درخت حوزه‌های تخصصی

رسیدگی به کودکان و نوجوانان بزهکار در حوزه کار روان شناسی قانونی قرار دارد. ارائه خدمات بهتر به این جمعیت مستلزم رویکرد تخصصی، در حوزه های ارزیابی، تشخیص و درمان است. از این رو نوع اطلاعات دریافتی از مورد می تواند فعالیت های مراکز اصلاح و تربیت را هدفمند و در چارچوب اهداف تعیین شده هدایت کند. این مطـالعـه بـه منـظـور بـررسی ویژگی های جمعیت شناختی و روانی ـ اجتماعی نوجوانان بـزهکار در کانون اصلاح و تربیت و ارزیابی نوع اطلاعات روان شناختی و قانونی گردآوری شده به هنگام ورود آن ها به کانون اصلاح و تربیت صورت گرفته است. برای این منظور پرونده 120 نوجوان بزهکار پسر ساکن در کانون اصلاح و تربیت مورد مطالعه محتوایی قرار گرفت. از میان این پرونده ها 78 مورد که حاوی اطلاعات معتبری بودند انتخاب و اطلاعات موجود در آن ها در سه طبقه گزارش شد: روانی ـ فردی، وضعیت خانوادگی و ویژگی های مرتبط با همسالان و مدرسه. نتایج در وهله اول نشان می دهد که این تحقیق پیشنهاد می کند برای ارزیابی و ارائه خدمات متناسب تر به این دسته از کودکان و نوجوانان، می بایست فرم های استانداردی برای ارزیابی روان شناختی از نظر روان شناسی قانونی تدوین و در این گونه مراکز به صورت یکسان اجرا شود. شیوع مشکلات متفاوت روانی ـ خانوادگی ـ تحصیلی در این گروه، نیاز به توجه دقیق به این مشکلات را پیش از زدن برچسب بزهکار به آن ها ضروری می سازد.

" مقدمه : پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تفاوت های جنسیتی بر پنج عامل بزرگ شخصیت، بررسی اثر غیر مستقیم جنسیت بر عملکرد تحصیلی از طریق صفات شخصیت و اثر مستقیم صفات شخصیت بر عملکرد تحصیلی اجرا شد. روش : 419 دانشجو (166 پسر و 253 دختر) پرسشنامه پنج عامل ( BFI ) را کامل کردند. به منظور بررسی تفاوت های جنسیتی در پنج عامل بزرگ شخصیت (برون گرایی، وظیفه شناسی، پذیرش، روان رنجورخویی، سازگاری) از تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) و به منظور بررسی اثر غیر مستقیم جنسیت بر عملکرد تحصیلی از طریق صفات شخصیت و اثر مستقیم صفات شخصیت بر عملکرد تحصیلی از تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج : نتایج تحلیل واریانس چند متغیری اثر اصلی معنادار عامل جنسیت را نشان داد. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد که اثر غیرمستقیم و اثر کل متغیر برونزای پژوهش (جنسیت) تنها از طریق عامل های وظیفه شناسی و روان رنجورخویی بر عملکرد تحصیلی معنادار است. اثر مستقیم پنج عامل بزرگ شخصیت (برون گرایی، وظیفه شناسی، پذیرش، روان رنجورخویی، سازگاری) بر عملکرد تحصیلی معنادار به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نقش میانجی گر صفات شخصیتی وظیفه شناسی و روان رنجورخویی را در بررسی رابطه بین جنسیت و عملکرد تحصیلی دانشجویان مورد تاکید قرار می دهد. همچنین، نتایج مطالعه حاضر همسو با ادبیات پژوهش نشان می دهد که صفات شخصیت ـ حتی پس از کنترل پیش بینی کننده های سنتی عملکرد تحصیلی دانشجویان از قبیل بهره هوشی ـ اثر مستقل و افزوده ای بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دارند. تلویحات پژوهش حاضر با تاکید بر برخی از همبسته های صفات شخصیت به منظور بهبود عملکرد تحصیلی دانشجویان مورد بحث قرار می گیرد."

