درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف از تحقیق حاضر بررسی پنج ویژگی برگرفته از منابع استنادی در محیط وب شامل نوع قالب فایل، حوز? اینترنتی، زبان، تاریخ انتشار و فراپیوندی بودن است تا بدین ترتیب بتوان خصوصیات نشر آثار علمی در محیط وب را بررسی و شناسایی کرد. روش: تحقیق حاضر 545 منبع استنادی وبی نمونه گیری شده در چهار رشته از علوم و چهار رشته از علوم اجتماعی حاوی1650 مقال? علمی منتشر شده در 108 مجل? الکترونیکی (تمام متن داوری شده) را مورد استناد قرار داده و از طریق روش تحلیل محتوا، بررسی شده است. یافته ها: نتایج تحقیق نمایانگر آن است که حدود 61 درصد از منابع استنادی (یا استنادکننده) در محیط وب در قالب فایل های پی.دِی.اِف، 30 درصد از حوزه های اینترنتی دانشگاهی edu و ac، 15 درصد به زبان های غیرانگلیسی و 71 درصد از استنادها به صورت غیرفرامتنیاند. به عبارت دیگر، در رشته های مورد مطالعه، شبک? استنادی در محیط وب تحت تاثیر استنادهای متنی گنجانده شده در آثار پی.دِی.اِف به زبان انگلیسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده میتواند به طور کاربردی در طراحی و توسع? ابزارهای جستجو و بازیابی اطلاعات علمی به ویژه نمایه های استنادی خودکار یا خود محور.

هدف:هدف این تحقیق تعیین نشریات هسته لاتین دانشگاه علوم پزشکی همدان با استفاده از قانون پراکندگی برادفورد است. روش:این پژوهش با استفاده از روش های پیمایشی، کتاب سنجی و قانون برادفورد انجام شده است. جامعه این پژوهش کلیه نشریات لاتینی هستند که بین سال های 2004- 2006 توسط دانشگاه علوم پزشکی همدان خریداری شده اند. یافته ها:نتایج پژوهش نشان میدهد که در دوره زمانی مورد بررسی 1090 عنوان نشریه لاتین (7/74 درصد) مورد استفاده قرار گرفته اند و 37 عنوان نشریه (3/25 درصد) مورد استفاده قرار نگرفته اند. طی دوره مورد بررسی در مجموع 984 بار از نشریات لاتین استفاده شده است که میانگین دفعات استفاده از هر عنوان مجله 74/6 بار میباشد. 13 عنوان مجله به عنوان نشریات هسته لاتین تعیین گردیدند که این نشریات هسته طی دوره مورد بررسی مجموعا 337 بار (2/34 درصد کل دفعات استفاده از نشریات) مورد استفاده قرار گرفته اند. 3/72 درصد از استفادهکنندگان از نشریات لاتین، میزان پاسخ گویی نشریات به نیازهای اطلاعاتی خود را «زیاد» ارزیابی کرده اند.

این پژوهش به ارزیابی اوپکهای مبتنی بر وب کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران پرداخته است. بدین منظور از روش کتابخانه ای جهت یافتن ویژگیهای اوپکها استفاده گردیده است. ویژگیهای به دست آمده جهت بیان معیارهای ارزیابی به صورت سیاهه وارسی دسته بندی و طراحی شد و به وسیلهی آن اوپکهای مورد نظر از طریق مشاهده مورد ارزیابی قرار گرفت. ارزیابی 9 اوپک نشان میدهد که نیاز به بازنگری در طراحی این اوپکها وجود دارد. به طور کلی از نظر دسترس پذیری و قابلیت استفاده از نظام جستجو اوپکها وضعیت نسبتاً خوبی داشتند. در زمینه های مراحل دستیابی به اطلاعات، کاربرپسندی، ارائه انواع مختلف منابع اطلاعاتی و تعامل مستقیم میان کاربر و نظام، اوپکها وضعیت مناسبی نداشتند. همچنین نتایج این پژوهش نشان میدهد در طراحی این اوپکها کمتر به کاربران نهایی و نیازهای آن ها توجه شده است.

منابع مرجع چاپی، به عنوان بخشی عظیم از منابع اطلاعاتی برطرفکننده نیازهای اطلاعاتی، نقش بسیار مهمی در جامعه استفادهکننده دارد. به همین علت و به دلیل ضرورت زودیابی اطلاعات، هنگام تألیف و نشر، اهمیت زیادی دارد. مقاله حاضر با استفاده از روش پیمایشی و فن تحلیل محتوا به بررسی معیارهای ساختاری منابع مرجع چاپی فارسی منتشر شده در چهار حوزه موضوعی مختلف و در فاصله سالهای 1383-1374 پرداخته است. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه ای است که توسط پژوهشگر برای هفت نوع منبع مرجع تدوین شد و مورد استفاده قرار گرفت. نتایج مقاله، حاکی از نوع عملکرد پدیدآورندگان و ناشران مرجع ایرانی در مورد رعایت معیارهای ساختاری منابع مرجع و شاخصهای مربوط به آن است. یافته ها حاکی از آن است که معیارهای ساختاری فیزیکی مانند صفحه آرایی و نوع حروف، به طرز مطلوبی رعایت شده، اما معیارهایی که در زودیابی اطلاعات نقش مهمی دارد (مانند نمایه های پایانی) به شکلی مطلوب رعایت نشده است

نقش فناوری ارتباطات و اطلاعات به عنوان محور بسیاری از تحولات جهانی و همچنین یکی از ابزارها و بسترهای مهم توسعه همه جانبه، انکارناپذیر است. از این رو، متصدیان امور مملکتی که خواهان افزایش قدرت و ثروت ملی و بهبود بخشیدن به شاخصهای زندگی شهروندان خود هستند، در هزاره سوم به این امر توجه و اهتمام ویژه ای دارند. اما مسئله مهم این است که یک فناوری زمانی میتواند به هدفهای فوق نایل شود و سودمند واقع گردد که در مقطع زمانی مورد نیاز ایجاد و محقق شده و زیرساختها و بسترهای جامعه نیز آماده باشد. حصول چنین مطلوبیتی، نیازمند آمادگی و برنامه ریزی از قبل است که در ادبیات امروز «آینده نگاری»[2] نامیده میشود. مقاله حاضر با هدف بررسی و تحلیل آینده نگاری در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) تجربه کشور چین (در افق 2020) و ژاپن (در افق 2035) را مورد کنکاش قرار داده است. لذا پس از معرفی فرایند آینده نگاری، به نتایج حاصل از این فرایند در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد در ژاپن فناوریهای «امنیت اطلاعات» از نظر شاخص اثرهای اجتماعی، شاخص اثرهای اقتصادی و شاخص اهمیت، فناوریهای برتر آینده شناخته شده اند و سال تحقق آنها تقریباً در فاصله 2012 تا 2017 خواهد بود. همچنین، به طور متوسط فاصلة زمانی میان تحقق فناوری و پذیرش و بهکارگیری آن در جامعه، 3/5 سال خواهد بود. نتایج کشور چین نیز نشان میدهد از نظر شاخص اثرهای اقتصادی «فناوری شبکه»؛ از نظر شاخص اثرهای اجتماعی «فناوری شبکه» و «آیسیهای جدید» از نظر شاخص اهمیت «امنیت اطلاعات» و «امنیت شبکه»؛ از نظر اثرگذاری بر صنایع مدرن «فناوری شبکه» و «آیسیهای جدید»؛ و از نظر اثرگذاری بر صنایع سنتی «فناوری یکپارچه سیستم SoC و آیسی» و «فناوریهای شبکه های نسل آینده»؛ و از نظر تأثیر در افزایش کیفیت زندگی مردم «فناوری چینی پردازش اطلاعات» و «فناوری دستیابی به باند پهن» مهم شناخته شده اند

این مقاله با تبیین مشکلات و علاقه های مشترکی که میان کتابخانه های مختلف وجود دارد، ارزشهای وجودی کتابخانه را شرح میدهد و هشت ارزش را به عنوان استاندارد ارزیابی آنچه کتابخانه ها انجام میدهند، ذکر میکند که عبارتند از: نظارت، خدمات، آزادی فکری، رعایت حریم اطلاعات شخصی، خردگرایی، تعهد نسبت به سواد و یادگیری، برابری در دسترسی به دانش و اطلاعات مدوّن، دموکراسی. همچنین، بیان میدارد هرچند با ورود فناوری به کتابخانه ها بسیاری از خدمات و برنامه های آنها متحول و دگرگون میشود، ارزشهای کتابخانه همچنان پایدار باقی خواهد ماند

در پژوهش حاضر، کتابخانه های دبیرستانی شهر کرمانشاه بررسی شده است. ضرورت انجام این پژوهش به جهت کسب آگاهی و شناخت هرچه بیشتر نسبت به اوضاع و شرایط فیزیکی کتابخانه ها بوده، و هدفهای مورد نظر عبارتند از: کسب اطلاعات جامع و دقیق از شرایط فیزیکی، مجموعه، بودجه، خدمات، نیروی انسانی کتابخانه ها، کسب آگاهی و شناخت کمبودها و نقایص. روش برگزیده برای این پژوهش، بنا بر سازگاری آن با نوع و ماهیت تحقیق، روش پیمایشی است و برای کسب اطلاعات دقیق تر، کل جامعه آماری شامل 141 دبیرستان بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد نسبت تعداد کتابها به تعداد دانش آموزان در مدارس 97/4% است. همچنین، همین طور از 141 واحد آموزشی تحت پوشش، 124 دبیرستان کتابخانه دارد و اکثر آنها از داشتن ابتداییترین نیاز یک کتابخانه ـ شرایط فیزیکی ـ محرومند. به علاوه، فضای موجود کتابخانه های دبیرستانی متناسب با تعداد دانش آموزان نیست و با زیربنای تقریبی 3500 مترمربع، به طور متوسط هر کتابخانه 28/22 مترمربع را به خود اختصاص داده است