ها نقش مهمی در اداره فعالیت کشورها دارند. دولت ها برای انجام وظایف خود به بودجه نیاز دارند. بودجه شاهرگ حیاتی دولت است، زیرا دولت ها تمام فعالیت های مالی خود ، اعم از کسب درآمد و پرداخت هزینه ها برای اجرای برنامه های متعدد و متنوع خود را در چارچوب قانون بودجه انجام می دهند. بنابراین بودجه آیینه تمام نمای همه برنامه ها و فعالیت های دولت است که نقش بسیار مهم وحیاتی در توسعه اقتصاد ملی ایفا می کند. در این راستا ریشه های کسری بودجه را باید در حوزه اقتصاد سیاسی جستجو کرد. که در بسیاری از موارد نتیجه سوءمدیریت، بحران های اقتصادی، بی انضباطی پولی و مالی ناشی از بی ثباتی سیاسی در کشورها می باشد .از این روهدف اصلی این مقاله بررسی ارتباط تئوریک ومیزان تاثیرگذاری بی ثباتی سیاسی وخشونت بر کسری بودجه در گروه کشورهای منتخب درآمد متوسط می باشد. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش اثرات ثابت و گشتاور تعمیم یافته درگروه کشورهای منتخب در دوره زمانی ۲۰۱۳-۲۰۰۲ نشان می دهد بی ثباتی سیاسی و خشونت تاثیر مثبت و معناداری بر کسری بودجه درگروه کشورهای منتخب دارد.

مطالعه روند رشد و توسعه کشورهای توسعه یافته، حکایت از این واقعیت دارد که نظام های آموزش عالی، همواره یکی از ارکان و عامل بنیادی تکامل و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این کشورها بوده است. بنابراین، کشورهایی که خواهان توسعه همه جانبه، متوازن و پایدار هستند، لازم است نظام آموزش عالی خود را به طور متوازن و پایدار توسعه بخشند.  تحولات جهانی دهه 80 و تاثیر آن بر نظام و ساختار کشورها همچنین رسوخ پارادایم «کوچک شدن جهانی» و آگاهی ساکنان زمین از «جهان کوچک شده» سبب گردید که این تحولات نه تنها جنبه های «ذهنی» بلکه تمام ابعاد «عینی» زندگی «فردی» و «جمعی» انسان را متاثر سازد. از این رو بهره گیری از تهدیدهای ناشی از این پدیده و تبدیل آن به فرصت در جهت منافع ملی، قطعاً از ضرورت های مهم و بنیادین در استراتژی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورها در دهه حاضر خواهد بود بنحویکه موضوع بین المللی شدن زیرساخت آموزش با تاکید و تمرکز بر مقوله آموزش عالی یکی از مهمترین مصادیق مستدل و مستند در این ادعاست. در این مقاله با نگاهی قیاسی و با استمداد از دیدگاه نایت بعنوان چهارچوب نظری تحقیق نسبت به مطالعه تطبیقی زیرساخت آموزش عالی و نقش آن در فرایند توسعه منافع ملی کشورها اقدام شد و در نهایت با تحلیل وضعیت موجود کشور در این زیرساخت و ضمن تاکید بر نقش آموزش در فرایند توسعه ملی نسبت به شناسایی خلاء موجود در این زمینه بر مبنای دورنمای مطلوب ترسیم شده در اسناد بالادستی نظام نظیر سند چشم انداز افق 1404 نسبت به پیشنهاد بایسته های تحقق موضوع در بهره برداری از این فرصت مغتنم در کشور اقدام گردید.

