درخت حوزه‌های تخصصی

همجواری مکان استقرار شهرها با اراضی حاصلخیز کشاورزی زمینه گسترش فضاهای شهری را در داخل و پیرامون این اراضی فراهم آورده و در مواردی به محصور شدن قطعات بزرگی از آن ها در داخل محدوده های شهری منجر شده است. تداوم این روند ناکارامدی فرم شهر و تخریب سریع تر اراضی کشاورزی را در پی دارد. که مقابله با آن ضرورت استفاده فعال از ابزارهای گوناگون اقتصادی، اکولوژیکی و شهرسازی را، متناسب با شرایط محلی، آشکار می سازد. ولی آنچه در کشورمان شاهد آن هستیم فقط برخورد انفعالی در چهارچوب مصوبات شهرسازی و طرح های کالبدی است که نتیجه ای جز به تاخیر ا نداختن فرایند تخریب، اتلاف منابع و استفاده ناکارآمد از فضا نداشته است......

جنگ تحمیلی با فاصله کوتاهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران آغاز گردید و بازسازی ویرانی های آن که در نظر بود همزمان با ادامه جنگ صورت گیرد، متاثر از جو انقلابی و ایده آل های تحقق جامعه اسلامی و انقلابی بود. در این رابطه هدف بازسازی نفی گذشته متبلور در رژیم گذشته با محوریت تفکرات تجدد خواهانه بوده است. این نقطه مشترک با تفکرات مدرنیستی، که در دهه 1960 و 1970 رواج داشته است، در ایران نیز توسط تحصیل کردگان دهه های های 1960 و 1970 کشورهای غربی وارد شده بود و تا پیش از پیروزی انقلاب در طرح های معماری و شهرسازی گوناگونی مجال بروز در فضاهای محدودی پیدا کرده بود. اما این فرصت بازسازی پس از جنگ بود که فرصت بیشتر و فضای گسترده تری را پیش روی آنان گذاشته است تا تفکرات مدرنیستی خود را به محک تجربه بگذارند.در این مقاله سعی خواهد شد جوانب مختلف روند بیست ساله بازسازی منطقه را بر اساس پایه های علمی و نظریات رایج بازسازی مورد ارزیابی قرار داد.دست یابی به شناخت مبتنی بر پایه های علمی و متکی بر نظریه های معتبر جهانی می تواند راهبر تصمیم گیران و برنامه ریزان در رابطه با بازسازی و توسعه این منطقه، به سوی برنامه های کارآمد باشد. این مقاله سعی دارد به چنین شناختی دست یافته، راه کارهای کارآمد بازسازی را پیش روی تصمیم گیران قرار دهد.

طراحی منظر عمدتاً مربوط به طراحی مناطقی سرسبز می شود که به دلیل زیبایی و دلپذیری فضای خود و دخالتی که به سبب پوشش گیاهی شان در پاکیزگی هوا دارند مورد توجه عموم می باشند و توانسته که تا حدودی آرامش را به انسان تند خو و متشنج عصر صنعت وتکنولوژی بازگرداند.رسیدن به مبنا و الگویی برای طراحی فضای سبز آنهم در شهرهای بزرگ مسایل زیادی را پیش روی ما می نهد و مسلماً آشنایی با چگونگی طراحی باغ ها و فضاهای سبز در گذشته مفید خواهد بود، چرا که معتقدیم هر طرز تفکر درستی با شناخت صحیح به دست می آید.

طراحی معماری به عنوان یک فعالیت اجتماعی، واجد خصوصیاتی است که وقتی مورد توجه قرار گیرد در آموزش آن نیز تاثیراتی خواهد داشت. مطالعات موردی و میدانی در دفاتر معماری موید این نکته است که تصمیم گیری های طراحی به نوعی یک مهارت اجتماعی است. معماران و دانشجویان معماری باید یاد بگیرند که بتوانند در این زمینه فعالیت کنند. این مقاله مشکلات عمده طراحی عملی شامل: تعادل در طراحی، تعدد بازیگران، بلاتکلیفی حرفه ای، کشف دائمی طرح، نتیجه شگفت انگیز و پیامددار را مورد بحث قرار می دهد.....

آگاهی از ذهن بنه دانشجو و تغییر و تحول آن در فرایند آموزش طراحی معماری در طول تحصیل می تواند برای ارزیابی تدریس استادان و در نهایت، ارزیابی آموزش طراحی مدرسه معماری مورد استفاده قرار گیرد. این نوشته گزارشی اجمالی از روش مطالعه ذهن بنه های دانشجویان در فرایند طراحی معماری است.

آموزش معماری ، تجربه ویژه ای است و به نوعی یک رشد و ترقی فردی در آشنایی با جادوی خلاقیت ، هیجان ساخت اشیا و رضایت از هر نوع مهارتی است که در این زمینه به دست می آید . برنامه آموزشی معماری ، بشر را به سوی پیشرفت سوق میدهد ، از نظر فکری ذهن انسان را تکامل می بخشد ، احساسات و عواطف را بر می انگیزد و حتی روح معمار را به این کشمکش فرا می خواند . در واقع معماری باز نمودهای درونی ماست . ...

گرایش به آب و نوازش و ستایش آن و حتی به نوعی بازی با آب در دوره های مختلف به شکلهای گوناگون وجود داشته است ، اما این امر در دوره صفویه با ساختن بناها، کاخها و باغهای باشکوه بسیارچشمگیر می شود. به ویژه جویها و فواره های موجود در کاخها و باغهای این دوره می تواند علاقه پادشاهان صفوی و مردم این دوره را به آب و چشم اندازهای آن به خوبی نمایان سازد. چشمه عمارتهای مختلفی از عهد صفویه برای ما به یادگار مانده است که برخی از آنها از نظر فنون علمی بسیارجالب توجه هستند. اغلب واژه چشمه عمارت ، به بنایی که روی آب ساخته شده باشد اطلاق می شود. در حالی که معنای واقعی چشمه عمارت ، بنایی است که در جوشش و جریان آب نقش داشته باشد. در میان بناهای مختلفی که به نام چشمه عمارت در ایران و کشورهای دیگر ساخته شده ، چشمه عمارت عباس آباد بهشهر را می توان چشمه عمارت واقعی دانست ؛ چرا که این بنا در زیر آب قرار گرفته و در جوشش ، جریان و فوران آب نقش اساسی داشته است . این بنا به همراه ملحقات خود همچون سد، اسکله ، تنبوشه ها و بنای آلاچیق طبقه دوم آن در کنترل آب دریاچه ، هدایت آب و ایجاد دهها فواره در نقاط مختلف باغ و مجموعه عباس آباد که تعداد آنها بنا بر گفته جهانگردان به پانصد عدد می رسید، نقش تعیین کننده ای داشته است.ساخت این بنا به همراه ملحقات دیگر بی تردید به منظور دست یابی به یک هدف مشترک بوده، اما کارکرد شگفت آور آن که در جهان بی نظیر است ، نشان دهنده اندیشه و توانمندی دانشمندان ایرانی عهد صفوی است .در مقاله حاضر ویژگیهای این بنا، بخشهای مختلف آن و چگونگی کارکرد چشمه عمارت عباس آباد، بر اساس تحقیقات و کاوشهای میدانی که اینجانب در سال 1352در این مجموعه به انجام رسانده ام، تدوین گشته است .