درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۵٬۷۰۱ تا ۱۵٬۷۲۰ مورد از کل ۳۳٬۸۵۰ مورد.
۱۵۷۰۱.

تحلیلی بر میزان آسیب پذیری شبکه ی خطوط انتقال نیروی استان خراسان رضوی در برابر زلزله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ششم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 15-26

کلیدواژه‌ها: آسیب پذیری استان خراسان رضوی خطوط انتقال نیرو زلزله فازی گاما

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۳ تعداد دانلود : ۵۲۳
زلزله ازجمله مخاطرات طبیعی است که وقوع آن اغلب خسارات و تلفات زیادی برای انسان به دنبال داشته است. ایران کشوری زلزله خیز است و استان خراسان رضوی یکی از آسیب پذیرترین استان های کشور می باشد. به طوری که 71 درصد از مساحت این استان در پهنه های با خطر متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرارگرفته است. یکی از بخش های مهمی که در اثر وقوع زلزله آسیب پذیری بالایی دارد، شبکه خطوط انتقال نیرو می باشد. در این تحقیق آسیب پذیری شبکه خطوط انتقال نیروی استان خراسان رضوی در برابر زلزله مورد ارزیابی قرار می گیرد . تحقیق حاضر ازنظر هدف کاربردی و روش تحقیق پژوهش توصیفی - تحلیلی است. پارامترهای مؤثر برای این تحقیق شامل نزدیکی به خط گسل ، ساختار زمین شناسی، شیب زمین، تراکم جمعیت مناطق شهری و روستایی، فاصله از خطوط ارتباطی انتخاب شدند. برای تهیه نقشه میزان آسیب پذیری ابتدا معیارهای شناسایی شده با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی شدند سپس از روش فازی برای پهنه بندی آسیب پذیری زلزله استفاده شد . نتایج تحقیق حاکی از آن است که بیشترین آسیب پذیری استان خراسان رضوی در برابر زلزله در نواحی جنوب شرقی واقع شده است. بررسی وضعیت آسیب پذیری شبکه ی خطوط انتقال نیرو نشان می دهد که آسیب پذیری خطوط انتقال برق فشارقوی استان خراسان رضوی نسبتاً زیاد می باشد و بیشترین آسیب پذیری خطوط مذکور در نواحی جنوب شرقی استان قرار دارد. آسیب پذیری خطوط انتقال نفت نشان می دهد که 12.61 درصد این خطوط در پهنه ی با آسیب پذیری خیلی زیاد قرار دارند. در خطوط انتقال گاز نیز 64.62 درصد این خطوط در پهنه ی با آسیب پذیری کم و خیلی کم و آسیب پذیری متوسط قرار دارد. به طورکلی بیشترین میزان آسیب پذیری در خطوط برق فشارقوی قرار دارد و 44.47 درصد این خطوط در پهنه های با آسیب پذیری خیلی زیاد و آسیب پذیری زیاد قرار دارد.
۱۵۷۰۲.

تحلیل اثر وام های کمیته امداد امام خمینی بر اشتغال پایدار روستاییان مورد: شهرستان مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۹) 129-150

کلیدواژه‌ها: اعتبارات خرد کمیته امداد اشتغال پایدار تثبیت جمعیت شهرستان مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۵۳۲
کمیته امداد یکی از نهادهای عمومی غیردولتی است که توانسته نقش مؤثری در ایجاد تحرک، حمایت، شکل گیری و کمک مالی برای فعالیتهای تجاری کارآفرینانه سودمند برای فقرا داشته و در شکل گیری اشتغال زایی افراد اجتماعی تأثیر گذار باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش انجام آن اسنادی- پیمایشی است. برای عملیاتی سازی مطالعه، شهرستان مشهد به عنوان منطقه موردمطالعه انتخاب گردید. حجم نمونه با خطای 07/0 درصد معادل 126 نفر تعیین گردید. بر اساس چارچوب نظری، اشتغال پایدار در 6 سطح بهبود وضعیت اقتصادی و درآمد، توانمند سازی، کیفیت اشتغال، کیفیت محیطی اشتغال، سرمایه گذاری و تثبیت جمعیت با 35 گویه و مدیریت پروژه با 16 گویه در قالب طیف لیکرت و وام کمیته امداد با 3 گویه با مقیاس فاصله ای کمی گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون، تی دو نمونه مستقل و تحلیل عاملی تأییدی) در نرم افزار SPSS و برای رتبه بندی روستاها از لحاظ اشتغال پایدار و مدیریت پروژه از مدل waspas استفاده شده است (وزن دهی مورد استفاده در مدل آنتروپی است) و برای نمایش رتبه به دست آمده از مدل waspas از نرم افزار Arc GIS استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین مدیریت پروژه و اشتغال پایدار رابطه ای مستقیم با شدتی قوی وجود دارد و بر اساس الویت بندی انجام شده توسط تحلیل waspas روستاهای نزدیک شهر و نزدیک راه ارتباطی در اولویت قرار می گیرند همچنین نتایج همبستگی نشان داد که بین رتبه مدیریت پروژه و رتبه اشتغال پایدار رابطه ای مستقیم با شدتی قوی وجود دارد. بنابراین پیشنهاد می گردد که کمیته امداد نظارتی همیشگی و درست در انواع مدیریت پروژه وام و اعتبارات خرد داشته باشد.
۱۵۷۰۳.

