درخت حوزه‌های تخصصی

"معلمان و متخصصان برنامه ی درسی به تازه گی اصطلاح هوش معنوی را به کار می گیرند. این امر بر این مبنا است که آیا می توان معنویت را به عنوان شکلی از هوش توصیف کرد. در این مقاله، اعتبار و صحت هوش معنوی بررسی شده است. در این راستا، نخست به مفهوم تجربه ی معنوی به عنوان یک سازوکار حل مشکل که خود از موضوع های محوری و زیرمجموعه ی مفهوم هوش است و سپس جایگاه... "

در پژوهش حاضر نقش واسطه ای تاب آوری در رابطه بین هوش هیجانی و هوش عمومی با رضایت از زندگی مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان پژوهش شامل 577 دانش آموز (284 دختر، 293 پسر) دبیرستانهای شهر شیراز بودند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش،‌ مقیاس های تاب آوری کانر و دیویدسن (2003)، هوش هیجانی شاته و همکاران (1998)، رضایت از زندگی داینر و همکاران (1985) و همچنین مقیاس 3 آزمونی هوشی فرهنگ نابسته کتل، مورد استفاده قرار گرفتند. پایایی و روایی ابزارها با استفاده از ضریب پایایی آلفای کرونباخ و تحلیل عوامل احراز گردید. با استفاده از رگرسیون به شیوه متوالی همزمان و با به کارگیری مراحل پیشنهادی بارون و کنی (1986)، مدل فرضی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که اولا، هوش عمومی و هیجانی به صورت مستقیم پیش بینی ضعیفی از رضایت از زندگی دارند. ثانیا، هوش هیجانی نسبت به هوش عمومی، پیش بینی کننده قوی تر تاب آوری است. ثالثا تاب آوری نقش واسطه ای بین انواع هوش و رضایت از زندگی دارد، ضمن اینکه این نقش در مورد هوش هیجانی قوی تر بود. نتایج مقایسه دیاگرام مسیر دختران و پسران نشان داد که در مورد دختران مسیرها و ضرایب آنها با نتایج به دست آمده از کل گروه همخوانی ندارد.

مقدمه: در چند دهه گذشته کاربرد نظریه هوش های چندگانه هوارد گاردنر، برگرفته از جنبش فرانوگرایی، توانسته شرایط پیشرفت مناسبی را در فرآیند یادگیری برای دانش آموزان فراهم کند. این مسئله افزایش میزان مشارکت معلمان و خانواده ها در فرآیند آموزش و یادگیری را به دنبال داشته است. هدف: این مطالعه در پاسخ به این سئوال ها انجام شد که، نظریه هوش های چندگانه چه ویژگی هایی دارد؟ و کاربرد آن در آموزش و یادگیری دانش آموزان چیست؟ روش: پژوهش حاضر یک مطالعه مروری است که با استفاده از کلید واژه های هوش های چندگانه، آموزش، و یادگیری، مقاله های پژوهشی فارسی و انگلیسی در حوزه آموزش و پرورش و یادگیری در پایگاههای اینترنتی SID، Noormags، Magiran، Science direct، Springer، PsychoINFO، در یک بازه زمانی ده ساله از سال 2005 تا 2015 بررسی گردیدند و در نهایت 30 مقاله فارسی و انگلیسی که در برگیرنده کلمات کلیدی بالا بود، بررسی و مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که اهمیت نظریه هوش های چندگانه در آموزش و یادگیری باعث گسترش راهبردهای آموزش فعال و افزایش سطح یادگیری نوآموزان و دانش آموزان شده است. همچنین کاربرد این نظریه به عنوان ابزاری مناسب در برنامه درسی مدارس مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج: کاربرد نظریه هوش های چندگانه گامی مهم در پرورش استعدادهای دانش آموزان تلقی شده و توجه به این حوزه شناختی، توانسته راهبردهای یادگیری فعال و ارزیابی پویا را در اختیار مربیان و برنامه ریزان آموزشی قرار دهد. بنابراین توصیه می گردد که آموزش مبتنی بر هوش های چندگانه در دستور کار برنامه ریزان آموزشی و معلمان به ویژه در دوره های پیش دبستان و دبستان قرار گیرد.

