درخت حوزه‌های تخصصی

اعتیاد یکی از مسائل و معضلات اجتماعی است که در به خطر انداختن سلامت فرد، خانواده و مخصوصاً سلامت جامعه نقش موثر دارد. یکی از عوامل اصلی ایجاد، تداوم و شدت درگیری در اعتیاد، ضعف شبکه روابط/ پیوندهای سالم افراد می باشد که در این مطالعه، به بررسی و نقش شبکه روابط سالم و شبکه روابط ناسالم در میزان (شدت) درگیری فرد در اعتیاد پرداخته شده و نیز نقش متغیر کنترل اجتماعی غیررسمی به عنوان متغیر واسط مورد بررسی قرار گرفته است، و ساز و کار متغیرهای مستقل و واسط بر میزان درگیری در اعتیاد فرض شده است و با روش پیمایش با استفاده از تکنیک مصاحبه ساخت یافته، اطلاعات جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.جامعه آماری، جوانان 18 تا 35 سال معتاد در حال ترک در مراکز ترک اعتیاد شهر تهران (مرکز ترک اعتیاد کنگره 60 و جمعیت آفتاب) می باشد، حجم نمونه 120 نفر است که برای انتخاب آنها از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است و انتخاب مراکز نیز از بین مراکز ترک اعتیاد به صورت تصادفی ساده بوده است. نتایج نشان می دهد که هر چه شبکه روابط ناسالم افراد قبل و بعد از اعتیاد قویتر و وسیع تر باشد، شدت درگیری انها در اعتیاد بیشتر خواهد بود. در بین افراد مورد مطالعه، معتادان در سه گروه معتاد با درگیری کم، معتاد با درگیری متوسط و معتاد با درگیری شدید از لحاظ بعضی ابعاد شبکه روابط سالم و ناسالم متفاوت از هم هستند.

پژوهش حاضر، با توجه به اهمیت و تاثیر رویکردهای رفـتارگرایی، شـناخت گرایی و ساخت گرایی در حوزه ی فعالیت های آموزشی و با هدف مقایسه ی تاثیر هر یک از رویکردهای مذکور بر شکل گیری و تغییر نگرش دانش آموزان شکل گرفته است. روش پژوهش، طرح آزمایشی دو گروهی با پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه ی آماری پژوهش، تمام دانش آموزان پایه سوم راهنمایی شهر تهران در سال تحصیلی 84- 1383 بود. برای نمونه گیری از جامعه ی هدف از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد و در نهایت، 12 کلاس (گروه) به صورت تـصادفی انتخاب شدند که کلاس های مورد آزمون مجموعاً شامل 306 نفر دانش آموز بودند. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، یکی از درس های تعلیمات اجتماعی سال سوم راهنمایی براساس سه رویکرد رفتارگرایی، شناخت گرایی و ساخت گرایی به صورت برنامه های آموزشی کامپیوتری طراحی و اجرا شـده است. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه های نگرش سنج انجام یافته و با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس یک طرفه وآزمون تبعی LSD مورد تحلیل قرار گرفته و در سطح معنی داری 05/0 نتایج زیر حاصل شده است: 1ـ تاثیر طراحی آموزشی مبتنی بر رویکرد ساخت گرایی بر شکل گیری و تغییر نگرش دانش آموزان بیشتر از تاثیر طراحی آموزشی مبتنی بر رویکرد شناخت گرایی است (001/0P). 2ـ تاثیر طراحی آموزشی مبتنی بر رویکرد ساخت گرایی بر شکل گیری و تغییر نگرش دانش آموزان بیشتر از تاثیر طراحی آموزشی مبتنی بر رویکرد رفتار گرایی است (001/0P). 3ـ تفاوت معنی داری در شکل گیری و تغییر نگرش دانش آموزانی که براساس رویکرد رفتارگرایی آموزش دیده اند با دانش آموزانی که براساس رویکرد شناخت گرایی آموزش دیده اند، وجود ندارد (05/0P).

هدف از این پژوهش، ارائة انواع و میزان رفتارهای تهاجمی در استادیوم های ورزشی فوتبال و نیز بررسی ارتباط عوامل فردی تماشاگران، رفتار کلامی مدیران و کارکنان استادیوم، جبهه گیری و سوگیری رسانه های ورزشی، الگوبرداری از تماشاگران تیم های معروف جهانی، داوری بازی ها و روحیة خشونت طلبی تماشاگران با رفتارهای تهاجمی تماشاگران است. به این منظور از بین تماشاگران نُه بازی انتهایی و حساس برنامة لیگ برتر فوتبال کشور با شیوة نمونه گیری چند مرحله ای 727 پرسشنامة محقق ساخته در بین تماشاگران به صورت تصادفی تکمیل و تحلیل شد. تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه با روش گام به گام انجام شد. یافته های پژوهش بیانگر شیوع بیشتر رفتارهای تهاجمی کلامی مانند شعار علیه طرفداران و بازیکنان تیم رقیب و شیپور زدن در خیابان نسبت به رفتارهای تهاجمی فیزیکی بود. روحیة خشونت طلبی تماشاگران با ضریب بتای مثبت و حضور نیروی انتظامی با ضریب بتای منفی به طور معنی داری رفتار تهاجمی تماشاگران را تبیین کرد.

پژوهش حاضر به بررسی نقش بهداشت روان و نگرش دانشجویان نسبت به مسائل و خدمات روان شناختی به عنوان عوامل مداخله گر در مراجعه یا عدم مراجعه به متخصصین بهداشت روانی پرداخته است. در این پژوهش 150 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه های شاهد و امیرکبیر در سال تحصیلی 85-1384 در قالب سه گروه (ا- دانشجویان مراجعه کننده به مراکز مشاوره دانشجویی ، 2- دانشجویان دارای مسائلی در حوزه سلامت روان و غیر مراجعه کننده و 3- دانشجویان سالم) با استفاده ازپرسشنامه های سلامت روانی گلدبرگ [28-GHQ] و پرسشنامه نگرش سنج محقق ساخته مورد مطالعه قرار گرفتند. پرسشنامه نگرش سنج مورد اعتباریابی محتوایی قرار گرفت و یافته ها نشان داد که از همسانی درونی مطلوبی برخوردار است [87/0]. نتایج مطالعه نشان داد: 1- گروه غیر مراجعه کننده از سلامت روان پایین تری برخوردار است و آگاهی کم تر و نگرش منفی تری به مسائل بهداشت روانی دارد. 2- گروه مراجعه کننده به مراکز مشاوره از نگرش مثبت تر و آگاهی بیش تری در مقایسه با دو گروه دیگر برخوردار است. 3- دانشجویان دختر نگرش مثبت تری به مسائل بهداشت روانی دارند.

هدف مطالعه حاضر بررسی اثربخشی درمان های شناختی رفتاری فردی و گروهی در کاهش نشانگان روان شناختی زندانیان رجایی شهر و ارتقاء سطح وضعیت روان شناختی آنان بود. بدین منظور 180 نفر از زندانیان مرد زندان رجایی شهر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی نظامدار انتخاب و در سه گروه تصادفی (گروهِ درمان ترکیبی، گروهِ درمان فردی و گروهِ کنترل) با حجم مساوی (60 نفر) قرار گرفتند. با بهر ه گیری از آزمون های GHQ-28 و SCL-90-R و مصاحبه تشخیصی توسط روان پزشک، وضعیت روان شناختی شرکت کنندگان اندازه گیری شد. تحلیل واریانس چندمتغیری انجام یافته روی داده ها نشان داد اثربخشی درمان ترکیبی و فردی بیشتر از گروه کنترل است. پیگیری این گروه از افراد پس از آزادی حدود دوازده ماه، هیچ گونه بازگشتی را در گروه های درمانی ترکیبی و فردی نشان نداد؛ درحالی که در گروه کنترل حدود 15 درصد بازگشت مشاهده شد. این مداخله ها با جایگزین کردن الگوهای سازگاری رفتاری و شناختی در فرد، به وی امکان می دهد که از خزانه رفتاری گسترده تر و مناسب تر در مواجهه با موقعیت برخوردار باشد و در واکنش به مسائل با برنامه ریزی و آینده نگری عمل کند. بنابراین، با استفاده از مداخلات روان شناختی به ویژه مداخلات گروهی می توان از مشکلات روان شناختی زندانیان کاسته و از بازگشت مجدد آنها به زندان جلوگیری کرد.

طی یک آزمایش، تأثیر اسناد رفتار ضد تصور قالبی به علل پایدار درونی، بر تغییر تصور قالبی (در شرایط ترجیح درون گروهی) آزموده شد. مطالعه مقدماتی نشان داد که دانشجویان دانشگاه های دولتی نگرشی منفی نسبت به میزان بهره هوشی دانشجویان دانشگاه آزاد در مقایسه با دانشجویان دولتی دارند. از همین تصور قالبی به عنوان وسیله ای جهت تعیین شرایط ترجیح درون گروهی استفاده شد. در آزمایش اصلی، 80 نفر از دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی (30 پسر،50 دختر) به طور تصادفی به 8 گروه آزمایشی تقسیم شدند. در موقعیت های آزمایشی، رفتار ضد تصور قالبی فرد هدف به علل پایدار درونی، ناپایدار درونی و یا علل بیرونی نسبت داده شد. آزمودنی های کنترل با هیچ تبیینی برای رفتار فرد هدف مواجه نشدند. مقیاس های آشکار محقق ساخته و همچنین آزمون تداعی ناآشکار (IAT؛ گرین والد، مک گی و شوارتز، 1998) نیز با تغییراتی به کار رفت. هماهنگ با نظریه ناهماهنگی شناختی، نتایج نشان داد، زمانی که رفتار ضد تصور قالبی به علل درونی پایدار نسبت داده شد، تصور قالبی آشکار بیشتر دستخوش تغییر گردید، اما سطح ناآشکار تصور قالبی از دست کاری های اسناد علّی تأثیر نپذیرفت. همچنین به غیر از موقعیت آزمایشی اسناد علّی درونی پایدار، در سایر موقعیت های آزمایشی همبستگی بالا بین دو سطح تصور قالبی (آشکار و ناآشکار) وجود داشت. نتایج حاکی از تغییرپذیری تصور قالبی آشکار و مقاومت تصور قالبی ناآشکار، در برابر اسناد رفتار ضد تصور قالبی به علل پایدار درونی، در شرایط ترجیح درون گروهی بود.