بررسی و تحلیل مقالات نشریه جغرافیا و برنامه ریزی طی سال های 1394-1396 در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶۸ 307-323

کلیدواژه‌ها: علم سنجی نمایه استنادی علوم جهان اسلام نشریه جغرافیا و برنامه ریزی تولیدات علمی هم تالیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۴۳۸
گسترش روزافزون تعداد و شمارگان نشریه های علمی از یک سو و استقبال، استفاده و وابستگی وسیع جامعه علمی به آن ها از سویی دیگر، بررسی کمی و کیفی نشریه های ادواری را به یکی از مهم ترین مسایل ارزیابی این نوع منابع تبدیل کرده است. این پژوهش با هدف ارزیابی و سنجش تولیدات علمی نویسندگان نشریه جغرافیا و برنامه ریزی در سال های 1394-1396 صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد که در این سه سال 186 مقاله به چاپ رسیده است. حدود 55 درصد مقالات توسط اعضای هیات علمی دانشگاه ها و با مشارکت و همکاری گروهی انجام شده است. یافته ها نشان می دهد میانگین ضریب مشارکت در این سه سال 59/0 بوده است که نشان دهنده میزان همکاری گروهی بین نویسندگان این نشریه می باشد. همچنین تعداد 97 مقاله با مشارکت نویسندگان همکار از یک دانشگاه تالیف شده و در 69 مقاله، نویسندگانی از دانشگاه های مختلف همکاری نمودند و این نشان می دهد نویسندگان این نشریه بیشتر به مشارکت درون موسسه ای گرایش دارند. دانشگاه تبریز، دانشگاه تهران و دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه پیام نور بیشترین همکاری را در تولید مقاله این نشریه دارند.
۱۵۷۰۴.

شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر تصادفات جاده ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲۷ 123 - 142

کلیدواژه‌ها: تصادف جاده عوامل انسان عوامل وسیله عوامل جاده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۱ تعداد دانلود : ۵۱۳
از زمان ساخت اولین اتومبیل، شاید هیچ وقت این تصور وجود نداشت که این وسیله، به جای استفاده بهینه در جهت سرعت بخشیدن به آمدوشدها، بلای جان آدمیان شود. در کشور ما نیز تصادفات جاده ای به صورت یک دغدغه فراگیر مطرح می باشد، با لحاظ این مسائل هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر تصادفات جاده ای بر اساس نظرات خبرگان راهنمایی و رانندگی ناجا می باشد. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوا و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف که تا رسیدن به اشباع داده ها ادامه داشته، انجام شده است. مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار 8 NVIVO جمع بندی و شاخص سازی شده است. نتایج نشان می دهد که از مجموع (۵۵) زیرمفهوم شناسایی و اولویت بندی شده، (۱۷) زیرمفهوم مربوط به مضمون عوامل انسانی، (۱۶) زیرمفهوم مربوط به مضمون عوامل راه، (۱۳) زیرمفهوم مربوط به مضمون عوامل وسیله و (۹) زیرمفهوم مربوط به عوامل محیط می باشند.
۱۵۷۰۵.

گردشگری بازتابی از زیست جهان شهری در دنیای مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۶ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 95 - 110

کلیدواژه‌ها: مدرنیسم ازخودبیگانگی لوگوس- اروس کالای شدن گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۶۸۶
فرض بنیادین گردشگری به مثابه پدیده ای در زندگی شهری و برگرفته از نظم های مدرن در طی چند دهه اخیر رشد چشمگیری یافته است. توسعه نظریه ها در این زمینه به حدی قابل توجه بوده است که نظریه پردازان این حوزه، تئوری های موجود را رقیبی قدرتمند برای بنیان های کلاسیک نظریه های علوم اجتماعی در شناخت امر اجتماعی ارزیابی می کنند. مقاله حاضر از نوع مقالات مروری است. نوع تحقیق نظری است که با استفاده از روش اسنادی، به ارزیابی مفاهیم اصلی و جاافتاده اندیشه اجتماعی  در متون مربوط به گردشگری پرداخته است. یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد، گردشگری صرفاً در پرتو نظام مدرنیته و زایش های مثبت و منفی و یا وجوه تاریک و روشن آن در زندگی شهرنشینان قابل تبیین است. از یک سو زایش اجتماعی گردشگری جاذبه مدرنیته است؛ لذا ظهور گردشگر با بالندگی شرایط مدرنیته و مظاهرش همچون تعطیلات سازی، سبک زندگیِ شهری مبتنی بر جدایی کار از اوقات فراغت، جهانی شدن، ارضای اروس به واسطه نهادهای نظم شهری، مصرف، ارضای کنجکاوی در فضای دور از شهر و اگزوتیسم مصادف است؛ از سوی دیگر، گردشگری نوعی فرار ازخودبیگانگیِ مدرنیته، رهایی از نظم لوگوسی، زیست افسون زدوده شهری و کشف اصالت و خود اصیل در جهان غیرشهری درک می شود.
۱۵۷۰۶.

کشاورزی اجتماع پشتیبان (CSA) استراتژی نیل به پایداری تولید

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۴ 137 - 148

کلیدواژه‌ها: کشاورزی اجتماع پشتیبان (CSA) چالش کشاورزی ارگانیک توسعه پایدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۳۲۵
افزایش شناخت نسبت به اثرات منفی بازسازی اقتصادی بر رفاه اجتماعی و محیط زیست در سطح جهانی، نگرانی نسبت به خطرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی نسبت به سیستم جهانی غذا موجب جلب توجه متخصصان و عموم مردم نسبت به پایداری و امنیت غذایی گردیده است. اگرچه بهترین راه رسیدن به توسعه سیستم های غذایی هنوز یک معماست اما کشاورزی اجتماع پشتیبان یکی از اشکال کشاورزی جایگزین است که به عنوان یک استراتژی بازاریابی مستقیم برای تولیدکنندگان کوچک و به عنوان راهی برای توسعه روابط مثبت بین تولیدکنندگان کوچک و به عنوان راهی برای توسعه روابط مثبت بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان تبلیغ شده است. در واقع CSA یک رهیافت منحصر به فرد است که به دنبال ساختاردهی مجدد ماهیت خرید و فروش کالاهای کشاورزی با ایجاد اتحاد بین کشاورزان و مصرف کنندگان است که در این مقاله با استناد به منابع و مقالات موجود در این زمینه مطالعاتی به بررسی مزایا و معایب و نیز چالش های این رهیافت پرداخته است.
۱۵۷۰۷.

