حکومت های ایرانی- اسلامی

یکی از اقدامات ضد دموکراسی حکومت های استبدادی آن است که به اقدامات به ظاهر دموکراتیک و فرمایشی دست می زنند و با این کار اصالت دموکراسی و در نتیجه هرگونه آزادی و امید و استقلال را بر باد می دهند. پهلوی دوم نیز از این گونه اقدامات ضد دموکراتیک بسیار انجام می داد که یکی از آنها فرمان تاسیس دو حزب موافق و مخالف ملیون و مردم، به عنوان اکثریت و اقلیت بود. حزب ملیون به دست منوچهر اقبال و در دوران نخست وزیری او تاسیس و رهبری شد و حزب اقلیت مردم را نیز اسدالله علم تاسیس و رهبری کرد. نه تنها ماهیت حزب اکثریت وابسته به نخست وزیر، بلکه حزب اقلیت منتقد نیز خیلی زود برای مردم روشن شد و مردم برای مسخره کردن آنها متل ها و لطیفه ها بر سر زبان می آوردند.در مقاله پیش رو با تاریخچه تاسیس و انقراض، و تحولات و اعتقادات حزب مردم آشنا خواهید شد.

۴۹۸۷.

بازکاوی نظری علل سقوط نظام پادشاهی

نویسنده: یعقوب توکلی

منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۷

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم سیاسی

تعداد بازدید : ۵۵۶۹

تغییرات به عنوان امری گریز ناپذیر برای کلیه جوامع، مورد پذیرش و نه لزوما تایید قرار گرفته است، با وجود این، انقلاب به جهت عمق، شدت و سرعت تغییراتی که به وجود می آورد، جایگاهی خاص در دسته بندی تغییرات دارد، ازاین رو، پرسش از چرایی و چگونگی آن، غیرتکراری تلقی می گردد که به دلیل کمیابی انقلاب ها، دائما طرح می شود تا بلکه بُعدی پنهان از آن شناسایی و آشکار گردد. انقلاب اسلامی ایران ویژگی های ممتازی در میان انقلاب های جهان داراست که پرسش از آن را اهمیت و جذابیتی ویژه بخشیده است. این مقاله، که علل سقوط نظام استبدادی پادشاهی را بررسی کرده، از جمله نمونه های کوشش های نظری در تعمیق انقلاب شناسی، به طور عام، و انقلاب اسلامی ایران، به طور خاص، است.

۴۹۸۸.

روحانیت ، امام (ره) و انقلاب اسلامی

نویسنده: بهرام اخوان کاظمی

منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۷

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی امام خمینی

تعداد بازدید : ۵۴۸۵

عوامل تاثیرگذار در تحولات سیاسی و اجتماعی هر ملتی به جهت شناخته شدن، در معرض افراط و تفریط شناختی و تحلیلی قرار دارند. زیرا همین آشنایی می تواند موجبات تقلیل گرایی در تحلیل تحولات را با تکیه و تاکید بر یک عامل، از یک طرف، و غفلت از لزوم شناخت عمیق و پیوسته آن ها را، از طرف دیگر، فراهم سازد. علمای دین به لحاظ حضور بی بدیل در عرصه های سیاسی و اجتماعی در معرض آسیب های پیش گفته قرار دارند. از این رو، لازم است برای تعمیق بهره مندی از این گروه مرجع، شناخت و تاثیر آن ها به صورت صحیح و مستمر مورد توجه قرار گیرد. مقاله پیش رو با چنین پیش فرضی به بحث در این زمینه اختصاص یافته است.

۴۹۸۹.

آذربایجان و توسعه طلبی شوری

نویسنده: منیژه صدری رحیم نیکبخت

منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۶

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار روابط خارجی

تعداد بازدید : ۴۲۰۸

فتح سرزمینی یکی از رایج ترین تقاضاهای استعمارگران در گذشته بود که به بهانه های مختلف و از راه های گوناگون دنبال می شد. در مقابل، بی کفایتی سیاست مداران در دفاع از کشور، تسهیلگر این گونه اقدامات گردید. آذربایجان یکی از مناطق مرزی مورد طمع روس ها بود که نهایتا بخشی از آن در دوره قاجار از دست رفت. در این مقاله نحوه زمینه سازی و تحقق آن را بررسی شده است.

۴۹۹۰.

هشت بهشت» ادعانامه فرقه ازلی بر علیه بهائیت

نویسنده: سید حمیدرضا روحانی

منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۶۱

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار فرهنگی

تعداد بازدید : ۹۵۰۲

اختلاف و انشعاب را باید عارضه ای طبیعی برای فرقه هایی چون بابیه تلقی کرد. اساساً نزاع و کشمکش، بخشی از فرایند تبلور و زیست آنان را شکل می دهد. در این میان، از قلم نیز به صورت ابزاری در این میدان استفاده شده است و نگارش کتب و رسالات علیه یکدیگر قسمتی از رویارویی گروههای منشعب با همدیگر می باشد. کتاب «هشت بهشت»، اثر مشترک میرزا آقاخان کرمانی و شیخ احمد روحی، با هدف بیان عقاید ازلیان و رد طریقه بهائیت نمونه ای مثال زدنی است که در این نوشتار معرفی شده است.

۴۹۹۱.

قدرت سوم دردوره قاجار

نویسنده: آسیه عسگری

منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۶۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار سیاسی

تعداد بازدید : ۹۸۹۷

سیر رو به افزایش تاثیرپذیری، بی تدبیری و گرفتاری به روزمره گی در دوره قاجاریه موجب گردید سیاست خارجی نیز حالتی واکنشی بیابد. لذا تصمیمات، بدون لحاظ آینده نگری به هدف فرار و دفع موانع پیش رو اتخاذ می شدند. به دلیل فقدان استراتژی و راهبرد، برنامه های متعدد بدون در نظر گرفتن واقعیت های آن زمان و شرایط توفیق آن برنامه ها، به صورت آزمون و خطا اجرا می شدند. طرح قدرت سوم در روابط خارجی ایران یکی از این برنامه هاست که در این مقاله بررسی شده است.

۴۹۹۲.

وزیر امور محارم

نویسنده: مسعود رضایی

منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۶۴

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم منابع وکلیات

تعداد بازدید : ۳۲۳۶

مجموعه پنج جلدی یادداشت های امیر اسدالله عَلَم، وزیر دربار محمدرضا پهلوی، اگرچه در ویرایش به سکوت و سانسور مبتلا شده است، منبع بسیار مهمی برای بازشناسی ویژگی های عصر پهلوی دوم و خصوصیات رجال آن دوره محسوب می شود؛ چراکه عَلَم محرم ترین شخص از میان رجال سیاسی به شاه بود و با او روابطی خارج از حد و حدود شاه و وزیر داشت. کتاب خاطرات او را علینقی عالیخانی، یکی از وزرای اقتصاد و دارایی محمدرضا پهلوی، ویراستاری نموده، که مقدمه ای نیز برای آن نگاشته است. یادداشت های عَلَم ظاهری تملق گویانه نسبت به شاه دارد، اما فحوای سخنان وی نقدی گزنده و دردناک از اوضاع و احوال آن روزگار است؛ هرچند که خود وی به ظاهر در اوج موفقیت و عیش و نوش به نظر آید!

۴۹۹۳.