یکی از پیچیده ترین مباحث مطرح شده در تعلیم و تربیت امروزی، مساله پیشرفت تحصیلی و عوامل موثر بر آن است. از عمده ترین این عوامل مساله هوش است، به این معنا که هوش و عواملی از قبیل سواد و شغل والدین می توانند با پیشرفت تحصیلی رابطه تعاملی و تقابلی داشته باشند. هدف پژوهش حاضر پاسخی علمی و کاربردی به این مساله است. جمعیت مورد مطالعه 397 نفر دانش آموز (205 نفر دختر و 192 نفر پسر) پایه پنجم ابتدایی شهر یاسوج می باشد که به صورت تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از آزمون ریون، بهره هوشی آنان مورد سنجش قرار گرفت؛ ملاک پیشرفت تحصیلی آنان میانگین نمره های سه ماه اول، دوم و سوم، پس از حذف نمره های انضباط و ورزش در نظر گرفته شد. نتایج به دست آمده نشان دهنده این است که بهره هوشی دانش آموزان در میزان پیشرفت تحصیلی آنان تاثیر مثبت و معنی داری داشته است و همچنین عواملی نظیر تحصیلات و شغل والدین نیز از نظر آماری رابطه معنی داری با پیشرفت تحصیلی و هوش داشته است .(P<0.001)

هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل رابطه هوش هیجانی،‌ مکانیسم های دفاعی و هوش عمومی بود. یکصدوشصت و یک دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه تهران (109 دختر، 47 پسر، 5 نامشخص) با تکمیل مقیاس هوش هیجانی، پرسشنامه سبک های دفاعی و آزمون ماتریس های پیشرونده ریون در این پژوهش شرکت کردند. برای تحلیل آماری داده های پژوهش از شاخص ها و روش های آماری شامل فراوانی، درصد، میانگین،‌ انحراف معیار، آزمون t گروه های مستقل، ضرایب همبستگی و تحلیل رگرسیون همزمان استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که هوش هیجانی با مکانیسم های دفاعی رشد یافته همبستگی مثبت معنی دار و با مکانیسم های دفاعی رشد نایافته همبستگی منفی معنی دار دارد. بین هوش هیجانی و هوش عمومی همبستگی معنی دار تایید نشد. نتایج رگرسیون نیز نشان داد که هوش هیجانی و مولفه تنظیم هیجانها توان پیش بینی مکانیسم های دفاعی رشد یافته و رشد نایافته را دارند. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که هوش هیجانی به فرد این امکان را می دهد که با مدیریت، شناخت‌، تنظیم و ارزیابی هیجانها در سطح ناهشیاری مکانیسم های دفاعی «من» را تحت تاثیر قرار دهد

هدف این تحقیق مقایسه ی عملکرد دانش آموزان پایه ی اول در دروس علوم، ریاضی، بخوانیم و بنویسیم، و معدل این دروس برحسب جنسیت و آموزش های پیش دبستانی با کنترل هوش می باشد. جامعه ی آماری تحقیق را دانش آ موزان پایه ی اول ابتدایی نواحی پنجگانه سازمان آموزش و پرورش شهر تبریز در سال تحصیلی 84-85 تشکیل دادند. نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای بود. برای نمونه گیری از هر ناحیه ی آموزش و پرورش 6 مدرسه ی پسرانه و 6 مدرسه ی دخترانه و در کل 60 مدرسه و از هر مدرسه یک کلاس پایه ی اول و از هر کلاس دو دانش آموز که دوره ی آموزش های پیش دبستانی را گذرانده و دو دانش آموز که این دوره را طی نکرده بودند، انتخاب شد و در کل240 دانش آموز پایه ی اول در این تحقیق شرکت کردند. از آزمون های هماهنگ در دروس ریاضی، علوم، بخوانیم بنویسیم، معدل این دروس، آزمون ریون رنگی مخصوص کودکان استفاده گردید. روش آماری به کار رفته جهت تجزیه و تحلیل نتایج، تحلیل کواریانس (ANCOVA) می باشد. نتایج به دست آمده نشان داد که با کنترل هوش، بین عملکرد دانش آموزان در دروس ریاضی، علوم، بخوانیم و بنویسیم و معدل این دروس بر حسب آموزش های پیش دبستانی در 05/0> pتفاوت معنا دار وجود دارد. با کنترل هوش، بین عملکرد تحصیلی دانش آموزان در دروس ریاضی، علوم، معدل این دروس بر حسب جنسیت تفاوت معنا دار وجود ندارد. بین نمره های درس بخوانیم و بنویسیم بر حسب جنسیت در 05/0p < تفاوت معنا دار وجود دارد و میانگین نمره های دختران بیشتر از پسران است. اما بین معدل دانش آ موزان پایه ی اول برحسب جنسیت و آموزش های پیش دبستانی اثر تعاملی معنا دار مشاهده نشد.

"این پژوهش به منظور بررسی مقدماتی نظریه هوش چندگانه گاردنر اجرا شد. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه هوش چند گانه گاردنر که از پرسشنامه های دو گلاس و هرمز و پرسشنامه سازگاری بل برگرفته شده است، به دست آمد. همچنین برای کسب داده ها و از یک پرسشنامه محقق ساخته درباره یک گروه نمونه 120 نفری از دانش آموزان دوره متوسط شهر تهران در رشته های متفاوت نظری و فنی و حرفه ای استفاده شد نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که: میان انواع گوناگون هوش چندگانه با دروس مرتبط با هر یک از انواع هوش، همبستگی معنادار از ضعیف تا متوسط وجود دارد. با بهره گیری از نمره های هوش درون فردی و بین فردی می توان 22 درصد سازگاری کلی را پیش بینی کرد. انواع هوش مطرح شده گاردنر کاملا از هم مستقل نیستند. میان بعضی از آنها همبستگی از ضعیف تا متوسط وجود دارد. 33 درصد واریانس مشترک این هشت نوع هوش، عامل احتمالی g را نشان می دهد. بیشترین واریانس پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را می توان با ملاحظه نمره های هوش کلامی – زبانی و منطقی – ریاضی تبیین کرد. سرانجام دختران از نظر هوش درون فردی بر پسران برتری دارند و پسران از نظر هوش دیداری – فضایی بر دختران برتری دارند. از نظر دیگر انواع هوش میان دو جنس تفاوت معنادار مشاهده نشد. :"

" مقدمه: نظریه ی هوش چندگانه ی هاوارد گاردنر در دهه ی80 میلادی بسیاری از پژوهشگران در حوزه ی یادگیری و آموزش زبان دوم را بر آن داشت تا به بررسی رابطه ی بین میزان موفقیت فراگیران زبان دوم یا زبان خارجی و هوش های مختلف آن ها بپردازند. هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه ی بین هوش چندگانه و مهارت خواندن و درک مطلب آزمون آی التس است. روش کار: از کل 290 داوطلب شرکت کننده در آزمون اصلی آی التس در سال 2007 در شهر مشهد به۱۳٠ نفر پرسش نامه ی هوش چندگانه داده شد که از این تعداد، ۹٨ نفر (۵۳ مرد و ۴۵ زن) پرسش نامه ی مذکور را با رضایت تکمیل و تحویل نمودند. ۶۲ نفر از این تعداد در آزمون آکادمیک و ۳6 نفر در آزمون عمومی آی التس شرکت کردند. عملکرد بخش خواندن و درک مطلب شرکت کنندگان با پاسخ های آنان به پرسش نامه ی هوش چندگانه مقایسه شد. در این بررسی از روش های تحلیل آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. یافته ها: تحلیل یافته ها نشان داد که تنها هوش منطقی ریاضی رابطه ی معنی داری با مهارت خواندن و درک مطلب آزمون آی التس دارد (05/0>P) و هیچ یک از انواع دیگر هوش با آن رابطه ی معنی داری ندارند.نتیجه گیری: در فراگیران ایرانی از مجموعه ی هوش های چندگانه،تنها هوش منطقی ریاضی با مهارت خواندن و درک مطلب آزمون آی التس ارتباط معنی داری دارد که به نظر می رسد به علت طبیعت مشترک این نوع هوش و فعالیت های مورد نیاز به هنگام خواندن در زبان دوم باشد. مقدمه: نظریه ی هوش چندگانه ی هاوارد گاردنر در دهه ی80 میلادی بسیاری از پژوهشگران در حوزه ی یادگیری و آموزش زبان دوم را بر آن داشت تا به بررسی رابطه ی بین میزان موفقیت فراگیران زبان دوم یا زبان خارجی و هوش های مختلف آن ها بپردازند. هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه ی بین هوش چندگانه و مهارت خواندن و درک مطلب آزمون آی التس است. روش کار: از کل 290 داوطلب شرکت کننده در آزمون اصلی آی التس در سال 2007 در شهر مشهد به۱۳٠ نفر پرسش نامه ی هوش چندگانه داده شد که از این تعداد، ۹٨ نفر (۵۳ مرد و ۴۵ زن) پرسش نامه ی مذکور را با رضایت تکمیل و تحویل نمودند. ۶۲ نفر از این تعداد در آزمون آکادمیک و ۳6 نفر در آزمون عمومی آی التس شرکت کردند. عملکرد بخش خواندن و درک مطلب شرکت کنندگان با پاسخ های آنان به پرسش نامه ی هوش چندگانه مقایسه شد. در این بررسی از روش های تحلیل آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. یافته ها: تحلیل یافته ها نشان داد که تنها هوش منطقی ریاضی رابطه ی معنی داری با مهارت خواندن و درک مطلب آزمون آی التس دارد (05/0>P) و هیچ یک از انواع دیگر هوش با آن رابطه ی معنی داری ندارند.نتیجه گیری: در فراگیران ایرانی از مجموعه ی هوش های چندگانه،تنها هوش منطقی ریاضی با مهارت خواندن و درک مطلب آزمون آی التس ارتباط معنی داری دارد که به نظر می رسد به علت طبیعت مشترک این نوع هوش و فعالیت های مورد نیاز به هنگام خواندن در زبان دوم باشد. "

" هدف: هدف از این پژوهش بررسی نقش آموزش مهارتهای ارتباطی و حل مسئله اجتماعی بر عزت نفس و هوشبهر دانش آموزان مقطع سوم دبستان است. روش بررسی: برای انجام این مطالعه، روش تجربی پیش آزمون- پس آزمون انتخاب شد. چهل و هشت دانش آموز سوم ابتدایی به طور تصادفی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند. گروه مورد طی برنامه مهارتهای ارتباطی و حل مسئله به مدت 15 جلسه تحت آموزش قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های هوش آزمای بازنگری شده وکسلر کودکان و اعتمادبه نفس پاپ و مک هیل استفاده گردید. در تحلیل داده ها، آزمون تی به کار گرفته شد. یافته ها: تحلیل آماری پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که آموزش به طور معنی داری نمرات هوش را در میان گروه مورد بهبود بخشیده است. تحلیل آماری همچنین از بهبود معنی دار اعتماد به نفس در این گروه حکایت داشت. نتیجه گیری: یافته ها، بیانگر نقش و اثر مثبت آموزش مهارت های ارتباطی و حل مسئله اجتماعی بر اعتماد به نفس و هوشبهر می باشد. "

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان همه گیر شناسی اضطراب امتحان و رابطه آن با خودکارآمدی و جایگاه مهار درونی با توجه به کنترل متغیر هوش در دانش آموزان پسر و دختر دبیرستانهای اهواز می باشد. نمونه مربوط به همه گیر شناسی 3109 دانش آموز پسر و دختر دبیرستانهای اهواز بود که با روش تصادفی ساده انتخاب شدند. همچنین 340 دانش آموز برای آزمون فرضیه ها به طور تصادفی گزینش شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اضطراب امتحان برای همه گیر شناسی، و مقیاس خودکار آمدی، پرسشنامه جایگاه مهار و آزمون هوش، برای آزمون فرضیه ها استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان همه گیر شناسی اضطراب امتحان در نمونه مورد بررسی 17.3 درصد است. میزان همه گیر شناسی اضطراب امتحان در دانش آموزان دختر نسبت به پسر (22 در مقابل 12.8 درصد) و عرب نسبت به فارس (18.7 در مقابل 16.4) بیشتر است. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که با کنترل متغیر هوش، اضطراب امتحان با خودکار آمدی (0.29-= r) و جایگاه مهار درونی (0.24-= r) همبستگی منفی معنی داری دارد. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد که بین ترکیب خطی متغیرهای پیش بین (خودکار آمدی، جایگاه مهار درونی و هوش) با متغیر ملاک (اضطراب امتحان) همبستگی چندگانه معنی داری وجود دارد (0.01=P).

"هدف اصلى این تحقیق، بررسى باورهاى والدین در مورد فرزندپرورى و هوش کودکان، در رابطه با میزان تحصیلات است.بدین منظور، 100 نفر از والدین شامل 72 مادر و 28 پدر با تحصیلات متفاوت که فرزندان آنان در کلاس اول بودند؛در این تحقیق شرکت نمودند.این والدین به پرسش‏هاى دو پرسشنامه باورهاى فرزندپرورى و هوش پاسخ دادند.در این تحقیق، دو پرسش مطرح بود.1.آیا والدین با تحصیلات متفاوت در میزان اهمیتى که براى فرزندپرورى قایل هستند، تفاوت دارند؟2.آیا والدین با میزان تحصیلات متفاوت در باورهاى خود درباره هوش فرزندان، تفاوت دارند؟ نتایج مربوط به پرسش اول نشان داد که سه گروه والدین با تحصیلات راهنمایى و کمتر، دیپلم و کاردانى یا بالاتر، از نظر باورهاى مربوط به فرزندپرورى تفاوتى ندارند.هم‏چنین نتایج مربوط به پرسش دو نشان داد که از نظر باورهاى کلى، در مورد هوش فرزند(کل باورهاى هوشى)، والدین داراى دیپلم نسبت به والدین داراى کاردانى یا بالاتر، در سطح بالاترى قرار داشتند(05/0 P) ، اما با والدین داراى تحصیلات راهنمایى یا کمتر تفاوتى نداشتند. در ضمن نتایج تحلیل زیر مقیاس‏هاى هوش نشان داد که والدین داراى دیپلم در رابطه با باورهاى انگیزش تحصیلى فرزند، یعنى زیر مقیاس ششم هوش، نسبت به والدین داراى کاردانى و بالاتر، در سطح بالاترى قرار داشتند(01/0- P) .هم‏چنین والدین داراى تحصیلات راهنمایى یا کمتر، در این زیر مقیاس، نسبت به والدین داراى کاردانى یا بالاتر در سطح بالاترى قرار داشتند(38%- P) ."

هدف اصلی این پژوهش بررسی تحول نظریه گاردنر از هوش به ذهن می باشد. در مقاله استدلال شده است که بیشتر دیدگاه هایی در این زمینه مطرح شده است بر توانایی های زبانی و ریاضی تأکید داشتند و به همین دلیل گاردنر آنها را مورد نقد قرار داد و نظریه هوش های چندگانه خود را مطرح نمود. او پس از بیست وسه سال در سال ۲۰۰۶، نظریه دیگری مطرح نمود و به معرفی پنج ذهن پرداخت. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که گاردنر نه تنها به عنوان یک روان شناس بلکه بیشتر به عنوان یک سیاست گذار و نظریه پرداز به معرفی ذهن ها پرداخته است. او معتقد است سیاست های آموزشی امروز که هنوز برای یادگیری طوطی وار ارزش قائل است، دانش آموزان را برای جهان دیروز آماده می کند. به زعم او همه افراد در آینده به این پنج ذهن نیاز خواهند داشت و سعی او بر این است تا مخاطبان را به ضرورت پرورش این ذهن ها مجاب سازد نه اینکه به معرفی ویژگی های شناختی و مفهومی آنها بپردازد.

مطالعه بنیادى درباره مؤلفه هاى شخصیت و تأثیر آن در حوزه هاى شناختى، عاطفى و رفتارى افراد مورد توجه فزاینده محققان بوده است. پژوهش حاضر نیز با هدف بررسى مؤلفه هاى شخصیتى، به ویژه هوش طلاب موفق و ناموفق حوزه علمیه قم انجام شده است. بدین منظور 120 نفر آزمودنى از پایه هاى دوم و چهارمِ پنج مدرسه به طور تصادفى انتخاب و در دو سطح موفق و ناموفق طبقه بندى شدند. پس از اجراى دو آزمون (پرسش نامه 16 عاملى شخصیت کتل، فرم A و تست هوش کتل، فرمB ) داده هاى به دست آمده با استفاده از روش هاى آمارى شامل محاسبه ضریب هم بستگى، میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل واریانس دو طرفه، تجزیه و تحلیل شد و نتایج زیر به دست آمد: 1. بین طلاب موفق و غیر موفق حوزه علمیه در عامل O (بى اعتمادى اضطراب آمیز؛ اعتماد توأم با آرامش) از عوامل 16گانه شخصیت کتل، تفاوت معنادار وجود دارد؛ یعنى اینکه طلاب موفق از سطح اضطراب و نگرانى کمترى نسبت به طلاب غیر موفق برخوردارند. 2. سطح هوش طلاب موفق بالاتر از سطح هوش طلاب غیر موفق است.