بررسی نقش مراسم و آیین های معنوی و مذهبی در رونق گردشگری مذهبی( محرم) مورد مطالعه :( مراسم نخل گردانی در استان یزد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۴ 112 - 147

کلیدواژه‌ها: نخل گردانی گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۴۳۲
: گردشگری مذهبی، نوع معنوی از گونه های گردشگری می باشد که توانسته در عصر حاضر توجه جوامع را پیش از پیش به خود معطوف سازد . آیین ها و مراسم مذهبی و معنوی با توجه به ماهیت معنوی که دارند موجب ایجاد حس دلبستگی و تعلق خاطر در میان مردم و گردشگران می شوند و همین امر موجب رونق گردشگری مذهبی در ایران می گردد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی به بررسی و معرفی نقش ایین ها و مراسم مذهبی و معنوی نخل گردانی در استان یزد می پردازد. روش گردآوری اطلاعات بصورت مطالعات اسنادیی- کتابخانه ای و میدانی می باشد. نتایج حاکی از ان است که در ایران مراسم و آیین های مذهبی و معنوی موجب حس تعلق خاطر و دلبستگی در میان گردشگران شده است و همین امر موجب ارتقاء گردشگری مذهبی در کشور می شود.در ضمن تاثیر گردشگری مذهبی برکشور شامل داشتن جامعه ی سالم و پایدار است که ارتباط تنگاتنگی با ارتقاء سطح کیفی و کمی برگزاری مراسم و ایین ها دارد که افزایش میزان گردشگران را نیز بدنبال خواهد داشت .
۱۵۷۰۸.

تحلیل وضعیت توزیع خدمات و جمعیت در مناطق روستایی استان ایلام با استفاده از ضریب جینی و منحنی لورنز

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵ 17 - 30

کلیدواژه‌ها: خدمات جمعیت مناطق روستایی ضریب جینی منحنی لورنز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۳۵۴
نحوه پراکنش خدمات روستایی نشانگر میزان رشد و توسعه یافتگی مناطق روستایی و بالطبع نحوه نگرش به ساز و کارهای برنامه ریزی غیرمتمرکز در سطح کشور می باشد. در پراکنش خدمات روستایی در مراحل اولیه توسعه یافتگی، توجه به شاخص های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی حائز اهمیت بسیاری است. سنجش و ارزیابی نحوه توزیع موضوعات و عوامل مؤثر در توسعه و درجه برابری یا نابرابری در توزیع یکی از روش های شناسایی وضعیت جامعه و سطح توسعه آن است. پژوهش حاضر در پی آن است که به بررسی ارتباط بین پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در نواحی روستایی بپردازد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، روستاهای استان ایلام می باشند. داده های مورد نیاز از نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 و 1395 استان ایلام به دست آمده است و با استفاده از شاخص یا ضریب جینی و منحنی لورنز به مقایسه ی وضعیت توزیع خدمات با توجه به جمعیت در مناطق روستایی استان پرداخته شده و مورد تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهد که که در سال 1395 برابری بیشتری در توزیع خدمات با توجه به جمعیت در مناطق روستایی استان وجود داشته است و در سال 1390 برعکس( نابرابری در توزیع خدمات).
۱۵۷۰۹.

بررسی نقش مسکن پایدار روستایی بر مولفه های احساس امنیت خانوارهای روستایی مطالعه موردی:دهستان خرقان غربی، شهرستان آوج

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵ 233 - 248

کلیدواژه‌ها: مسکن روستایی مسکن پایدار احساس امنیت دهستان خرقان غربی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۴۱۶
عدم وجود امنیت و به تبع آن ، عدم احساس امنیت در روستاها ، باعث بروز ناهنجاری هایی مثل مهاجرت آنان به شهرها، حاشیه نشینی و ایجاد حالت انفعال در مردم، از بین رفتن خلاقیت ها ، بروز بی تفاوتی ها و رفتارهای مبتنی بر بی اعتمادی ، خدشه دار شدن امنیت گردد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش مسکن پایدار روستایی در احساس امنیت خانوارهای روستایی، مطالعه موردی:دهستان خرقان غربی، شهرستان آوج طراحی و اجرا شد. پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی(مشاهده و پرسشنامه) وجامعه آماری تحقیق حاضر خانوارهای دهستان خرقان غربی واقع در شهرستان آوج می باشد. این دهستان در سرشماری سال 1395 دارای9 روستای دارای سکنه و 2699 نفر جمعیت و 933 خانوار می باشد. از بین این 9 روستا براساس نمونه گیری قضاوتی 3 روستا انتخاب و به منظور نمونه گیری از روش نمونه گیری مرحله ای طبقه بندی شده و روش قرعه کشی استفاده شد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 182 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شد. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و توزیع فراوانی) و آماری استنباطی در محیط نرم افزار spss صورت گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که بین شاخص های مورد نظر برای احساس امنیت خانوار شاخص های احساس امنیت جانی، مالی و کالبدی بر روی آنها مسکن پایدار تاثیر مثبت و معناداری دارد و مسکن پایدار با شاخص های احساس امنیت اجتماعی و زیست محیطی رابطه معناداری ندارد. همچنین نتایج نشان دهنده آن بود که از بین شاخص ها، مسکن پایدار بر روی شاخص احساس امنیت مالی دارای بیشترین تاثیر بوده به گونه ای که 4/70 درصد از واریانس متغیر احساس امنیت مالی توسط متغیر مسکن پایدار مورد تببین قرار می گیرد.
۱۵۷۱۰.

