ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰٬۵۴۱ تا ۱۰٬۵۶۰ مورد از کل ۳۶٬۳۸۵ مورد.
۱۰۵۴۱.

تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت ملی و هویت قومی شهروندان شهرستان نورآباد دلفان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی مجازی هویت ملی هویت قومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۴۶۳
گسترش فناوری های نوین ارتباطی و در رأس آن اینترنت و شبکه های ارتباطی، فضایی برای ساخت مجدد هویت فراهم نموده است، در این میان پیوند عناصر اساسی هویت ساز، یعنی زمان، مکان، فضا و مرزهای زندگی اجتماعی را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. تحقیق حاضر در همین راستا و با هدف بررسی و شناخت تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت ملی و هویت قومی افراد 18 تا 40 سال شهرستان نورآباد دلفان انجام شده است. این پژوهش به روش پیمایشی و از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انجام گرفته است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. روایی و اعتبار به کمک آلفای کرونباخ و اعتبار صوری حاصل گردید. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که شبکه های اجتماعی مجازی تأثیر معناداری بر هویت قومی دارد. همچنین نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که شبکه های اجتماعی مجازی 72 درصد از تغییرات هویت قومی پاسخگویان تحقیق حاضر را پیش بینی می کنند. همچنین یافته های تحقیق حاضر نشان داد که شبکه های اجتماعی تأثیر معناداری بر هویت ملی دارند. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که متغیرهای مستقل تحقیق حاضر حدود 24 درصد از تغییرات هویت ملی پاسخگویان تحقیق حاضر را پیش بینی می کنند.
۱۰۵۴۲.

تدوین برنامه فرزندپروری مبتنی بر تجارب زیسته مادران کودکان با ناتوان هوشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مادران ناتوانی هوشی تجارب زیسته برنامه فرزندپروری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۳ تعداد دانلود : ۶۳۰
ناتوانی هوشی یک اختلال عصبی رشدی محسوب می شود که تاثیر بسیار زیادی بر خانواده به خصوص مادران می گذارد. لذا هدف از این پژوهش تدوین برنامه فرزندپروری مبتنی برتجارب زیسته مادران کودکان ناتوان هوشی بود. برای تدوین برنامه به شیوه کیفی به کاوش تجارب زیسته مادران با استفاده از مصاحبه ژرف نگر با 12مادر، که دارای کودک ناتوانی هوشی بودند پرداخته شد و مضامین اصلی تجربه ها از طریق روش Colaizzi کشف شد. سپس بر اساس مضامین اصلی کشف شده به مطالعه مروری کلیه روشهای فرزندپروری و برنامه های مربوطه( که در کتابها و مقالات مختلف مطرح شده بودند) پرداخته شد تا جلسات فرزندپروری طراحی شود. و در نهایت برنامه فرزندپروری طراحی شده با استفاده از روش گروه های کانونی بین مشاوران تخصصی مدارس استثنایی استان یزد مورد بررسی قرار گرفت و ضریب CVR مربوط به هرجلسه محاسبه و در مورد برنامه به اجماع رسیده شد و روایی محتوایی و صوری آن مورد تایید قرار گرفت. یافته های حاصل از تجربیات مادران در زندگی با کودک مبتلا به ناتوانی هوشی در 7 مضمون اصلی ( تجربه سرزنش، نگرانی از آینده، مشکلات رفتاری کودک ، اختلال در تعامل، داغ و انزوای اجتماعی، افکار و احساسات منفی و دستاوردهای مثبت ) و 16 مضمون فرعی که به صورت زیرگروه های مضامین اصلی کدبندی شده اند، خلاصه گردید. سپس برنامه فرزندپروری مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای کودک ناتوان هوشی با استفاده از مولفه های اساسی درمان مبتنی بر شفقت و روش فرزندپروری مثبت در 9جلسه آموزشی تدوین شد. از آنجایی که برای طراحی این برنامه از تجارب مادران به عنوان مخاطبان اصلی و همچنین مطالعه ی مروری گسترده منبع علمی برای پاسخگویی به نیازهای آنان استفاده شده است و کلیه جلسات آموزشی مورد بررسی و تایید متخصصان مربوطه قرار گرفته است، به این نتیجه می رسیم که برنامه طراحی شده از روایی محتوایی و صوری قابل قبولی برخوردار می باشد و می تواند در جهت پیشرفت کودکان ناتوان هوشی و خانواده های آنها موثر و مفید باشد.
۱۰۵۴۳.

بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی بر احساس امنیت شهروندان شهرستان های استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت اجتماعی امنیت فرهنگی امنیت سیاسی امنیت اقتصادی سرمایه فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۵۰۷
زمینه و هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان احساس امنیت در شهروندان 18 ساله و بالاتر مراکز شهرستان های استان مازندران چه اندازه است. همچنین در این پژوهش سعی می شود تا تأثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر احساس امنیت مورد مطالعه قرار گیرد. روش شناسی: این پژوهش با روش پیمایش اجرا شده است. جامعه آماری این پژوهش تمامی شهروندان 18 سال و بالاتر استان مازندران می باشد. حجم نمونه پژوهش شامل 1100 نفر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری متناسب با حجم انتخاب شده اند. یافته ها: یافته های حاصل از رگرسیون خطی چند متغیره به روش گام به گام نشان داده است که متغیر سرمایه فرهنگی عینیت یافته (332/0) و متغیر سرمایه فرهنگی تجسم یافته (139/0) به ترتیب، بیشترین و کمترین تأثیر را بر متغیر احساس امنیت دارند. باید اضافه نمود که از بین سه متغیر وارد شده به معادله رگرسیونی (سرمایه فرهنگی عینیت یافته، سرمایه فرهنگی نهادینه شده، سرمایه فرهنگی تجسم یافته)، هر سه متغیر در معادله باقی مانده است. لازم به ذکر است که تأثیر تمام متغیرهایی که در معادله باقی مانده اند (سرمایه فرهنگی عینیت یافته، سرمایه فرهنگی نهادینه شده، سرمایه فرهنگی تجسم یافته) بر متغیر وابسته احساس امنیت مثبت است. نتیجه گیری: سرمایه فرهنگی (سرمایه فرهنگی عینیت یافته، سرمایه فرهنگی تجسم یافته، سرمایه فرهنگی نهادینه شده) دارای تاثیر مثبت بر احساس امنیت (امنیت اجتماعی، امنیت فرهنگی، امنیت سیاسی، امنیت اقتصادی) می باشد.
۱۰۵۴۴.

نقش آینده پژوهی در پیشگیری از سرقت منزل و خودرو (با تأکید بر روش سناریو نگاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرقت سناریو پیشگیری آینده پژوهی سرقت منزل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۷ تعداد دانلود : ۴۹۳
زمینه و هدف: سرعت تغییرات در تمامی زمینه ها آنچنان سرسام آور است که دیگر نمی توان با روش های سنتی پدیده ها و روش ها جدید برخورد کرد، این تغییرات در روش های ارتکاب جرایم نیز به وضوح دیده می شود، لذا برای برخورد با آنها نیازمند روش های جدید هستیم. بنابراین این پژوهش با هدف، بررسی نقش آینده پژوهی در پیشگیری از سرقت خودرو و منزل انجام شده است.<br /> روش شناسی: پژوهش حاضر از منظر هدف، کاربردی بوده و از نظر روش اجرا، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق شامل 40 نفر از افسران پلیس آگاهی شهرستان میامی و شاهرود می باشد که به صورت تمام شمار مورد بررسی قرار گرفته است. روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و پیمایشی است که از ابزارهای فیش نویسی، مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است.<br /> یافته ها و نتیجه گیری: براساس نتایج بدست آمده در زمینه عوامل امنیتی؛ توجه به امنیت سایت ها و محیط های مجازی و سایبری، در زمینه عوامل اقتصادی؛ فقر و بیکاری، در زمینه عامل جغرافیایی و محیطی؛ نصب دوربین و دزدگیر و سپس کنترل حاشیه نشین ها و ساخت وسازهای استاندارد، در عوامل اجتماعی و فرهنگی؛ دسترسی به مواد مخدر و الکلی و سپس توجه همسایگان و افراد محل به حضور افراد غریبه و بعد از آن، توجه به خانه های مجردنشین به ترتیب به عنوان عوامل مهم پیشگیری از سرقت انتخاب شدند و در نهایت براساس نتایج تحقیق، عامل اقتصادی مهم ترین عامل سرقت است و برای پیشگیری از سرقت ها باید به معیارهای اقتصادی توجه بیشتری شود.
۱۰۵۴۵.

بازاندیشی در معنای فرزند و دلالتهای آن در زندگی: رهیافت کیفی در زنان متاهل بی فرزند ساکن شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معنای فرزند رفتار فرزندآوری مطالعه کیفی زنان شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۵۵۵
تحقیق حاضر، با هدف واکاوی معنای فرزند و نقش آن در فرزندآوری از دیدگاه زنان بی فرزند ساکن شهر تهران انجام شد. با استفاده از روش کیفی با رویکرد تفسیری بنیادی، 18 مصاحبه عمیق با زنان بدون فرزندی که حداقل 5 سال از ازدواج آن ها گذشته و به طور ارادی بارور نشده اند، انجام شد. این زنان به روش هدفمند در تابستان 1396 نمونه گیری شده و داده های کیفی با استفاده از تحلیل محتوایی موضوعی با رویکرد استقرایی تحلیل شدند. مقوله اصلی عبارت است از: " فرزندتلفیقی از تمایل غریزی و ذاتی به همراه نگرانی و ابهام است که با رشد عقلانیت در فرزند آوری ارادی و برنامه ریزی شده، بازاندیشی در نقش فرزند بر کیفیت رابطه زناشویی و حمایت سالمندی همراه بوده و مفهومی دینامیک بوده که با گذر زمان (چه در گذر نسلی، چه در دوره زندگی)، متحول می شود". علی رغم ارزش ذاتی فرزند، به علت رشد عقلانیت، زنان به دنبال شرایطی هستند که تصمیم فرزند آوری را با کنترل شرایط اتخاذ کرده، قبل از فرزندآوری از کیفیت رابطه زناشویی اطمینان حاصل کرده و با داشتن سالمندی فعال و سالم، به دنبال تعدیل انتظارات خود از فرزند در سالمندی هستند. این معانی برای فرزند و کارکردهای آن در زندگی در تفسیر تغییرات رفتار فرزندآوری نسل های حاضر کاربرد خواهد داشت
۱۰۵۴۶.

تحلیل گفتمان سیاست های رسانه ای شده افزایش جمعیت: ارائه یک راهبرد ترویجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست های کلی جمعیت روزنامه ایران روزنامه کیهان تحلیل گفتمان انتقادی ترویج نظریه رفتار برنامه ریزی شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۶ تعداد دانلود : ۵۳۲
با وجود تاکید اخیر برنامه ها و سیاست های رسمی و آشکار برخی کشورها بر افزایش جمعیت، مطالعات اندکی درباره نقش رسانه ها در موفقیت سیاستهای جمعیت منتشر شده است. پس از اعمال سیاست کنترل جمعیت در ایران، با ابلاغ سیاست های کلی جمعیت در 30 اردیبهشت 1393 تغییر سیاستها به افزایش جمعیت وجهه ای رسمی یافت. علیرغم توجه سیاست های ابلاغی به ابعاد مختلف (کمی و کیفی) جمعیت، نحوه بازتولید گفتمانی و ترویج این سیاست ها در رسانه ها عمدتا با توجه به بعد کمیت جمعیت انجام می شود، که به نظر می رسد هم توانایی این پیام ها در تغییر رفتار را کاهش داده و هم تصویری ناقص از سیاست های جمعیتی ارائه می دهد. در این مقاله، با استفاده از نظریه رفتار برنامه ریزی شده عوامل موثر بر تغییر رفتار معرفی شده و با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی، گفتمان های اصلی دو روزنامه کیهان و ایران شناسایی می شوند. سپس، گفتمان ها از نظر حضور یا فقدان عوامل اثرگذار بر تغییر رفتار باروری تحلیل می گردند. در نهایت، سه اصل برای بهینه کردن فعالیت های ترویجی سیاست های جمعیتی ایران معرفی می شوند که عبارتند از الف) توجه به عوامل متعدد اثرگذار بر رفتار باروری؛ ب) اتخاذ رویکرد مخاطب آگاه، گزینشگر، و عقلانی؛ و ج) برقراری ارتباط و همکاری علمی بین روزنامه نگاران و جمعیت شناسان.
۱۰۵۴۷.

مرزهای اجتماعی- فرهنگی در شهر تهران؛ بررسی شرایط، شیوه مدیریت، و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مرزهای فرهنگی مرزهای اجتماعی ترددهای فرهنگی مرزهای افقی و عمودی ارتباطات اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶ تعداد دانلود : ۵۳۳
نظام تمایز گذاری و درجه بندی افراد در هر جامعه ای، فراگیرگریز ناپذیر است و معیارهای آن از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است؛ از این رو، این مقاله در پی آن است تا نشان دهد که شهروندان تهرانی در ارتباطات خود با دیگران چه موقع و چرا دست به مرزبندی می زنند؟ چه موقع و چگونه از این مرزها عبور می کنند؟ برای تعامل با یکدیگر و عبور از مرزهای فرهنگی از چه راهبردهایی استفاده می کنند؟ و چنین راهبردهای ارتباطی چه پیامدهایی دارند؟ یافته های این پژوهش مبتنی بر روش کیفی با راهبرد نظریه زمینه یابی است. حجم نمونه به روش نمونه گیری نظری و هدفمند شامل 45 نفر بوده است. برای گردآوری داده ها ازابزارهای متفاوت مثل مصاحبه،مشاهده، مشارکت و ... استفاده شد، ولی تمرکز اصلی بر روی مصاحبه عمیق بوده است. یافته ها به شیوه نسخه سیستماتیک نظریه زمینه ای، کدگذاری شدند و شرابط(علًی، زمینه ای و مداخله گر)، راهبردها، و پیامدهای مربوط به مرزها و ترددهای فرهنگی در شهر تهران استخراج و تحلیل شده اند. مقوله هسته ای بدست آمده عبارت است از«غلبه عناصر هویتی به وجود آورنده مرزها و ترددهای فرهنگی». منازعه هویت ها موجب می شود که کنشگران، مجموعه راهبردهایی را برای تعامل با یکدیگر اتخاذ کنند که می توان آن ها را «روش دیپلماسی ارتباطی درون ملی» نامید. با به کارگیری این راهبردها توسز کنشگران در جریان غلبه عناصر هویتی، سه پیامد مهم بروز می کند که عبارتند از: 1.آنومی، آسیب های اجتماعی، فرهنگی و فردی؛ 2. چند فرهنگی؛ و3. شکاف فرهنگی.
۱۰۵۴۸.

الگوی حکمرانی خوب از دیدگاه نهج البلاغه: گامی در جهت تبیین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حکمرانی کریمه حکمرانی خوب امام علی (ع) تئوری مفهوم سازی داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰۷ تعداد دانلود : ۸۹۴
حکمرانی خوب مبحثی است که در دهه های اخیر توجه محافل علمی را به خود جلب کرده است. تحقیقات بیان می دارند متناسب با مقتضیات کشورها (عوامل سیاسی، فرهنگی و مذهبی) الگوی حکمرانی خوب توسعه می یابد. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی حکمرانی خوب از دیدگاه نهج البلاغه، به عنوان گامی در جهت تبیین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت انجام شده است. این پژوهش با رویکردی کیفی، با استفاده از استراتژی مفهوم سازی داده بنیاد به بررسی شاخص های حکمرانی خوب از دیدگاه حضرت علی(ع) در قالب خطبه ها و نامه های نهج البلاغه پرداخته است و سپس با ارائه الگویی با عنوان حکمرانی کریمه، آن را با الگوهای رایج حکمرانی خوب مقایسه می کند؛ بدین ترتیب که بخش هایی از نهج البلاغه که براساس کلیدواژه های مرتبط با حکمرانی انتخاب شدند، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند که دستاورد آن، برداشت 606 کد، 86 مفهوم و 24 مقوله بود. نتایج نشان داد رفتار فاضله به عنوان پدیده محوری و در تعامل با عوامل دیگر موجد حکمرانی کریمه به عنوان الگوی حکمرانی خوب از دیدگاه نهج البلاغه است. شیوه تعامل این عوامل در مدل نهایی تحقیق نشان داده شده است.
۱۰۵۴۹.

فراترکیب پژوهش شبکه های اجتماعی مجازی در ایران (کلیه مقالات مجلات علمی پژوهشی طی سال های1388تا دی ماه1397)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی مجازی فراترکیب مجلات علمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۴ تعداد دانلود : ۱۲۷۷
"شبکه های اجتماعی مجازی"به مثابه بخشی اساسی و اجتناب ناپذیر جوامع معاصر را در برگرفته و ابعاد و سطوح مختلف نظام اجتماعی را تحت تاثیرخود قرار داده و به عنوان پدیده اجتماعی نگریسته می شود. تفکر سیستمی بنیانهای فکری استواری درمدل سازی و طراحی الگوهای جامع تبیین پدیده های اجتماعی در ایران فراهم می سازد.پشتوانه های نظری و دستاوردهای پژوهشی جامعه شناسی زمینه های سهولت بخش نیل به اصول مدل سازی تبیین پدیده های اجتماعی رافراهم نموده که اصول پنج گانه مذکورعبارتنداز:"ماهیت و چیستی پدیده های اجتماعی"،"الگوهای اجتماعی پدیده های اجتماعی"،"همبسته های پدیده های اجتماعی"،"پیشایندهای پدیده های اجتماعی" و "پسایند های پدیده های اجتماعی". تحقیق حاضر از نوع "فراترکیب" خواهدبود. فراترکیب(متاسنتز) نوعی روش تحقیق کیفی است که درآن تحقیقات کیفی درهم آمیخته شده و درنهایت تفسیری نو از مجموعه آنها پدیدمی آید. مقایسه و یکپارچه سازی مطالعات پیشین و هم چنین طراحی و ساخت مدل و الگوی جامع در قالب روش فراترکیب امکان پذیرخواهدبود. این مطالعات، درکانون توجه پژوهشگران در ایران قرارگرفته و همچنان گسترش روزافزونی دارد. اطلاعات تحقیق با استفاده ازسه منبع اینترنتی پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی(sid.ir)، ب)پایگاه اطلاع رسانی نشریات علمی ایران(magiran.com)و ج) پایگاه های اختصاصی الکترونیکی مجلات علمی پژوهشی مصوب وزارت علوم (تعداد231مقاله)جمع آوری شده است. یافته های پژوهش نشان از روندی صعودی وهم چنین سریع وشتابان در تحقیقات گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران طی سالهای 1388تا دی ماه1397داشته است. نتایج استفاده ازروش"فراترکیب "تحقیق راقادربه "ساخت و طراحی مدل جامع تبیین گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران" نموده است. مدل پیشنهادی قابل تفکیک و تبیین درسه بخش خواهد بود: الف)چیستی وچگونگی ماهیت گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران(کلیات و وضعیت)، ب)شناسایی عوامل موثر در شکل گیری گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران(پیشایندها)، ج)شناسایی اثرات،کارکردها و پیامدهای متعددگرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران(پسایندها). گرایشهای پژوهشی به ترتیب اختصاص به پسایندها (شامل144مقاله،62درصد)، وضعیت و کلیات (شامل73 مقاله و32درصد)وپیشایندها(شامل14مقاله،6درصد)داشته اند.گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران موجب بروزتاثیرات چهارگانه خانوادگی،سیاسی،اجتماعی ورفتاری-تربیتی(81متغیر)شده که تغییرات هویتی (35مقاله و15حوزه هویتی) درمرتبه اول اهمیت قرارگرفته است.گرایش به شبکه های اجتماعی ازسوئی موجب تغییرات هویتی جوانان برای نمونه هویت ملی(8مقاله)،هویت اجتماعی(5مقاله)،هویت دینی(4مقاله) شده و ازسوئی دیگر باعث تغییر در سبک زندگی(10مقاله)، افزایش سرمایه اجتماعی(9مقاله)، کاهش امنیت اجتماعی و اخلاقی(7مقاله)،کاهش عملکرد تحصیلی(5مقاله)،تغییر در دینداری(5مقاله) گردیده است. البته جنبه های دیگر اثرات رسانه های اجتماعی را می توان در بروز تغییرات خانوادگی(19موضوع)، رفتاری وتربیتی(17 موضوع)و هم چنین اثرات مثبت سیاسی(10موضوع) درکاربران ایرانی نیز گزارش داد. پیشایندهای گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران درچهاردسته اصلی(عوامل رسانه ای،فناورانه، اجتماعی وروانشناختی)(29متغیر) وهمچنین تحقیقات بخش چیستی در11موضوع فرعی گزارش شده اند که بیشترین مقالات آن بخش، اختصاص به بررسی اهداف و انگیزه های عضویت کاربران شبکه های اجتماعی (17 مقاله)، مشخصات فرهنگی اجتماعی کاربران (8 مقاله )و وضعیت سرمایه اجتماعی کاربران(7 مقاله)داشته است
۱۰۵۵۰.

تحلیل جامعه شناختی بر نقش کارآفرینانه آذری زبان های تهران با تاکید بر دریانی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی قومی - شبکه ای دریانی ها سوپرمارکت داری و فروشگاه زنجیره ای «یاران دریان»

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۵ تعداد دانلود : ۵۸۳
کارآفرینی به مثابه خلق ارزش تولیدی و قدرت ترکیب منابع دارای دلالت های اقتصادی و اجتماعی بوده و به مثابه مکانیزمی برای حرکت از «انسان اقتصادی» به مفهوم پاراتوئی به «انسان کارآفرین» به مفهوم شومپیتری است. یکی از نمودهای اجتماعی و عینی کارآفرینی در ارتباط با گروه های اجتماعی، ظهور نوعی کارآفرینی قومی و شبکه ای است که در این مقاله سعی شده ابعاد اقتصادی و اجتماعی آن در عملکرد دریانی های آذری زبان تهران در بخش سوپرمارکت داری و فروشگاه زنجیره ای تبیین شود. نوع روش مورد استفاده در تحقیق، کیفی و به شیوه مردمنگارانه بوده است. در این روش منطق رفتار کارآفرینانه دریانی ها به شیوه توصیف فربه تبیین شده است. جامعه آماری در این تحقیق دریانی های سوپرمارکت دار تهران بوده و 30 نفر به شیوه «نمونه گیری در دسترس» برای مصاحبه انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد رفتار کارآفرینانه دریانی ها به دلیل نقش برجسته پیشگامان از جمله حاج مهدی ابراهیمی دریانی با موفقیت در فعالیت های تولیدی مانند احداث چای عقاب، شروع و با نقش کارآفرینانه در بسیج منابع، به تثبیت و نهادینه شدن این روحیه در میان دریانی ها انجامیده است. به عبارت دیگر این گروه از آذری زبانها نه تنها دارای روحیه کارآفرینی بالایی بودند، بلکه توانستند این روحیه را نهادینه و به تثبیت نوعی کارآفرینی قومی کمک کنند. برای این گروه کارآفرینی تجسم عینی «ترکیب منابع» بوده و از طریق مهاجرت به تهران، استقرار در محله دریان نو، خرید مغازه های دوبر و ایجاد انجمن های زادگاهی در جهت حمایت دورن گروهی و عملکرد شبکه ی موفق عمل کردند.
۱۰۵۵۱.

برساخت گفتمانی سیاست زبان در روند نوسازی ایران مورد مطالعه نشریه کاوه (1294-1301)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست زبان نشریه ی کاوه تحلیل گفتمان چندفرهنگ گرایی توسعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۷۸۹
ایران کشوری چندقومی و چندزبانه است، اما با آغاز روند نوسازی در ایران، برساخته سیاست زبان در حکومت پهلوی اول ، از حکم زبان فارسی به عنوان زبان مشترک به حکم زبان فارسی به عنوان زبان واحد حرکت کرده و سیاست تک زبانی را شرط وحدت ملی در ایران قرار می دهد. با اتخاذ این سیاست زبانی تنها به زبان فارسی امکان رشد و بالندگی داده شد و دیگر زبانهای ایران از حوزه های رسمی کنار نهاده شدند. فرض تحقیق بر آن است که سیاست زبانی ماهیتی گفتمانی داشته و برساخته است. از آنجا که نشریه ی کاوه از نشریات گفتمان ساز پیش از برآمدن نظم جدید بوده است، پژوهش با فرض گفتمانی بودن ماهیت سیاست زبانی و برساخته ی اجتماعی بودن آن، با اتخاذ نظریه ی گفتمان لاکلائو و موف و به کارگیری امکانات تحلیل متن تحلیل گفتمان انتقادی به تحلیل گفتمان تمام شماره های روزنامه پرداخته است. پژوهش وحدت زبانی را دال اصلی شبکه ی معانی هویت ایرانی در گفتمان روزنامه دانسته و به تبیین نحوه ی هژمونیک شدن گفتمان می پردازد.
۱۰۵۵۲.

اجزا و نیروهای مولد پایداری و ناپایداری در محله تاریخی «عودلاجان»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پایداری سیستم عودلاجان ناپایداری محله های تاریخی شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۵۰۴
محله های تاریخی شهری یکی از سرمایه های مهم به جامانده از قرون گذشته در ایران هستند که امروزه بنابر دلایل گوناگون دچار فرسایش و افول کارکردی شده اند. یکی از مهم ترین این محله ها در پایتخت ایران، محله «عودلاجان» است. با توجه به اینکه این محله سیستمی پیچیده دارد، برای حفظ و احیای آن پاسخ به دو پرسش کلیدی ضروری است. نخست اینکه چه عواملی در بستری تاریخی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند تا وضعیت ناپایدار کنونی در محله عودلاجان شکل بگیرد؟ همچنین در شرایط کنونی، این محله از چه اجزایی تشکیل شده است و هریک از این اجزا چه نقشی در افزایش پایداری یا ناپایداری این محله دارند؟ در مطالعه حاضر، برای پاسخگویی به این دو پرسش از روش هایی مانند مطالعه اسنادی، مصاحبه و مشاهده میدانی استفاده شد. نتیجه اینکه مهم ترین عوامل مؤثر بر پیدایش شرایط کنونی در محله در مقاطع تاریخی مختلف عبارت است از: تضعیف سیستم تولیدی و اقتصادی کشور به واسطه ناتوانی در رقابت با سیستم های نوین، کاهش وابستگی پایتخت به سایر شهرها و روستاهای کشور، تقویت سازوکار جلب جمعیت به تهران درحدود 150 سال گذشته و برهم خوردن رابطه ارگانیک بازار تهران با محله عودلاجان. افزون براین، می توان مهم ترین اجزای کنونی محله را از نظر اثرگذاری بر پایداری یا ناپایداری آن به چهار دسته کلی تقسیم کرد که در متن مقاله به آن ها اشاره شده است. به نظر می رسد در حال حاضر، هدف برآیند حاصل از نیروهای آن ها افزایش ناپایداری در محله است. باید توجه داشت که در صورت ادامه روند کنونی، بقا و ماندگاری عودلاجان با چالش های جدی مواجه شده است که این مسئله سبب می شود ایران یکی دیگر از سرمایه های ارزشمند تاریخی خود را برای همیشه از دست بدهد.
۱۰۵۵۳.

پدیدارنگاری تجارب اعضای هیئت علمی از فرایند ارتقاء مرتبه علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عضو هیئت علمی ارتقاء مرتبه علمی آموزش عالی پدیدارنگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۹۸
هر عضو هیئت علمی در دانشگاه برای ارتقاء مرتبه علمی باید شرایط و شاخص های آموزشی، پژوهشی و اجرایی مشخصی را دارا باشد و با اخذ امتیازات لازم با ارتقای وی موافقت شود. هدف این پژوهش واکاوی تجارب اعضای هیئت علمی از مفهوم ارتقاء مرتبه علمی بود؛ که با رویکردی تفسیری و راهبرد پدیدارنگاری انجام شد. به این منظور، 18 نفر از اعضای هیئت علمی که دارای تجربه پدیده موردنظر بودند، به صورت هدفمند و با حداکثر تنوع مشارکت کردند. ابزار گرداوری داده ها مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود که برای اجرای مراحل پدیدارنگاری از رویه یارونین (2004) استفاده شد. داده ها به روش کدگذاری نظری و با روش تحلیل مقایسه ای مداوم مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. تحلیل ها نشان داد که پنج مؤلفه شامل غیر حرفه ای گرایی، ثبات شغلی، بالندگی حرفه ای، ساختاری ناموزون، اعتبار بخشی و مسئولیت پذیری قابل احصا است. تحلیل های بیشترشان داد که می توان تجارب اساتید را به دو دسته تجارب مثبت و خوشایند و تجارب منفی و ناخوشایند طبقه بندی کرد. از تجارب خوشایند می توان جهت رشد و بالندگی شغلی و حرفه ای اساتید بهره برد. تجارب ناخوشایند نیز در بحث ارتقاء مشکلاتی برای رشد حرفه ای اعضای هیئت علمی ایجاد نموده است.
۱۰۵۵۴.

واکاوی تجربه زیسته اعضای هیئت علمی از روند ارتقای مرتبه علمی؛ مطالعه ای به روش پدیدارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعضای هیات علمی ارتقای مرتبه علمی روند ارتقا پدیدارشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۱۷۴
اثربخشی نهادهای آموزشی و پژوهشی در گرو ارتقای علمی نقش آفرینان اصلی این نهادها در انجام کارویژه های خود که همانا آموزش، پژوهش و خدمات اجتماعی است، امکان پذیر است.از این رو، پژوهش حاضربا هدف واکاوی تجربیات اعضای هیات علمی از روند ارتقای مرتبه علمی خود با توجه به بافت آموزش عالی ایران در سپهر فلسفی تفسیر گرایی با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی طراحی و اجرا شد. مشارکت کنندگان 21 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های جامع شهر تهران و موسسات پژوهشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بودندکه به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه عمیق بدون ساختار و جهت تحلیل داده ها از راهبرد هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. یافته ها نشان داد که تحلیل داده های مصاحبه به ایجادیک مقوله اصلی «ارتقای آکادمیک اعضای هیات علمی»و سه مقوله فرعی که شامل« مشکلات مربوط به کلیت آیین نامه ارتقا»، «مشکلات مربوط به فرایند اداری ارتقا»و«مشکلات مربوط به نهادهای ارزیابی»انجامید. نتایج این مطالعه بر مسایل پیش روی فرایند ارتقا تاکید می کند. تمرکززدایی، استقلال دانشگاهی، آزادی علمی در کنار کیفیت سنجی، همگن سازی فرایندها و به کارگیری نیروی متخصص در نهادهای ارزیابی از عوامل تاثیر گذار بر روند ارتقا است.در پایان، راهکارهای عملیاتی برای بهبود وضعیت موجود، پیشنهاد گردید.
۱۰۵۵۵.

تحلیل جامعه شناختی خودمداری ایرانیان (براساس داده های مطالعه تجربی در شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خودمداری تقدیرگرایی بیگانگی اجتماعی احساس بی قدرتی بیگانگی سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۳ تعداد دانلود : ۶۷۱
خودمداری را خصلتی تاریخی در روانشناسی جمعی ایرانیان دانسته اند، اما به عقیده نظریه پرداز این نظریه، این خصلت هم اکنون نیز در جامعه ایران وجود دارد و آثار نامطلوب خویش را همچنان به دنبال خواهد داشت. بجاست که در عین نظریه پردازی و تحلیل تاریخی، با شیوه های متداول علمی در پی یافتن عوامل موثر بر ایجاد و تداوم این ویژگی در جامعه ایرانی که بسیاری از ناکامی های تاریخی و معاصر ایرانیان را می توان منتسب به آن دانست، باشیم. سئوال اصلی این نوشتار این است: عوامل موثر بر خودمداری ایرانیان چیست؟ برای پاسخ به این پرسش، سعی شده است با تحلیل ثانویه داده های یک پیمایش معتبر که در شهر تهران انجام شده است، مدل نظریه ای بر اساس شاخص های مورد استفاده در آن پیمایش، طراحی و آزمون کنیم. حجم نمونه این پیمایش تعداد 1256 نفر بوده که با روش نظام مند انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد که میزان خودمداری بیش از 15 درصد پاسخگویان خیلی کم و کم، بیش از 44 درصد متوسط و بیش از 40 درصد زیاد و خیلی زیاد بوده است. همچنین ضریب همبستگی چندگانه مساوی 446/0M.R= است، ضریب تعیین مساوی 119/0= <R است و ضریب تعیین تعدیل شده برابر 196/0 است و بیانگر این مطلب است که در حدود 20 درصد از واریانس و تغییرات خودمداری توسط متغیرهای موجود در معادله تبیین می شود. متغیر تقدیرگرایی با دارا بودن اثر کل به اندازه (276/0) در تبیین واریانس متغیر خودمداری از بیشترین قدرت برخوردار است. بعد از این متغیر، بیگانگی اجتماعی و سپس احساس بی قدرتی در مراتب بعدی قرار دارند که هر سه این متغیرها رابطه مثبتی با متغیر خودمداری دارند. بدین معنی که هرچه بر میزان هریک از سه متغیر فوق افزوده شود، میزان خودمداری افراد نیز افزایش می یابد.
۱۰۵۵۶.

مطالعه تطبیقی کنترلِ تحت نظرگاه پلیسی در حقوق ایران و فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحت نظرگاه پلیس حقوق بنیادین کنترل متهمِ تحت نظر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۴ تعداد دانلود : ۷۰۲
زمینه و هدف: تحت نظر، همانند حبس، چه در حقوق ایران و چه در حقوق فرانسه، گاهی به عنوان یک اقدام سالب آزادی در مدت زمان مشخص در فرایند کیفری، و گاهی به عنوان یک محل و مکان برای نگهداری فرد باعنوان تحت نظرگاه با هدف رعایت حداقل های حقوق بنیادین، قابل مطالعه است. هدف مقاله حاضر، بررسی حقوق کیفری کنترل تحت نظرگاه پلیسی در دو کشور ایران و فرانسه است. روش: تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری داده ها نیز از ابزار فیش برداری استفاده شده است. یافته ها و نتایج: به موجب یافته های تحقیق، حقوق متهم تحت نظر اگرچه در قانون آیین دادرسی کیفری به نسبت ارتقاء یافته و با تضمین هایی همراه شده است، ولی محل نگهداری متهم تحت نظر، شرایط اساسی یک تحت نظرگاه و کنترل آن برای پیشگیری از نقض حقوق بنیادین وی، کمتر توجه قانون گذار را به خود جلب کرده است. نتایج تحقیق نشان داد که برای اطمینان از نقض نشدن حقوق انسانی و پیشگیری از تعرض به آن، کنترل های انسانی و فنی، امری ضروری است. گونه شناسی کنترل، کنش گران کنترل، شیوه کنترل و آثار آن، ازجمله یافته های مقاله حاضر است
۱۰۵۵۷.

مطالعه تطبیقی علوم پلیسی- جرم شناسی در نظام اثبات گرایی و اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: علوم جرم شناختی اسلامی علوم جرم شناختی غربی روش تحقیق رویکرد اثبات گرایی استقراء

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۶ تعداد دانلود : ۴۲۶
زمینه و هدف: پلیس امروزی در مواجهه با جرایم به عنوان یک متخصص علت شناس وارد عمل می شود. اتخاذ این رویکرد در پلیس مستلزم آشنایی و بهره گیری او از علوم جرم شناختی است. علوم جرم شناختی را می توان در سطوح و ابعاد مختلفی مطالعه و بازشناسی کرد. یکی از مهم ترین ملاحظات در این بازشناسی، توجه به مبانی است که از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف مقاله حاضر، مطالعه علوم جرم شناختی با رویکرد اثبات گرایی و مقایسه آن با آموزه های قرآنی است. این امر مستلزم توجه به سه حوزه است: روش، مفهوم و دستاورد. روش: این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است. پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، منابع اینترنتی، مقاله ها، پژوهش های لاتین و فارسی و مطالعة آثار موجود در زمینه اثبات گرایی و آموزه های اسلامیِ مرتبط با رفتار مجرمانه انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات فیش برداری است. یافته ها و نتایج: در بحث «روش»، همه جرم شناسان غربی اعم از خردگرا یا تجربه گرا، برای شناخت جرم، به تناسب از یک «روش» یعنی استقرا، قیاس یا تمثیل بهره می گرفته اند. در دوره رنسانس، استقرا بر تکیه بر علوم تجربی وارد مطالعات جرم شناختی شد. با حاکمیت استقرای تجربی بر علوم جرم شناختی، محور اساسی و اصلی جرم شناسی یعنی مفهوم، رو به زوال نهاد؛ زیرا بسیاری از امور ماورایی، به ویژه خدا، روح، نفس، اراده، فطرت، معنویات و... به تجربه (عمومی و فراگیر) درنمی آید. این در حالی بود که در آموزه های قرآنی، امور یادشده اساسِ مطالعه انسان و رفتارهایش تلقی می شوند. بدین ترتیب از نظر علمی، مفهوم «طبیعت» جایگزین مفهوم آفرینش و «زیست شناسی جنایی» موفق و موثق ترین علم برای بررسی و مطالعه رفتارهای مجرمانه حیوانی به نام «انسان» شد. دستاورد اصلی علوم جرم شناختی غربی روی آوری به ماتریالیسم و رواج تفکر «ماشین گرایی» بود. این، دقیقا نقطه مقابل تفکر اسلامی بود که عموما همه امور را «اندام واره» تلقی می کرد. تفکر اندام واره را به وضوح می توان در بسیاری از آموزه ها و اندیشه های اندیشمندان اسلامی از جمله «جهان اکبر و جهان اصغر» ملاحظه کرد.
۱۰۵۵۸.

نقش جشنواره های فیلم در سیاستگذاری فرهنگی تحلیل محتوای کیفی جشنواره تلویزیونی جام جم و جوایز گلدن گلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سینما دیجیتال آنالوگ رسانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۳۴۱
  خاستگاه جشنواره های فیلم غرب است اما با گسترش فرهنگ غرب این نوع جشنواره به پدیده ای جهانی بدل شده است. «مطالعات جشنواره های فیلم» حوزه ای میان رشته ای و جدید است. این مقاله از منظر سیاستگذاری فرهنگی به جشنواره های تلویزیونی در ایران توجه می کند. رویکرد این مقاله به سیاستگذاری فرهنگی از منظری خرد و معطوف به «سیاستگذاری رویداد» است؛ بدین معنا که به جای اهداف و محتواها، بر شکل برگزاری جشنواره تأکید می شود. شکل برگزاری جشنواره های تلویزیونی برگرفته از نمونه های غربی است، لذا این مقاله با نگاهی تطبیقی به تحلیل مراسم اختتامیه دو جشنواره تلویزیونی جام جم و گلدن گلوب می پردازد. این مقاله از روش تحلیل محتوای کیفی بهره می برد. بخشی از یافته-ها نشان می دهد در حالی که در اختتامیه جام جم بیش از همه مقامات سیاسی و مدیران اداری جشنواره بازنمایی و برجسته می شوند، در گلدن-گلوب اثری از حضور مقامات سیاسی دیده نمی شوند و مقامات جشنواره نیز تمایل چندانی به حضور در جلو دوربین ها ندارند. در پیوند با گفتمان تلویزیون که از یک سو مبتنی بر سرگرمی و از سوی دیگر متکی به «حال» و رویدادهای جاری جامعه است، مراسم گلدن گلوب نیز ضمن حفظ رویکرد سرگرمی به رویدادهای اصلی جامعه آمریکا واکنش نشان می دهد. این در حالی است که جام جم نه از رویکرد سرگرمی بهره چندانی می برد و نه به رویدادهای جاری جامعه توجه چندانی دارد. می توان مدعی شد علیرغم استانداردهای یکسانی که برای برگزاری جشنواره های فیلم وجود دارد گلدن گلوب بازتابی از ساختار تجاری صنعت فیلم و تلویزیون در آمریکا و جشنواره جام جم بازتابی از ساختار دولتی و انحصاری صنعت تلویزیون در ایران است.
۱۰۵۵۹.

نگرشی برهویت های متأثر از فضای سایبرنتیک برامنیت داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هویت ملی فضای سایبرنتیک هویت دینی امنیت داخلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۵ تعداد دانلود : ۸۱۶
زمینه و هدف: هویت به ویژه هویت ملی مفهومی گسترده و پدیده ای چند بُعدی اعم از اجتماعی، تاریخی، دینی، فرهنگی، سیاسی و... است که در کل، عامل پیونددهنده ملت به شمار می رود. این پدیده شاخصی در شناسایی و شناساندن افراد و پاسخی به نیاز طبیعی افراد است که می تواند دچار تغییرات اساسی قرار گیرد. بنیان پژوهش حاضر را اثرگذاری فضای سایبر از قبیل کمّیت و کیفیت بهره برداری دانشجویان  از اینترنت و فضای سایبر بر هویت ملی و دینی آن ها و ارزیابی همبستگی آنها تشکیل می دهد. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف و ماهیت، کاربردی و از حیث  روش اجرا، پیمایشی و به صورت  توصیفی - تحلیلی است. برای جمع آوری داده ها، از روش میدانی و از ابزار پرسشنامه مدون محقق استفاده شده است. جامعه آماری شامل 200 نفر دانشجویان دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات می باشند و سنجش و بررسی پایایی پرسشنامه نیز از طریق آزمون آلفای کرونباخ صورت پذیرفته است. همچنین در مدل مفهومی هویت ملی ایرانی، هویت دینی با توجه به پیوندش در جامعه ایرانی و امنیت داخلی ایران  لحاظ شده اس ت. یافته ها و نتیجه گیری: نت ایج تحلی ل داده ه ا در آزم ون فرض یات نشان دهنده بهره برداری های گوناگون از فضای سایبر است که بیشترین تأثیر خود را بر بُعد اجتماعی امنیت دارد. همچنین بیشترین تأثیر فضای سایبر بر ابعاد مناسکی و شناختی هویت دینی است که می تواند زنگ خطر و پیشگام تهدید بر ابعاد اصلی هویت، یعنی کل هویت ملی باشد.در واقع نوع، میزان و نحوه استفاده از فضای سایبر برمؤلفه های امنیت داخلی و ابعاد هویت ملی و دینی تأثیرگذار بوده است.
۱۰۵۶۰.

بررسی شاخصهای فقر در مناطق شهری استان هرمزگان با استفاده از سیستم مخارج خطی طی برنامه های چهارم و پنجم توسعه؛ تحلیل داده های پیمایش هزینه-درآمد خانوار(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: خط فقر سیستم مخارج خطی شاخص فقر شکاف فقر نسبت سرشمار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۶۷
مقدمه: فقر پدیده ای پویاست که در تمام زمانها و ادوار تاریخی وجود داشته و همواره موردتوجه سیاست گذاران بوده است. حقایق نشان می دهد که فقر واقعیتی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی است که با وجود برنامه های مختلف و بودجه های سالانه جهت رفع آن، هنوز به عنوان یکی از چالشهای اساسی باقی مانده است. سند استراتژیهای کاهش فقر بانک جهانی در سال 1999 نشان از عزم و اراده کشورها برای مقابله با فقر و ریشه کنی آن است و محققان بسیاری اهمیت مطالعه آن را مورد تأکید قرار داده اند. اما با گذشت سالیان زیاد از معرفی مفهوم استراتژی کاهش فقر و ارزیابی آن توسط شاخصهای مقداری، هنوز نتایج این راهبرد جهانی و دغدغه محققان جای تأمل دارد. ازآنجاکه بنا به گزارشهای غیررسمی وضعیت استان هرمزگان به عنوان قطب و دروازه تجارت کشور ازنظر فقر نسبت به سایر استانها از وضعیت مناسب برخوردار نیست. توجه به مقوله فقر در این استان نیاز به بررسی جدی تر دارد. این تحقیق گامی علمی جهت شناخت وضع موجود فقر و شاخصهای آن طی برنامه چهارم و پنجم توسعه است. روش: در این پژوهش خط فقر و شاخصهای فقر مناطق شهری استان هرمزگان با استفاده از سیستم مخارج خطی و مدل رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط طی برنامه های چهارم و پنجم توسعه (1384-1394) برآورد شده است. جهت این برآورد از داده های شاخص قیمت مصرف کننده مرکز آمار ایران و داده های پیمایش هزینه-درآمد خانوار مبتنی بر هشت گروه کالایی (شامل خوراکیها و آشامیدنیها و دخانیات، پوشاک و کفش، مسکن و سوخت، لوازم و خدمات در منزل، بهداشت و درمان، حمل ونقل و ارتباطات، تفریح و تحصیل و کالاها و خدمات متفرقه) استفاده شده است. یافته ها: خط فقر برای یک خانوار شهری چهارنفره در سال 1384 برابر با 30558000 ریال بوده که این رقم در سال 1394 معادل 75289000 ریال بود. متوسط نرخ رشد سالانه خط فقر طی دوره بررسی شده برابر با 11 درصد بود. همچنین در طی این دوره بیشترین سهم مخارج از درآمد مربوط به گروه کالایی مسکن و سوخت و کم ترین سهم مربوط به گروه کالاها و خدمات متفرقه بود. متوسط شاخص نسبت سرشمار در طول این دوره برابر با 9/16 درصد بود. بیشترین مقدار این شاخص برابر با 29 درصد در سال 1387 بود که به معنی این است 29 درصد از خانوارهای شهری استان هرمزگان در این سال زیر خط فقر بوده اند. بررسی شاخص شکاف فقر نیز نشان داد که این شاخص در انتهای دوره پنجم توسعه به کم ترین مقدار خود رسیده که نشان دهنده کاهش درآمد لازم برای رساندن درآمد فقرا به سطح خط فقر در طول دوره موردبررسی است. هر چه مقدار این شاخص کم تر باشد شدت و عمق فقر نیز کم تر است. بیشترین مقدار این شاخص مربوط به سال 1384 برابر با 37 درصد بود. متوسط این شاخص در طول دوره موردبررسی معادل 2/22 درصد بود. بحث: نتایج حاکی است که اجرای برنامه های توسعه پنج ساله در دوره موردمطالعه اگرچه وضعیت رفاهی افراد را فقیر بهبود بخشیده است اما تعداد افرادی که در همین دوره به زیر خط فقر رفته اند افزایش یافته اند. هم چنین بدیهی ترین نکته در خصوص خط فقر به دست آمده، روند افزایشی آن در طی دو برنامه توسعه است. ازجمله اصلی ترین دلیل این افزایش، کاهش قدرت خرید خانوار به دلیل افزایش نرخ تورم است. بنابراین پیشنهاد می شود برای اینکه بتوان سیاستهای فقرزدایی را به شکل مطلوب پیاده کرد در گام اول می بایست تورم را کنترل کرد تا بتوان عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه درآمد در کشور و استان برقرار نمود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان