درخت حوزه‌های تخصصی

با توجه به اینکه لرستان سرزمینی کوهستانی در محدوده میانی کوه های زاگرس بوده و با برخورداری از آب و هوای متنوع، رودهای پرآب، چشم اندازهای بدیع طبیعی، تالاب ها، آبشارها، دریاچه ها، جنگل ها و مراتع سرسبز و در عین حال با تاریخ و تمدن کهن و برخوردار از آثار باستانی و تمدنی، دارای پتانسیل های زیادی در جهت جذب گردشگران میباشد. با وجود جاذبه های گردشگری فراوان و متنوع گردشگری، تا کنون توفیق چندانی در جذب گردشگران به دست نیاورده است. اینک پژوهش حاضر در پی شناسایی و تدوین استراتژیهای توسعه گردشگری در لرستان میباشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و بر حسب محتوا از نوع تحقیقات کاربردی است و هدف آن بررسی زمینه های توسعه گردشگری در استان لرستان با تاکید بر پتانسیل ها و محدودیت های موجود در این استان میباشد. به منظور تحقق این مهم با بهره گیری ازتکنیک SWOT قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدات گردشگری در استان لرستان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که در این استان 12 قوت و 15 ضعف داخلی، در عین حال 8 فرصت و10 تهدید بیرونی، دارای تاثیر عمده بر کارکردهای گردشگری منطقه میباشد. در این پژوهش نمونه آماری متشکل از 100 نفر از مسؤولان استان لرستان بوده که دیدگاه آنها اخذ و سپس با آزمونT مستقل تک جامعه ای تاثیر این دو محیط در توسعهی گردشگری لرستان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان میدهد که هم کارکردهای محیط بیرونی و هم محیط درونی در توسعه گردشگری استان لرستان تاثیرگذار میباشند که متناسب با محتوای تحلیل، استراتژیهای رهگشا استخراج و رتبه بندی گردید و در نهایت استراتژیهایWO در اولویت اول و استراتژیهای SO در اولویت دوم برنامه ریزی قرار گرفتند.

ارزیابی شرایط زیست – اقلیمی امروزه به عنوان ابزاری کار آمد در دست برنامه ریزان منطقه ای به حساب می آید تا با شناسایی نقاط بحرانی ضمن هدایت فعالیت های توسعه ای به مناطق کم خطر، ارزش افزوده سرمایه گذاری ها را در مناسب ترین حالت ممکن در حوزه شهری، عمرانی، سکونتگاهی، معماری و جهانگردی تضمین سازند. بنابراین در این مقاله سعی شد شرایط زیست اقلیمی شهر یزد، بر اساس شاخص های بیکر، ترجونگ، ترموهیگرومتریک و اولگی با استفاده از آمارهای سینوپتیک ایستگاه یزد طی سال های 1995 الی 2007 مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج حاصله نشان داد که در طول سال طیف وسیعی از شرایط زیست- اقلیمی از فوق العاده داغ تا بسیار خنک در منطقه حاکم است. همچنین در این میان شاخص اولگی که در آن قابلیت تطبیق برای عرض های جغرافیایی زیر 40 درجه پیش بینی شده نسبت به سایر شاخص ها برای تعیین محدوده آسایش مناسب تر ارزیابی شد.

در بازدیدهای میدانی مکرر از حوضه آبریز اوجان چای در دامنه شمال شرقی توده کوهستانی سهند مشاهده شد که انواع حرکات توده ای، بناهای شهری و روستایی، زمین های زراعی و شبکه های ارتباطی را تهدید و تخریب می کنند. پژوهش حاضر سعی دارد با ترسیم نقشه پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش ها در این منطقه، علاوه بر شناسایی نواحی مستعد حرکات توده ای، سهم مردم محلی را در وقوع این پدیده ها بیان کند. به این منظور، ابتدا عوامل موثر در رویداد زمین لغزش ها انتخاب و نقشه های معیار آنها به همراه نقشه پراکنش زمین لغزش ها در حوضه آبریز اوجان چای ترسیم شدند. سپس با محاسبه تراکم حرکات توده¬ای در کلاس های مختلف متغیرهای انتخابی و وزن آنها، بر اساس روش های آماری و تلفیق نقشه های وزنی در سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرم افزارهای Arc/View Arc/GIS ، نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش منطقه مورد مطالعه ترسیم شد. با بررسی تراکم زمین لغزش ها متغیرهایی که فعالیت های انسانی در آنها دخالت دارند، سهم انسان در وقوع حرکات توده ای اوجان چای آشکارشد. صحت نقشه پهنه بندی نیز براساس معادله های ریاضی تأیید شد. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که در وضعیت کنونی در حدود 36 درصد منطقه مورد مطالعه در نواحی با خطر متوسط تا بسیار زیاد از نظر وقوع زمین لغزش قرار دارد. حداکثر تراکم زمین‌لغزش‌ها در حوضه آبریز اوجان‌ چای در شیب‌های 45-30 درجه واحد کوهستان، رسوبات آبرفتی ‌کواترنر و سازندهای قرمز تحتانی، بارش‌های بیش‌از 400 میلی‌متر، نواحی ‌کشت ‌آبی حاشیه رودخانه‌ها و در 500 متری نزدیکی روستاها می‌باشد. سهم عوامل انسانی نیز در وقوع پدیده زمین لغزش حوضه مورد مطالعه، 21 درصد برآورد شده است. مسلماً با رشد جمعیت و افزایش حضور انسان در مناطق کوهستانی و پایکوهی، نواحی مستعد ناپایداری در حوضه مورد مطالعه به صورت بالفعل مخاطره آمیز خواهد شد. این امر ضرورت توجه مدیران و مسوؤلان را در اجرای برنامه های عمرانی توسعه به نواحی مستعد ناپایداری آشکار می سازد.