نقش مناطق حفاظت شده در توسعه اکوتوریسم (مطالعه موردی پناهگاه حیات وحش میانکاله با استفاده از مدل SWOT)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵ 369 - 387

کلیدواژه‌ها: اکوتوریسم مناطق حفاظت شده پناهگاه حیات وحش میانکاله مدل SWOT

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۳۵۱
چشم اندازهای طبیعی از کانون ها و جاذبه های توریست پذیر است، اهمیت دادن به آنها در حفاظت از محیط زیست به منظور دستیابی به توسعه پایدار امری ضروری است. در این تحقیق به بررسی و طبقه بندی دو موضوع صنعت اکوتوریسم و حفاظت از محیط زیست که دارای دو رویکرد متفاوت ولی وابسته به هم هستند، پرداخته شده است. این که با چه نگاه و رویکردی به موضوع فوق پرداخته شود از اهمیت فراوانی دارد. اگر دید اقتصادگرایی و جنبه سودآوری، از منابع طبیعی برای برنامه ریزان مئرد اهمیت باشد، صنعت گردشگری عاملی خواهد شد برای تخریب و بهانه ای برای سودجویی از طبیعت.اما با نگاهی دوراندیشانه و آینده نگر، می توان نسبت به توسعه صنعت اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده و مناطق طبیعی به حفظ این منابع با ارزش تلاش کرد و عامل حفاظت از محیط زیست را بر عامل صنعت گردشگری مقدم شمرد. برنامه ریزی برای اکوتوریسم بایستی به گونه ای باشد که در برنامه ریزی و مدیریت کم ترین آسیب برای تنوع زیستی را داشته باشد. سودهای حاصل از گردشگری ناپایدار و آسیب رسان به محیط های طبیعی و حتی فرهنگی، کوتاه مدت خواهد بود و صدمات جبران ناپذیری نیز به پیکره طبیعت وارد خواهد آورد. این در حالی است که می توان با بهره گیری از اکوتوریسم پایدار و مبتنی بر اصول زیست محیطی، تاثیر اقتصادی بلند مدت در سطوح ملی و محلی را لمس کرد. پناهگاه حیات وحش میانکاله با دارا بودن موقعیت مناسب و اکوسیستم خاص، توان بالایی در جذب گردشگران را داراست. در این پژوهش که با توصیفی و تحلیلی و بهره گیری از اسناد کتابخانه ای و هم چنین مشاهدات میدانی و تجزیه و تحلیل به روشSWOT صورت گرفته به بررسی ویژگی ها و پتانسیل های گردشگری پناهگاه حیات وحش میانکاله پرداخته شده است تا علاوه بر شناسایی این داشته ها در زمینه حفظ و پایداری اکوسیستم آن نیز تلاش شود و با توجه به نقش و اهمیت توسعه پایدار راه کار های حفاظت مطلوب آن نیز ارائه شود.
۱۵۷۱۱.

ارزیابی برنامه ریزی فضایی مناطق شهری شهرستان های استان کهگیلویه وبویراحمد با تکنیک های ؛ شاخص ترکیبی توسعه و موریس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال نوزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۳ 119-136

کلیدواژه‌ها: سطح بندی توسعه برنامه ریزی فضایی شاخص ترکیبی موریس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۶۶۸
اولین قدم در زمینه ی تدوین برنامه های کارآمد و منطبق بر واقعیت ها و دست یابی به اهداف متعالی توسعه ی متوازن ، متناسب و متعادل ، شناخت و آگاهی لازم و کافی از توان ها و امکانات هر منطقه ی جغرافیایی است . از این رو شناخت وضع موجود مناطق نسبت به همدیگر ضرورتی اجتناب ناپذیر است . هدف از این پژوهش سطح بندی مناطق شهری شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد و تعیین اولویت توسعه در هر شهرستان و هر عامل است . این کار با استفاده از 84 شاخص مختلف ترکیب شده در spss به 8 عامل ؛ اشتغال و فعالیت ، مسکن ، اقتصادی – تولیدی ، حمل و نقل و ارتباطی ، خدمات شهری عمومی ، بهداشت و درمان ، کتاب و سواد و آموزشی مربوط به آمار سال 1390 ، با استفاده از دو تکنیک ؛ شاخص ترکیبی توسعه ی انسانی و موریس و ادغام نتایج آنها با تکنیک ادغامی صورت گرفته است . روش تحقیق تحلیلی – توصیفی است . جامعه ی آماری پژوهش مناطق شهری هفت شهرستان ( 16 شهر ) استان است . یافته های پژوهش حاکی از آن است که ؛ شهرستان های بویراحمد ، دنا و گچساران در رتبه های اول تا سوم توسعه یافتگی و شهرستان بهمئی در رتبه ی آخر توسعه یافتگی استان بوده است و در بررسی همه ی عامل ها به صورت جداگانه شهرستان بهمئی در شرایط محروم و رتبه ی آخر بوده و شهرستان های ؛ چرام ، کهگیلویه و باشت از نظر سطح توسعه ، محروم و اندکی بهتر از بهمئی بوده اند که لازم است شهرستان بهمئی در اولویت اول جهت برنامه ریزی توسعه قرار گیرد .
۱۵۷۱۲.

سیاست های زمین شهری و تأثیر آن در توسعه فیزیکی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۷) 211 - 227

کلیدواژه‌ها: توسعه فیزیکی طرح جامع سیاست های زمین شهری شهر اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۳ تعداد دانلود : ۵۱۳
پیدایش شهرها و سابقه شهرنشینی در ایران قدمت زیادی دارد، اما افزایش و توسعه سریع شهرها به دهه های اخیر مربوط است. چنانچه در طول نیم قرن گذشته جمعیت شهرنشین کشور از 4/31 درصد در سال 1335 به 71 درصد در سال 1390 افزایش یافت. تعداد شهرها نیز از 199 به 1300 رسید. در پی گسترش و توسعه شهرها، سیاست های زمین شهری و نحوه اجرای آن مورد توجه قرار گرفت؛ زیرا زمین بستر توسعه شهر و عامل اصلی در شکل گیری توسعه و گسترش شهرهاست. همچنین باید توجه داشت که طرح جامع شهری (درصورت رفع نارسایی ها) سازنده پایه ها و اصول قدرتمند قانونی برای تصم یم گیری درمورد مقوله اراضی شهری است و استفاده مؤثرتر از منابع عمومی جامعه را امکان پذیر می کند. بدین منظور هدف پژوهش بنیادی-کاربردی و توصیفی-تحلیلی حاضر، بررسی نارسایی های طرح های جامع و ارزیابی سیاست های زمین شهری و تأثیر آن ها در توسعه فیزیکی شهر اصفهان است. نتایج نشان می دهد تعیین سیاست های کلی زمین و اهداف توسعه شهر بدون طرح جامع امکان پذیر نیست. همچنین طرح های جامع (در صورت رفع نارسایی ها و ارائه مدل) قابلیت کاربرد بالایی برای تعیین سیاست های کلی زمین و اهداف توسعه شهر دارند. در صورتی که سیاست های زمین شهری با اهداف توسعه طرح های جامع هماهنگ شود، قطعاً از ناهنجاری ها و گسترش بی رویه شهرها (از جمله اصفهان) جلوگیری خواهد شد.
۱۵۷۱۳.

بررسی عوامل کنترل کننده پاسخ رودخانه های کوهستانی به واقعه سیلاب شدید (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سد ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۵۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۷) 1 - 15

کلیدواژه‌ها: پایداری جانبی رگرسیون چندمتغیره سد ایلام سیلاب شدید گسترش کانال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۶۶۲
سیلاب های شدید یکی از فاجعه بارترین حوادث طبیعی به شمار می روند. این سیلاب ها می توانند به تغییرات مورفولوژیک قابل توجهی در چشم انداز منطقه منجر شوند. در این مقاله به پاسخ ژئومورفولوژیک رودخانه های کوهستانی ایلام به سیلاب شدید سال 1394، با ارائه روابط بین تغییرات مورفولوژیک و عوامل کنترل کننده آن در سرشاخه های رودخانه کنجانچم (بالادست سد ایلام)، پرداخته شده است. یک رویکرد یک پارچه از جمله تجزیه و تحلیل تغییرات عرض کانال، برآورد دبی اوج، و شاخص های هیدرولیک در بازه های مورد مطالعه، تعیین درجه رسوب دهی در بازه ها، و بررسی نقش عوامل انسانی در تشدید پاسخ سیلاب در مطالعه این واقعه استفاده شد. روابط بین میزان گسترش کانال و عوامل کنترل کننده در مقیاس بازه با استفاده از مدل های رگرسیون چندمتغیره بررسی شد. نتایج بیانگر این بود که در این مدل ها نسبت عرض رابطه ای نسبتاً قوی با پایداری جانبی، عوارض انسانی، درجه رسوب دهی، و توان واحد جریان محاسبه شده براساس عرض کانال قبل از سیلاب دارد و ضرایب تبیین چندمتغیره (2R) در محدوده بین 73/0 تا 8/0 قرار گرفت. نتایج نشان داد که متغیرهای هیدرولیک به تنهایی قابلیت توضیح پاسخ کانال به سیلاب های شدید را نداشته و گنجاندن فاکتورهای دیگری از قبیل پایداری جانبی، درجه رسوب دهی، و عوامل انسانی برای افزایش قابلیت توضیح مدل های رگرسیون موردنیاز است.
۱۵۷۱۴.

راهبردهای مشارکت روستاییان در بازارچه های مرزی مورد: شهرستان سردشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 73-94

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی مشارکتی راهبردها بازارچه های مرزی شهرستان سردشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۹ تعداد دانلود : ۷۳۷
روستاهای مرزی عمدتاً به دلیل دوری از مرکز و وجود برخی ناامنی های احتمالی و انزوای جغرافیایی، با مشکلات متعدد اقتصادی و اجتماعی مواجه هستند. بازارچه های مرزی به عنوان یکی از اهرم های مهم توسعه پایدار در نواحی مرزی به شمار می روند و می توانند تأثیرات متعددی بر روستاهای پیرامون خود داشته باشد. لازمه بهره گیری از فرصت های مرتبط با بازارچه های مرزی، تقویت عناصر مشارکت روستایی جهت پیوند و ارتباط با بازارچه های مرزی و توسعه برنامه ریزی مشارکتی و ارائه راهبردهای مطلوب است. در این پژوهش به تبیین روابط و پیوندهای بین بازارچه های مرزی و روستاهای پیرامون با تاکید بر برنامه ریزی مشارکتی و ارائه راهبردهای مطلوب در جهت توسعه آتی این پیوند در شهرستان سردشت پرداخته شده است. روش گردآوری داده ها و اطلاعات، با استفاده از پیمایش و مطالعات میدانی و استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. برای تحقق این هدف، 335 نفر از مردم روستاهای مورد مطالعه (سرپرستان خانوار) بصورت تصادفی و 25 نفر کارشناس که شامل پژوهشگران و محققان، مدیران و مسئولان بازارچه های مرزی و مدیران روستایی (شورا، دهیار) بودند، انتخاب شدند. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها به صورت توصیفی – تحلیلی و تبیینی از طریق تحلیل SWOT اقدام به ارائه نقاط قوت، ضعف، فرصت ها، تهدیدها و راهبردهای مؤثر در این زمینه شد. نتایج نشان می دهد نقاط قوت بسیار کمتر از نقاط ضعف بوده است و میزان تأثیرات بازارچه های مرزی بر ابعاد توسعه روستایی، عوامل جلب مشارکت مردمی نیز نسبی و محدود و چندان برجسته نبوده است. بررسی عوامل درونی و بیرونی راهبردها نیز نشان می دهد که سهم تأثیرات عوامل بیرونی با وزن نهایی 296/3 بیشتر از عوامل درونی با وزن نهایی 230/3 است. بر این اساس با توجه به وضعیت موجود، راهبردهای مشارکت روستاییان در بازارچه های مرزی شهرستان سردشت ارائه گردیده و با استفاده از ماتریس کمی برنامه ریزی راهبردی ( QSPM ) اولویت راهبردها مشخص شده است.
۱۵۷۱۵.

تحلیل و ارزیابی آسیب پذیری بافت فرسوده و ناپایدار شهر بجنورد در برابر زلزله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 41 - 63

کلیدواژه‌ها: ارزیابی آسیب پذیری بافت فرسوده زلزله شهر بجنورد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۷۴
امروزه در پی تغییرات سریع شهرها، بخشی از بافت های شهری به علت فرسودگی و ناکارآمدی نتوانسته اند ارتباطی مناسب با محیط خود و خدمات دهی به بهره برداران برقرار کنند. به عنوان قلمرو موردپژوهش بافت فرسوده شهر بجنورد به این علت که  بخش قابل توجهی از مشکلات شهر بجنورد در این بافت نمود عینی یافته است و به دلیل گستردگی بیش ازحد بافت فرسوده و روند فرسودگی شدید در آن موردپژوهش قرار گرفت. این پژوهش از نظر روش مطالعه، توصیفی - تحلیلی و ماهیت آن از نظر هدف نظری - کاربردی است. در تحقیق حاضر به منظور جمع آوری داده ها، تجزیه وتحلیل و پردازش اطلاعات از سه روش میدانی، کتابخانه ای و نرم افزارها و مدل های کاربردی استفاده شده است. جهت تجزیه وتحلیل داده ها، با توجه به ضریب و تأثیر متفاوت هم جواری هر یک از معیارها در آسیب پذیری از روش وزن دهی چند متغیره AHP- Fuzzy برای تعیین مراتب وزنی استفاده شده است. سپس اصول و معیارهای هم جواری مد نظر استخراج و شناسایی می شود، و با استفاده از نرم افزار ARC GIS10.4.1 نقشه های هم جواری تهیه گردید. در ادامه نقشه های وزن دار شده به دلیل اینکه فاقد توابع فازی و حریم استاندارد خطرپذیری هستند، جهت افزودن این توابع و فواصل خطرپذیری از منطق فازی (fuzzy Membership) استفاده شد، در نهایت در با استفاده از ابزار Fuzzy overly با گامای 9/0 نقشه خطرپذیری بافت فرسوده شهری بجنورد تهیه شد. نتایج نشان می دهد که گستره معدودی از بافت فرسوده شهر بجنورد وجود دارد که کمترین آسیب را دارا است، اما بیشترین آسیب پذیری را مرکز بافت به سمت غرب شهر بجنورد بخصوص حاشیه ی غربی آن دارا است. همچنین وضعیت کلی خطرپذیری شاخص های کالبدی نشان دهنده آن است که تمام بافت فرسوده شهر بجنورد خطرپذیری متوسط به بالا را دارا است.
۱۵۷۱۶.

پهنه بندی اثرات اقلیمی بر ابنیه اداری با تاکید بر فاکتورهای تابشی (مطالعه موردی: شهر کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 87 - 112

کلیدواژه‌ها: پهنه بندی اقلیمی درون یابی روش کریجینگ فضاهای اداری کرمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۱۹۷
پهنه بندی اقلیمی، یعنی شناسایی پهنه هایی که از آب وهوای یکسان برخوردارند. با گسترش روش های کمّی، روش های سنتی پهنه بندی جاى خود را به روش هاى نوین نظیر انواع متدهای درونیابی داده اند. این پژوهش به ارزیابی پهنه بندی اثرات تابشی بر فضاهای اداری شهر کرمان پرداخته وبر همین اساس از روش درون یابی کریجینگ معمولی با مدل های دایره ای، گاوسی و کروی استفاده شده و با معیارهای خطا شامل ریشه دوم مربعات خطا (RMS) و مقدار استاندار شده آن (SRMS)، میانگین استاندارد (Ms)، میانگین Mean)) و متوسط مربعات خطا (ASE) به ارزیابی آن پرداخته شده است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی بر مبانی تحلیل فضایی با استفاده از سیستم GIS می باشد. نتایج به دست آمده از نقشه های پهنه بندی اقلیمی (مبتنی بر فاکتورهای تابشی) در فضاهای اداری نشان داد که زاویه میل تابش خورشید در اعتدالین بصورت عمودو در انقلابین افقی بوده است. لذا تابش خورشید در ادارات واقع در شمال شهر بیشتر و در ادارات جنوبی به واسطه وجود کوه های پیرامون کمتر می باشد. بر همین اساس تابش خورشید در جبهه های شمالی و شرقی ماکزیمم و در جبهه های غربی و جنوبی مینیمم می باشد. متناسب با ماه های میلادی و بر داشت های صورت گرفته در اعتدالین و انقلابین مشخص شد که طیف پراکنش گاوسی و زاویه میل تابش عمودی در ادارات شمال شهر بیشترین تاثیرات را داشته و نحوه قرارگیری ادارات مشخص می کند که جبهه های شمالی ادارات، تابش بیشتری جذب می کنند.
۱۵۷۱۷.

ارزیابی و مدل سازی اثرات معدن کاوی بر روستاهای پیرامونی به روش آمیخته (مورد مطالعه: معدن طلای اندریان در شهرستان ورزقان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۴ 117 - 130

کلیدواژه‌ها: معدن کاوی محیط زیست روش آمیخته؛ DPSIR PLS ورزقان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۳ تعداد دانلود : ۵۸۱
هدف تحقیق حاضر بررسی اثرات معدن طلای اندریان بر روستاهای پیرامون است که از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری، خانوارهای بخش خاروانا در شهرستان ورزقان می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 352 خانوار بوده و از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه محقق ساخته) می باشد. روایی تحقیق بر اساس اعتبار صوری و آزمون پایایی، از طریق آزمون آلفای کرونباخ با مطلوبیت 714/0 به دست آمده است. چون پاسخ گویی به سؤالات، تنها با به کارگیری یک تکنیک میسر نبوده، لذا برای ایجاد درک عمیق تر نسبت به موضوع موردبررسی از روش تحقیق آمیخته (کیفی بعد کمی) به صورت ترکیب مدل ( DPSIR ) و ( PLS ) استفاده شده است. در نتایج اجزا مدل ( DPSIR )، پیشران های «توسعه منطقه ای، مصرف منابع، اشتغال و پویایی جمعیت» مطرح می باشد که فشارهای «مصرف آب، تخلیه ضایعات مایع، مصرف انرژی، انتشار گازها، تولید ضایعات جامد و تغییر کاربری زمین» و وضعیت و روند «هوا، آب، زمین، تنوع زیستی و ارتقا محیط زیست» مطرح است. «تغییرات اکوسیستمی، کیفیت زندگی و سلامت انسانی، باران های اسیدی، مهاجرت، تخریب زیستگاه، تخریب مرتع، از دست رفتن پوشش گیاهی منطقه، کاهش زمین های کشاورزی، انواع بیماری ها و تهدید حیات وحش» تأثیرهایی هستند که حاصل شده است. پاسخ های «تصفیه دوباره آب؛ جلوگیری از انتشار آب های آلوده به نقاط بیشتر؛ استفاده مجدد و بازیافت آب های شستشو؛ استفاده از روش های استحصال با حداقل آلایندگی محیطی؛ برنامه ریزی حیات وحش؛ ایجاد فضای سبز و کاشت درختان در اطراف معدن جهت کمک به تصفیه هوا؛ و تعریف مکان بی خطر برای دفن ضایعات» به دست آمد. با استفاده از نتایج به دست آمده از طریق روش حداقل مربعات جزئیو با نرم افزار Warp- PLS در دو مرحله «مدل اندازه گیری» و «مدل ساختاری» اقدام به مدل سازی معادلات ساختاری شد. درستی مفاهیم نظری، پایایی سازگاری درونی، روایی (اعتبار) همگرا، اعتبار افتراقی سازه، معناداری ضرایب مسیر، مقادیر قابل قبول آزمون استون گیسر و برازش مناسب مدل نشان می دهند مدل در نظر گرفته شده ظرفیت و توان پیش بینی لازم را داشته و قابل تعمیم است.
۱۵۷۱۸.

نقش و جایگاه چیدمان مبلمان شهری در شادابی و سرزندگی فضاهای شهری (مطالعه موردی: مناطق 11 گانه شهرداری شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۷ 83 - 96

کلیدواژه‌ها: مبلمان توسعه چیدمان شادابی شهر شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۰ تعداد دانلود : ۴۸۸
امروزه نبود مبلمان شهری مناسب و چیدمان آراسته و هماهنگ آن، در تمام شهرهای ایران باعث معضلی بنام به هم ریختگی و عدم شادابی و روحیه ی متناسب برای استفاده کنندگان از محیط شهری شده است. شهر شیراز به عنوان مهم ترین شهر جنوب کشور و گردشگرپذیر، لازم است که به سنجش میزان چیدمان متناسب مبلمان شهری خود پرداخته تا بتواند فضای متناسب شاد را در شهر ایجاد نماید. هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش و جایگاه چیدمان مبلمان شهری در شادابی فضای شهری در شیراز است. پژوهش از نوع  کاربردی و روش مطالعه، پیمایشی- تحلیلی است. به منظور تعیین نقش مبلمان شهری در شادابی شهری از آزمون رگرسیون استفاده شده است. جامعه ی آماری شامل جمعیت شهر شیراز در سال 1395 به تعداد 1712745 نفر در نظر گرفته شده است و تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ی محقق ساخته 35 سؤالی است که روایی آن به تأیید کارشناسان مربوط رسیده و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 84/0 مورد تأیید قرار گرفته است. داده ها با استفاده از نرم افزار spss و آزمون رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بود که نحوه ی چیدمان مبلمان شهری بر شادابی فضای شهری در سطح معناداری 0.000 تأثیر دارد. همچنین این امر در بین سایر متغیرهای مبلمان شهری (تفریحی-فراغتی، خدماتی، زیست محیطی، بهداشتی، ترافیکی و تجهیزات و تأسیسات) در سطح معناداری 0.000 توانسته است بر شادابی فضای شهری تأثیرگذار باشد. بر این اساس می توان بیان داشت که بهره گیری متخصصان شهری در داخل و خارج از کشور در زمینه ی طراحی مبلمان شهری چه در بحث ابزارها و چه در بحث محیطی می تواند زمینه ساز ساختار نظام مند آن شده، به شادابی بیشتر شهری منجر شود.
۱۵۷۱۹.

بررسی توسعه کالبدی شهرها با استفاده از مدل های کمی آنتروپی شانون، هلدرن و موران (مورد پژوهی: شهر کاشمر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار محیط جغرافیایی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 53 - 72

کلیدواژه‌ها: الگوی رشد کالبدی شهر پراکندگی شهری توسعه پایدار شهر فشرده کاشمر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۶۱
شهر پدیده ای است که به واسطه فعالیت های انسانی و طبیعی مدام در حال تغییر در ابعاد مختلف است. تغییرات ابعاد کالبدی شهر دارای اهمیت بالایی است که در دو الگوی اصلی پراکنده و  فشرده رخ می دهد. هدف این پژوهش شناخت پایداری یا ناپایداری الگوی توسعه کالبدی شهر کاشمر می باشد. روش تحقیق مورد استفاده توصیفی- تحلیلی است. برای سنجش رشد کالبدی شهر، مدل های کمی ضریب آنتروپی شانون، موران و هلدرن استفاده شده است. همچنین جهت تحلیل الگوی فضایی پارامترهای رشد شهری از تکنیک اتوکرولیشن فضایی استفاده گردیده است. نتایج نشان می دهد که کاشمر از نظر رشد کالبدی، طی بیست سال اخیر، با رشد نسبتا نامناسب و ناکارآمد روبه رو بوده است. چنانکه می توان الگوی رشد پراکنده یا گسترش افقی بی رویه را برای این شهر متصور شد. ضریب آنتروپی شانون برای سال های 1380 و 1390 به ترتیب 36598/1 و 36731/1 می باشد که نشان از رشد افقی طی یک دهه است. همچنین نتایج مدل هلدرن نشان می دهد که طی دوره مذکور، از مساحتی که به پهنه شهر کاشمر اضافه گردیده است، از مجموع صددرصد افزایش، 45 درصد ناشی از افزایش جمعیت بوده است و 54 درصد ناشی از افزایش سرانه کل شهری که نشان از ناپایداری است. نتایج اتوکرولیشن فضایی برای چهار متغیر جمعیت، خانوار، واحد مسکونی و تراکم نیز نشان می دهد که بیشترین عدد شاخص موران مربوط به تراکم به عنوان یکی از مهم ترین عوامل در نحوه توسعه شهر است و نشانگر توزیع خوشه ای و نرمال نبودن توزیع این متغیر در پهنه شهر است. پایین ترین شاخص نیز مربوط به خانوار است که به طور نسبی دارای توزیع نرمال تری است.
۱۵۷۲۰.

طراحی مدل توسعه کارآفرینی گردشگری فرهنگی با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی (مورد مطالعه: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۹) 83 - 104

کلیدواژه‌ها: توسعه ی کارآفرینی گردشگری فرهنگی مدل سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۴۳۷
توسعه ی کارآفرینی مجموعه ای از سیاست های خصوصی و عمومی و روش هایی است که می تواند تسریع کننده و حمایت کننده ی کارآفرینی می باشند. گردشگری به عنوان یکی از بخش های مهم اقتصادی به حضور کارآفرینان نیاز دارد؛ بنابراین باید زمینه هایی را تدارک دید تا توسعه ی کارآفرینی در گردشگری محقق گردد. گردشگری فرهنگی یکی از گونه های مهم گردشگری است که سهم عمده ای در بین انواع گردشگری را به خود اختصاص داده است. این مقاله به منظور طراحی مدلی برای این توسعه تدوین شده است. مورد مطالعه شهر یزد بوده و از روش مدل سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی برای مدل سازی استفاده شده است. جامعه ی آماری خبرگان دانشگاهی، مالکان و شاغلان کسب وکارها و فعالان بخش دولتی و خصوصی مرتبط با گردشگری بوده اند. مدل مفهومی با بهره گیری از مدل سه شاخگی و با استفاده نظر خبرگان و ادبیات نظری طراحی شده است و بیان می کند سه متغیر عوامل رفتاری، ساختاری و بسترها و شرایط محیطی بر توسعه ی کارآفرینی مؤثر می باشند. محاسبات مربوط به برازش اندازه گیری، ساختاری و کلی مدل صورت پذیرفته است که نشان از برازش مناسب مدل دارد. با توجه به ضرایب مسیر مشخص شده است که در مدل نهایی، عوامل رفتاری 34.6% و عوامل ساختاری 46.5 % تغییرات مربوط به متغیر توسعه ی کارآفرینی را به طور مستقیم تبیین می کنند. همچنین متغیر شرایط محیطی 76.1 % تغییرات مربوط به عوامل رفتاری 51.2 % تغییرات مربوط به عوامل ساختاری را تبیین می کند و به طور غیرمستقیم بر متغیر توسعه ی کارآفرینی گردشگری فرهنگی تاثیرگذار بوده و 65.1 % از تغییرات این متغیر را تبیین می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان