درخت حوزه‌های تخصصی

شهروند منبع حیاتی هر شهر به شمار می آید. در عصر ما استعدادها، خواست ها، انگیزه ها، رویاها و خلاقیت شهروندان به تدریج جای مزیت های سنتی شهرها مانند موقعیت مکانی، منابع طبیعی و نزدیکی به بازارها را می گیرد. خلاقیت کسانی که در یک شهر زندگی می کنند یا امور آن را در دست دارند، متضمن موفقیت آن شهر در دنیای آینده است. با بزرگ و پیچیده تر شدن شهرها و پدیدار شدن چالش های مدیریت شهری، شهرها به تدریج به آزمایشگاه های تولید انواع راه حل فناورانه، مفهومی و اجتماعی برای مسایل ناشی از رشد تبدیل می شوند. دانشگاه به عنوان مکانی برای ظهور و بروز ایده های نوین و گشایش دریچه های علم و هنر، پرورش دهندة طبقه خلاق جامعه محسوب می شود و از این رو می تواند در روند ارتقای خلاقیت جامعه تأثیرات عمیقی داشته باشد. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته به دلیل نفوذپذیری نسبتاً مناسب لبه های دانشگاه، رابطه مؤثری میان دانشگاه و مردم شهر برقرار است و عرصه دانشگاه به عنوان فضای شهری توانسته محل رویارویی دانشجویان علوم مختلف و مردم شهر باشد، تأثیر ضمنی اما عمیقی بر غنی سازی زمان گذران اوقات روزمره مردم بگذارد و نقش پرورش دهنده روح خلاقیت را در مردم ایفا کند. این مقاله به دنبال آن است ضمن بررسی مفاهیم مرتبط با رویکرد شهر خلاق، با بررسی چند تجربه موفق جهانی در زمینه استفاده از فضاهای باز و عرصه محیط های دانشگاهی در پرورش خلاقیت، لزوم توجه جدی به این موضوع را در راستای افزایش بهره گیری از فضاهای دارای پتانسیل ارتقای خلاقیت و توسعه شهرهای کشور مورد تأکید و بررسی قرار دهد.

معماران ایرانی در طرح باغ و خانه ایرانی یک حوض آب نما در جلوی ایوان های کوشک یا بنای اصلی احداث می کردند، که البته جدای از حوضی مرکزی حیاط و در میان درختان بود. بعضی بر این باورند که این حوض، کارکرد آب نما داشته به طوری که با آبی راکد آینه ای برای نمایش تصاویری از نمای اصلی ایوان به ناظرین در معماری ایرانی بوده است. در این حالت، فواره که جزو جدایی ناپذیر حوض های ایرانی است، بی دلیل در این حوض می جهد و باعث تلاطم سطح آینه ای آب می شود و نمایش تصویر مورد نظر را مخدوش می کند. تاریخ معماری ایران از قبل از اسلام گواهی بر حضور حوض استخری در جلوی ایوان اصلی می دهد. حضور این حوض به تقدس حضور اَناهیتا و محل باروری وی به مهر مهم بوده است. بر اثر انعکاس تابش آفتاب بر سطح این حوض که دایم متلاطم بود، هماوردی نور و ظلمت در ایوان اصلی به نمایش در می آمد و در بهترین محل، این حوض در قسمت جنوبی و جلوی ایوان کوشک اصلی، وقت نیم روز ایران کهن و اذان ظهر شرعی اسلامی را با نمایش رقص نور و سایه در ایوان اعلان می کرده است.

با افزایش جمعیت، تقاضا برای سفر نیز افزایش پیدا می کند. شهر تهران یکی از پرجمعیت ترین شهرها در جهان و همچنین پرجمعیت ترین شهر ایران با حجم انبوهی از تقاضای سفر رو به رو است. انجام سفرهای بیشتر با اتومبیل های شخصی، باعث افزایش بیشتر ترافیک و آلودگی نیز می شود. حمل و نقل عمومی یکی از مهم ترین راه کارها برای حل این مشکل است. در این تحقیق قصد داریم به بررسی کارایی سیستم حمل و نقل عمومی در دو محله پایدار هفت حوض و مدائن بپردازیم. با استفاده از پرسشنامه، میزان رضایت مندی مسافران مورد سؤال قرار گرفته است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که بیش از 80 درصد پرسش شوندگان میزان رضایت مندی از سیستم حمل و نقل عمومی در این دو محله را زیاد و بسیار زیاد ذکر کرده اند که این خود حاکی از بالا بودن میزان رضایت از سیستم حمل و نقل عمومی در منطقه است و این سیستم توانسته به خوبی جایگاه خود را به عنوان یکی از شیوه های مناسب حمل و نقل در مقایسه با حمل و نقل شخصی پیدا کند. این تحقیق از حیث ماهیت، کاربردی و از حیث روش، تحلیلی ـ توصیفی است.

این پژوهش سعی بر معرفی و تجزیه و تحلیل عناصر و اجزاء مسجد جامع نی ریز را دارد. مسجدی که نه تنها جزء کهن تریم مساجد ایران است ، بلکه در بسیاری از موارد ، دارای خصوصیات منحصر به فردی است ، که تنها در این مسجد ، شاهد آن هستیم. در این پژوهش، علاوه بر روش کتابخانه ای ، با روش میدانی، به برداشت دقیق از بنا پرداخته شده و لازم به ذکراست که بسیاری از نقشه ها و تصاویر موجود در این پژوهش ، برای اولین بار است که در اختیار علاقمندان قرار می گیرد.همچنین با توجه به ناگفته های بسیاری که در مورد محراب این مسجد وجود داشت، طی مصاحبه ای با کارشناسان، در زمینه قرائت و تفسیر آیات و احادیث محراب، از ایشان یاری جستیم. امید است که این پژوهش ، در اینده راهگشای محققین و دانشجویان باشد و موجبات بذل توجه بیشتر ، به این عنصر فراموش شده معماری فارس، که در هر سفر تحقیقی، شاهد تدریجی آن بودیم ، را فراهم آورد.

بورکهارت، از اصحاب سنت‌گرایان، آراء و نظریاتی خاص در باب هنر دینی و مقدس دارد. در نظر او، هنری دینی است که معطوف به زیباییهای معنوی باشد و القای معنویت و قدسیت کند؛ نه آنکه صرفاً موضوعش امری مقدس باشد. از این رو، هنر دینی همان هنر سنتی است و در مقابل هنر دنیوی و غیرسنتی قرار می‌گیرد. در نظر او، هنر دینی مبتنی بر حکمت متعالیه و معنوی یا همان عرفان است و محتوایش نوعی حکمت ذوقی و شهودی است. لاجرم این هنر بر رمزپردازی، یعنی علم به صور و قالبها، استوار است. او دربارة شمایل‌نگاری در اسلام و مسیحیت و نگارگری ایرانی نیز آرائی دارد که در این مقاله بدانها اشاره شده است.

شهرهای الکترونیکی در جهان با سرعت رو به توسعه فرصت های بسیاری را برای محیط های زندگی، کار و تفریح مردم به وجود آورده است. شهرهای الکترونیکی در یک جامعه اطلاعاتی بستری را فراهم می کند تا مردم وارد هزاره سوم شده و تجربیات جدیدی را در زندگی آغاز کنند. اگرچه تجربه زیادی در این زمینه در سطح ملی و بین المللی وجود ندارد و آینده زندگی در این نوع شهرها هنوز کاملاً مشخص نیست، اما باید پذیرفت که نسل جوان آن را باور داشته و با ابزارهای جدید فناوری اطلاعات و ارتباطات مسیر جدیدی را طی خواهند کرد. بنابراین بهتر است ابعاد این پدیده تا حد مقدور از دیدگاه های مختلف مورد مطالعه و توجه قرار گیرد و آمادگی لازم برای پذیرش آن در چارچوب هنجارهای ملی در میان مردم فراهم شود. شهر الکترونیکی بر اساس اصول و مبانی پایه فناوری اطلاعات و ارتباطات شکل گرفته و به عنوان یکی از کاربردهای این فناوری در حال توسعه است. نزدیک به سه دهه است که واژه فناوری اطلاعات یا فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک پدیده نوظهور و قدرتمند جای خود را در جهان باز کرده و گفته می شود که تا 2015 میلادی کاربردهای این فناوری نزدیک به 95 درصد از امور روزمره جوامع را به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم تحت تأثیر خود قرار می دهد. سرعت تأثیر گذاری و گسترش این پدیده در زندگی بشر هزاره سوم بسیار زیاد است به طوری که از هم اکنون تغییر اساسی در ساختارهای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دیده می شود و می رود تا بنیان های سنتی اداره جوامع را دچار تغییر و تحول اساسی و سیستم جدیدی از مدیریت اشتراکی را معرفی کند. میزان تأثیر گذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات و کاربردهای آن در جهان، به اندازه ای زیاد بوده است که سران کشورهای جهان را به گونه ای متأثر ساخته تا با برگزاری دو اجلاس مهم در 2003 و 2005 میلادی در ژنو و تونس، پایه های اصول جامعه اطلاعاتی را شکل دهند و با تهیه برنامه اصول و برنامه عمل برای جامعه اطلاعاتی جهانی خود را برای تغییرات بیشتر آماده کنند.

تاکنون به آثار میرزا آقا تبریزی، نمایشنامه نویس پیش گام، از دریچ? تاریخ تکاملی تئاتر ایران نگریسته شده است. اما این مقاله جنبه های روشنگرانه این متون از حیث حیات اجتماعی سال های پیش از مشروطه یادآور می شود و فراتر از آن، انقلابی بالقوه زیباشناختی را در آن می یابد. به این طریق، می کوشد در پیوندی میان جامعه شناسی و زیباشناسی بر اهمیت شناخت میان رشته ای تاکید بگذارد. تاکنون به آثار میرزا آقا تبریزی، نمایشنامه نویس پیش گام، از دریچ? تاریخ تکاملی تئاتر ایران نگریسته شده است. اما این مقاله جنبه های روشنگرانه این متون از حیث حیات اجتماعی سال های پیش از مشروطه یادآور می شود و فراتر از آن، انقلابی بالقوه زیباشناختی را در آن می یابد. به این طریق، می کوشد در پیوندی میان جامعه شناسی و زیباشناسی بر اهمیت شناخت میان رشته ای تاکید بگذارد.