درخت حوزه‌های تخصصی

کتابداری نوین در ایران از پیشینه ای نسبتا کوتاه برخوردار است که آن هم متاثر از آموزش کتابداری نوین در دانشگاهها از میانه دهه 1340 می باشد. طی پنج دهه گذشته، این رشته در سطح جهان و در قلمرو آموزش عالی، بویژه در تعامل با سایر رشته های علمی و نیز با ورود انواع فناوریهای نوین به عرصه کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی شاهد تحولات و تغییرات بسیار بوده است. این تحولات را می توان در تغییر ساختار برنامه های درسی، محتوای درسها، و گرایشهای پژوهشی بروشنی مشاهده کرد. از سوی دیگر، گسترش نیازهای جامعه به اطلاعات از یکسو و تقاضاهای نوین بازار کار از سوی دیگر، موجب آن شد که سرآمدان این رشته بتدریج در اندیشه بازنگری در نام آن و یافتن نامی باشند که بتواند نشان دهنده ماهیت و کارکردهای نوین آن در پاسخ به نیازها باشد. بسیاری از دانشکده های کتابداری در کشورهای پیشرو توانستند نام خود را تغییر دهند به گونه ای که از جذابیت کافی برای جذب دانشجو و نیز از مقبولیت لازم برای جامعه و بویژه بازار کار برخوردار باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار موضوعی حوزه مدیریت دانش با تحلیل کلیدواژه های مدارک موجود در پایگاه وب آو ساینس به روش تحلیل هم واژگانی انجام شده است. طبقه بندی موضوعات با استفاده از روش خوشه بندی سلسله مراتبی وارد انجام شده و میزان شباهت موضوعی حوزه های مرتبط با محاسبه شاخص دربردارندگی مشخص شده است. یافته ها نشان می دهد که حوزه های ""مدیریت""، ""علوم کامپیوتر-سامانه های اطلاعاتی"" و ""علم اطلاعات/ کتابداری"" به ترتیب بیشترین تعداد مدارک مربوط به این حوزه را دارند. با ترسیم نمودار توانی مربوط به کلیدواژه های نویسندگان، از کل 5570 کلیدواژه 96 مورد به عنوان موضوعات پرکاربرد شناسایی شدند. سه نمودار خوشه ای ماحصل سنجش هم رخدادی بین موضوعات پرکاربرد در سه حوزه ی مورد بررسی بدست آمده است. مقایسه ی این نمودارها نشان می دهد که 6 خوشه موضوعی، حاوی جمعا 16کلیدواژه با هم در هر سه حوزه مشترک هستند. در این پژوهش هم چنین خوشه های شناسایی شده مربوط به حوزه های مختلف به صورت ذهنی دو به دو با هم مقایسه شدند. در این رابطه حوزه های مدیریت و علم اطلاعات/ کتابداری با داشتن 14 خوشه مشترک بیشترین شباهت را به یکدیگر نشان دادند. همچنین، حوزه ی-سامانه های اطلاعاتی با 28 خوشه متفاوت، بیشترین افتراق را با دو حوزه دیگر دارد و حوزه های مدیریت و علم اطلاعات/ کتابداری هر کدام با 18 خوشه ، کمترین افتراق را با حوزه های دیگر دارند. در بررسی میزان اشتراک کلیدواژه های یک حوزه با حوزه ها ی دیگر، شاخص دربردارندگی کلیدواژه های هر حوزه با حوزه دیگر محاسبه شد. نتایج این مرحله حاکی از این است که حوزه علم اطلاعات/ کتابداری بیشترین کلیدواژه های مشترک با دو حوزه دیگر را دارد.

هدف: مطالعه دلالت های منطق ریاضی برتراند راسل در طراحی نظام های سازماندهی اطلاعات. روش/ رویکرد:از حیث گردآوری داده ها، تاریخی و از نظر نوع، تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است و به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. یافته ها: در این پژوهش، چارچوبی نحوی، معناشناختی، هستی شناختی، و منطقی برای طبقه بندی و تحلیل شناسه های موضوعی معرفی شده است. ضعف ها و کاستی های زبان طبیعی در مقایسه با زبان های منطقی بررسی شده و درباره دلالت های منطق ریاضی در تحلیل متن و تحلیل بیان های مختلف زبان شناختی، از قبیل اسم خاص، طبقات موضوعی، روابط، واژگان منطقی، گزاره ها، و جملات بحث شده است. نتیجه گیری: به کمک منطق ریاضی راسل می توان گرامر و نحو نظام های سازماندهی اطلاعات را وضوح بخشید و دقت آن را در بازنمایی واقعیت افزایش داد.

هدف: هدف از اجرای پژوهش حاضر شناخت جایگاه اجتماعی کتابداران از دیدگاه شهروندان شهرهای جنوب شرق ایران است. پژوهش حاضر در سال 1392 به انجام رسید. روش: روش پژوهش با توجه به ماهیت، هدف و فرضیه ها از نوع زمینه یابی و به روش پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، ساکنان شهرهای کرمان، زاهدان و بیرجند بود که حجم نمونه ای به تعداد 800 نفر به صورت خوشه ای تصادفی از قشرهای مختلف اجتماعی انتخاب شد. ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. برای پاسخگویی به پرسش های پژوهش از آمار توصیفی و شاخص های گرایش به مرکز استفاده شد. فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون های کروسکال والیس و کای اسکور مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: مطالعه حاضر نشان داد که کتابداران جایگاه اجتماعی متوسط رو به پایینی در بین سایر مشاغل مورد مطالعه داشتند. کتابداران دانشگاهی در مقایسه با کتابداران کتابخانه های عمومی از منزلت اجتماعی بالاتری برخوردار بودند. یافته ها نیز نشان داد که از نظر پاسخ دهندگان، مهمترین عوامل مؤثر در ارتقاء منزلت اجتماعی کتابداران، احساس مسئولیت در قبال کاربران، برخورداری از دانش لازم جهت پاسخگویی به کاربران و برخورداری آنها از مهارت های ارتباطی و اطلاع یابی بود. اصالت/ارزش: ارزش این پژوهش در نشان دادن جایگاه اجتماعی کتابداران کتابخانه های عمومی در مقایسه با سایر مشاغل اجتماعی و نیز سایر انواع کتابخانه ها از جمله کتابداران کتابخانه های دانشگاهی بود. نتایج این پژوهش می تواند تکیه گاه خوبی برای تدوین راهبردهای ارتقاء منزلت اجتماعی کتابداران باشد.

تار جهانگستر وب1‹WWW› انقلابی دردسترسی افراد درسراسر جهان به اطلاعات پدید آورده است.این شبکه جهانی امکانات جدیدی را در زمینه دستیابی به منابع کتابخانه های دیجیتالی ،توزیع وبازیابی اطلاعات عمومی وتخصصی ،آموزش،تجارت،سرگرمی ،دولت وبهداشت وسلامتی مهیا نمده است .مقاله حاضر به معرفی ابزارهایی می پردازد که می توانند درشناسایی وبازیابی سریع منابع اطلاعاتی مختلف برای انجام تحقیقات پیرامون موضوع های تخصصی به ما یاری رسانند. همچنین آدرس تعدادی از سایت های وب نیز که می توانند نقاط شروع مناسبی برای انجام کارهای تحقیقاتی به حساب آیند معرفی شده اند.

هدف این مقاله مشخص نمودن مجلات هسته در زمینه روانشناسی تربیتی با استفاده از قانون برادفورد است. برای این منظور 70 عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی سالهای 1374-1376 در دو دانشگاه شیراز ICR و شهید چمران اهواز مطالعه شده و نتایج حاصله با مجلات مطرح شده در مقایسه و مجلاتی که بیشترین استناد ها را داشته اند معرفی شده است.