علم اطلاعات و دانش‌شناسی

نمایش ۳٬۰۴۱ تا ۳٬۰۶۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.

۳۰۴۱.

کندوکاوی در پژوهش های تحلیل پیوندهای وبی در ایران و جهان: بررسی مروری (ویژه نامه علم سنجی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه نوشین فرد شیما مرادی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلیدواژه‌ها: وب سنجی تحلیل پیوند وب سایت ها پیونددهی بررسی مروری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۰۹۳

با افزایش تعداد وب سایت ها، به خصوص، وب سایت های علمی، پژوهش های به نسبت فراوانی با موضوع تحلیل پیوند و با استفاده از روش های وب سنجی توسط کتابداران و پژوهشگران از رشته های گوناگون در دنیا انجام شده است. هدف این مقاله، تحلیل پیوند تمام مطالعاتی است که از آغاز تا پایان اسفند ۱۳۸۸، پیوندهای وبی را در ایران و جهان مورد بررسی قرار داده اند. مقالات با استفاده از مدل جستجوی وینر، آمیک، و لی3 در سال ۲۰۰۸ و با جستجوی نظام مند در بانک های اطلاعاتی بین المللی چون اشپرینگر، پروکوئست، سیج، امرالد، آی.تریپل ای.، ای.سی.ام، و ساینس دایرکت و پایگاه های اطلاعات ملی مگ ایران و سید، استخراج و ۹۶ مقاله، به عنوان جامعه این پژوهش، انتخاب شدند. سپس، مقالات با هدف تعیین نویسندگان و سازمان های کلیدی، هدف در مقالات، جامعه، بررسی روش و ابزار پژوهش در مقالات، کلیدواژه ها، سال و محل انتشار، محل نمایه سازی مقالات، و بررسی پیشنهاد های ارائه شده در مقالات، بررسی شدند. همچنین، تحلیل پژوهش ها و بررسی الگوهای ارائه شده احتمالی و روندهای حاکم بر آنها از دیگر اهداف مقاله حاضر است. نتایج در جدول های گوناگون و در ده بخش، دسته بندی و تحلیل شده اند

۳۰۴۲.

تحلیل استنادی و الگوی همکاری نویسندگان شش نشریه ایرانی انگلیسی زبان حوزه فنی و مهندسی نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) (ویژه نامه علم سنجی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا قانع فروغ رحیمی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلیدواژه‌ها: ایران همکاری علمی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نشریات فنی و مهندسی نشریات ایرانی انگلیسی زبان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۵۶۹

پژوهش حاضر شش عنوان نشریه علمی پژوهشی انگلیسی زبان حوزه فنی و مهندسی را که در ایران به چاپ می رسند، مورد بررسی قرار داده است. الگوی مشارکت نویسندگان، ضریب مشارکت آنها (CC)، میزان همکاری نویسندگان ایرانی و خارجی، میزان منابع استناد شده در مقالات مورد بررسی، و نسبت ارجاع به مقاله در هر مجله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان داد که 4/75% از مقالات با همکاری نویسندگان ایرانی و 6/24% از مقالات با مشارکت نویسندگانی از 25 کشور دنیا انتشار یافته است. در تولید 367 مقاله مورد مطالعه، 1052 نویسنده مشارکت داشته اند که به طور میانگین برای هر مقاله، نزدیک به 3 نفر همکاری داشته اند. از این تعداد، 814 نویسنده ایرانی و 238 نویسنده خارجی بودند؛ بیشترین مشارکت مربوط به نویسندگان کشور هندوستان بود. در مورد پرکارترین مؤسسات و دانشگاه های داخل کشور در زمینه نشر مقالات حوزه فنی و مهندسی، نتایج نشان داد که دانشگاه علم و صنعت ایران در صدر دانشگاه ها و مؤسسات این حوزه قرار دارد. ضریب مشارکت نویسندگان حاکی از میل به مشارکت گروهی نویسندگان بود. در این میان، نشریه زیست فناوری ایران با ضریب مشارکت 668/0 در رتبه اول مجلات مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش می تواند برای هیات تحریریه نشریات جامعه تحقیق و سیاست گذاری آینده مفید باشد.

۳۰۴۳.

اصول کار مرجع

نویسنده: زاهد یگدلی

منبع: کتاب ماه کلیات سال چهاردهم فروردین ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۶۰)

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری خدمات مرجع در کتابخانه ها

تعداد بازدید : ۱۳۷۸ تعداد دانلود : ۱۲۷۰

۳۰۴۴.

ارزیابی رابط کاربر نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد حسن زاده فائزه اسکندری

منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلیدواژه‌ها: قرآن حدیث قم رابط کاربر نرم افزار علوم اسلامی و فقه و احکام

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی رابط کاربر

تعداد بازدید : ۲۳۹۹ تعداد دانلود : ۱۱۶۸

هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی رابط کاربر نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم در سه حوزه قرآن، حدیث، و فقه و احکام بر اساس معیارهای ارزیابی استخراج شده از متون مرتبط است. این پژوهش، به روش ارزیابانه و با استفاده از 12 شاخص استخراج شده از منابع گوناگون فارسی و انگلیسی انجام گرفته است. ابزار استفاده شده در پژوهش حاضر، سیاهه وارسی است و تجزیه و تحلیل اطلاعات به وسیله نرم افزارهای SPSS و Excel صورت گرفته است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که وضعیت نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم از نظر رعایت شاخص های رابط کاربری در مقیاس لیکرت پایین تر از سطح متوسط (63/2) قرار دارد. برترین نرم افزارها، در دسته های قرآن، حدیث، و فقه و احکام، از نظر رابط کاربری آنها، به ترتیب «جامع التفاسیر نور» و «معجم موضوعی بحارالانوار» و «نورالفقاهه 3» بود و ضعیف ترین نرم افزارها در این دسته بندی، به ترتیب «مشکات»، «معجم احادیث الامام المهدی (عج)» و «طوبا» بود. مراکز تولید نرم افزارهای علوم اسلامی نیز در این پژوهش، از نظر تولید نرم افزارهایی با رابط کاربر مناسب، ارزیابی و بهترین تولیدکننده نرم افزارها به ترتیب «مرکز تحقیقات کامپیوتری نور» و «مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی» و «دارالحدیث» معرفی شدند. امتیاز رابط کاربری نرم افزارها در مقیاس لیکرت پایین تر از امتیاز حداکثری، یعنی امتیاز کامل ارزیابی، بود. میانگین کل امتیاز نرم افزارهای فقه و احکام، حدیث، و قرآن با یکدیگر یکسان نبودند. همچنین، بین محصولات مختلف سازمان های تولیدکننده نرم افزارهای علوم اسلامی، از نظر رابط کاربر، تفاوت معنی داری وجود داشت.

۳۰۴۵.

سازمان های پیشرو در تولید علم، در ایران، در سال 2008(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل وزیری

منبع: کتاب سال بیست و دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۵)

کلیدواژه‌ها: مستندسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه تهران دانشگاه تربیت مدرس تولید علم علم سنجی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۴۱۴ تعداد دانلود : ۷۰۴

هدف : در مقاله حاضر، به بررسی وضعیت تولیدات علمی سازمان های سهیم و پیشرو در تولید علم در کشور، در سال 2008، در پایگاه دبلیو.اً.اس . پرداخته شده است. روش پژوهش : جهت گردآوری داده های مورد نیاز از روش کتابسنجی استفاده شده است. بر این اساس، اطلاعات چهار سازمان پیشرو در تولید علم در کشور، براساس تعداد نام های متفاوت نمایه شده در پایگاه دبلیو.اً.اس . بازیابی، و براساس شاخص های علم سنجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها : تولیدات علمی سال 2008 ، در مقایسه با سال 2007، از رشدی معادل 75/49 درصد برخوردار بوده است. دانشگاه تهران، در سال 2008، بیش از 12 درصد تولیدات علمی کشور را از آن خود کرده است. پس از آن، دانشگاه علوم پزشکی تهران، مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی، و دانشگاه تربیت مدرس به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند. از نظر نام های سازمانی متفاوت نمایه شده، تنها دانشگاه تهران تولیدات علمی خود را با یک نام واحد در پایگاه دبلیو.اً.اس . نمایه کرده است. در بین واحدهای مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، با انجام عمل مستندسازی، در مجموع دارای 24 عنوان تولید علمی بوده است که از این حیث با دانشگاه صنعتی شیراز- تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری- و بیمارستان امام خمینی- از واحدهای تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- برابری می کند. دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه تربیت مدرس، و مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی بیشترین میزان همکاری را در تولیدات علمی خود با نویسندگان دانشگاه تهران داشته اند. نتیجه گیری: بالا بودن میزان تولیدات علمی سازمان ها نقش مهمی در مشارکت علمی آن سازمان ها با یکدیگر خواهد داشت. دانشگاه ها هنوز از نام سازمانی واحدی در ارائه تولیدات علمی خود در پایگاه های استنادی بین المللی استفاده نمی کنند.

۳۰۴۶.

مقایسه عناصر اطلاعاتی درپیشینه های فهرستنویسی پیش از انتشار(فیپا) و فهرستنویسی بعد از انتشار (فاپا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محبوبه ربیعی فهیمه باب الحوائجی

منبع: کتاب سال بیست و دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۵)

کلیدواژه‌ها: همگونی ناهمگونی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران فهرستنویسی پیش از انتشار (فیپا) فهرستنویسی پس از انتشار (فاپا)

