درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۰۴۱ تا ۲٬۰۶۰ مورد از کل ۷۳٬۸۶۱ مورد.
۲۰۴۱.

اکثریت در قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۱ شماره ۱۹

کلید واژه ها: شورا اقلیت اکثریت مذموم اکثریت ممدوح امت اسلامى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۶۶
مفهوم «اقلیت» و «اکثریت» در علم سیاست کاربرد وسیعى دارد و از بنیادهاى تحولات جامعه بشرى در عرصه قدرت و حکومت به شمار مى‏آید. مقاله حاضر به ارزیابى این دو مفهوم از منظر قرآن کریم پرداخته و تلاش دارد بستر و جایگاه هر یک را نشان بدهد. همچنین استدلال شده است که از دیدگاه قرآن، میان اکثریت و کج‏اندیشى ملازمه برقرار نیست، بلکه بین اکثریت غیررشید و کج اندیشى ملازمه برقرار است.
۲۰۴۴.

‌تفاعل‌ ذهن‌ و عین‌(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: ذهن ۱۳۷۹ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی معرفت شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی هستی شناسی مباحث وجود
تعداد بازدید : ۱۰۴۴۴
یکی‌ از بحثهای‌ مهمی‌ که‌ از زمان‌ امانوئل‌ کانت‌ به‌ بعد، نقش‌ بسیار جدی‌ و سرنوشت‌سازی‌ را در معرفت‌شناسی‌ بر عهده‌ گرفت‌ این‌ بود که‌ «آیا ذهن‌ بشر در دریافتها و ادراکات‌ خود نسبت‌ به‌ عالم‌ خارج‌ به‌ مثابه‌ آینه‌ای‌ است‌ که‌ منفعلانه‌ صورت‌ مقابل‌ خود را باز می‌تاباند بی‌آنکه‌ هیچگونه‌ دخل‌ و تصرفی‌ در آن‌ صورت‌ داشته‌ باشد یا اینکه‌ دریافتها و ادراکات، همواره‌ محصول‌ تعامل‌ و تفاعل‌ ذهن‌ و واقعیت‌ خارجی‌ است‌ و در این‌ صورت‌ دسترسی‌ به‌ واقعیت‌ ناب‌ و بی‌پیرایه‌ امری‌ محال‌ خواهد بود؟» مقالة‌ حاضر در صدد است‌ تا با طرح‌ و تحلیل‌ دیدگاه‌ قائلان‌ به‌ تفاعل‌ ذهن‌ و عین‌ به‌ پاسخی‌ درخور برای‌ این‌ مسئله‌ دست‌ یافته‌ و راه‌ دستیابی‌ به‌ واقعیت‌ و عین‌ را برای‌ ذهن‌ بشر هموار نماید. بر این‌ اساس‌ در این‌ نوشتار ابتدا به‌ دو تقریر کانت‌ و توماس‌ نیگل‌ و نیز تقریری‌ تشبیهی‌ در توجیه‌ تفاعل‌ ذهن‌ و عین‌ پرداخته‌ شده‌ و سپس‌ به‌ آنها پاسخ‌ داده‌ می‌شود. نویسنده‌ در دفاع‌ از امکان‌ ادراک‌ واقعیت‌ خارجی‌ بدون‌ تأثیرات‌ فعالانة‌ ذهن‌ بر آن، معتقد است‌ تفکیک‌ بحث‌ «ارزش‌ معرفتی‌ ادراک» از کیفیت‌ پیدایش‌ آن، کلید حل‌ این‌ معضل‌ معرفت‌شناختی‌ است، حال‌ آنکه‌ درهم‌ آمیختن‌ این‌ دو بحث، موجب‌ قوام‌ دیدگاه‌ تفاعل‌گرایانه‌ شده‌ است.
۲۰۴۷.

مواجهه قرآن با فرهنگ‏هاى عصر نزول(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای قرآنی ۱۳۸۴ شماره ۴۲ و ۴۳ ویژه نامه ترجمه قرآن

کلید واژه ها: فرهنگ زدایی فرهنگ عصر نزول مواجهه فرهنگی فرهنگ گزینی، تثبیت فرهنگی رآن و فرهنگ عصر نزول قرآن و فرهنگ عصر نزول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۳۹
نوشتار حاضر از چگونگی مواجهه قرآن با فرهنگ ها و سنت های عصر نزول سخن می گوید. در باور نویسنده، قرآن به چهار روش با فرهنگ زمان نزول مواجهه کرده است: 1- فرهنگ گزینی 2- تأیید و تثبیت فرهنگی 3- فرهنگ زدایی 4- جایگزینی نویسنده با آوردن نمونه های متعدد به توضیح هر یک از روشهای چهارگانه پرداخته و در بخش فرهنگ زدایی از مسائلی چون قاطعیت در نفی عناصر منفی، اقدام های عملی در فرهنگ زدایی، روش های تدریجی، عدم تشبه به بیگانه، بحث کرده است.
۲۰۵۰.