سیاست خارجی آمریکادرزمان حاکمیت نومحافظه کاران دربرخوردبابرنامه اتمی ایران مبتنی برقدرت سخت بود که باموفقیت همراه نبودو منجربرافزایش توان هسته ای ایران گردید.اوباما که باشعارتغییروحل چالش اتمی ایران بااستفاده ازدیپلماسی به قدرت رسیده بودسیاست هوشمندانه ای رابرگزیدکه درچارچوب قدرت هوشمند (برخلاف قدرت سخت)تبیین می گرددکه مبتنی برآمیزه ای ازقدرت سخت ونرم می باشد.حال سوال اصلی این مقاله این مساله است که اوباماچگونه توانست دردوراول خودموضوع هسته ای ایران تهدیدعلیه صلح وامنیت جهانی جلوه دهدوهمراهی وموافقت قدرت های اروپایی وروسیه رابعنوان شرکای تجاری وسیاسی ایران درافزایش فشارها برایران جلب کند؟مادرپاسخ به تبیین این مساله میپردازیم که پیروی اوباماازمولفه قدرت هوشمندوتاکیدبرچندجانبه گرایی وهمکاری سیاسی باکشورهای اروپایی وروسیه باعث افزایش فشارهای سیاسی واقتصادی برایران وهمراهی باسیاست های آمریکاگردیده است .مقاله حاضرضمن تبیین قدرت هوشمندوچرایی تغییراهبردوشرایط امریکادرزمان اعمال این سیاست،تاکیدبرچگونگی همراه سازی قدرت های بزرگ باسیاست های آمریکامی پردازد.روش مورد استفاده دراین مقاله توصیفی_تحلیلی می باشد.

ارزیابی جایگاه و نقش اتحادیه اروپا در سیستم جدید بین المللی مبتنی بر مؤلفه هایی است که بدون نادیده گرفتن آنان فهم و درک صحیح این جایگاه ناممکن خواهد بود. تحولات اخیر در جامعه بین الملل و به ویژه بحران اقتصادی، تا حدودی نظمی که آمریکا به تنهایی در پی آن بود تا رهبری کند را به چالش کشید. اتحادیه اروپا در دوره جنگ سرد همواره نیم نگاهی به بازیگری در عرصه سیاست بین الملل داشته است، اما شرایط دوقطبی جهان و قدرت بالای آمریکا مانع از بازیگری فعال آن اتحادیه در قلمرو سیاست بین الملل گردید. شرایط با پایان جنگ سرد عمیقا متحول شد. در این دوران یکی از اهداف عمده اتحادیه اروپا پیشبرد چندجانبه گرایی و تحصیل نقش و مسئولیت بیشتر نسبت به مسائل مهم بین المللی و حل و فصل آنهااست. در این چهارچوب روابط اتحادیه اروپا با ایالات متحده امریکا و نیز با دو قدرت عمده دیگر، یعنی روسیه و چین حائز اهمیت فراوان است. این مقاله ضمن بررسی وضعیت اتحادیه اروپا در سیستم جدید بین المللی، نگاهی کلی به روابط اتحادیه اروپا با ایالات متحده امریکا و نیز با دو قدرت عمده دیگر یعنی روسیه و چین خواهد انداخت.

هدف پژوهش حاضربررسی سیاست هسته ای جمهوری اسلامی ایران درزمان دولت های نهم و دهماست. دراین راستاعلل بروزبحران بین ایران وغرب راارزیابی می نماید.دو نگاه متفاوت دراین بین وجود داردیک نگاه معتقد است ویژگیهای شخصیتی رییس جمهورباعث بروزبحران درروند مذاکرات هسته ای گردیدو نگاه دوم عدم حسن نیت غرب درمسأله ی هسته ای ایران راباعث نمی داند. اعتقاد نویسنده براین است که این نگرش ها به تنهایی پاسخگونیست بلکهازهردونگاه موجودمی بایست درمسأله ی هسته ای ایران بهره برد. پرسش نویسنده این است که کدام نظریه تحلیل بهتری ازبحران بوجود آمده در سیاستهسته ای ایران ارائه می دهد؟ فرض وی براین است که چون هردو سطح تحلیل محیط بین الملل و محیط داخلی دربروز بحران سیاست هسته ای ایران دردولتهای مذکور مدخلیت دارند، یک نظریه ی مختلطمی بایست بهره برد ، لذا از مدل پیوستگی جیمز روزنا جهت آزمون پژوهش حاضربهره گرفته است. نگارنده درپایان نتیجه می گیرد ، درچارچوبنظریه پیوستگی ، عامل محیط بین الملل و عامل فرد( اندیشه ها و شخصیت فردی رییس جمهور) بیشتر ازسایر عوامل (نقش، حکومت و جامعه) درتبیین بحران موجودسیاست هسته ای ایران دردولت های نهم ودهم نقش ایفا می کنند.