فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۹۲۱ تا ۱٬۹۴۰ مورد از کل ۱۰٬۴۰۶ مورد.
حوزههای تخصصی:
امروزه، رشد جمعیت و گسترش شهرها رابطه انسان و محیط زیست را در معرض خطر قرار داده که در نتیجه اثرات زیانباری را برای انسان و محیط زیست او به همراه داشته است. این مسئله از یک سو موجب رشد و توسعه سریع کلانشهرها و مناطق حاشیه آنها می گردد و از سوی دیگر مخاطراتی را درخصوص نحوه و چگونگی این توسعه در برابرشان قرار می دهد. در این راستا توزیع نامناسب کاربری های شهری که یکی از عمده ترین مسائل در شهرها بویژه شهرهای بزرگ است، می تواند ناپایداری های زیست محیطی مثل آلودگی هوا را در شهرها پدید آورد. ازاین رو هدف از این تحقیق تعیین سطح پراکنش کاربری های شهری تبریز و تاثیر آن بر آلودگی هوا می باشد. بدین منظور در این پژوهش با استفاده از روش شناسی توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری ار منابع کتابخانه ای مرتبط با موضوع به بررسی سطح پراکنش کاربری های شهری تبریز پرداخته شد. روش مورد استفاده در این تحقیق نماگرهای توسعه عملکردی با اقتباس از مدل نماگر ترکیبی توسعه انسانی می باشد. نتایج بدست آمده از نماگرهای توسعه ی عملکردی نشان می دهند که کاربری های مورد مطالعه در مناطق مختلف شهر نامتناسب توزیع شده اند بطوریکه بیشترین کاربری های خدماتی و تجاری که در طول روز جمعیت و وسایل نقلیه زیادی را بطرف خود می کشاند در منطقه شش طرح جامع یعنی در بافت مرکزی شهر قرار گرفته اند. این درحالی است که منطقه فوق در بین مناطق دیگر از کمترین کاربری های ارتباطی و فضای سبز برخوردار می باشد که این عوامل منجر به بروز برخی ناپایداری های ریست محیطی بخصوص افزایش غلظت آلاینده های هوا گردیده است.
بررسی تأثیرات روانی کالبد و منظر شهری بر جرم خیزی نمونه موردی: شهر اسفراین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مطالعه روند تغییرات سکونت جمعیت در مجموعه شهری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مجموعه شهری گسترهای است جغرافیایی که از همبستگی و تعامل کارکردی فعالیت و سکونت بین چند شهر و کانون جمعیتی به گونهای که یک نظام یکپارچه فضایی را تشکیل دهند، به وجود میآید. مجموعه شهری تهران یکی از مهمترین و بزرگترین مجموعههای شهری کشور است که جمعیتی بالغ بر 13422367 نفر را در خود جای داده است.
هدف ما در این نوشتار، مطالعه تغییرات الگوی اسکان جمعیت در مجموعه شهری تهران و برخی عوامل مؤثر در آن طی 3 دهه اخیر (1385-1355) از دیدگاه نویسندگان است. در این مقاله از روش تحلیلی- توصیفی استفاده شده است.
نتیجه مطالعه نشان میدهد اسکان جمعیت در مجموعه شهری تهران طی سه دهه مورد مطالعه بیشتر در سایر نقاط شهری و روستایی این مجموعه بوده است تا در خود کلانشهر تهران.
نگرشی به روند جغرافیای سیاسی
حوزههای تخصصی:
بازشناسی شهر و فضای باز وساخته شده
حوزههای تخصصی:
برآورد اقتصادی هزینه خسارات اجتماعی آلاینده های هوا به علت عدم ارائه تسهیلات مناسب پارکینگ در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این مقاله به محاسبه میزان هزینه اجتماعی در بخش سلامت ناشی از انتشار آلاینده های هوا در اثر اتلاف مصرف بنزین به علت عدم ارائه تسهیلات مناسب پارکینگ در منطقه بازار تهران پرداخته شده است . بر اساس نتایج انجام یک طرح تحقیقی میدانی - کاربردی ، در منطقه بازار تهران به عنوان یکی از نقاط پر تراکم و دارای تقاضای فراوان پارکینگ ، سرانه اتلاف بنزین برای هر خودرو برابر 50 میلی لیتر در روز محاسبه شد . با توجه به تعداد 1097 خودروی سرگردان در جستجوی محل پارک در منطقه مورد مطالعه میزان 15950 لیتر بنزین در سال هدر می رود ، این میزان اتلاف بنزین در سال بطور مستقیم باعث افزایش 12.760.000 ریال هزینه های شهروندان و 63.800.000 ریال افزایش هزینه های دولت برای پرداخت سوبسید بنزین می گردد ...
ارزیابی و سنجش عوامل موثر بر اعتماد به شهر الکترونیک (نمونه موردی: شهر الکترونیک در یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در گردهمایی جهانی سران در سال 1382 که در راستای جامعه اطلاعاتی جهانی تحقق یافت، شهرهای الکترونیک به عنوان بخشی از جامعه اطلاعاتی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. شهرهای الکترونیک نرم افزار، سخت افزار و بستر مورد نیاز را برای دسترسی شهروندان در تمامی اوقات شبانه روز به پایگاه های داده خدمات دولتی و بخش خصوصی بر روی شبکه وب فراهم می آورند. در دهه گذشته در ایران نیز تلاش هایی در راستای ایجاد شهر الکترونیک شده که تلاش برای ایجاد شهرهای الکترونیک کیش، مشهد و شیراز از ان جمله اند. اما متأسفانه به دلایل زیادی این شهرها به شکل صحیح شکل نگرفته اند. موفقیت این تلاش ها تا حد زیادی وابسته به میزان استفاده کاربران هدف (شهروندان) دارد. با وجود اینکه دولت ها به صورت نسبی سطح خوبی از شفافیت و گستره ی مناسبی از روش های نوآورانه خدمت رسانی را ارائه می کنند اما برخی از مردم نسبت به استفاده از فناوری اطلاعات در ارتباط با دولت، شهرداری و یا بخش خصوصی بد گمان باقی می مانند، به طوری که بهره مندی از خدمات شهر الکترونیک به خصوص در ایران به شدت وابسته به میزان اعتماد کاربران است. به همین دلیل هدف از این پژوهش تعیین عواملی است که می توانند اعتماد شهروندان را نسبت به خدمات شهر الکترونیک افزایش دهد. روش تحقیق، پیمایشی و از نوع پژوهش های کاربردی است که از تکنیک های پرسشنامه و اسناد و منابع کتابخانه ای و رگرسیون چندگانه به منظور تدوین و آزمون فرضیه ها استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از ان است که مؤلفه هایی نظیر ادراک بالاتر شهروندان از تکنولوژی و قابلیت اعتماد سازمان، کیفیت ارتباطات صوتی و تصویری و سهولت استفاده و سودمندی خدمات الکترونیک، سنوات تجربه ی اینترنتی، تمایل عمومی به اعتماد، اعتماد به دولت، اینترنت و خرید اینترنتی، به طور مستقیم اعتماد به شهر الکترونیک را افزایش می دهند. در مقابل عواملی نظیر سن و نگرانی از ورود به حریم خصوصی تأثیر منفی بر روی اعتماد دارند.
بررسی سیمای انسانی مرزهای خاورمیانه و شمال آفریقا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
نقش عوامل جغرافیایی در بروز تنش بین کشورها بسیار قابل توجه است. بویژه از آن جهت که تنش بر سر عوامل جغرافیایی در زمره بحرانهای ژئوپلیتیکی قرار میگیرد که این بحرانها بسیار دیر پا بوده و بهخاطر اینکه پای ارزشهای جغرافیایی در میان است، حکومتها نیز کمتر میتوانند در گفتگوهای سیاسی بر سر این موضوعات بده بستان کنند. چرا که در داخل کشور متهم به خیانت به سرزمین و منافع ملی میشوند. در طول قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم تنشهای بسیاری در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا بهوقوع پیوسته است
که منشاء بسیاری از آنها بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم به عوامل جغرافیایی و بویژه مرزها مرتبط است. مرزهای خاورمیانه و شمال آفریقا عمدتاً محصول توافق استعمارگران بوده و بدون توجه به سیمای انسانی ترسیم شدهاند و در موارد بسیاری انسانهای متعلق به قوم، زبان و مذهب و... را از هم جدا کردهاند و از نوع مرزهای تحمیلی محسوب میشوند. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی– تحلیلی، بهدنبال تحلیل وضعیت خطوط مرزی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در ارتباط با سیمای انسانی مرزهای این منطقه میباشد. برای این منظور 53 خط مرزی در این منطقه به طول 31569 کیلومتر مورد بررسی قرار گرفته است و نتایج آن در قالب جداول و نمودارها ارائه شده است که حاکی از تحمیلی بودن اکثر مزرهای این منطقه و عدم تطابق آنها با سیمای انسانی درزمینههای قومی، زبانی و مذهبی میباشد.
تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی و اثرات آن در پایداری اقتصادیِ نواحی روستایی استان زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از تحقیق حاضر بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی و اثرات آن در پایداری اقتصادیروستایی می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی و جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی این تحقیق روستاهای گردشگری استان زنجان می باشد. جامعه آماری تحقیق 220 نفر از مسئولانو کارشناساناداره کل میراثفرهنگی، صنایع دستیوگردشگریاستانزنجان، دانشجویان و خبرگانمحلی درروستاهایدارای پتانسیلمی باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 131 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی و ضریب آلفای کرونباخ 73/0 محاسبه گردید که بیانگر مطلوب بودن ابزار تحقیق است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار و واریانس) و استنباطی (تحلیل عاملی، همبستگی و تحلیل مسیر) استفادهشده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که، بیشترین اثرات کلی گردشگری فرهنگی در پایداری اقتصاد روستایی مربوط به شاخص اشتغال با میزان (776/0) و کمترین اثر کلی مربوط به شاخص سرمایه با میزان (089/0) می باشد. تأثیرات کلی به دست آمده حاکی از آن است که با گسترش گردشگری روستایی و گردشگری فرهنگی بر میزان اشتغال روستاییان افزوده شده است و افزایش اشتغال، افزایش درآمد و تولید و در نتیجه سرمایه گذاری را به همراه داشته است. همچنین، پیشنهاداتی مانند آموزش به گردشگران و جامعه محلی در رابطه با اهمیت میراث تاریخی و فرهنگی، تشکیل کار گروه های علمی و تخصصی مرکب از متخصصان بومی منطقه جهت تدوین برنامة راهبردی گردشگری فرهنگی، تربیت نیرویی متخصص بومی در زمینه گردشگری فرهنگی و بستر سازی جهت توسعه پژوهش در زمینه گردشگری فرهنگی و غیره آمده است.
بند گلستان
حوزههای تخصصی:
بهینه سازی جهت گیری فضاهای آزاد در شهر اردبیل بر اساس شرایط اقلیمی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تعیین موقعیت بهینه ی فضا – مکانی پارکینگ های طبقاتی با رویکرد MCDM-GIS مطالعه ی موردی: منطقه 6 شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه با توجه به روند رو به رشد جمعیت وتراکم جمعیتی مناطق شهری کشورهای در حال توسعه علی الخصوص در شهرهای پرجمعیت و مستعد از نظر لرزه خیزی، لزوم نگرشی همه جانبه و فراگیر به حوادث طبیعی وفجایع ناشی از بروزآنها بیش ازپیش جلوه نمودهاست. شهر تاریخی تبریز به خاطر نزدیکی به گسلهای راستلغز فعال یکیاز شهرهای زلزله خیز ایران به شمار میآید. در این بین شهرداری منطقه 8 تبریز که بهعنوان شهرداریتاریخی وفرهنگی شهر تبریز شناخته میشود، دارای اماکن تاریخی باارزش، بافتی فرسوده، ترافیک سنگین و تراکم جمعیت بالااستکهاهمیتمطالعهو پژوهشرا درزمینه مدیریت بحران بیشتر میکند. در پژوهش حاضرجهت مدیریت صحیح بحراندر منطقه قدیمی8 تبریز، با بهرهگیریاز مدلشاخص همپوشانی وزنیدر محیط GIS، اقدام به تفکیک سطوح خطرپذیر منطقهگردید. لایههای مورد استفاده دراین مدلشامل فاصلهاز گسل، کیفیت ابنیه، تراکم جمعیت، نردیکی به معابر، نزدیکی به فضاهای باز، درمانی، ایستگاه آتش نشانی، اماکن نظامی و انتظامی، پمپ بنزین و همچنین توپوگرافی محدوده موردمطالعه میباشد.نتایج حاصل از خروجی مدل نشان میدهد که تنها 94/13% درصد از محدوده موردمطالعه دارایو ضعیت مطلوبتا بسیار مطلوب میباشد. 37/47% درصد از محدوده نیز در وضعیت متوسط از لحاظ خطرپذیری در مواقع بحرانی قرار دارد. 69/38% درصد از محدوده مورد مطالعه نیز در شرایط نامطلوب تا بسیار نامطلوب قرار دارد که این امر لزوم برنامهریزی دقیق و اصولی را در مراحل قبل، حین و بعد از وقوع بحران از طرف مسئولین این منطقه طلب میکند.
مدل ارزیابی کیفیت مسکن (نمونه موردی، مطالعه فضاهای بیرونی استانبول)
حوزههای تخصصی:
تحلیل فضایی و سنجش سطح پایداری توسعه مناطق کلان شهرتبریز
حوزههای تخصصی:
شهر تبریز نمونه ای از مدل های کلیشه ای توسعه شهری (عمدتا"" متجدد) است که به رغم انسجام فضایی و فشردگی در مرحله پیدایش و رشد ارگانیک آن تا دوره پهلوی به ویژه قبل از اصلاحات ارضی اوایل دهه 40، در پی تحولات ناشی از شهرسازی دهه های اخیر به کلی متحول شده و در شرایطی که تا چند دهه پیش در فضایی محدود شکل گرفته و با برج و بارو محصور بود، گسترش زیادی یافته و امروز گرفتار ساختاری متخلخل و بیمار گونه شده است. فرضیه های این تحقیق عبارت هستند از؛ 1) با توجه به شاخص های پایداری در ابعاد اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، محیطی و کالبدی، توسعه شهر تبریز در جهت پایدار اتفاق نیفتاده است.2) میان مناطق شهر تبریز به لحاظ برخورداری از شاخص های پایداری شهری تفاوت وجود دارد. ابزار جمع آوری داده ها، آمارنامه های مرکز آمار ایران، اطلاعات حاصله ار نقشه های تحلیلی تولید شده در محیط GIS و اسناد موجود در شهرداری های مناطق و طرح های توسعه شهری تبریز بوده است. همچنین روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده که درآن از مدل ها و روش های کمی نظیر تحلیل عاملی، روشAHP، آزمون های ناپارامتریک فریدمن و ویلکاکسون، الگوی ترکیبی HDI، سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS و ... استفاده شده است. ننتیجه حاصل از بررسی های انجام شده بیانگر آن است که در میان 10 منطقه شهری تبریز،3 منطقه محروم با ضریب متوسط توسعه یافتگی 27/0 در پایین ترین سطح برخورداری و توسعه یافتگی قرار گرفته است.
نقش واسطه ای مصرف گرایی در ارتباط بین مادیگرایی و ردپای اکولوژیک (مورد مطالعه: شهروندان ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تغییرات در سبک زندگی و الگوی مصرف تأثیرات بسیار زیادی بر محیط زیست داشته است، به طوری که این تغییرات، باعث افزایش ردپای اکولوژیک (تأثیر انسان بر محیط زیست) و کاهش ظرفیت زیست محیطی شده است. در کنار عوامل دیگر، دو عامل اجتماعی مؤثر بر میزان ردپای اکولوژیک و فاصله گرفتن انسان ها و جوامع از پایداری زیست محیطی، مادیگرایی و مصرف گرایی می توانند قلمداد شوند. مطالعه حاضر با هدف بررسی روابط بین مادیگرایی، مصرف گرایی و ردپای اکولوژیک انجام یافته است. جامعه آماری پژوهش حاضر شهروندان ارومیه و نمونه آماری آن 516 نفر از شهروندان 65-15 سال می باشد که با به کارگیری روش پیمایش و استفاده از نمونه گیری خوشه ای، مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج به دست آمده نشان می دهد متغیرهای مادیگرایی، مصرف گرایی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی، اثر مثبت و معنی داری بر میزان ردپای اکولوژیک مصرف در بین شهروندان شهر ارومیه جنسیت، اثر کاهشی و معنی داری بر آن داشته است. همچنین، نتایج تحلیل های چند متغیره نشان داد که متغیرهای مذکور همراه با متغیر جنسیت پاسخگویان در مجموع 25/0 از تغییرات متغیر وابسته را مورد تبیین قرار می دهند.
ارزیابی عملکرد تعاونی های تولید روستایی با رویکرد توسعه کشاورزی پایدار (مطالعه موردی: شهرستان نیشابور)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف اصلی این مقاله ارزیابی عملکرد تعاونی های تولید در ارائه خدمات زیرساختی به روستاهای تحت پوشش و تحلیل تأثیر آن در توسعه کشاورزی پایدار در شهرستان نیشابور است.
روش: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت میدانی و اسنادی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل کشاورزان عضو تعاونی های تولید روستایی از 12 روستای دارای تعاونی تولید در سطح شهرستان نیشابور است. ابتدا عملکرد تعاونی های تولید در ارائه خدمات زیرساختی توسعه کشاورزی به روستاهای تحت پوشش با استفاده از 11 شاخص از طریق تکنیک تاپسیس، ارزیابی، مقایسه و رتبه بندی شده اند. سپس پایداری کشاورزی در قالب 13 شاخص اقتصادی، 16 شاخص اجتماعی و 20 شاخص زیست محیطی به تفکیک روستاهای تحت پوشش تعاونی ها، مورد تحلیل قرار گرفته است.
یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد تعاونی های تولید فوشنجان، سیمرغ 5 و سیمرغ 4 با سطح عملکرد 896/0، 471/0 و 398/0 نسبت به سایر تعاونی های شهرستان، خدمات فنی و زیرساختی بیشتری را به روستاهای تحت پوشش خود ارائه داد ه اند و پایداری کشاورزی در این روستاها بالاتر از سایر روستاهاست. بررسی میانگین پایداری در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در روستاهای تحت پوشش تعاونی ها، به ترتیب 74/2، 33/3 و 41/2 به دست آمد که نشان می دهد تعاونی ها در زمینه پایداری اجتماعی بیش از حد متوسط، اما در زمینه پایداری اقتصادی کمی کمتر از متوسط و در مورد پایداری زیست محیطی ضعیف عمل نموده اند. همچنین ضریب همبستگی اسپیرمن، میان رتبه تعاونی ها از نظر ارائه خدمات به روستاها و رتبه پایداری کشاورزی در ابعاد مختلف، نشان دهنده رابطه مستقیم و معنادار میان ارائه خدمات و افزایش پایداری در بعد اقتصادی و اجتماعی پایداری است.
محدودیت ها/ راهبردها: عمده ترین محدودیت تحقیق فقدان آمار و اطلاعات کافی در مورد تعاونی های تولید و عملکرد آن ها در چند سال گذشته بوده است.
راهکارهای عملی: توسعه تعاونی های تولید قبل از آن که به تعاونی و اعضا تعاونی مربوط باشد به میزان حمایت تخصصی و تکنولوژیکی دولت بستگی دارد.
اصالت و ارزش: در این تحقیق، ابتدا عملکرد تعاونی های تولید در روستاهای تحت پوشش مورد بررسی قرار گرفته و سپس تأثیر تعاونی ها به عنوان یک نظام بهره برداری مناسب که می تواند بر کم و کیف عملکرد کشاورزی اثر بگذارد بررسی شده است.
توزیع جغرافیایی محصولات فرهنگی و نقش آن در مهاجرت جوانان روستایی مطالعه موردی : استان قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در سالهای اخیر شاخص های خدماتی و فرهنگی استان قزوین اعم از مناطق شهری و روستایی – از رشد قابل توجهی برخوردار شده – به طوری که این رشد در فاصله زمانی سالهای 1365 تا1377 از گستردگی بیشتری برخوردار شده است . همچنین این دوره شاهد حضور وسیع امکانات زیر بنایی وبه خصوص پوشش برق سراسری در کلیه مناطق روستایی بالایی بیست خانوار و در راستای آن حضور گسترده کالاهای فرهنگی اعم از رادیو – تلوزیون – ویدئو – مطبوعات – کتاب - ..... در ناطق روستایی استان است و همچنین ارائه سایر خدمات زیر بنایی از جمله راههای روستایی مناسب – امکان استفاده جمعیت روستایی از تاسیسات و امکانات فرهنگی در مناطق شهری را فراهم آورده است . بدین ترتیب دوره ده ساله اخیر را می توان دوره خروج مراکز روستایی استان از انزوای اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی یا دوره گذار تلقی نمود . معذالک علیرغم گسترش خدمات زیر بنایی طی این دوره – بیش از 60 درصد روستاهای استان از نرخ رشد منفی برخوردار بوده و جمعیت روستایی از 60 درصد به کمتر از 40 درصد رسیده است . اگر چه در شکل گیری مهاجرت روستاییان عوامل متعدد اقتصادی و اجتماعی موثرند . لکن بنظر می رسد که توزیع جغرافیایی محصولات فرهنگی در مناطق روستایی در ایجاد انگیزه برای مهاجرت و به ویژه در میان جوانان روستایی تاثیر گذار بوده است . یافته های تحقیق نشان می دهد که بین استفاده از انواع محصولات فرهنگی و مهاجرت جوانان روستایی – رابطه معنادار وجود دارد – به طوری که کالاهای فرهنگی الکترونیکی دارای بیشترین تاثیر و کالاهای فرهنگی مکتوب از کمترین اثر در مهاجرت برخوردار بوده اند.
پهنه بندی زمین برای توسعه شهری بخش مرکزی منطقه آزاد ارس با استفاده از مدل AHP(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این مقاله با توجه به اهمیت و ضرورت شناخت ویژگی های محیط طبیعی جهت تمیز و تشخیص نقاط مناسب برای ایجاد بناها و ساختمان ها شهری، از مناطق نامساعد، دست به پهنه بندی اراضی بخش مرکزی منطقه آزاد ارس، برای توسعه شهری زده شده است. برای این منظور 6 شاخص (فاصله از گسل، حریم رودخانه ارس، حریم مسیل ها، جنس زمین، فرسایش و شیب) در نظر گرفته شده و دست به تهیه و تولید آن ها زده شد. بعد از تولید شاخص ها، با توجه به موضوع پژوهش با استفاده از مدل AHP، هر یک شاخص ها وزن دهی شده و با استفاده از قابلیت های نرم افزار ARC GIS دست به ترکیب شاخص ها زده شد و نقشه پهنه بندی زمین برای توسعه شهری منطقه آزاد به دست آمده و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشانگر آن می باشد که مطلوب ترین مکان برای توسعه شهری بر اساس دوری از عوامل بحران آفرین طبیعی در سمت جنوب، جنوب غربی و غرب منطقه قرار دارد که 4762 هکتار از مساحت منطقه را به خود اختصاص داده است. این در حالیست که 2300 هکتار از اراضی این منطقه، اراضی با عدم مطلوبیت برای توسعه شهری می باشد.
بررسی و تحلیل تله محرومیت در سکونت گاه های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان قصرقند)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: در نواحی روستایی کشورهای کم ترتوسعه یافته به ویژه روستاهای حاشیه ای، مسائل متعددی دایره فقر را شکل می دهند و پیچیدگی این دایره نیازمند انجام بررسی های علمی و سازمان یافته است. هدف این پژوهش، ارزیابی میزان فقر و تحلیل زنجیره فقر که رابرت چمبرز از آن به عنوان تله محرومیت یاد کرده ، در سکونت گاه های روستایی شهرستان قصرقند است. روش: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است و جامعه آماری کلّیه ساکنان روستایی در این شهرستان هستند. جامعه آماری شامل ۴۷۳۲۵ نفر و حجم نمونه ۳۳۵ سرپرست خانوار در ۲۴ سکونت گاه روستایی است که به روش کوکران به دست آمد. داده های تحقیق از طریق مطالعات میدانی (تکمیل پرسش نامه) به دست آمد و به روش های آماری در نرم افزار SPSS از طریق آزمون های t تک نمونه ای و هم بستگی پیرسون مورد پردازش و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان می دهد میزان فقر در محدوده مورد مطالعه، بالاتر از حدّ متوسط نظری است. در این میان به ترتیب، شاخص های بی قدرتی (۰۳/۴) و انزوا (۷۸/۳) بالاترین و شاخص فقر خانوار (۲۸/۳) پایین ترین درجه میانگین از میزان فقر را به خود اختصاص داده اند. این مسأله به طور غالب، بیان گر ضعف جدّی بنیان-های اقتصاد روستایی (به ویژه در بخش کشاورزی) و فقدان دسترسی کافی به امکانات زیر بنایی و تولیدی است. محدودیت ها و راه بردها: محدودیت های این پژوهش شامل ضعف هم کاری بسیاری از سازمان ها در ارائه اطّلاعات آماری مربوطه به بهانه محرمانه بودن، وجود مشکلات مالی در جمع آوری اطّلاعات میدانی و فاصله زیاد نقاط روستایی محدوده پژوهش بوده است. راه کارهای عملی: نیاز است تا سیاست گذاری های مناسب و برنامه ریزی های سامان دهی و توسعه زیرساخت های باغداری (خرما و انبه) و فرآوری و بسته بندی محصولات در بخش مرکزی و ساربوک و هم چنین، سامان دهی صیادی، دامداری و زراعت بخش تلنگ به منظور رفع یا کاهش فقر و به تبع آن، بهبود کیفیت زندگی در نواحی روستایی شهرستان قصرقند انجام شود. اصالت و ارزش: این پژوهش ضمن ارزیابی میزان فقر، زنجیره درونی بین شاخص های فقر یا همان تله محرومیت را در رهیافتی جامع مورد پردازش و تحلیل قرار داده است که در نوع خود در منطقه مورد مطالعه تازگی دارد. نتایج این پژوهش می تواند در آگاه سازی سیاست گذاران و مسؤولان محلّی و منطقه ای از چالش های فقر و اولویت های آن در محدوده مورد مطالعه مؤثّر باشد و توسّط دستگاه های متولی توسعه روستایی از جمله استانداری، فرمانداری، جهاد کشاورزی، بنیاد مسکن و غیره برای برنامه ریزی هدفمندتر مورد استفاده قرار گیرد.