درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه و اهدف: سرقت علمی به عنوان چالشی اصلی در پژوهش و علم، نه تنها از نظر اخلاقی بلکه به عنوان جرم قانونی شناخته می شود. این عمل، که به معنای استفاده غیرمجاز از آثار دیگران بدون ذکر منبع است، می تواند به خلاقیت آسیب بزند. در ایران، قوانین و مقرراتی برای پیشگیری و پیگیری سرقت علمی وجود دارد، اما روند قضایی آن کمتر مورد پژوهش قرار گرفته است. این پژوهش به بررسی فرایندهای قضایی در رسیدگی به سرقت علمی در ایران، با تأکید بر مرحله بدوی، می پردازد.روش ها: این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی انجام شده است و از طریق بررسی قوانین و مقررات مرتبط با حقوق مالکیت فکری در ایران، فرایندهای قضایی را مورد تجزیه وتحلیل قرار می دهد. داده های این پژوهش از طریق تحلیل متون قانونی و مقررات قضایی مرتبط با سرقت علمی و مالکیت فکری گردآوری شده و به صورت هدفمند انتخاب شده اند.یافته ها: در ایران، سرقت علمی از طریق فرایندهای کیفری و حقوقی قابل پیگیری است. فرایندهای کیفری با طرح شکایت در دادگاه های عمومی کیفری و دادسرای فرهنگ و رسانه آغاز می شود، که هدف اصلی آن مجازات مرتکبان است. در فرایندهای حقوقی، تمرکز بر جبران خسارت های مادی به پدیدآورنده است. تشخیص سرقت علمی پیچیده است و نیازمند بررسی معیارهای مختلفی مانند استثناهای قانونی و استفاده منصفانه از آثار است.بحث و نتیجه گیری: با توجه به پیچیدگی های موجود در قوانین مالکیت فکری و فرایندهای قضایی مربوط به سرقت علمی در ایران، این پژوهش به لزوم آگاهی بیشتر پژوهشگران از حقوق خود و راهکارهای قضایی موجود برای پیگیری این تخلفات تأکید دارد.اصالت: رسیدگی به سرقت علمی در فرایندهای قضایی ایران موضوعی است که در پژوهش های دانشگاهی کم تر مورد توجه قرار گرفته است، شاید به این دلیل که شمار شکایت ها در این زمینه اندک هستند و آن هم به دلیل نبود آگاهی کافی در این زمینه است. این مقاله برای نخستین باید این فرایندها را پژوهیده است.

هدف: با گسترش فناوری­‌های دیجیتال، روش‌­های خواندن و تعامل کاربران با منابع اطلاعاتی تغییر کرده است. خواندن دیجیتال به عنوان یکی از مهمترین پیامدهای این تحول، فرصت­‌ها و چالش‌های جدیدی را به همراه داشته است. در حالی که ابزارهای دیجیتال امکان دسترسی سریع‌تر و تعامل بیشتر با محتوا را فراهم می‌کنند، عواملی مانند: حواس‌پرتی، خواندن سطحی و چالش‌های ادراکی نیز بر این فرآیند تأثیر می‌گذارد. درک این عوامل برای بهینه‌سازی تجربه خواندن دیجیتال و بهبود کیفیت پردازش اطلاعات ضروری است. این مطالعه با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار خواندن دیجیتالی، به دنبال پیشرفت فناوری‌های دیجیتال، به منظور شناخت بهتر و جامع ابعاد فردی، محیطی، فنی و محتوایی این رفتار انجام شد. روش پژوهش: در این پژوهش از روش فراترکیب استفاده شد. در این راستا، مقالات مرتبط با استفاده از مدل هفت مرحله‌ای سندلوسکی و باروسو شناسایی، ارزیابی و در نهایت تحلیل شدند. برای استخراج یافته‌ها از مرور سیستماتیک ادبیات علمی، کدگذاری مفاهیم کلیدی و تحلیل محتوا استفاده شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که عوامل فردی (مانند: انگیزه، سواد دیجیتال و ویژگی‌های شناختی)، عوامل محیطی و فنی (مانند: کیفیت اینترنت، طراحی رابط کاربری و امنیت داده‌ها)، عوامل روانی و اجتماعی (مانند: اضطراب اطلاعات، انگیزه‌های اجتماعی و حمایت خانواده) و عوامل محتوایی (مانند: ساختار متن، تعامل و حجم اطلاعات) تأثیر قابل توجهی بر رفتار خواندن دیجیتال دارند. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این پژوهش، بهبود طراحی فناوری‌های خواندن دیجیتال، آموزش سواد دیجیتال، توسعه ابزارهای کاهش حواس‌پرتی و ایجاد محتوای کاربرپسند می‌تواند تجربه خواندن دیجیتالی را افزایش دهد. همچنین سیاستگذاران و طراحان فناوری باید به تعامل این عوامل برای بهینه‌سازی محیط‌های دیجیتال توجه کنند. علاوه بر این، نتایج پژوهش حاکی از آن است که با توسعه سیاست‌های آموزشی و ارتقای مهارت‌های پردازش اطلاعات می‌­توان به بهبود درک عمیق‌تر مطالب دیجیتالی و افزایش کیفیت تجربه خواندن کابران کمک کرد.

هدف: استفاده فراگیر و گسترده از فناوری اطلاعات در بسیاری از سازمان ها، مدیریت و راهبری، این پدیده را به موضوع مهمی تبدیل کرده است. کاربرد فناوری اطلاعات در «چابکی» به بهبود عملیات تجاری کمک می کند. هدف این پژوهش بررسی نقش میانجی چابکیِ سازمانی در رابطه ی بین حاکمیت فنّاوریِ اطلاعات و بهرهوری دانش می باشد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه ی گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه ی آماری تحقیق، شامل کلیه کارکنان اداره ی کل راه و شهرسازیِ جنوب استان سیستان و بلوچستان به تعداد 632 نفر بود که نمونه ی آماری مطابق فرمول کوکران، 240 نفر تعیین شد. ابزار جمع آوری داده های این تحقیق، پرسشنامه چابکی سازمانی با اقتباس شاخص ها از پرسشنامه شریفی و ژانگ (2001)، حاکمیت فناوری اطلاعات از پرسشنامه حاکمیت فنّاوری اطلاعات ژن و همکاران (2021) و پرسشنامه بهره وری دانش بصورت محقق ساخته و با اقتباس از مولفه های پیتر دراکر (1999) بودند. آلفای کرونباخ برای همه متغیرها مقادیری بالاتر از 7/0 محاسبه گردیدکه در دامنه قابل قبول قرار داشتند. روایی محتوایی پرسشنامه ها به تأیید اساتید خبره رسیده و سپس از طریق تحلیل عاملی تأییدی نیز احراز گردید. یافته ها:پس از تجزیه و تحلیل داده ها، شاخص برازش RMSEA برابر 031/0 به دست آمده است که از مقدار 05/0 کوچکتر است بنابراین مدل ساختاری از برازش مطلوبی برخوردار است.فرضیه های تحقیق با استفاده از تحلیل مسیر در نرم افزار لیزرل آزمون شد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، حاکمیت فنّاوری اطلاعات بر چابکیِ سازمانی تأثیر مثبت داشته و از طریق چابکی، بهره وری دانش کارکنان در سازمان را به طور مثبت تحت تأثیر قرار خواهد داد. لذا پیشنهاد می شود سازمانها با ارتقای مطلوبیت روندهای فنّاوری اطلاعات در سازمان ها، زمینه ارتقای بهره وری دانش سازمانی را فراهم نمایند. در این پژوهش، روابط بین فرضیه ها مثبت ارزیابی شد. شایان ذکر است که بیشترین تأثیر، مربوط به فرضیه چهارم با مقدار 91/0 است که بیانگر رابطه حاکمیت فناوری با بهره وری دانش از طریق چابکی سازمانی است. Purpose: Widespread use of information technology in many organizations, management and leadership, has turned this phenomenon into an important issue. The application of information technology in "agility" helps to improve business operations. The purpose of this research is to investigate the mediating role of organizational agility in the relationship between information technology governance and knowledge productivity. Method: The current research is applied in terms of purpose and descriptive-survey in terms of data collection. The statistical population of the research included all the employees of the General Department of Roads and Urban Development in the south of Sistan and Baluchestan province, numbering 632 people, and the statistical sample was determined as 240 people according to Cochran's formula. The data collection tool of this research is organizational agility questionnaire with indicators adapted from Sharifi and Zhang (2001), information technology governance from information technology governance questionnaire by Zhen et al. (2021) and knowledge productivity questionnaire developed by researcher and adapted They were among the components of Peter Drucker (1999). Cronbach's alpha was calculated for all variables above 0.7, which were in the acceptable range. The content validity of the questionnaires was confirmed by expert professors and then it was verified through confirmatory factor analysis. Findings: After analyzing the data, the RMSEA fit index equal to 0.031 was obtained, which is smaller than the value of 0.05, so the structural model has a good fit. The research hypotheses were tested using path analysis in Lisrel software. Conclusion: The results showed that information technology governance has a positive effect on organizational agility, and through agility, it will positively affect the knowledge productivity of employees in the organization. Therefore, it is suggested that organizations improve the productivity of organizational knowledge by improving the usefulness of information technology trends in organizations. In this research, the relationships between the hypotheses were evaluated positively. It is worth mentioning that the greatest impact is related to the fourth hypothesis with a value of 0.91, which indicates the relationship between technology governance and knowledge productivity through organizational agility.

هدف: این پژوهش با هدف مطالعه تجربه کاربران با آسیب بینایی در تعامل با سامانه های پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) و رسیدن به چالش های استفاده از این سامانه ها انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر نوعی پژوهش اکتشافی کاربردی است که با رویکرد کیفی انجام شد و از ابزار مصاحبه و مشاهده رفتار کاربران با آسیب بینایی با پروتکل بلنداندیشی همزمان برای مطالعه کاربرانی که از فناوری کمکی برای تعامل با سامانه های ایرانداک بهره می گیرند، استفاده شد. تعاملات 24 کاربر با آسیب بینایی در حین انجام وظایف مختلف در این سامانه ها مورد تحلیل قرار گرفت. برای جمع بندی و تجزیه و تحلیل داده های کیفی از نرم افزار مکس کیودا استفاده شد. یادداشت ها مشاهده و صحبت های مشارکت کنندگان بر اساس تحلیل محتوای کیفی و در قالب کدگذاری اولیه و ثانویه بررسی شد و مقوله ها، زیرمقوله ها و مفاهیم تعیین گردید. 394 کد اولیه در 9 مقوله و 28 زیرمقوله در این فرایند حاصل گردید. یافته ها : چالش هایی در ساختار اطلاعات و روابط، جایگزین های متنی برای محتوای گرافیکی و غیرمتنی، سازگاری محتوا با نرم افزار صفحه خوان، پیمایش با صفحه کلید، قابل پیمایش بودن صفحات، عملکرد قابل پیش بینی عناصر صفحه، کمک ورودی، محدودیت های زمانی و ویژگی های حسی توسط مشارکت کنندگان گزارش گردید. نتیجه گیری: داده های حاصل از این مطالعه، سرنخ های ارزشمندی را در مورد چالش های کاربران با آسیب بینایی برای پیمایش سامانه های ایرانداک ارائه می دهد. این مطالعه جزء اولین تلاش ها برای بررسی سیستماتیک تعامل کاربران صفحه خوان با سامانه های ایرانداک محسوب می شود. بهبود کاربرد پذیری این سامانه ها، مستلزم تلاش های جدی در جهت رفع موانع شناسایی شده و اجرای توصیه های پژوهشی است.

هدف: شناسایی مؤلفه ها و ارائه پیشنهادهایی برای موضوع کتابداری دین در کشور بود.روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی است که با رویکرد کیفی انجام شده است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه های باز و نیمه ساختاریافته با 12 نفر از متخصصان کتابداری انجام شد که به صورت هدفمند به دلیل تجربه و شناخت از موضوع انتخاب شدند. مصاحبه ها تا زمان اشباع و تکراری شدن اطلاعات ادامه یافت. متن مصاحبه ها با روش تحلیل مضمون موردبررسی قرار گرفتند. در این فرایند با استفاده از رویکرد ایجاد شبکه مضامین در سه مرحله استخراج مضامین پایه، دسته بندی مضامین پایه و ایجاد مضامین سازمان دهنده و درنهایت ایجاد مضمون فراگیر کدگذاری ها انجام شد.یافته ها: مضامین در چهار گروه اقدامات تخصصی در کتابخانه ها برای توسعه و پژوهش علوم دینی و ترویج دین در جامعه، شرایط تأثیرگذار بر ایجاد تخصص دینی در کتابداری، نقش کتابخانه ها و نهادهای دینی در توسعه و ارتقای تخصص دینی کتابداری و نتایج و فواید فعالیت های تخصصی دینی کتابداری در تقویت مطالعات دینی و ترویج دین داری در جامعه دسته بندی شدند. اقدامات تخصصی ناظر بر ده مضمون پایه است که شامل شناسایی منابع، سازمان دهی، شناخت نیاز مخاطبان و اطلاع رسانی، تولید ابزارهای تخصصی، آموزش کتابداران و لزوم تبیین اهداف و وظایف کتابداری دین است. یازده مضمون پایه شرایط تأثیرگذار بر موضوعاتی چون نفوذ دین در بافتار فرهنگی و سیاسی و موانعی مانند ضعف اطلاعات دینی کتابداران و چالش های دینی جوانان تأکید دارد. پانزده مضمون پایه نقش کتابخانه ها و نهادهای دینی در گروه های نهادهای حاکمیتی، کتابخانه های بزرگ، نهادهای دینی و تشکل های کتابداری ملی و بین المللی و مؤسسات علمی و پژوهشی هستند. سه مضمون پایه جذب مخاطبان کتابخانه ها، ترویج اخلاق حرفه ای اسلامی کتابداری و کمک به توسعه مطالعات دینی از نتایج پرداختن به کتابداری دین در کشور است.نتیجه گیری: بافتار و فرهنگ دینی فارغ از نوع دین و مذهب در جوامع ایجاد و تقویت رویکرد دینی را به عنوان شاخه ای از فعالیت های کتابداری حرفه ای ضروری کرده است و این موضوع از دیرباز در حرفه کتابداری موردتوجه بوده است و نیاز به تقویت دارد. نقش نهادها و تشکل ها در تغییر، تحول و تقویت رویکردهای جدید در حرفه کتابداری از طریق توسعه مبانی علمی و فکری و تقویت دانش این حوزه و افزایش تعاملات و ارتباطات علمی بسیار پررنگ و تأثیرگذار بوده است و در حوزه دین نیز تأثیر مشخص و برجسته ای را از خود نشان داده اند؛ بنابراین توجه به ایجاد تشکل های حرفه ای کتابداری دین و پیوند این تشکل ها با سایر نهادهای مدنی و تشکل های کتابداری دینی در سطح بین المللی به تقویت این مجامع کمک خواهد کرد. ایجاد تشکل کتابداری دین در ایران با حضور نمایندگانی از نهادهای کتابداری و نهادهای دینی از همه گرایش ها و مذاهب دینی رسمی کشور به منظور سیاست گذاری، هماهنگی و برنامه ریزی فعالیت های حرفه ای کتابداری دین در کشور می تواند برای حرفه علم اطلاعات و دانش شناسی کشور مفید و مؤثر باشد. شاید از این رهگذر افق های گسترده و جدیدی به روی کتابداران و سایر ذی نفعان گشوده شود. بدیهی است چنین انجمنی می بایست زیر چتر حمایتی حرفه ای، معنوی و مادی نهادی بزرگ تر قرار گیرد. این نهاد می تواند سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران باشد. ایجاد گرایش کتابداری دین و تدوین دروس و سرفصل های مناسب برای تربیت کتابداران این حوزه در دانشگاه، تدوین اولویت های پژوهشی و انجام پژوهش های نظری و کاربردی کتابداری دین در مؤسسات علمی و پژوهشگاه های تخصصی مرتبط با علم اطلاعات و دانش شناسی از پیشنهادهای این پژوهش است.

جست وجوی وبی به منزله ابزار اصلی برای دسترسی به حجم وسیعی از داده ها نقش مهمی در بازیابی اطلاعات ایفا می کند. هدف پژوهش حاضر، مقایسه سطح توجه پیوسته در مراحل مختلف جست وجوی وبی است. این پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات، کمی از نوع شبه آزمایشی است. نمونه پژوهش شامل 12 دانشجوی تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز، و روش نمونه گیری هدفمند بود؛ زیرا دانشجویان تحصیلات تکمیلی به واسطه انجام پژوهش، فعالیت های جست وجوی بیشتری داشتند. برای محاسبه اندازه نمونه از نرم افزار «جی-پاور» استفاده شد، و حجم نمونه 12 نفر برآورد شد. با این حال، برای اطمینان، داده ها از 14 شرکت کننده جمع آوری شد. متغیر اصلی پژوهش سطح توجه پیوسته بود که از طریق ثبت فعالیت موج تتا با دستگاه الکتروآنسفالوگرافی 21 الکترودی سنجیده شد. به منظور پیش پردازش و تحلیل داده ها از کتابخانه «ام ان ای» در زبان برنامه نویسی «پایتون» استفاده شد. داده های پیش پردازش شده با توجه به بازه های زمانی ای که آزمودنی برای هر یک از مراحل جست وجوی وبی شامل خواندن سؤال، فرمول بندی پرسش جست وجو، بررسی صفحه نتایج موتور جست وجو، و قضاوت ربط صرف کرده بود، کنار هم قرار گرفت. سرانجام، توان نسبی موج تتا، به عنوان مقیاس اندازه گیری سطح توجه پیوسته برای هر مرحله محاسبه شد و از طریق روش تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر این موج در مراحل مختلف جست وجو مقایسه شد. یافته ها نشان داد که توان نسبی موج تتا در مرحله قضاوت ربط به طور معنا داری بالاتر از مرحله بررسی صفحه نتایج موتور جست وجو بود؛ اما در دو مرحله خواندن سؤال و فرمول بندی پرسش جست وجو، تفاوت معنا داری نداشت. این یافته نشان می دهد که توجه پیوسته در مرحله قضاوت ربط از مرحله بررسی صفحه نتایج موتور جست وجو بالاتر است؛ زیرا کاربران هنگامی که در این مرحله قرار دارند، صفحات اطلاعات را با دقت بیشتری می خوانند، ربط آن ها را بررسی می کنند، و پاسخ مورد نظر تکلیف جست وجو را پیدا می کنند. اما در مرحله بررسی صفحه نتایج موتور جست وجو، کاربران نیاز به توجه پیوسته بالایی ندارند. در این مرحله، کاربران اصولاً به مرور اجمالی عناوین می پردازند و بازه های توجه شان کوتاه تر است. از نتایج این پژوهش می توان در طراحی موتورهای جست وجوی شخصی سازی شده با داده های الکتروآنسفالوگرام استفاده کرد. ارزیابی میزان فعالیت موج تتای کاربران در صفحات محتوا می تواند نقش یک شاخص قابل اعتماد در بررسی میزان درگیری کاربران با محتوا و ارزیابی مرتبط بودن مطالب باشد.

هدف پژوهش: این مقاله با هدف واکاوی فرآیند ورود و تثبیت فناوری چاپ سربی در مشهد اواخر دوره قاجار، تلاش دارد تا مفهوم‌سازی همه‌جانبه‌ای از نقش چاپخانه‌های سربی در شکل‌دهی فضای فرهنگی، سیاسی و رسانه‌ای شهر ارائه دهد. همچنین، چالش‌های بومی‌سازی و نقش فعالان و تعامل چاپخانه‌های طوس و خراسان با نهادهای سنتی محلی، مورد توجه قرار گرفته‌اند. روش پژوهش: این پژوهش بر مبنای روش توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع آرشیوی سامان یافته است. علاوه بر داده‌های کمّی مرتبط با دوره فعالیت چاپخانه‌ها، زمینه‌یابی تاریخی جهت فهم نقش فرهنگی-اجتماعی مطبوعات و کتاب‌های منتشرشده در مشهد مورد توجه است. هدف از این رویکرد، ارائه تصویری جامع و مستند از ورود، استقرار و تأثیر چاپ سربی در مشهد دوره قاجار است؛ تصویری که می‌تواند الگویی برای مطالعات مشابه ارائه دهد. یافته‌های پژوهش: با ورود دیرهنگام چاپ سربی به مشهد (1320ق)، دو چاپخانه طوس و خراسان، به‌ عنوان عاملی اصلی تجدید ساختار فرهنگ چاپ و اطلاع‌رسانی مشهد عمل نموده و توانستند با نوآوری فنی و تعامل با نهادهای سنتی، چالش‌های ابتدایی را رفع کنند. چاپ سربی زمینه‌ساز تحولاتی همچون: توسعه روزنامه‌ها، افزایش تنوع مطالب و انتشار متون با رویکردهای عمدتاً سیاسی و اجتماعی شد. این‌گونه از چاپ غالباً با اتکا بر سرمایه انسانی بومی و شبکه‌های محلی به‌ جای حمایت‌های دولتی، نقش بنیادی در ایجاد فضای ارتباطی مدرن و پویا برای نشر اندیشه‌های پسامشروطه در مشهد داشت، چنان که تنوع درون‌مایه‌های آثار نمایانگر گسترش نگرش‌های گوناگون و شکل‌گیری گفتمان‌های جدید است. نتیجه‌گیری: عبور از چاپ سنگی به سربی در مشهد نماد گذار از سنت به مدرنیته بود. اقبال به چاپ سربی در راستای پاسخ به نیازهای اداری و مطبوعاتی، موجب تسریع تحولات رسانه‌ای شد. چاپ سربی با محوریت چاپخانه‌های طوس و خراسان به ‌مثابۀ یکی از عناصر اصلی تحولات فرهنگی، مدنی و سیاسی، بر گفتمان جمعی مشهد تأثیر نهاد، چنان که این چاپخانه‌ها در شکل‌گیری فضای عمومی و تولید انتقادات اجتماعی نقش کلیدی ایفا کردند. این ظهور و استقرار، بخشی از فرآیند بازسازی فرهنگی و تلفیق فناوری، قدرت و هویت در مسیر مدرنیزاسیون بود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف استخراج شاخص­های هفده‌گانه توسعه پایدار سازمان­ملل­متحد، به ترجمه و بومی‏سازی اهداف هفده‏گانه توسعه پایدار از طریق بسط واژگان به کمک اصطلاح‌نامه­های تخصصی ایرانداک، جستجو در پایگاه‏هایISC و اسکوپوس پرداخته است. اهداف توسعه پایدار بخشی از برنامه اتمام فقر، محافظت از کره زمین، بهبود زندگی و برخورداری از صلح و رفاه تا سال 2030 است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با تحلیل محتوا و مطالعه اسنادی با هدف تهیه فهرستی از واژگان طبیعی و کنترل شده مربوط به اهداف ­توسعه­ پایدار انجام گرفته است. روش گردآوری داده‌ها «مشاهده ساختارمند (نظام‌مند)» است که به صورت رسمی و غیرمشارکتی انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل یک سیاهه وارسی محقق‌ساخته است که با استفاده از واژگان طبیعی و کنترل شده هر یک از اهداف هفده‏گانه توسعه پایدار طراحی و روایی آن تأیید گردید. یافته‌ها: پژوهش حاضر فهرستی از واژگان زبان طبیعی و کنترل شده به منظور کاربردهای آتی در سامانه نان جهت برچسب زنی به هر یک از ایده­ها و نیازها را ایجاد نمود. بدین ترتیب با استفاده از این فهرست و نگاشت یک به یک ایده­ها و نیازها با فهرست ایجاد شده، نیازها و ایده­ها در سامانه‏های فناوری و نوآوری با اهداف توسعه پایدار سازمان­ملل­متحد منطبق می‏شود. نتیجه‌گیری: فهرست ایجاد شده به تفکیک هر یک از اهداف توسعه پایدار، قابلیت استفاده در سکوهای نوآوری و فناوری را به منظور منطبق‏نمودن آن‌ها با اهداف توسعه پایدار را دارد و می­توان از آن جهت نمایه­سازی منابع پایگاه‏های اطلاعاتی و استنادی استفاده نمود. بدین ترتیب رصد و پایش انتشارات علمی در سطح ملی بر اساس اهداف توسعه پایدار میسر خواهد شد.

این پژوهش به بررسی رفتار اطلاع یابی پژوهشگران حوزه هنر در فرایند جستجوی اطلاعات در محیط وب پرداخته است. روش پژوهش به روش نیمه تجربی است و با استفاده از روش های مشاهده، مصاحبه و تحلیل آماری انجام شده است. جامعه آماری شامل ۴۸ پژوهشگر حوزه هنر بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها از طریق نرم افزار کمتازیا برای ضبط فرایند جستجو، مصاحبه های نیمه ساختاریافته برای بررسی راهبردهای شناختی و پرسش نامه استاندارد رفتار اطلاع یابی برای سنجش متغیرهای مرتبط گردآوری شد. دو وظیفه جستجوی آسان (یافتن مقاله لاتین درباره هنر ایران) و دشوار (یافتن فرصت شغلی مرتبط در خارج از کشور) به شرکت کنندگان اختصاص یافت و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون کای اسکوئر انجام شد. یافته ها نشان داد که در جستجوهای آسان، شرکت کنندگان عمدتاً از راهبردهای سریع تر و سطحی تری نظیر استفاده گسترده از موتور جستجوی گوگل (با فراوانی ۹۷۶) و تدوین عبارات جستجو به صورت عام به خاص بهره بردند. در مقابل، در جستجوهای دشوار، پژوهشگران به روش های تحلیلی و پیشرفته تری نظیر اصلاح مکرر عبارات جستجو، استفاده از عملگرهای بولی و مراجعه به پایگاه های اطلاعاتی تخصصی روی آوردند. بررسی داده های آماری نشان داد که مجموع راهبردهای اتخاذشده در وظیفه دوم در سبک آسان ۹۷۶ و در سبک دشوار ۹۵۹ بوده که درمجموع ۱۹۳۵ راهبرد را شامل نشان می دهد که سطح پیچیدگی وظایف جستجو تأثیر مستقیمی بر راهبردهای مورداستفاده پژوهشگران دارد. این امر ضرورت بهینه سازی سیستم های جستجوی اطلاعات را بر اساس نیازهای کاربران و سطح پیچیدگی جستجوهای آن ها برجسته می سازد.

قوانین استخراج شده از داده ها یکی از مهم ترین و کاربردی ترین اشکال نمایش دانش هستند که در حوزه های مختلفی مانند سیستم های خبره، پشتیبانی تصمیم و کنترل خودکار کاربرد دارند. روش های استخراج قانون به دلیل شفافیت و تفسیرپذیری بالا به محققان امکان می دهند که الگوها و روابط زیربنایی درون داده ها را درک کنند. از این رو، رویکردها و الگوریتم های متعددی برای استخراج قانون از داده ها توسعه یافته که هر یک نقاط ضعف و قوت مربوط به خود را دارند. این مقاله با استفاده از روش مرور نظام مند به بررسی روش های استخراج قانون در حوزه داده کاوی پرداخته است. در این پژوهش 678 مقاله از پایگاه های علمی معتبر جمع آوری شد و پس از غربالگری، 19 مقاله برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. تحلیل ها در سه بخش انجام شده است: 1) تحلیل نقادانه راهبرد های استخراج قوانین و معیارهای تحلیل عملکرد آن ها، 2) شناسایی شکاف های پژوهشی بر اساس تحلیل های صورت گرفته با هدف ارائه زمینه های مطالعاتی برای تحقیقات آینده، و 3) تحلیل محتوای متنی پژوهش ها با استفاده از ابزارهایی مانند VOS viewer برای شناسایی مفاهیم کلیدی و ارتباطات میان آن ها. نتایج این پژوهش می تواند به توسعه الگوریتم های کارآمدتر استخراج قانون در حوزه های مختلف کمک کرده و زمینه ساز تحقیقات آینده در این حوزه باشد .

مدیریت دانش به عنوان یکی از دستاوردهای عصر دانش و اطلاعات، با ورود به قلمرو علوم مختلف، جایگاه خود را مستحکم نموده است. امروزه سازمان های موفق با در اختیار گرفتن ابزارهای لازم با رویکرد مدیریت دانش، فرصت های مناسبی برای بهینه سازی منابع انسانی و سازمانی خود به وجود می آورند. دانشگاه ها و کتابخانه ها، از کانون های اصلی تولید و ذخیره دانش محسوب می شوند، بنابراین هدف از مطالعه حاضر، مروری بر مفهوم مدیریت دانش در جوامع دانشگاهی و کتابخانه ها بود. این مطالعه، با مرور منابع و مقالات داخلی و خارجی با موضوع اصلی مدیریت دانش در محیط های آموزشی و کتابخانه ای انجام گردید. همچنین از موتورهای جستجوگر در اینترنت و سایت های علمی و بانک های اطلاعاتی نیز استفاده گردید. محدوده زمانی انتخاب مقالات، سال های 1404-1384 بود. نتایج مطالعاتی که توسط پژوهشگران در ابعاد مختلف مدیریت دانش صورت گرفته است، تأثیر مثبت و معنادار به کارگیری مؤلفه های مدیریت دانش با متغیرهای مهم در دانشگاه ها و کتابخانه ها را نشان می دهد. در این پژوهش ها، در مواردی نتایج مطلوب تر و در برخی نیز ضعیف گزارش گردیده، ولی به طورکلی همه آن ها بر نقش مهم و کلیدی در استفاده از فرایند مدیریت دانش اتفاق نظر دارند. دانشگاه ها و به خصوص کتابخانه های دانشگاهی به عنوان مراکز اصلی و سازمان های تولید و ذخیره دانش باید به فرایند مدیریت دانش توجه بیشتری داشته باشند و در این زمینه زیرساخت های لازم برای پیاده سازی آن را فراهم نمایند.