خصوصیات مورفولوژی رودخانه ها به واسطة ویژگی پویای آن، همواره دچار تغییرات هستند و این تغییرات میتواند بر سازه های بناشده در حاشیة رودخانه ها، زمین های کشاورزی و غیره آثار منفی بگذارد. در این پژوهش، مورفولوژی قسمتی از رودخانه خرم آباد در استان لرستان از روستای چغاخندق تا روستای غلامان سفلی به طول 5/19 کیلومتر بررسی شده است. با استفاده از عکس های هوایی سال 1334، تصاویر سنجنده TM ماهواره Land Sat سال 1377 و تصاویر Aster سال 1384 مسیر رودخانه در سه دورة زمانی و در محیط نرم افزار Arc GIS رقومی شده است؛ در مرحلة بعد در محیط نرم افزاری Auto Cad پارامترهای هندسی رودخانه مانند طول موج، طول دره، ضریب خمیدگی، زاویة مرکزی و شعاع دایره مماس بر قوس ها، برای بررسی تغییرات با روش برازش دایره های مماس بر قوس رودخانه اندازه گیری شده است. در ادامه با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل های آماری بر روی پارامترهای هندسی صورت گرفته است. نتایج مطالعه این پارامترها و مقایسه آن ها در سه بازة زمانی مورد بررسی نشان میدهد در این محدوده تعداد 17 مئاندر از سال 1334 تا سال 1377 حذف شده و تعداد مئاندرها از سال 1377 تا سال 1384 از 51 به 53 افزایش یافته است. مقادیر پارامترهای هندسی به دست آمده در سه دوره نیز تغییرات شکل و پلان رودخانه را نشان میدهد. اصلیترین دلیل این تغییرات، تغییر کاربری اراضی اطراف رودخانه و به طور کلی دخل و تصرف انسان در بستر رودخانه است.

هدف تحقیق حاضر، ارزیابی وضعیت موجود توریسم روستایی در شهرستان های آمل و بابل با آمیخته بازاریابی می باشد. آمیخته بازاریابی مورد بررسی در این تحقیق شامل هفت مولفه(P7) مکان، برنامه ریزی و مدیریت، شواهد و امکانات فیزیکی، تبلیغات، مردم و کارکنان، قیمت و محصول می باشد. در این راستا با پیمایش میدانی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی به گردآوری داده براساس پرسشنامه محقق ساخته 48 سوآلی که گویه های مربوط به آن با توجه به ویژگی های جغرافیای توریسم گزینش شده اند، پرداخته شد. جامعه آماری، کارکنان سازمان های میراث فرهنگی و گردشگری و شهرداری بودند که از بین کارشناسان مربوط به این امر، بصورت تمام شمار (38 نفر) مورد آزمون قرار گرفتند. پردازش داده ها با نرم افزار SPSS و آزمون های میانگین، کای اسکوئر و فریدمن صورت گرفت. در آزمون میانگین ها، میزان ارزش تعیین شده برای مولفه های تبلیغات و مردم را بیشتر از سایر مولفه ها نشان داد. آزمون کای اسکوئر با محاسبه مقدار 702/33 در سطح معناداری 006/0 با 95 درصد اطمینان نشان داد که بین ترکیب مولفه ها در آمیخته بازاریابی توریسم روستایی برای منطقه مورد مطالعه تفاوت معناداری وجو دارد. از آزمون فریدمن برای اولویت بندی میزان تأثیر مولفه ها در توسعه توریسم روستایی استفاده شد که نتایج حاکی از اهمیت بالای مولفه های تبلیغات، مردم و محصول از نظر آزمودنی ها در تأثیرگذاری بر توسعه توریسم روستایی در شهرستان های آمل و بابل می باشد. در نهایت مشخص شد آمیخته ای که از ترکیب هفت مولفه مذکور تشکیل شده، با سطح معناداری 005/0 و در سطح خطای مجاز 05/0 این قابلیت را داراست تا اولاً، به خوبی بیانگر وضع موجود توریسم روستایی در منطقه بوده و دوماً باعث ارتقای سطح توسعه روستایی از طریق گسترش توریسم روستایی در منطقه مورد مطالعه باشد.

شهرستان گلپایگان و منطقه اطراف آن به دلیل قرار گرفتن در زون سنندج - سیرجان و همچنین رسوبات رودخانهای دوران چهارم زمینشناسی بیشتر شامل سنگهای دگرگونی و برونزدهای تودههای آذرین ناشی از عملکرد نیروهای درونی است. وجود این برونزدها باعث ایجاد ذخایر معدنی متنوع در این شهرستان مانند معادن سرب و روی صالح پیغمبر، سنگ چینی گدار سرخ، مرمریت کنجدجان، گچ حاج غاراو... شده است. این معادن از نظر اقتصادی برای مردم این شهرستان حائز اهمیت است و با توجه به این شرایط گلپایگان و منطقه آن از نظر پتانسیلهای معدنی قوی است و لذا میتواند نقش مؤثری در توسعه منطقهای داشته باشد. در این تحقیق سعی شده که نقش ژئومورفولوژی را به عنوان یکی از شاخههای مهم علم جغرافیا بررسی نمائیم. ژئومورفولوژی، از یک سو واحدها و فرمهایی مانند پستی و بلندیها شامل کوه، دشت... را مورد مطالعه قرار میدهد، و از سوی دیگر فرآیندهای درونی و بیرونی را که موجب تشکیل این واحدهای زمین ساختی میشود، بررسی مینماید. این واحدها که از دوران اول زمینشناسی تا عصر حاضر مدام تحت تاثیر عوامل مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی تغییر شکل دادهاند، تا به شکل امروزی خود درآمدهاند به عنوان یکی از منابع با ارزش طبیعی برای بشر محسوب میشوند و در نواحی مختلف جغرافیایی براساس خصوصیات زمینشناسی و ژئومورفولوژیکی پراکنده شدهاند. متد بررسی و تحلیل در این مقاله متکی برسیستم اطلاعات جغرافیایی و روش توصیفی میباشد که با استفاده از مشاهدات میدانی و استفاده از نقشههای زمینشناسی و توپوگرافی منطقه به تلفیق جنس رسوبات منطقه و معادن موجود براساس سطوح ارضی محدب، مقعر، مستوی بر روی نقشههای توپوگرافی میپردازیم و مشخص میکنیم که هر کدام از سطوح ارضی (محدب، مقعر، مستوی) چه نوع معادن و کانسارهایی را در خود جای دادهاند و توزیع فضایی معادن براساس سطوح ارضی چگونه است، و با تهیه نقشه فرآیندهای معدنی و کانسارسازی به ارزیابی توان محیطی منطقه میپردازیم.

فرایند تحلیل سلسله مراتبی(ای-اچ-پی) یکی از گسترده ترین ابزارهای تصمیم گیری چندمعیاره است. در فرایند مکانیابی (تعیین مکان بهینه) با استفاده از روش(ای-اچ-پی) که در نرم افزار Expert choice عملی میشود، بعد از تعیین سطوح سلسله مراتبی شامل هدف، معیارها، زیرمعیارها و گزینه ها (مکان های مورد نظر)، مقایسة زوجی بین مجموعه ها برای وزن دهی انجام میشود. در عین وزن دهی به مجموعه ها تجزیه و تحلیل سازگاری قضاوت ها صورت میگیرد که باید کمتر از 1/0 باشد. پس از وزن دهی تمامی معیارها و زیرمعیارها و گزینه ها، مقایسة کلی گزینه ها نسبت به هدف انجام و نتیجة مقایسه به صورت نموداری ظاهر میشود. برای انجام این پژوهش شهرستان بناب در جنوب استان آذربایجان شرقی در نظر گرفته شد. در این شهرستان سرانة تولید زباله های خانگی و شهری به 820 گرم (نفر/روز) میرسد. محل کنونی دفع زباله های این شهر، قره قشون واقع در جنوب این شهرستان است که از سال 1380 مورد استفاده بوده است. مطالعة کنونی با هدف مکانیابی زیست محیطی محل دفن زباله های شهری با استفاده از روش(ای-اچ-پی) و تکنیکهای سیستم اطلاعات جغرافیایی و بهره گیری از نرم افزار Expert choice انجام گرفته است. معیارها و زیرمعیارهایی از قبیل ژئومرفولوژی، زیست محیطی، هیدرواقلیم، کاربری اراضی، و وضعیت اقتصادی مورد ملاحظه قرار گرفته اند. از بین 9 مکان مجاز دفن در منطقة مورد مطالعه، مکان شمارة 4 به عنوان بهترین مکان دفن انتخاب شد و سایر گزینه ها با توجه به وزن مورد نظر در اولویت های بعدی قرار گرفتند. پژوهش حاضر بر روی منطقة بناب واقع در جنوب استان آذربایجان شرقی صورت گرفته است.

در این پژوهش آشنایی با روشهای عملی موجود و قابل استفاده در جهت فراهم آوردن شرایط آسایش و درنهایت نحوه بکاربستن آنها در نمونه های امروزی و در مناطق مختلف آب و هوایی ایران مدنظر بوده است تا به این وسیله محیطی مطلوب و با قواعد طبیعی و مطابق با زمان خود طراحی شود. فصل اول مربوط به حوزه های آب و هوایی ایران است که تقسیم بندی دکتر گنجی ، کسمایی و پهنه بندی جدید اقلیمی ایران را بیان کرده است. در فصل دوم به بررسی تحلیلی ابزار و روشهای طراحی اقلیمی در ابنیه سنتی محدوده آب وهوایی D,C.B.A پرداخته است. فصل سوم در مورد هماهنگی با اقلیم است که تدابیر طراحی منطبق با اقلیم درگروه اقلیمی ۸و۷و۶و۵و۴و۳و۲و۱ را بیان کرده است و شیوه های بکارگیری اهداف عمده طراحی اقلیمی در گروههای ۸ گانه ایران را مطرح کرده است فصل چهارم در مورد آنالیز و طراحی است که به طراحی در گروه اقلیمی ۲و بررسی لایه های طراحی در زیر گروه اقلیمی ۴-۲ ، کلیات ساختار کالبدی بنا، طراحی پلان و نمای ساختمان، محوطه سازی، جزییات خاص ساختمانی ، بررسی لایه های طراحی در زیر گروههای اقلیمی پردخته است.

امروزه امکان سنجی توسعه ی بخش های اقتصادی با استفاده از مدل های تحلیلی رواج گسترده ای یافته است. در این مقاله هدف بر آن است تا توانمندی های بخش کشاورزی استان خراسان جنوبی در جهت توسعه ی پایدار با استفاده از مدل(SWOT)؛ مشتمل بر چهار مفهوم قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدها مورد سنجش قرار گیرد. روش پژوهش بر مبنای هدف، از نوع کاربردی و بر مبنای ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. برای تعیین، وزن دهی و رتبه بندی مؤلفه های بخش کشاورزی منطقه ی مورد مطالعه از نظر مردم(کشاورزان) و150 کارشناس بخش کشاورزی استان در سازمان های مختلف با زمینه های تخصصی مختلف از جمله زراعت، باغداری، آبخیزداری، خاکشناسی، آبیاری، اقتصاد کشاورزی و... استفاده شده و نقاط مثبت و منفی کشاورزی منطقه برای رسیدن به توسعه ی پایدار شناخته شد. نتایج نشان داد که پتانسیل موجود برای گسترش بخش کشاورزی مهیا است؛ بر این اساس مهم ترین عامل در زمینه ی فرصت ها، عامل تجربه موفق اجرای طرح ساماندهی نظام خرده دهقانی با امتیاز وزنی 0.1864؛ مؤلفه عدم تناسب اعتبارات آبخیزداری به عنوان مهم ترین تهدید با امتیاز 0.2208؛ مهم ترین نقطه قوت، پتانسیل بالای تولید محصولات باغی (زرشک، زعفران، عناب، زیتون و...) با امتیاز بالای 0.1944 و مؤلفه کمبود آمار و منابع اطلاعاتی صحیح و منسجم با امتیاز وزنی 0.1716 به عنوان مهم ترین عوامل خارجی و داخلی کشاورزی استان خراسان جنوبی قلمداد می شود. همچنین کل استراتژی های ارائه شده در 26 مورد گنجانده شده، که اولویّت اول با استراتژی افزایش بهره وری از منابع آبی و تدوین الگوی کشت بر اساس ماتریس QSPM امتیاز بالای 15.6591 را کسب کرده است. استراتژی های برداشت متعارف از منابع آب استان...، برنامه ریزی درخصوص پیشگیری و کاهش اثرات خشکسالی و...، کاهش روند بیابان زایی...، ایجاد ساز و کار مناسب با معیارهای فنی و علمی... به ترتیب با کسب امتیازات 15.4242، 15.1402، 15.0706، 15.0638، در رتبه های 2 تا 5 قرار گرفته اند. همچنین استراتژی توسعه محصولات مزیّت دار زعفران و زرشک با کسب امتیاز 14.3886، در سطح جهانی می توانند شرایط پایداری را برای استان خراسان جنوبی و به ویژه مراکز روستایی منطقه در بخش کشاورزی به وجود آورند.

اتحادیه اروپا از قدیمی ترین پیمان های سیاسی در جهان است. سیاست مشترک کشاورزی، خط مشی لیدر و برنامه های مصوب توسعه روستاهای اتحادیه، برای دوره های زمانی 2006-2000 و 2013-2007 و نیز چشم انداز توسعه روستایی در2020-2013 از جمله برنامه های اجراشده و در حال اجرای کشورهای اتحادیه در چشم انداز نوین برنامه ریزی توسعه روستایی است. در مقاله حاضر، پس از آشنایی اجمالی با اتحادیه اروپا، وضعیت گذشته و موجود نظام برنامه ریزی توسعه روستایی در کشورهای عضو، چشم انداز آینده آن و همچنین، میزان تأثیرگذاری و اهمیت برنامه های توسعه کشاورزی بر فرایند برنامه ریزی توسعه روستایی بررسی می شود. مشارکت و مسئولیت مشترک، خط مشی راهبردی، تکمیل کنندگی و انسجام، رویکرد پایین به بالا و تأکید بر شبکه سازی و در نهایت، توجه ویژه به تنوع اقتصادی در نواحی روستایی مهم ترین آموزه های توسعه روستایی در برنامه های اتحادیه اروپا در قرن 21 برای ایران به شمار می روند.

در حدود 200 گنبد نمکی در جنوب کوه های زاگرس و خلیج فارس وجود دارد در بعضی از مناطق گنبدهای نمکی دارای فرو چاله های کارستی هستند. و در نتیجه ویژگی های خاصی به ساختارهای طبیعی و مورفولوژی و همچنین تاثیر بر روی کیفیت آب های سطحی و زیر زمینی منطقه دارند. هدف از این پژوهش بررسی مورفولوژی کوه نمک جهانی با استفاده از روش های میدانی، عکس های هوایی، ماهواره ای، نقشه توپوگرافی و تهیه نقشه 1:50000 زمین شناسی و سپس به بررسی و شناخت پدیده های درونی و بیرونی در شکل دهی مورفولوژی و شناخت پدیده های که محصول مشترک این دو هستند. عمده ترین پدیده کارستی در گنبد نمکی جهانی فرو چاله ها هستند. پراکندگی فرو چاله ها از طریق عکس های هوایی1:20000 و 1:40000 و مطالعات میدانی مورد مطالعه قرار گرفته است. فرو چاله ها با توجه به فرم های مختلف، عمده ترین آن ها به شکل قیفی و کاسه ای یا اشکال هندسی دایره ای و تک حفره ای یا چند حفره ای هستند. فرو چاله ها با توجه به شیب و ارتفاع، اندازه و تعداد آن ها تغییر پیدا می کند و در اکثر نقاط به صورت پراکنده وجود دارند. به نظر می رسد که نیروی های تکتونیکی در توسعه آ ن ها نقش نداشته یا کم داشته (فرو چاله های تکتونیکی بر ا ثر گسله ها به وجود آمده اند و در اطراف گسل ها وجود دارند). از دیگر پدیده های کارستی چشمه های آب شور و آب معدنی است که در داخل و اطراف این گنبدنمکی وجود دارد. کارن های شیاری، لغزش، درزهای نمکی که بعضی منشا تکتونیکی و بعضی دیگر بر اثر انحلال به وجود آمده است، غارها، گالری های انحلالی، ستون های انحلالی که به نام دودکش جن معروف هستند و .... از فرم های مهم کارستی در منطقه مورد مطالعه محسوب می شوند.

ایجاد امکانات جدید شهری، نیازمند مطالعه دقیق در زمینه نحوه استقرار صحیح آنها در مناطق مختلف یک شهر است. جهت تخصیص درست امکانات شهری، اولین نکته اساسی، انتخاب مکان بهینه با توجه به شرایط متفاوت و گاهاً متضاد است. این مسأله زمانی اهمیت مییابد که فاکتورهای بسیار مهمی مانند نجات جان انسان ها مدنظر قرار داده شوند. لذا انتخاب بهینه مراکز آتش نشانی به دلیل اهمیت جان افرادی که در معرض خطر واقع شده اند، مسأله اساسی تلقی می شود. در این مقاله با در نظر گرفتن عدم قطعیت در رابطه با کفایت اطلاعات و جامعیت استنتاجات، ابزارهایی مثل سیستم اطلاعات مکانی و چگونگی تحت کنترل درآوردن تغییرات عوارض شهری، از مدل فازی در ترکیب با فرآیند سلسله مراتبی استفاده گردیده است. در گام اول این پژوهش، عوامل مؤثر در مکانیابی ایستگاه های آتش نشانی تعیین و نقشه های معیار تهیه و آماده سازی گردید. در طول مطالعات با نظرسنجی که از کارشناسان صورت گرفت مشخص شد که این معیارها در مکانیابی ایستگاه ها تأثیر متفاوتی دارند. لذا بایستی بر اساس تأثیر و اهمیت آنها به معیارها وزنی متفاوت داد. برای وزندهی معیارهای فوق از بین روش های مختلف وزندهی، روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و نرم افزار Export choiceمورد استفاده قرار گرفتند. پس از جمع آوری نظرات کارشناسان و به منظور جلوگیری از ورود برخی نظرات احتمالی غیر کارشناسی، مقادیر سازگاری قضاوت ها، محاسبه گردید و پس از قابل قبول واقع شدن مقادیر CR، از این اوزان جهت بررسی های بعدی استفاده گردید. در گام بعدی به منظور ارزش گذاری لایه ها، از منطق فازی استفاده شد و لایه های آماده شده، توسط توابع عضویت گوناگون که تعداد و نوع آنها بر اساس نظر کارشناسان انتخاب می گردد، فازی شدند. در انتها جهت تلفیق معیارهای فازی شده با توابع عضویت فازی و وزن های به دست آمده با روش AHP، روش ترکیب خطی وزندار (WLC) مورد استفاده قرار گرفت و پهنه های مناسب جهت احداث ایستگاه های آتش نشانی شناسایی و مشخص شدند. صرف تکیه بر نتایج این نقشه، عملاً نمی تواند کارایی لازم را جهت مکانیابی بهینه ایستگاه های آتش نشانی داشته باشد. بنابراین، در گام نهایی پس از ایجاد شبکه شهری، شعاع عملکردی استاندارد ایستگاه های موجود به کمک تحلیل شبکه در محیط GIS تعیین شد. سپس با نظر کارشناسانه، در خارج از شعاع عملکردی این ایستگاه ها و در فاصله مناسبی از آنها، مکان های پیشنهادی که امتیاز بالایی برای استقرار ایستگاه داشتند و کل ناحیه را در زمان استاندارد تحت پوشش قرار می دادند، تعیین شدند. این پژوهش سعی داشته است کارایی به کارگیری تلفیقی منطق ارزش گذاری لایه ها را با مدل AHP در محیط GIS نشان دهد. مدل ترکیبی به کار رفته از توانایی بالایی برخودار است و این قابلیت را دارد که با تغییرات نسبی، برای اهداف مختلف (انتخاب مکان بهینه یک سایت) و در شرایط گوناگون مکانی به کار رود.

مخروط های افکنه به علت حاصلخیزی و امکان دسترسی به منابع سطحی و زیر زمینی در محدوده آنها – از نظر زراعی و سکونتگاهی مورد توجه ژئومرفولوژیست ها هستند . به همین جهت بررسی فرایند پیدایش و روند تغییرات آنها اهمیت بسیار دارد . در این پژوهش سعی شده است تا داده های مرفومتریک و ژئومتریک که از طریق اندازه گیریهای میدانی – عکس های هوایی و تصاویر ماهوارهای – نقشه برداریهای زمینی و اندازه گیریهای طریق اندازه گیریهای میدانی – عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای – نقشه برداری های زمینی و اندازه گیری های کارتوگرافیک در محدوده مورد مطالعه ( حوضه گاماسیاب در غرب کشور ) حاصل شده اند . مورد بررسی آماری و ریاضی قرار گرفته و استنباط های ژئومرفولوژیکی از آنها انجام گیرد . نتایج این بررسی نشان می دهد که اولا روابط ارائه شده از سوی پژوهشگران بین المللی نظیر بول درباره وجود همبستگی بین مساحت حوضه آبگیر مخروط های افکنه با مساحت مخروطه ها در منطقه مورد مطالعه نیز صادق است . ثانیا بررسیهای آماری – تغییرات طولی و گستردگی مخروط های افکنه را بر اثر فعالیت های زمین ساختی آشکار ساخت و ثالثا تاثیر جنس مواد در حوضه های آبگیر مخروط ها ( مواد آهکی ) را بر ابعاد و شکل مخروط های افکنه نشان داد .

با توجه به تاثیر دما در شرایط اقلیمی هر منطقه و اهمیت پیش بینی آن در برنامه ریزی های محیطی، استفاده از روش های دقیق تر آماری برای مطالعه تغییر و پیش بینی عناصری مثل دما، کاربرد وسیعی پیدا کرده است. یکی از روش های مذکور کاربست مدل سری زمانی هالت - وینترز است. با توجه به هدف پیش بینی که تخمین مقادیر کرانگین دمای اصفهان برای 10 سال آتی در بازه 2006 تا 2015 بوده است، ابتدا با توجه به تعداد داده های موجود از هر یک از سری ها که 55 عدد (بازه زمانی داده ها 1951 تا 2005 میلادی بوده است) بود، روش های مختلف پیش بینی سری زمانی مورد آزمون قرار گرفت. از میان روش های مذکور فقط مدل سری زمانی هالت - وینترز قابلیت پیش بینی اعداد منفی سری حداقل مطلق دماهای به ثبت رسیده سالانه اصفهان را داشت. پس از بررسی و آزمون مدل ها و درنظر گرفتن شاخص های ارزیابی، دقت و صحت مدل بار دیگر ثابت شد که مدل هالت - وینترز نتایج بسیار بهتری نسبت به سایر مدل ها ارایه می کند و به این علت به عنوان مدل مطالعاتی برای پیش بینی مقادیر 10 سال آتی دماهای مطلق حداقل و حداکثر اصفهان انتخاب گردید. این مطالعه نشان داد که بهترین مدل برای پیش بینی آتی دماهای مطلق حداقل و حداکثر اصفهان، مدل هالت - وینترز است.

بسیاری از مسایل مهم جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، اساسا روش شناسانه اند.موضوعات روش شناختی در ابتدا در دهه 50 و 60 با تحول رفتارگرایی در علوم سیاسی و روابط بین الملل، به جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک نیز وارد شد و بسیاری از پژوهشگران جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، تلاش کردند تا روش های علمی را در جغرافیای سیاسی به کار بگیرند. این امر واکنش مدافعان رهیافت های سنتی یا کلاسیک را موجب شد. در نتیجه، روش های دیگر ملهم از علم یا اثبات گرایی، مانند انتخاب عقلی و تجزیه و تحلیل ساختاری، توسعه یافت. این امر به نوبه خود روش های دیگر فرااثبات گرایی و از جمله نظریه های انتقادی و پسامدرنیسم را سبب گردید. این تحقیق تقسیم اساسی بین دو گروه از محققان روش های اثباتی و فرااثباتی را مورد مطالعه قرار داده است: 1- آن دسته از پژوهشگران جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک که معتقدند روش پوزیتیویستی می تواند برای تشریح علمی جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک به کار رود؛ و 2- آن دسته از پژوهشگران جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک که تصور می کنند این امر ناشدنی است و آنچه در پژوهش های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک می توان بدان دست یافت. از لحاظ پژوهشی، تفسیر پدیده ها در قالب روش ه ای فرااثبات گرایی است. از این رو تحقیق حاضر صرفا به ماهیت و جایگاه این روش ها در مطالعات جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک پرداخته است و قصد سوق دادن پژوهشگران و اندیشمندان این رشته را به سوی روش خاصی مدنظر قرار نداده است. بلکه هدف اصلی این است که اگر در تحقیقی از روش اثباتی یا فرااثباتی استفاده شده است، پژوهشگر باید از چه اصول و معیارهایی پیروی کند تا مطالعه ای روشمند انجام داده باشد.

ه‍دف‌ پ‍ژوه‍ش‌: ش‍ن‍اس‍ائ‍ی‌ چ‍ه‍ار روش‌ طب‍ق‍ه‌ب‍ن‍دی‌ اق‍ل‍ی‍م‍ی‌ و ب‍ررس‍ی‌ ت‍وان‍م‍ن‍دی‌ ه‍ای‌ ه‍ری‍ک‌ از آن‍ه‍ا در ت‍ش‍خ‍ی‍ص‌ اق‍ل‍ی‍م‌ ای‍س‍ت‍گ‍اه‍ه‍ای‌ و ارزی‍اب‍ی‌ ای‍ن‌ روش‍ه‍ا ب‍ا ی‍ک‍س‍ری‌ اطلاع‍ات‌ ه‍م‍س‍ان‌ در ن‍رم‌اف‍زار رای‍ان‍ه‌ و ن‍ت‍ای‍ج‌ ح‍اص‍ل‌ از آن‌ اس‍ت‌ روش‌ ن‍م‍ون‍ه‌گ‍ی‍ری‌: ۵۰ ای‍س‍ت‍گ‍اه‌ ک‍ل‍ی‍م‍ات‍ول‍وژی‌ و س‍ی‍ن‍پ‍وت‍ی‍ک‌ ک‍ش‍ور ک‍ه‌ داری‌ آم‍ار ح‍دود ۳۰ س‍ال‍ه‌ ب‍وده‌ و پ‍راک‍ن‍ش‌ م‍ن‍اس‍ب‍ی‌ درس‍طح‌ ای‍ران‌ داش‍ت‍ه‌ان‍د، ب‍رای‌ پ‍ژوه‍ش‌ ان‍ت‍خ‍اب‌ و ب‍رخ‍ی‌ از ع‍ن‍اص‍ر اق‍ل‍ی‍م‍ی‌ ه‍ر ای‍س‍ت‍گ‍اه‌ اس‍ت‍ف‍اده‌ گ‍ردی‍د روش‌ پ‍ژوه‍ش‌: ب‍ا ش‍ن‍اس‍ائ‍ی‌ گ‍ردش‌ اطلاع‍ات‌ ه‍ری‍ک‌ از ای‍ن‌ روش‍ه‍ا و داده‌ه‍ای‌ اول‍ی‍ه‌ م‍ورد ن‍ی‍از، ب‍طور دس‍ت‍ی‌ و رای‍ان‍ه‌ای‌ اق‍ل‍ی‍م‌ چ‍ن‍دی‍ن‌ ای‍س‍ت‍گ‍اه‌ م‍ح‍اس‍ب‍ه‌ و ج‍ه‍ت‌ ت‍س‍ری‍ع‌ در م‍ح‍اس‍ب‍ه‌ و ارزش‍ی‍اب‍ی‌ آن‍ه‍ا، ی‍ک‌ ن‍رم‌اف‍زار طراح‍ی‌ گ‍ردی‍د طرح‌ پ‍ژوه‍ش‌: م‍ش‍ک‍لات‌ اج‍رائ‍ی‌ و ت‍ش‍خ‍ی‍ص‌ اق‍ل‍ی‍م‍ی‌ روش‍ه‍ای‌ س‍ن‍ت‍ی‌ ن‍ی‍از ب‍ه‌ ی‍ک‌ ت‍ح‍ول‌ و ب‍ازن‍گ‍ری‌ در ج‍واب‍گ‍وی‍ی‌ ک‍ام‍ل‌ درای‍ن‌ زم‍ی‍ن‍ه‌ دارد و ی‍اف‍ت‍ن‌ ج‍ای‍گ‍اه‌ م‍دل‍ه‍ای‌ ری‍اض‍ی‌ و رای‍ان‍ه‌ای‌ درای‍ن‌ پ‍ژوه‍ش‌ م‍دن‍ظر م‍ی‌ب‍اش‍د ن‍ت‍ی‍ج‍ه‌گ‍ی‍ری‌ ک‍ل‍ی‌: ب‍اوج‍ود آس‍ان‌ ب‍ودن‌ روش‌ دوم‍ارت‍ن‌ و ک‍وپ‍ن‌، ب‍رای‌ ری‍زپ‍ه‍ن‍ه‌ ب‍ن‍دی‌ اق‍ل‍ی‍م‍ی‌ روش‌ ت‍ح‍ل‍ی‍ل‌ ع‍ام‍ل‍ی‌ و ل‍ی‍ت‍ی‍ن‌ اس‍ک‍ی‌ ب‍ه‍ت‍ر ج‍واب‍گ‍و ه‍س‍ت‍ن‍د. اس‍ت‍ف‍اده‌ از روش‌ ت‍ح‍ل‍ی‍ل‌ ع‍ام‍ل‍ی‌ ب‍دل‍ی‍ل‌ ت‍ع‍ری‍ف‌ م‍ع‍ی‍ار ت‍وس‍ط خ‍ود م‍ح‍ق‍ق‌، ن‍ی‍از ب‍ه‌ م‍ه‍ارت‌ رای‍ان‍ه‌ای‌ و اق‍ل‍ی‍م‍ی‌ ب‍ی‍ش‌ از روش‍ه‍ای‌ دی‍گ‍ر اس‍ت‌، روش‌ ک‍وپ‍ن‌ ب‍رای‌ واس‍طه‌ی‍اب‍ی‌ ن‍ت‍ای‍ج‌ در‎GIS‬ ن‍ی‍از ب‍ه‌ ی‍ک‌ اص‍لاح‌ دارد. ب‍رخ‍ی‌ از اص‍لاح‍ات‌ م‍ورد ن‍ی‍از ه‍ری‍ک‌ از روش‍ه‍ا درای‍ن‌ پ‍ژوه‍ش‌ آورده‌ ش‍ده‌ اس‍ت‌

فرآیند قلمروسازی کشورهای ساحلی در خلیج فارس به طور رسمی و قانونی و از نظر تدوین مربوط به آن به سالهای بعد از تشکیل اولین کنفرانس حقوق دریاها (1930، لاهه) بر می گردد؛ به طوری که در ایران اولین قانون راجع به تعیین حدود آبهای ساحلی و منطقه نظارت در سال 1313 ش. (1934 م.) صورت گرفت. متعاقب انتشار اعلامیه ترومن مبنی بر صلاحیت کشورهای ساحلی بر اکتشاف و استخراج منابع بستر و زیر بستر فلات قاره، کشورهای ساحلی خلیج فارس نیز به فکر محسوب می شود، در نتیجه کشورها می باید مرز فلات قاره خود را با یکدیگر تحدید می کردند. از سال 1965 تاکنون (نوامبر 2007 م.)، 12 قطعه مرزی در خلیج فارس تعیین و تحدید شده و چندین قطعه مرزی هنوز مورد توافق و تحدید قرار نگرفته است.هدف اصلی این مقاله، بررسی فرآیند قلمروسازی کشورهای ساحلی در خلیج فارس است. در مقالات و کتابهایی که تاکنون منتشر شده است، توجه عمدتا معطوف به وضعیت حقوقی ایران بوده و در نتیجه ادعاهای حقوقی کشورهای جنوبی خلیج فارس و مشخص کردن آنها روی نقشه مورد غفلت قرار گرفته است. در این مقاله سعی شده است تا سرحد امکان این نقص برطرف شود و بویژه به ادعاهای قلمروسازی کشورها و توافقاتی که بعد از آخرین کنوانسیون حقوق دریاها (1982م.) میان کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس برای تعیین مرز دریایی صورت گرفته، توجه شود.

اکنون ثابت شده است که رسیدن به توسعة پایدار، مستلزم هماهنگ شدن اقتصاد با سیاستهای محیطی بویژه از طریق کاربرد تکنیکهای اقتصادی در ارزیابی پروژه ها و سیاستها می باشد (ا.ای.سی.دی، 1995، ص3). کنترل اثر گلخانه ای یکی از سیاستهای محیطی بمنظور جلوگیری از تغییر اقلیم و گرم شدن جهان بشمار می رود؛ ولی این کار هزینه های قابل توجهی را می طلبد و فوایدی را هم به همراه دارد که بررسی آنها مستلزم کاربرد تکنیکهایی چند می باشد. در این مقاله با استفاده از اسناد علمی معتبر، به تحلیل چند مدل هزینه- فایده پرداخته و به این نتیجه می رسیم که مدلهای مورد بحث در برآورد هزینه های کنترل اثر گلخانه ای دارای کارائی کافی نمی باشند، اما برآورد فواید، بنا به مسائلی که برشمرده می شود، کار بسیار مشکلی است. نتیجة دیگر آن است که گرچه تحلیلهای هزینه فایده، اثر هزینه ها بر کنترل گازهای گلخانه ای را مشخص می نماید، اما هنوز مسائل مهم دیگری در رابطه با اثر گلخانه ای سوختهای فسیلی بر محیط بجای می ماند که بعنوان زمینه های تحقیقاتی پیشنهاد خواهد شد.

"پلایای گاوخونی به عنوان یک میراث و بایگانی کواترنر در ایران وقوع حوادث اقلیمی محیطی را به صور گوناگون در بستر خود به تصویر کشانیده و از جایگاه خاصی در میان قلمروهای ژئومورفولوژیکی ایران برخوردار می باشد. به عبارت دیگر در ایران قلمرو کواترنر تنوع اشکال مورفیک دیرینه نشان از حاکمیت فازهای مختلف سرد و گرم اقلیمی کواترنر تغییر بیلان ماده و انرژی در سطوح مختلف ژئومورفیک دارند. متد بررسی و تحلیل در این مقاله متکی به سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور می باشد. لذا تکنیک های به کار رفته در جریان تحقیق عبارتند از: عملیات ورود و تبدیل فرمت باندهای سنجنده ETM+ بررسی آماری باندها تصحیح هندسی تصاویر عملیات موزائیک انطباق و هموارسازی تصاویر تهیه منحنی های طیفی قلمروها و فرم ها انتخاب بهترین ترکیب باندی آنالیز مولفه های اصلی ادغام اطلاعات سنجنده ETM+ لندست هفت با یکدیگر به کارگیری عملیات متعدد بارزسازی ضمنا در بخش سیستم اطلاعات جغرافیایی نیز از عملیاتی چون تهیه لایه های متعددی از قبیل لایه آبراهه لایه طیف های ارتفاعی لایه شیب مدل رقومی ارتفاعی و نیز استخراج قلمروها و لایه های موضوعی ژئومورفولوژی استفاده گردید. در ارتباط با توانمندی سنجش از دور و GIS در شناسایی قلمروهای دیرینه ژئومورفیک گذشته گاوخونی باید اذعان نمود که در این تحقیق با به کارگیری یک مدل ابداعی قلمرو گاوخونی در چهار فاز مختلف پیشروی و پسروی بازسازی گردید. پس از شناسایی و تفکیک قلمروها عملیات تطابق فرم های ژئومورفیک دیرینه از جمله دلتاها و تراس های دریاچه ای در پیرامون فازهای گذشته صورت گرفت و نقشه های زمین ریخت شناسی موضوعی تهیه گردید. این روش برای اولین بار در قلمرو پلایای گاوخونی به کار رفته است و به عنوان روشی قابل اعتماد در جهت بررسی سایر کویرهای ایران پیشنهاد می گردد."

سن معمولی گندم یکی از آفات اصلی گندم و از مهم ترین مسائل گیاه پزشکی ایران است. در این پژوهش، رابطة بین ویژگی های دما (کمینه، بیشینه، متوسط، تعداد روزهای یخبندان و مجموع واحدهای گرمایی)، میزان بارش و شرایط خشک سالی- ترسالی با تاریخ های آغاز ریزش در شهرستان اصفهان در طول سال های زراعی 1378- 1379 تا 1388- 1389 مطالعه شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد تاریخ آغاز ریزش آفت سن به شرایط اقلیمی پیش از ریزش آفت به ویژه در فصل زمستان بستگی دارد. در سال هایی که دمای فصل پاییز و زمستان بالاتر از میانگین و مقادیر شاخص بارش استاندارددر فصل های پاییز و زمستان شرایط نرمال بارش را نشان می دهد، ریزش آفت زودتر اتفاق افتاده است. نتایج تحلیل همبستگی بین تعداد روزهای یخبندان سالیانه، فصلی، آستانه های مختلف یخبندان، کمینه، بیشینه و میانگین دما با تاریخ های آغاز ریزش آفت نشان می دهد بین کمینه دمای پاییز و زمستان با تاریخ های آغاز ریزش آفت سن گندم همبستگی معکوس، قوی و معنادار در سطح احتمال 99 درصد وجود دارد. همچنین، بین تعداد روزهای یخبندان با تاریخ آغاز ریزش آفت همبستگی مستقیم مثبت، قوی و معنادار در سطح احتمال 99 درصد وجود دارد. کمینه، بیشینه و میانگین دما در دهة ا ول اسفند دارای رابطة معنادار و منفی و تعداد روزهای یخبندان دارای رابطة مثبت و معنادار در سطح احتمال 99 درصد است. ضریب تعیین (R2) نشان می دهد حدود 97 درصد تغییرات متغیر وابسته (تاریخ ریزش آفت) به متغیرهای مستقل کمینه و بیشینة دما، مجموع بارش در دورة سرد سال (پاییز و زمستان) و تعداد یخبندان های سالیانه وابسته است که اهمیت این عناصر را در پیش بینی تاریخ های ریزش در مدل رگرسیون نشان می دهد.