"هدف از انجام این پژوهش، تعیین اثر بخشی آموزش تغییر سبک زندگی به شیوه گروهی بر افزایش رضایت زناشویی زوجین مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر تهران بود. بدین منظور با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از افراد مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر تهران 72 نفر با تشخیص نارضایتی زناشویی انتخاب و به صورت تصادفی درگروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایشی آموزش مبتنی بر روش روانشناسی فردی آدلر را در عرض 11 هفته دریافت نمودند در حالی که در مورد گروه کنترل آموزشی انجام نشد. فرض پژوهش بر این بود که آموزش تغییر سبک زندگی باعث افزایش رضایت زناشویی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل می شود. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ بود که در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون برای گردآوری داده ها بر روی آزمودنی ها اجرا گردید. تحلیل کوواریانس حاکی از آن بود که آموزش تغییر سبک زندگی، موجب افزایش معناداری در میزان رضایت زناشویی در مرحله پس آزمون در گروه آزمایشی می گردد. "

در تحقیق حاضراثر حمایت اجتماعی ادراک شده بر سازگاری فردی واجتماعی معلولین جسمی _حرکتی و نابینایان مورد بررسی قرارگرفته است. نمونه مورد تحقیق شامل 372 دانش اموز دبیرستانی ( 182 معلول جسمی - حرکتی و 190 معلول بینایی ) است. در این تحقیق جهت بررسی اثر متغییر حمایت اجتماعی ادراک شده در دو سطح بالا و پایین بر سازگاری فردی واجتماعی معلولین از طرح دو عاملی 2*2 استفاده شده است. نتایج تحقیق نشانگر تفاوت معنی دار بین اقراد با حمایت اجتماعی بالا و پایین در هر دو گروه معلولین است .علاوه بر این معلولین جسمی - حرکتی در مقایسه با نابینایان در مولفه سازگاری فردی دارای عملکرد بهتری بودند.

مقدمه و هدف: آسیب شناسی و تعیین آسیب پذیری جوانان گام اساسی در مصون سازی آنها در برابر تعییرات ارزشی، فرهنگی و اجتماعی است. تحقیق حاضر در‌صدد برآمده است تا آسیب پذیری‌های فرهنگی و اجتماعی را در بین نوجوانان و جوانان کشور مورد بررسی قرار دهد. روش: تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی و تحلیلی است. جمعیت مورد بررسی با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند و شامل 1030 نفر از نوجوانان و جوانان شهرهای مختلف کشور بود. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون t استفاده شد. نتایج: نتایج بدست آمده نشان داد که 5/12% از نوجوانان و جوانان مورد بررسی دارای آسیب پذیری زیاد و خیلی‌زیاد هستند. همچنین ملاحظه شد که در ابعاد عدم رعایت حجاب و پوشش اسلامی، گرایش به اعتیاد، تصور از خود، ارتباط با دوستان ناباب، داشتن نگرش فمینیستی، گرایش به استفاده از ماهواره و رسانه‌های خارجی، لذت طلبی و مادیگرایی، ارتباط با جنس مخالف، ضعف هویت ملی و نحوه گذران اوقات فراغت در سطح 01/0>p و در غرب گرایی و قانون گریزی در سطح 05/0>p تفاوت معنی‌داری بین دختران و پسران از نظر میزان آسیب پذیری وجود دارد. بحث: با توجه به جمعیت جوان کشور و با توجه به اینکه آسیب‌پذیری نوجوانان و جوانان در واقع شروع آسیب پذیری حداقل دو نسل آینده جامعه است توجه بیش از پیش مسئولین امور فرهنگی ضرورت دارد ضمن اینکه در برنامه و اولویت مصون سازی لازم است به نوع تفاوت آسیب‌پذیری در بین دختران و پسران توجه شود.

"هدف: در میان مواد مخدر، ظهور قرص‌های روانگردان (اکستاسی) خطر جدیدی است که طرفداران ویژه‌ای میان نوجوانان و جوانان دارد. به نظر می‌رسد با توجه به جدید بودن قرص‌های اکستاسی و نامتشابه بودن عوارض مصرف آن با سایر مواد مخدر، میزان آگاهی و شناخت افراد جامعه مورد مطالعه از آن کم باشد، لذا هدف این تحقیق شناخت میزان آگاهی دانش‌آموزان از اثرات قرص‌های جنون‌آور است. روش بررسی: این پژوهش توصیفی و مقطعی بر روی 154 دانش‌آموز پایه سوم دبیرستان از منطقه 9 تهران که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده و میزان آگاهی آنان در زمینه موضوع تحقیق با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته سنجیده شده صورت گرفت. روایی پرسشنامه از طریق روایی صوری با نظر متخصصین و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و ارزیابی همسانی درونی سئوالات انجام و مقدار ضریب 85/0 بود که مطلوب می‌باشد. برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی و آزمون مان ویتنی استفاده شد. یافته‌ها: دانش‌آموزان به 7/14 درصد پرسش‌ها پاسخ غلط و به 38 درصد آنها پاسخ نمی‌دانم داده و هر دانش‌آموز به طور متوسط به 2 سئوال پاسخ غلط داده و پاسخ درست را به‌خوبی نمی‌دانست. میزان آگاهی کلی دانش‌آموزان دختر و پسر اختلاف معنادار نداشت (573/0=P). همچنین رابطه معناداری بین میزان آگاهی دانش‌آموزان از آثار مصرف و عوارض سوء قرص اکس و جنسیت آنان وجود ندارد (572/0=P). نتیجه‌گیری: میزان آگاهی و شناخت دانش‌آموزان از علائم مصرف و عوارض سوء قرص‌های اکس در سطح پایینی (3/47 درصد) قرار دارد."

"هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر افزایش آگاهی از آسیبهای ناشی از روابط آسیب زای دختر و پسر بر نگرش دانش آموزان دختر مدارس دوره متوسطه شاهین شهر بود. پژوهش در قالب طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع دو گروهی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیریِ یکماهه انجام گرفت. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر پایه اول و دوم متوسطه شاخه نظری بودند و نمونه گیری به شیوه تصادفی خوشه ای بر مبنای کلاس انجام گرفت. آزمودنی ها به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش طی یک دوره شش جلسه ای 90 دقیقه ای مداخلات آموزشی را دریافت کردند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته «نگرش نسبت به روابط دختر و پسر» با پنج خرده مقیاس و 41 گویه بود که به بررسی نگرش دانش آموزان دختر نسبت به روابط دختر و پسر می پرداخت. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیره با کنترل نمرات پیش آزمون نشان داد در مجموع آموزش پیشگیری از روابط آسیب زا باعث ایجاد تغییر نگرش در دانش آموزان در مرحله پس آزمون و پیگیری شده است. همچنین نتایج نشان داد این آموزش ها در دانش آموزان دختر باعث بهبود نگرش آنها در حیطه های «آسیب به زندگی مشترک آینده» و «آسیب به روابط خانوادگی» شده است (05/0P<). این تغییر در حیطه «آسیبهای اجتماعی» فقط در مرحله پس آزمون ایجاد شد. همچنین این مداخله بر نگرش آنان در حیطه های «آسیبهای عاطفی، روانی» و «مشکلات تحصیلی» تاثیر معناداری نداشت. "

در دو دهه گذشته نظریه شناختی استرس (لازاروس، 1991) به عنوان نظریه ای برای بزرگسالی مطرح شده و مورد توجه قرار گرفته است. هدف از اجرای این پژوهش بررسی نظریه شناختی استرس یعنی رابطه استرس- ارزیابی- مقابله شناختی و نقش این رابطه در مشکلات عاطفی - رفتاری و سلامت جسمی و روانی - اجتماعی در کودکان است. این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی بر روی یک نمونه 413 نفری از دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر تهران (220 دختر و 193 پسر) انجام شد. کودکان به پرسشنامه ادراک کودک از تعارض والدین، مادران به پرسشنامه های خصومت آشکار اولری- پورتر و سلامت کودک و مادران و معلمان به پرسشنامه تواناییها و مشکلات کودک پاسخ دادند. نتایج نشان دهنده رابطه معنادار بین تعارض زناشویی با ارزیابی منفی کودک از تعارض والدین و مقابله شناختی کودک است. همچنین رابطه معنادار بین تعارض زناشویی و ارزیابی شناختی منفی کودک از تعارض والدین با نشانه های آسیب شناختی و سلامت کودک بدست آمد. علاوه بر روابط مستقیم، نقش تعاملی تعارض زناشویی و ارزیابی شناختی منفی تعارض والدین در نشانه های آسیب شناختی کودک نیز مورد تایید قرار گرفت. نتایج این پژوهش در قالب الگوی چارچوب شناختی مبتنی بر بافت، نظریه شناختی استرس و رویکرد سیستمی در آسیب شناسی تحولی، تایید کننده نقش مستقل و تعاملی دو عامل خطر تعارض زناشویی و ارزیابی های شناختی منفی کودک در پیش بینی مشکلات آسیب شناختی روانی و کاهش سلامت کودکان است.