صلح، همبستگی ملی و مشارکت عمومی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اندیشه حوزه ۱۳۸۴ شماره ۵۵

کلید واژه ها: صلح نظام همبستگی مشارکت عمومی جامعه‏ی دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۱۶
نویسنده، در این مقاله، درصدد آن است تا روشن نماید که جامعه تنها روی رستگاری را در صورتی خواهد دید که به معنویت رویکرد نماید و همراه با نظام‏های مادی جامعه، نظام اخوت دینی را سرلوحه‏ی زندگی سازد. در سایه‏ی چنین نظام اخلاقی - اجتماعی خواهد بود که تمام اهداف مترقی جامعه، همچون صلح، همبستگی و مشارکت عمومی و سایر آرمان‏های آن به صورت تضمین شده و پایداری تحقق خواهد یافت. او ابتدا به تشریح جامعه به لحاظ نوع مناسبات آن می‏پردازد. سپس به نوع بینش انسان شناختی اسلام نظر می‏افکند که به انسان - به خصوص افراد جامعه‏ی دینی - به عنوان انسان فرا سرزمینی می‏نگرد، که در عین حال به مثابه اندام واحدی می‏باشند. آنگاه فرایند جامعه و ضرورت داشتن نظام - مادی و معنوی - را مورد بررسی قرار می‏دهد، که ارگانیسم اخوت دینی در جامعه‏ی دینی نقش نظام دومی را ایفا می‏نماید. در واقع، بحث در اینجا حالت کارکردی به خود می‏گیرد و آثار رفتاری چنین نظامی همچون صلح، همبستگی و مشارکت در اصلاح و انجام امور جامعه‏ی خود و چگونگی تحقق آنها، و میزان نقشی که در حوزه‏ی خود ایفا می‏نمایند، را به عنوان ثمراتی که مترتب بر آن است و ارمغانی ارزنده از آن می‏باشد، مطرح می‏سازد، و بحث خود را با یک نکته‏ی راهبردی در مورد کیفیت تبدیل تئوری به عمل به پایان می‏برد.
۲۰۵۱.

بررسی چگونگی نماز در ادیان الهی

نویسنده:
منبع: معارف فقه علوی سال چهارم اردیبهشت ۱۳۹۷ «ویژه نامه همایش ملی نماز، تعالی فردی و اجتماعی»

کلید واژه ها: نماز عبادت اسلام یهودیت مسیحیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۱۰ تعداد دانلود : ۴۳۳۱
نماز به عنوان یک نیایش منسجم و هدف دار، سابقه ای بس طولانی در ادیان مختلف دارد و می توان آن را به عنوان قدیمی ترین عبادتی ذکر کرد که در تمام دوران گذشته حضور داشته است. با این که نماز یک جنبه فراگیر در ادیان دارد، صورت و کیفیت آن در همه موارد یکسان نمی باشد، با این اوصاف یک چیز در همه آنها مشترک است و آن اعتقاد به مخاطبی مافوق بشریت است که با او سخن می گوید و از او در امور مادی و معنوی استمداد می جوید. بنابراین می توان گفت: پیامبران پرستش را به مردم نیاموختند بلکه نوع پرستش و آداب آن را برای مردم بیان نمودند. هدف از این پژوهش بیان جایگاه نماز، کیفیت و چگونگی آن در ادیان الهی و مطرح جهان می باشد تا مخاطب بتواند کامل ترین عبادت الهی را بشناسد و با معرفتی ژرف به عبادت معبود خود بپردازد. اکنون این پرسش مطرح می گردد که نماز در ادیان الهی دارای چه جایگاه، کیفیت و مقرراتی است؟ فرضیه پژوهش آن است که نماز در ادیان مختلف الهی و غیر الهی وجود داشته است و در اصل یکی از مهمترین عبادت ها و آیین هایی بوده که با آن خداوند را عبادت و پرستش می کردند. به گونه ای که در شریعت حضرت موسی و عیسی(ع) برپایی نماز از واجبات مهمی است که خداوند، درآغازرسالت به حضرت موسی(ع) و در آغاز تولد به حضرت عیسی(ع) توصیه نمود. در عهد عتیق در مورد اصل وجوب، اهمیت نماز و دعا، چگونگی برپایی نماز، و مکان و زمان نماز مطالبی بیان شده است. برای بررسی فرضیه از روش اسنادی با مراجعه به منابع کتابخانه ای بهره می بریم.
۲۰۵۲.

بررسی و تحلیل آیه شریفه «الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّساءِ»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال پنجم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۷

کلید واژه ها: شبهات قرآنی آیه 34 نساء زن در قرآن قوامون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۰۰ تعداد دانلود : ۱۹۹۴
آیه 34 سوره نساء از جمله آیاتی است که مورد استفاده مخالفین جهت شبهه پراکنی قرار می گیرد. آنان با برداشت نادرست از آیه، ضمن استنباط برتری مرد بر زن و حاکمیت مطلق مرد بر زن، آن را بر بی عدالتی و ظلم خداوند حمل می کنند. بر اساس تحقیق انجام شده در این زمینه می توان گفت آیه مذکور، با توجه به سیاق آیات قبل و بعد و حتی صدر و ذیل آیه، مربوط به روابط زن و مرد در خانواده است و جایگاه زوج و زوجه را در خانواده مشخص می سازد و بیانگر حکم مسئولیت و سرپرستی مرد در خانواده و حمایت و حفاظت از آن و تدبیر امور اقتصادی خانواده است. آیه شریفه در مقام بیان برتری مردان بر زنان نیست، بلکه بیان وظیفه و ریاست امور خانواده است. این مقاله درصدد پاسخگویی به موارد مزبور و شبهات پیش رو و ارائه نظر برگزیده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان