مقدمه و هدف :تحقیقات نشان داده است که اختلالات روانی همه ساله رو به افزایش است، اختلالات روانی بار سنگینی را بر فرد و خانواده تحمیل میکند. عواملی مانند؛ تغییرات در روش زندگی، سن جمعیت، شهر نشینی، محیط اجتماعی، فقر، سو مصرف مواد، جنگها و خشونت بر سلامت روانی مردم جهان تاثیر دارد. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت سلامت روانی خانوادههای مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر شیراز و ارتباط آن با متغیرهای جمعیت شناختی انجام گرفته است.
مواد و روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی ـ تحلیلی به صورت مقطعی بوده که در سال 81 – 1380 با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشهای و سیستماتیک 1536 نفر (816 نفر زن و 720 نفر مرد) از مراکز بهداشتی شمال، جنوب، غرب و شرق شهر شیراز انتخاب گردیدند که از طریق تکمیل پرسشنامه سلامت عمومی 28 سؤالی و مصاحبه مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی و آزمونهای مجذور کای ، آنالیز واریانس و ضریب همبستگی صورت گرفته است.
یافته ها: نتایج این بررسی نشان داد که 9/22 درصد از خانوادهها (354 نفر) به نوعی از نظر روانی مشکل دارند. میزان شیوع اضطراب 6/27 درصد، علایم جسمانی 1/29 درصد، اختلال در کارکرد اجتماعی 29 درصد و افسردگی 7/13 درصد بوده است.
نتیجه گیری: در این بررسی ارتباط معنی داری میان متغیرهای جنس، میزان تحصیلات و وضعیت تاهل با میزان اضطراب، علایم جسمانی ، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی نشان داده شده است.
برای انجام پژوهش حاضر از میان 2700 دانش آموز حاضر دختر و پسر دوره پیش دانشگاهی شهرستان کاشان 348 نفر (157 پسر و 191 دختر) به صورت تصادفی انتخاب شدند و به دو مقیاس عملکرد خانواده بلوم (1985) و مقابله با بحران اندلر و پارکر (1990) پاسخ گفتند نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره آزمون T مستقل و تحلیل واریانس نشان داد که: 1) بین علکرد خانواده و انتخاب سبک های سه گ انه مقابله رابطه معنی دار وجود دارد 2) بین استفاهد دختران و پسران از سبک های مقابله با عملکرد خانواده رابطه معنی دار وجود دارد 3) از بین ابعاد 15 گانه عملکرد خانواده 12 بعد آن با سبک های مقابله افراد به طور کل و دختران و پسران به تفکیک رابطه معنی دار وجود دارد 4) در بررسی مقایسه ای پسران و دختران در انتخاب سبک مقابله بین دختران و پسران در انتخاب سبک مسئله مدار و هیجان مدار تفاوت معنی دار وجود ندارد و تنها در استفاده از سبک مقابله اجتنابی بین دو جنس تفاوت معنی دار مشاهده شد 5) پسران از سبک مسئله مدار بیشتر از دو سبک اجتنابی و هیجان مدار استفاده کنند و 6) در استفاده دختران از سبک های مقابله سبک های مسال مدار اجتنابی و هیجان مدار به ترتیب از اهمیت ویژه ای برخودارند.