درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این بررسی شناخت تاریخچه مصرف تریاک در ایران است که برای تحقق آن از روش تاریخی- تحلیلی استفاده شده است. نتیجه به دست آمده حاکی است که از زمان دقیق شناخت گیاه خشخاش و مصرف تریاک در ایران سابقه ای موجود نیست. در اوستا به افیون و تریاک اشاره ای نشده است. ابوعلی سینا و محمد زکریای رازی، از پزشکانی بوده اند که تریاک را به عنوان دارو تجویز می کردند. مصرف تریاک از دوره صفویه در ایران رواج یافت و تا به امروز روند افزایشی داشته است. با وجود اقدامات و مبارزه مداوم جمهوری اسلامی ایران باتولید، توزیع و مصرف مواد مخدر، این معضل همچنان ادامه دارد.

امروزه حدود یک هفتم مردم دنیا به زبان انگلیسی سخن می گویند و شمار زیادی آن را به عنوان زبان دوم یا زبان خارجی می آموزند. این زبان امروزه به عنوان یک زبان بین المللی، از لحاظ علمی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. از این رو بسیاری از نظام های آموزش رسمی، آموزش این زبان را در برنامه درسی خود گنجانده اند. در نظام رسمی آموزش ایران، آموزش زبان انگلیسی از سال اول راهنمایی آغاز شده و تا پایان دورة پیش دانشگاهی ادامه می یابد. در فرایند یادگیری زبان های خارجی، یادگیری لغت از جایگاه مهمی برخوردار است؛ چراکه تفاوت زبان ها با یکدیگر بیشتر به حوزة لغت مربوط می شود؛ و بسیاری از زبان ها از جمله زبان فارسی و انگلیسی در قسمت دستور زبان دارای اشتراکات فراوانی هستند. فراگیران زبان برای بخاطر سپاری درازمدت معانی لغات انگلیسی، ممکن است از راهبردهای متنوعی استفاده کنند که احتمالاً رایج ترین آن تکرار ساده است. اما این راهبرد «در دسترس» نمی تواند همواره اثربخش باشد، لذا باید به دنبال راهبردهای دیگر- و احتمالاً اثربخش تر- نیز بود. از جملة این راهبردها می توان به تکنیک های یادیار، از جمله «کلمه کلید» و «تصویرسازی ذهنی» اشاره کرد که بکارگیری آن برای یادگیری لغات زبان های خارجی در دیگر نقاط دنیا به کرات مورد تأیید قرار گرفته است. پژوهش حاضر تأثیر این دو راهبرد را در یادگیری و یادداری کلمات انگلیسی در مقایسه با روش سنتی تکرار، از سوی دانش آموزان فارسی زبان مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش سه گروه از دانش آموزان سوم راهنمایی به شیوه تصادفی مرحله ای انتخاب شده و از آنها خواسته شد که مجموعه ای از کلمات انگلیسی و معانی آنها را با سه شیوه متفاوت تصویرسازی ذهنی، کلمه کلید و تکرار ساده به خاطر بسپارند. تجزیه و تحلیل نتایج پس آزمون های مربوط به یادگیری و یادداری نشان داد که روش کلمه کلید در هر دو مورد نسبت به دو روش دیگر در سطح معناداری مؤثرتر عمل می کند. نتایج همچنین تفاوت معناداری را بین روش تکرار و روش تصویرسازی در یادگیری و یادداری معانی کلمات انگلیسی نشان نداد.

هدف: مقاله حاضر با هدف طرح یک دید کلی درباره رویکرد نظریه ذهن در روانشناسی تحولی نگاشته شده است. روش: این مقاله از نوع مروری است. نگارنده در این مقاله پس از ارایه تعریف و خاستگاه های اولیه این رویکرد، نظریه های تحولی پیرامون تحول نظریه ذهن را تبیین کرده است و در ادامه، درباره مفهوم حالتهای ذهنی و مهمترین آنها که در این رویکرد بیشتر مورد استفاده قرار گرفته اند، توضیح داده است. همچنین به دو مفهوم بازنمایی و فرا بازنمایی به لحاظ اهمیتشان اشاره شده است و سپس تکالیف نظریه ذهن که شامل تکالیف باور غلط و تکالیف نمود – واقعیت میباشند مورد بحث قرار گرفته اند. همچنین در زمینه سن اکتساب نظریه ذهن و اینکه چرا کودکان سه ساله در این تکالیف شکست میخورند، توضیح داده شده است. یافته ها و نتیجه گیری: در مجموع میتوان گفت که کودکان به دو کشف مهم درباره ذهن دست می یابند. یکی آنکه ذهن چیست و دیگر اینکه ذهن چه کاری انجام میدهد و این دستاوردهای مهم است که برای درک دنیای اجتماعی امری بنیادی است.

هدف: پژوهش حاضر به منظور مقایسه میزان جرات ورزی، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تیزهوش و عادی و همچنین بررسی روابط موجود بین این متغیرها صورت گرفت. روش: این پژوهش از نوع همبستگی است. بدین منظور 60 دانش آموز تیزهوش (30 پسر و 30 دختر) و 60 دانش آموز عادی (30 پسر و 30 دختر) به صورت تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه جرات ورزی گمبریل و ریچی و پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت و همین طور معدل درسی مورد بررسی قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از روشهای آماری تحلیل واریانس چند متغیره، ضریب همبستگی دو متغیره و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که دانش آموزان تیزهوش در هر سه متغیر جرات ورزی، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی بر دانش آموزان عادی برتری داشتند، اما تفاوتی بین متغیرهای فوق در دو جنس ملاحظه نشد. از سوی دیگر هر سه متغیر جرات ورزی، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان عادی دارای رابطه معنادار بودند، اما در دانش آموزان تیزهوش تنها بین دو متغیر جرات ورزی و عزت نفس رابطه وجود داشت. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که جرات ورزی و عزت نفس، توانایی پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان عادی را داشتند. نتیجه گیری: برتری دانش آموزان تیزهوش بر دانش آموزان عادی در سه متغیر: جرات ورزی، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی مورد تایید قرار گرفت. بعلاوه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از روی داده های جرات ورزی و عزت نفس قابل پیش بینی است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، معرفی و بررسی اثربخشی تکنیک های ذهن آگاهی انفصالی در کاهش علایم وسواسی یک مورد خاص اختلال وسواسی - اجباری است. روش: در یک بررسی تک آزمودنی از نوع طرح A-B، اثر تکنیک های ذهن آگاهی انفصالی بر یک مورد اختلال وسواسی - اجباری بررسی شد. آزمودنی در مرحله A (خط پایه) و مرحله B (جلسه آخر درمان)، مقیاس وسواسی - اجباری ییل- براون، پرسشنامه کنترل فکر، پرسشنامه فراشناخت، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و مقیاس خودکارآمدی عمومی شرر را تکمیل کرد. در جلسه چهارم و سه ماه پس از پایان جلسات درمانی، یعنی در مرحله پی گیری نیز مقیاس ییل - براون و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس را تکمیل نمود. یافته ها: در مقیاس ییل - براون، نمره آزمودنی از 36 در مرحله خط پایه به 12 در جلسه هشتم و 10 در مرحله پی گیری تقلیل یافت. در مقیاس کنترل فکر، نمره آزمودنی در زیر مقیاس های تنبیه و نگرانی کاهش معنادار نشان داد. نتایج دیگر، شامل کاهش نمره در زیرمقیاس های پرسشنامه فراشناخت، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و افزایش نمره در مقیاس خودکارآمدی عمومی بود. نتیجه گیری: تکنیک های ذهن آگاهی انفصالی در درمان اختلال وسواسی- اجباری مؤثرند.

هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط اضطراب و کمال گرایی با اهمال کاری تحصیلی و تعین توان پیش بینی این دو متغیر در تعامل با متغیر جنسیّت به منظور پیش بینی میزان اهمال کاری تحصیلی دانشجویان بود. همچنین مطالعه میزان اهمال کاری دانشجویان رشته های مختلف تحصیلی در سال های تحصیلی متفاوت از اهداف دیگر پژوهش بود. نمونه مورد مطالعه 310 دانشجوی پسر(157) و دختر(153) دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان مشهد را شامل بود که به شیوه تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند وبه طور همزمان به آزمون های اهمال کاری لی، کمال گرایی اهواز و اضطراب نجاریان و همکاران پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از آزمون های آماری، میانگین، انحراف استاندارد، آزمون t، تحلیل رگرسیون چند متغیری، تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. نتایج، نشان دهنده این واقعیت بود که اضطراب پیش بینی کننده معناداری برای اهمال کاری تحصیلی است. همچنین بر طبق نتایج مشخص شد که کمال گرایی و سال تحصیلی دانشجویان پیش بینی کننده معنادار این متغیر به طور کلی نیست. به علاوه تفاوت های یافت شده بین میزان اهمال کاری تحصیلی دانشجویان پسر و دختر وگروه های مختلف بر اساس رشته تحصیلی آن ها معنادار نبود.

"مقدمه: برخی مطالعات تاثیرات مثبت روزه داری را در بهبود وضعیت روانی افراد مطرح کرده اند. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی تاثیر روزه بر عزت نفس و سلامت روانی دانشجویان است.روش کار: این مطالعه از نوع پژوهش های توصیفی مقایسه­ای است که بر روی 60 دانشجوی پزشکی (38 زن، 22 مرد) به ظاهر سالم که تصمیم به روزه­داری در ماه رمضان 1428 قمری (1386 خورشیدی) را داشتند، انجام شد. آزمودنی ها در آغاز ماه رمضان توسط پرسش نامه ی مشخصات فردی، پرسش نامه ی عزت نفس کوپراسمیت و پرسش نامه مورد ارزیابی قرار گرفتند. این افراد حداقل 21 روز در این ماه روزه گرفته و مجددا در پایان ماه رمضان با دو پرسش نامه کوپراسمیت و بررسی شدند. داده های پژوهش به کمک روش آماری t زوجی و آزمون ویلکاکسون در نسخه17نرم افزار SPSS مورد تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته ها: عزت نفس آزمودنی ها پس از ماه مبارک رمضان نسبت به آغاز ماه، افزایش معناداری یافت (001/0>P). بر اساس تست آزمودنی ها در مقیاس­های افسردگی (001/0>P)، روان پریشی (007/0>P)، اضطراب (001/0>P)، وسواس (001/0>P)، حساسیت بین فردی (001/0>P)، فوبیا (022/0>P)، خصومت (001/0>P) افکار پارانوئیدی (001/0>P) و مقیاس کلی علایم مرضی (001/0>P)، کاهش نشان دادند که این تفاوت نیز از نظر آماری معنی­دار بود.نتیجه­گیری: روزه­داری در ماه مبارک رمضان تاثیر قابل ملاحظه­ای در ارتقای عزت نفس و بهبود وضعیت سلامت روانی دانشجویان دارد. "

هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان شیوع اختلالات رفتاری دانش آموزان دوره ابتدایی شهر تهران انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع همه گیرشناسی است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه دانش آموزان دوره ابتدایی مدارس دولتی شهر تهران در سال 1385 است. حجم نمونه 1420 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه علایم مرضی کودکان (CSI-4) استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، آمار توصیفی و استنباطی (آزمون دو نسبت مستقل) به کار بسته شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که: 1. بیشتر دانش آموزان دوره ابتدایی (68.9 درصد) فاقد اختلالات رفتاری و 31.1 درصد از آنان دارای اختلالات رفتاری هستند. 2. میزان ترس مرضی دانش آموزان دختر به طور معناداری بیشتر از دانش آموزان پسر است. 3. میزان اختلال تیک صوتی و تیک حرکتی دانش آموزان پسر به طور معناداری بیشتر از دانش آموزان دختر است. 4. میزان اختلال اضطرابی دانش آموزان دختر به طور معنادار بیشتر از دانش آموزان پسر است. 5- میزان اختلال نافرمانی (بی اعتنایی مقابله ای) در دانش آموزان پسر بطور معنادار بیشتر از دانش آموزان دختر است. نتیجه گیری: از یافته های به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد یک سوم از دانش آموزان دوره ابتدایی شهر تهران دارای اختلالات رفتاری هستند.

هدف از این مطالعه، بررسی رابطه همبستگی خانوادگی و استقلال عاطفی بر میزان مشکلات عاطفی در نوجوانان است. گروه نمونه این مطالعه شامل 1592 دانش آموز دختر و پسر مقطع دبیرستان در شهر شیراز است که به شیوه خوشه ای تصادفی انتخاب شده اند. میانگین سنی گروه نمونه برابر با 15.75 بود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل سه مقیاس انسجام خانواده، استقلال عاطفی و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس بود. در این تحلیل رابطه متغیر های همبستگی خانوادگی و استقلال عاطفی بر مشکلات عاطفی در قالب یک مدل علی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که جنسیت، همبستگی عاطفی و بعد فردیت، در استقلال عاطفی از موثرترین متغیر های مربوط به میزان مشکلات عاطفی به حساب می آیند. این مطالعه، همچنین نشان داد که جنسیت، عاملی موثر بر میزان بروز مشکلات عاطفی می باشد. در مجموع، نتایج این تحلیل نشان داد که مدل مورد آزمون 18.5 درصد واریانس متغیر مشکلات عاطفی را تبیین می نماید. همچنین شاخص GFI نیز حاکی از تطابق مدل با داده های تجربی بود.

سندرم ویلیامز یک اختلال نادر تک گیر (sporadic) است که با نمای خاص طبی، شناختی، نوروفیزیولوژیک، نوروآناتومیک و مشخصه های ژنتیکی همراه است. نشانه اصلی سندرم ویلیامز انفکاک بین توانایی شناختی در پردازش چهره و زبان، به عنوان نقاط قوت نسبی و توانایی های فضایی و به عنوان ضعف عمده می باشد. افراد مبتلا به سندرم ویلیامز بر خلاف مبتلایان به اتیسم، کاملا اجتماعی هستند. مشخصه عمده ژنتیکی در سندرم ویلیامز پیدایش یک حذف بر روی قطعه 11023 vq می باشد. سندرم ویلیامز با ویژگی های عصبی - ساختاری و عصبی فیزیولوژیک همراه است: سالم ماندن نسبی نواحی پیشانی، لیمبیک و نئوسربلار در بررسی های MRI و اشکالات کارکردی در مسیرهای عصبی دست اندرکار پردازش زبان و چهره که در مطالعات پتانسیل های انگیخته مغزی مشاهده می شود. ناهمخوانی های موجود در حوزه های شناختی، عصبی - ساختاری و عصبی فیزیولوژیک در سندرم ویلیامز از آن مدل مناسبی برای بررسی ارتباط بین شناخت، مغز و در نهایت ژن ها به وجود آورده است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر قصه درمانی بر کاهش علایم افسردگی کودکان بوده است. روش: بدین منظور در چهارچوب روش پژوهشی نیمه آزمایشی 5 نفر از دانش آموزان افسرده پایه چهارم و پنجم ابتدایی در پژوهش شرکت داده شدند. طرح پژوهش از نوع پیش آزمون- پس آزمون بدون گروه کنترل بوده است. پرسشنامه علایم مرضی کودکان مورد استفاده قرار گرفت. پس از انجام پیش آزمون برنامه قصه درمانی به مدت 24 جلسه 60 دقیقه ای (دو بار در هفته) اجرا شد و در پایان پس آزمون انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که افسردگی تمام آزمودنی ها در پایان برنامه درمانی کاهش یافت. علاوه بر این قصه درمانی بر درمان اختلال های همبود شامل اختلال های اضطرابی و لجبازی و نافرمانی موثر بوده است. نتیجه گیری: قصه درمانی علایم افسردگی، اضطراب و هراس را در کودکان افسرده کاهش می دهد.

این پژوهش به بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی در ویژگی های شخصیتی جوانان می پردازد و تلاش می کند به این پرسش پاسخ دهد که شبکه های مجازی چه جایگاهی در شکل دهی رفتارهای ما دارند؟ و اینکه آیا شبکه های اجتماعی موجب تغییر ویژگی های شخصیتی در جوانان می شوند؟ جهت پاسخ به این پرسش ها، پنج فرضیه با استفاده از آزمون استاندارد ویژگی های شخصیتی نئو، به مقایسه روان نژندگرایی، گشودگی، برونگرایی، توافق و وجدان گرایی بین جوانانی که از شبکه های مجازی استفاده می کنند و جوانانی که استفاده نمی کنند، پرداخته شده است. این پژوهش از نوع توصیفی و طرح تحقیق آن پس رویدادی (علی-مقایسه ای) هست دو جامعه آماری آن کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات و حجم نمونه طبق فرمول کوکران 293 نفر هست که نمونه گیری به روش طبقه ای نسبی متناسب با حجم مطالعه انتخاب شد. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ویژگی های شخصیتی نئو، استفاده شد. همچنین جهت تجزیه وتحلیل داده ها درد و حیطه تحلیل های توصیفی و استنباطی با تأکید بر مفروضات مدل آماری T دو گروه مستقل اقدام به تجزیه وتحلیل داده ها نموده است که عمده ترین نتایج عبارتنداز: کلیه فرضیه های این پژوهش به غیراز فرضیه گشودگی تأییدشده و وجود رابطه و ارتباط بین متغیر وابسته تحقیق (روان نژندگرایی، برونگرایی، توافق گرایی و وجدان گرایی) و متغیر مستقل تحقیق (شبکه های اجتماعی مجازی) نیز به اثبات رسیده است. ولی در فرضیه گشودگی معنادار بودن رابطه متغیرها تاییدنشده و ثابت گردید که هر دو گروه از گشودگی یکسانی برخوردار می باشند.

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین خوش بینی سرشتی و خوش بینی از دیدگاه اسلام با رضایت مندی از زندگی است. فرضیه های پژوهش حاضر این است که بین متغیرهای مزبور رابطه معنادار وجود دارد و خوش بینی اسلامی در حد قوی تری می تواند رضایت از زندگی را پیش بینی کند. به منظور آزمون این فرضیه ها، تعداد 269 نفر (122 نفر دانش پژوه)، (کارمند 55 نفر) و (دانشجو 92 نفر) به صورت تصادفی خوشه ای و ساده در پژوهش مشارکت داده شدند. شرکت کنندگان آزمون رضایت از زندگی (SWS)، آزمون جهت گیری زندگی (LOT) و پرسش نامه محقق ساخته خوش بینی اسلامی را پاسخ دادند. داده ها با نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها نشان می دهند که، بین خوش بینی سرشتی، خوش بینی از دیدگاه اسلام و رضایت مندی، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. بین زنان و مردان از نظر رضایت مندی و هر دو نوع خوش بینی تفاوت معنادار وجود ندارد. بین گروه های سنی مختلف از نظر رضایت مندی تفاوت معنادار وجود ندارد. اما از نظر هر دو نوع خوش بینی، افراد جوان تر (15ـ25 سال) به طور معناداری از خوش بینی کمتری برخوردارند.

مقدمه: پژوهش در آموزش و پرورش، وسیع ترین و حساس ترین حوزه پژوهشی در قلمرو علوم انسانی را دربرمی گیرد. آموزش و پرورش به عنوان زیرساخت و الگوی توسعه جامعه در همه ابعاد از نقشی حیاتی و ظریف برخوردار است. علاوه بر این، ماهیت پیچیده فعالیت های یاددهی- یادگیری، سطح دشواری فعالیت های آموزش و پرورش را به مراتب افزایش می دهد. چنین موقعیتی است که نقش سازوکارهای حمایتی از جمله پژوهش را برای توسعه کارکردهای آموزش و پرورش و تضمین فعالیت ها در این نهاد گسترده آشکار می سازد. هدف این مقاله، معرفی پژوهش معلم محور به عنوان پارادیمی نو در عرصه پژوهش های آموزشی معرفی بوده است. این نوع پژوهش با ظرفیت خود می تواند روند تربیت معلم را متحول ساخته و در نهادینه سازی تحول و نوآوری در عرصه یاددهی- یادگیری نقشی اساسی ایفا نماید. نتیجه گیری: موضوع پژوهش در آموزش و پرورش پارادیم های گوناگونی را دربرمی گیرد. پژوهش معلم محور، از جمله پارادیم های نوین در عرصه پژوهش های آموزشی است که ناظر بر نیازمندی های حرفه ای معلم برای مدیریت تدریس و همچنین راهکاری اساسی برای ازمیان برداشتن فاصله بین پژوهش و عمل تربیتی است.