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۷۲۶ تعداد دانلود : ۸۴۶

هدف : پ ژوهش حاضر به مطالعه تطبیقی میزان همگونی عناصر اطلاعاتی شامل سرشناسه، عنوان، وضعیت نشر، مشخصات ظاهری، موضوع، ردهبندی و شناسه افزوده در ده حوزه دانش بشری درپیشینههای فهرستنویسی پیش از انتشار (فیپا) و فهرستنویسی بعد از انتشار (فاپا) کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، به منظور شناخت میزان ناهمگونی در هریک از عناصراطلاعاتی مذکور و علل وجود آنها و سعی در ارائه راهکارهایی برای ایجاد همگونی بیشتر پرداخته است. روش/ رویکر پژوهش : روش پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتواست و برای گردآوری دادهها از سیاهه وارسی استفاده شده است . یافتهها : عناصر اطلاعاتی مورد بررسی قرار گرفت و نتایجی به این شرح بهدست آمد: در ده حوزه دانش بشری بیشترین همگونی در عنصر اطلاعاتی سرشناسه با ۹/۹۸ درصد به حوزه تاریخ و جغرافیا تعلق دارد و بیشترین همگونی در عنصر اطلاعاتی عنوان با ۸۶/۷ درصد مربوط به حوزه تاریخ و جغرافیاست. بیشترین همگونی در عنصر اطلاعاتی وضعیت نشر با ۶۳/۱ درصد مربوط به حوزه علوم عملی و در مشخصات ظاهری با ۳۴/۵ درصد مربوط به حوزه دین است و در عنصر اطلاعاتی موضوع بیشترین همگونی با ۹۷/۳ درصد مربوط به حوزه علوم اجتماعی است . در عنصر اطلاعاتی ردهبندی بیشترین همگونی به حوزه علوم عملی با ۹۳/۴ درصد همگونی و در شناسه افزوده بیشترین همگونی با ۹۵/۶ درصد به حوزه فلسفه تعلق دارد. همچنین به طور میانگین همگونی در عنصر اطلاعاتی سرشناسه ۹۶/۲ درصد، در عنوان 79 درصد، در وضعیت نشر 53 درصد، در مشخصات ظاهری ۲۷/۲ درصد، در موضوع ۹۲/۸ درصد، در ردهبندی ۸۵/۳ درصد و در شناسه افزوده ۹۱/۳ درصد است. نتیجهگیری: بیشترین همگونی مربوط به عنصر اطلاعاتی سرشناسه و سپس بهترتیب موضوع، شناسه افزوده، ردهبندی، عنوان، وضعیت نشر و مشخصات ظاهری است و کمترین همگونی مربوط به عنصر اطلاعاتی مشخصات ظاهری میباشد.

۳۰۴۷.

میزان استفاده از منابع اینترنتی در طرح های تحقیقاتی، سازمان ترویج آموزش و تحقیقات کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جواد بشیری مژگان ندیم

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۸۶)

کلیدواژه‌ها: تحلیل استنادی علوم کشاورزی منابع اینترنتی طرحهای تحقیقاتی سازمان ترویج آموزش و تحقیقات کشاورزی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۱۹۲ تعداد دانلود : ۶۴۰

هدف: مقاله حاضر با هدف بررسی و تعیین میزان استفاده از منابع اینترنتی در تهیه طرحهای تحقیقاتی سازمان ترویج، آموزش و تحقیقات کشاورزی که در سالهای 82-1383 انجام شده، تنظیم شده است. روش پژوهش: در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیل استنادی، میزان استناد به منابع اطلاعاتی که از طریق اینترنت بهدست آمدهاند، نوع منابع بهکارگرفتهشده نظیر مقاله، کتاب و گزارش طرح های تحقیقاتی و سال استفاده از منابع اطلاعاتی در 1700 طرح تحقیقاتی پایانیافته طی سالهای 82-1383، مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که تنها 106 طرح (2/6 درصد) از کل طرحهای تحقیقاتی مورد نظر، دارای استناد اینترنتی است و از کل 2716 استناد مندرج در 106 طرح تحقیقاتی مورد بحث، میزان استناد به منابع اینترنتی 229 مورد (4/8 درصد) بوده است. موضوع طرحهایی که دارای استناد اینترنتی بوده اند بر مبنای رده بندی موضوعی کتابخانه کنگره نیز مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس موضوع پرورش گیاهان، زارعت و آفات و بیماری های گیاهی با 9/68 درصد، خاک و آب و آبیاری 16 درصد، شیلات 9/2 درصد و سایر موضوعات با 5/7 درصد، بیشترین بسامد را داشته اند. نتیجه گیری: در رابطه با نوع منابع اینترنتی، در 7/32 درصد از موارد نوع استنادهای الکترونیکی مندرج در طرحهای تحقیقاتی نامشخص بودند. در 9/31 درصد پژوهشگران تنها به ذکر بخش اصلی نشانی سایت اکتفا کردهاند. پس از استناد به سایت، مقالات با 7/15 درصد و گزارش طرح های تحقیقاتی و کتاب هر یک با میزان 4/4 درصد، در رتبه های بعدی قرار دارند. علاوه بر یافته های فوق، موسسات و مراکز تحقیقاتی که بیشترین میزان استناد به منابع اینترنتی را در طرحهای تحقیقاتی خود داشتهاند نیز شناسایی شدهاند.

۳۰۴۸.

وب سایت های موسسات پژوهشی هسته ای کشورهای عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی: بررسی وضعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا اباذری زهرا حسینی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۸۶)

کلیدواژه‌ها: موسسات تحقیقاتی وب سنجی تحلیل پیوند فعالیت های پژوهشی آژانس بین المللی انرژی اتمی وب سایت ها

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۴۶۵ تعداد دانلود : ۶۸۵

هدف: پیوندهای وبسایتهای موسسات پژوهشی هستهای کشورهای عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی با استفاده از روش وبسنجی بررسی کرده است. روش پژوهش: از روش تحلیل پیوندها استفاده شده است. با استفاده از راهنمای اینترنتی آلتاویستا، پیوندهای دریافتی، کل پیوندها، تعداد صفحههای وب نمایهسازی شده، میزان رویت، عامل تاثیرگذار خالص و تجدیدنظر شده، محاسبه و تحلیل شده است. جامعه پژوهش، 103 وبسایت از میان وبسایتهای مراکز پژوهشی کشورهای عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی دارای فعالیتهای هسته هستند. یافتهها: وبسایتهای مراکز CNRS فرانسه دارای بالاترین و National Nuclear Center Institute of Nuclear Physics قزاقستان دارای پایینترین میزان رویت بودند. وبسایتهای مراکز LAN و Fermilab آمریکا بهترتیب بالاترین و پایینترین ضرب تاثیرگذاری کلی و تجدیدنظر شده را دارا بودند. 16 وبسایت بهعنوان وبسایت هسته انتخاب شدند. نتیجهگیری: میزان رویت وبسایتهای مورد مطالعه اندک بود که این امر میتواند متاثر از زبان، میزان ارائه اطلاعات مرتبط با نیاز کاربران خاص، منابع روزآمد، دسترسی آسان، اطلاعرسانی مناسب و امکان تعامل با پژوهشگران مراکز پژوهشی باشد. درصد بالایی از وبسایتهای مورد مطالعه از عامل تاثیرگذار کلی و خالص اندکی برخوردار بودند که این امر میتواند ناشی از کیفیت و کمیت اطلاعات ارائهشده باشد.

۳۰۴۹.

بررسی شاخص های مؤثر بر تسهیم دانش در میان دانشجویان دوره های آموزش الکترونیکی (مطالعه موردی: مرکز آموزش های الکترونیکی دانشگاه تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیر مانیان سید ابوالقاسم میرا احسان کریمی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات دوره ۲۷ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۷)

کلیدواژه‌ها: اثربخشی مدیریت دانش آموزش الکترونیکی تسهیم دانش

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۵۵۹ تعداد دانلود : ۹۱۴

در دهه حاضر روند رو به رشد فنّاوری اطلاعات و ارتباطات روز به روز سرعت بیشتری می گیرد و دانش و اطلاعات با شدت بیشتری نسبت به گذشته تولید و مبادله می گردند. سازمان ها ی زیادی از جمله دانشگاه ها ، در این زمان مدیریت دانش را به عنوان وسیله ای برای موفقیت خود به کار گرفته اند. در این پژوهش، شاخص ها ی مؤثر بر تسهیم دانش در میان دانشجویان دوره ها ی آموزش الکترونیکی دانشگاه تهران مورد بررسی قرار گرفته اند. این پژوهش از نظر هدف،کاربردی بوده و از پرسشنامه مبتنی بر وب جهت جمع آوری اطلاعات استفاده گردیده است. تعداد 10 عامل مورد بررسی قرار گرفته که براساس مدل معادلات ساختاری، شاخص ها ی گشودگی و بازبودن ارتباطات،کانال ها ی ارتباطی مبتنی بر فنّاوری اطلاعات، و مشارکت و همکاری نقش مؤثری در این تسهیم داشته اند

۳۰۵۰.

بررسی چالش های پذیرش و کاربرد فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در بین دبیران مدارس متوسطه شهر اصفهان براساس مدل موانع کاربرد فاوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بی بی عشرت زمانی احمد عابدی نسیم سلیمانی نرجس امینی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات پاییز ۱۳۹۰ ویژه نامه مدیریت کتابخانه ها

کلیدواژه‌ها: اصفهان فناوری اطلاعات و ارتباطات چالش ها دبیران مدارس متوسطه مدل موانع کاربرد فاوا

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۳۶۱۸ تعداد دانلود : ۱۶۲۶

مناسب بودن استفاده از فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش موضوع پژوهش های بسیاری بوده است، اما همیشه چالش هایی بر سر راه کاربران فاوا و به ویژه دبیران وجود دارد که مانع از پذیرش و کاربرد فاوا در برنامه درسی آنان می شود. بنابراین، هدف اصلی این مقاله بررسی این نوع چالش ها از دید دبیران مدارس متوسطه شهر اصفهان براساس مدل موانع کاربرد فنّاوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) است. در این مدل، موانع به چهار دسته سازمانی، مدیریتی، آموزشی، و مالی-تجهیزاتی تقسیم شده است. در پژوهش کیفی حاضر، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی یافته ها، دیدگاه های دبیران در مورد موانع کاربرد فنّاوری اطلاعات و ارتباطات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته با 5 سؤال باز استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را همه دبیران مدارس متوسطه دخترانه و پسرانه شهر اصفهان در سال تحصیلی 87-88 تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 110 نفرشان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از محاسبه میانگین و فراوانی و تحلیل محتوی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که بیشتر دبیران، مهمترین مانع کاربرد فاوا را مربوط به دسته آموزشی دانسته اند. آنان عدم آموزش صحیح برای استفاده از فاوا در کلاس های ضمن خدمت را از چالش های مهم کاربرد فاوا در تدریس بیان کرده اند. عدم مدیریت صحیح برای اجرای برنامه های تلفیق فاوا در برنامه درسی، عدم حمایت سازمانی، و عدم وجود امکانات مالی و تجهیزات در مدارس، به ترتیب از دیگر موانع کاربرد فاوا بوده اند.

۳۰۵۱.

به کارگیری استاندارد ایزو 9126 در ارزیابی کیفیت سامانه های یادگیری الکترونیکی در ایران (مطالعه موردی: سامانه آموزش مجازی دانشگاه صنعتی امیرکبیر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین پدرام داوود کریم زادگان مقدم ژاله عاشقی

منبع: پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۷ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۸)

کلیدواژه‌ها: آموزش الکترونیک ایزو 9126 سامانه آموزشی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۳۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۴۲۱

در فرآیند آموزش و فراگیری الکترونیکی از مدت ها پیش بحث استاندارد به عنوان یک مقوله بسیار مهم مطرح بوده است، به گونه ای که مؤسساتی نظیر مؤسسه مهندسی الکتریک و الکترونیک3 مدل های بسیاری جهت استاندارد نمودن بحث های مطرح در زمینه آموزش و فراگیری الکترونیکی ارائه نموده اند. یکی از مدل های ارائه شده در این خصوص، مدل ایزو 9126 است که در این مقاله جهت ارزیابی کیفیت سامانه یادگیری الکترونیکی دانشگاه امیرکبیر به کار گرفته شده است. این مدل جهت ارزیابی سامانه، شش متغیر اصلی ارائه نموده است که هرکدام از این متغیرها توسط چند شاخص دیگر قابل اندازه گیری است. هدف این مقاله، بررسی تأثیر هر یک از شش متغیر مدل، روی کیفیت سامانه یادگیری الکترونیکی در دانشگاه امیرکبیر بوده است. بدین منظور، شاخص های مدل ایزو 9126 به صورت پرسشنامه درآمد و در بین نمونه های آماری تحقیق (120 نفر از کارشناسان و دانشجویان دانشگاه امیرکبیر) توزیع و تکمیل گردید. براساس نتایج به دست آمده، بین کیفیت سامانه فراگیری الکترونیکی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با هر یک از شش عامل اثرگذار مدل، رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. همچنین براساس نتایج به دست آمده، کیفیت سامانه آموزش الکترونیکی دانشگاه به ترتیب بیشترین تأثیر را از قابلیت نگهداری سامانه، کارائی سامانه، انتقال پذیری سامانه، عملیاتی بودن سامانه، قابلیت استفاده، و قابلیت اطمینان سامانه می پذیرد.

۳۰۵۲.

آشفتگی نگارش نام پدیدآورندگان ایرانی در پایگاه اطلاعاتی آی اس آی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم خسروی

منبع: پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) زمستان ۱۳۹۰ ویژه نامه ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات

کلیدواژه‌ها: پایگاه اطلاعاتی آی اس آی نام مؤلفان ایرانی آشفتگی نگارش نگارش نام پدیدآورندگان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۱۰۰ تعداد دانلود : ۵۳۳

ضبط اسامی ایرانی در منابع خارجی دچار تشتّت و چندگانگی است و از قاعده خاصی پیروی نمی کند. پژوهش حاضر که یک مطالعه توصیفی- پیمایشی است، به منظور بررسی آشفتگی ثبت و نگارش اسامی مؤلفان ایرانی، کنکاشی در پایگاه اطلاعاتی آی اس آی، طی سال های 2007 و 2008 داشته است. در این راستا، فهرست کامل آثار ایرانی در بانک اطلاعاتی Web of Science، برای سال های 2007 و 2008 استخراج شد. از اهداف دیگر این بررسی، تعیین جامعه آماری مقالات چاپ شده ایرانیان و تعیین تعداد و درصد اسامی مؤلفان ایرانی، دستخوش آشفتگی نگارش اسامی در پایگاه اطلاعاتی آی اس آی، بود. نتایج نشان داد که نگارش اسامی مردان بیش از زنان دارای تنوع نگارش بوده است. همچنین، بیشترین میزان تنوع نگارش (در یک سوم آنها)، مربوط به کوتاه نویسی نام بوده است.

۳۰۵۳.

کتابخانه نسخ خطی ازبکستان و چند نسخه ی نادر قرآن

نویسنده: امکا وشنمز محرم قلیزاده مقصود شهبازی

منبع: آینه پژوهش خرداد ۱۳۹۰ شماره ۱۲۸

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی نسخ خطی

تعداد بازدید : ۱۳۱۲ تعداد دانلود : ۸۴۷

۳۰۵۴.

الگو مفهومی ارزیابی فرهنگی - اخلاقی راه حلهای فناوری اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن بشیر محمدرضا هراتی نیک

منبع: اخلاق در علوم و فناوری بهار ۱۳۹۰ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: اخلاق در فناوری اطلاعات ارزیابی فناوری اطلاعات الگو سازی فناوری اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۷۱ تعداد دانلود : ۱۱۰۰

زمینه: امروزه راه حلهای فناوری اطلاعات با زندگی روزمره انسان ترکیب شده است و توانسته صور فعالیتها و بسیاری از حوزه های زندگی او را دچار تغییر نماید. این تغییر رویکرد سبب بروز نیازمندیهای جدیدی شده که یک نگاه اخلاقی – فرهنگی را می طلبد. این نگاه می بایست بتواند نگاه چندبعدی مسایل و دغدغه های مرتبط را پاسخگو باشد. بر همین اساس در این مقاله سعی گردید الگوی تحلیل در این زمینه ارایه شود.روش کار: مقاله از لحاظ هدف، بنیادین و از لحاظ قالب تحقیق، توسعه ای – تحلیلی بوده است.نتیجه گیری: الگو پیشنهادی ارایه شده در این پژوهش، توانست راه حلهای فناوری اطلاعات را از ابعاد اخلاقی – فرهنگی مورد ارزیابی قرار دهد. ارزیابی بر اساس تفکر بین رشته ای فنی و علوم انسانی شکل گرفت. بر اساس تحلیل مولفه های مختلف در یک از ابعاد، نتیجه مدون و ساختار یافته ای به دست آمد. نتیجه ارزیابی، به صورت ارایه یکی از چهار ناحیه مشخص می باشد. بر اساس ناحیه معین شده، راهبرد و وضعیت راه حل ارایه می گردد. این ارزیابی قادر است به عنوان یکی از گام های برنامه ریزی راهبردی، تولید و مدیریت محصولات و خدمات فناوری اطلاعات در جهت تحلیل طرحها و راه حلهای فناوری اطلاعات به کار گرفته شود.

۳۰۵۵.

تأثیر مدیریت امنیت اطلاعات بر یکپارچگی فرآیندهای سازمانی در زنجیره تأمین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن شفعیی نیک آبادی احمد جعفریان اعظم جلیلی بوالحسنی

کلیدواژه‌ها: مدیریت زنجیره تأمین یکپارچگی سامانه مدیریت امنیت اطلاعات سامانه برنامه ریزی منابع سازمان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۲۳۳۸ تعداد دانلود : ۱۲۱۹

هدف این پژوهش، بررسی چگونگی رابطه به کارگیری مدیریت امنیت اطلاعات بر یکپارچگی زنجیره تأمین و بررسی تأثیر پیاده سازی سامانه مدیریت امنیت اطلاعات بر افزایش یکپارچه سازی زنجیره تأمین بوده است. بنابراین، پژوهشگران پس از بررسی ادبیات مدیریت امنیت اطلاعات و یکپارچگی فرایندهای سازمانی در زنجیره تأمین، با کمک سامانه برنامه ریزی منابع سازمان، به تعیین عوامل مهم این دو مبحث توسط تحلیل عاملی پرداخته اند. پژوهشگران با استفاده از نظرات مجموعه ای از خبرگان موجود در صنعت خودرو (مدیران تولید و برنامه ریزی و کارشناسان و سرپرستان زنجیره تأمین خودروسازان و تأمین کنندگان رده یک و رده دو در زنجیره تأمین صنعت خودرو) به تحلیل نتایج پرداخته اند. درادامه، با کمک تحلیل همبستگی آماری، به چگونگی تأثیر مدیریت امنیت اطلاعات بر یکپارچگی فرایندهای سازمانی در زنجیره تأمین پرداخته شده است. نتایج این بررسی ها حاکی از تأثیر ابعاد متنوعی از مدیریت امنیت اطلاعات از جمله هماهنگی اطلاعات، جلوگیری از اشتباهات انسانی و سخت افزاری، دقت و صحت اطلاعات، و ایجاد زمینه های آموزشی برای کاربران، بر دو بعد یکپارچگی داخلی و خارجی فرایندهای سازمانی در زنجیره تأمین بوده است که باعث افزایش یکپارچه سازی فرایندهای سازمانی در زنجیره تأمین می گردد. درنهایت، با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، به کارگیری سامانه مدیریت امنیت اطلاعات موجب افزایش یکپارچگی فرآیندهای سازمانی در زنجیره تأمین و از آن رو، موجب افزایش یکپارچه سازی زنجیره تأمین می شود و درنتیجه، موجب بهبود عملکرد زنجیره تأمین می گردد. این امر را می توان در بررسی رابطه یکپارچگی فرآیندهای سازمانی بر میزان هماهنگی اطلاعات، جلوگیری از اشتباهات، و دقت و صحت اطلاعات در طول زنجیره تأمین مشاهده نمود.

۳۰۵۶.

مقایسه کارآمدی اصطلاحنامه و هستی شناسی در بازیابی مفاهیم موضوعی (مطالعه موردی اصطلاحنامه اصفا )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم صنعت جو اکرم فتحیان دستگردی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری نمایه سازی و چکیده نویسی اصطلاح نامه ها و هستی شناسی ها

تعداد بازدید : ۲۶۰۷ تعداد دانلود : ۱۳۰۰

هدف پژوهش حاضر، بررسی کارآمدی قابلیت های هستی شناسی در مقایسه با اصطلاحنامه از نظر معیار بازیابی مفاهیم موضوعی است. هستی شناسی ابزاری معناشناسی است که تصویری از حوزه موضوعی با ارائه مفاهیم و روابط دقیق تعریف شده میان آن ها در آن حوزه را ارائه می دهد. در این پژوهش به منظور بررسی مهم ترین کاربردهای هستی شناسی در فرآیند بازیابی مفاهیم، نمونه اولیه ای از هستی شناسی با عنوان ASFAOnt بر اساس مفاهیم حوزه «نمایه سازی» و با روش تحلیل حوزه طراحی و ارائه گردید و سپس در یک مطالعه «کاربردپذیری»، مقایسه ای میان اصطلاحنامه ها و هستی شناسی از نظر معیار «بازیابی مفاهیم موضوعی» انجام پذیرفت. این پژوهش از نوع کاربردی است و ابزارهای گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ساختار یافته با روش انتومتریک، روش بلند فکر کردن در حین جستجو و مصاحبه پس از انجام جستجو است. نتایج پژوهش نشان می دهد میزان کارآمدی هستی شناسی در بازیابی مفاهیم موضوعی، بیشتر از کارآمدی اصطلاحنامه اصفا است. همچنین رویکرد تحلیل حوزه می تواند به منظور طراحی ابزارهای معنایی کارآمدتری در بازیابی مفاهیم موضوعی در مقایسه با اصطلاحنامه ها مورد استفاده قرار گیرد

۳۰۵۷.

وضعیت مدیریت خدمات فناوری اطلاعات در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی تخصصی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا ابوالقاسمی امیر غایبی سعید رضایی شریف آبادی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۵ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ 55 - 75

کلیدواژه‌ها: استاندارد ISO/IEC20000:2005 تهران فناوری اطلاعات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی تخصصی مدیریت خدمات

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۲۳

هدف: این پژوهش به بررسی وضعیت مدیریت خدمات فناوری اطلاعات در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی تخصصی در شهر تهران می پردازد. روش: این پژوهش با یک رویکرد کمی و با استفاده از روش های مطالعات کتابخانه ای و پیمایشی در 131 کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی تخصصی شهر تهران انجام شده است. یافته ها: تجزیه و تحلیل های آماری ناهمخوانی 4 مورد از 7 ملاک ارزیابی شامل: برنامه ریزی و پیاده-سازی مدیریت خدمات، فرایندهای ارائه خدمات، فرایندهای کنترلی، و فرایند عرضه با استاندارد را در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی تخصصی شهر تهران، تأیید کرد و در مورد ملاک های سیستم مدیریتی، فرایندهای ارتباطی، فرایندهای راه حلی، به انسجام نظری رسیده نشد.

۳۰۵۸.

کتابخانه های حوزوی، در تنگنای فقر پژوهش و استاندارد سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا مختارپور

منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلیدواژه‌ها: استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی کتابخانه های حوزوی مدارس دینی استانداردهای کتابخانه های تخصصی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۴ تعداد دانلود : ۱۰۶۲

مقاله حاضر، ضمن بیان پیشینه ای از سیر تکوین کتابخانه های حوزوی، با الهام از نتایج به دست آمده از پژوهشی در این زمینه1، به دو سؤال اساسی در ارتباط با وضعیت فعلی حاکم بر این گونه کتابخانه ها (به ویژه در جامعه ایران) پاسخ داده است که نتایج نشان داد: 1) آیا تاکنون صرف نظر از پژوهش یاد شده، پژوهش دیگری در زمینه کتابخانه های وابسته به حوزه های علمیه در داخل و خارج از کشور، به شکل پیمایش انجام نگرفته است. دلیل این امر، عدم برخورداری این کتابخانه ها از ماهیت مستقل و نداشتن یک استاندارد کتابخانه ای ویژه است. 2) در شرایطی که هیچ گونه استاندارد کتابخانه ای ویژه ای برای سنجش وضعیت کتابخانه های حوزوی در ایران در اختیار نیست، هیچ کدام از استانداردهای کتابخانه ای موجود (دانشگاهی و تخصصی) نیز جوابگوی نیاز این گونه کتابخانه ها نیست.

۳۰۵۹.

مطالعه تطبیقی عناصر فراداده به کاررفته در وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تابع وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری با عناصر فراداده هسته دوبلین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کبرا بابایی

کلیدواژه‌ها: کتابخانه مرکزی فراداده وب سایت (تارنما) زبان نشانه گذاری فرامتن (HTML) طرح فراداده ای هسته دوبلین (DCMI)

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۸۲۹ تعداد دانلود : ۵۱۰

این پژوهش با هدف بررسی میزان استفاده وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تابع وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری از عناصر فراداده ای و مقایسه آن با عناصر استاندارد هسته دوبلین انجام شده است. در این پژوهش که از نوع پیمایشی تطبیقی است در مجموع، صفحه خانگی40 وب سایت کتابخانه دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از مرورگر اینترنت اکسپلورر و مشاهده Source از طریق منوی View، عناصر فراداده ای صفحه اچ.تی.ام.ال هر یک از وب سایت ها استخراج شد و در سیاهه وارسی تهیه شده منظور گردید. سپس، با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی و درصد و میانگین) به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان داد هیچیک از وب سایت ها از عناصر فراداده ای هسته دوبلین استفاده نکرده اند و در طراحی تمام این وب سایت ها از فراداده های عام زبان نشانه گذاری فرامتن استفاده شده است. در میزان استفاده از عناصر فراداده ای، وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد و علم و صنعت ایران با 57% در رتبه اول و دانشگاه شهید بهشتی با 49% در رتبه دوم و دانشگاه بین المللی امام خمینی نیز با 40% در رتبه سوم قرار داشت. همچنین، رویکرد طراحان صفحات وب نیز با استفاده از جدول انطباق میان عناصر فراداده ای عام و هسته دوبلین مشخص گردید که عبارت بودند از: توجه به محتوای منبع در رتبه اول و توجه به ساختار فیزیکی در رتبه دوم و مالکیت حقوقی وب سایت ها نیز در رتبه سوم

۳۰۶۰.

دسترس پذیری وب سایت کتابخانه های ملی در کشورهای خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صدیقه محمداسماعیل سمیه کاظمی کوهبنانی

منبع: کتاب سال بیست و دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۵)

کلیدواژه‌ها: ایران ارزیابی کشورهای اسلامی وب سایت خاورمیانه دسترس پذیری کتابخانه ملی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۶۹۴ تعداد دانلود : ۷۹۹

هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، بررسی تطبیقی وبسایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با وبسایتهای کتابخانههای ملی کشورهای اسلامی در منطقه خاورمیانه، از بُعد دسترسپذیری است. روش پژوهش : روششناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است که با استفاده از سیاهه وارسیای، مشتمل بر13 مولفه، وبسایت های کتابخانه های ملی جامعه (11 مورد) مورد نظر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافتهها : با توجه به امتیاز وبسایت شاخص فرضی، 77 امتیاز (که در آن کلیه مولفهها 100 درصد رعایت گردیده است)، وبسایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با دارا بودن تمامی مولفهها، و کسب77 امتیاز (100 درصد) در رده اول، کویت و عربستان با 76 امتیاز (7/98 درصد) در رده دوم، قطر با 74 امتیاز (1/96 درصد) در رده سوم، سوریه با 72 امتیاز (5/93 درصد) در رده چهارم، یمن و اردن با 70 امتیاز (9/90 درصد) در رده پنجم، لبنان با 65 امتیاز (4/84 درصد) در رده ششم، امارات متحده عربی با 59 امتیاز (7/76 درصد) در رده هفتم، و عراق با 58 امتیاز (3/75 درصد) در رده هشتم قرار گرفتهاند. نتیجهگیری : بررسی وضعیت وب سایت های کتابخانههای ملی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه گواه آن است که کمترین میزان رعایت مولفههای دسترسپذیری، مربوط به وبسایت کتابخانه ملی عراق، با 3/75 درصد، و بیشترین آن، معادل با 100/0 درصد مربوط به وبسایتهای کتابخانههای ملی کشور ایران و ترکیه است. این امر گرچه نشان از رعایت بالای مولفههای دسترس پذیری در وبسایتهای جامعه مورد مطالعه دارد، اما به معنای رعایت 100 درصدی مولفههای دسترسپذیرس در تمامی آنها نیست. از این رو، نتایج حاصل از این تحقیق میتواند ارمغانهایی را برای دستاندرکاران و طراحان وبسایتهای کتابخانههای ملی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه ( به تفکیک مولفههای مطرح شده در سیاهه)، به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقهای دربرداشته باشد.

درخت حوزه‌های تخصصی