سرمقاله: درگذشت ابوالحسن نجفی
حوزه‌های تخصصی:
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۴٬۳۷۶ مورد.
تحلیل دیدگاه های سیاسی و دینی بیهقی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
ابوالفضل بیهقی کاتب و نویسنده دربار غزنویان (محمود و مسعود) و متن تاریخ او تبیین کننده
و گاه توجیه گر عملکردهای نادرست غزنویان است. در این مقاله دیدگاه های سیاسی و
دینی بیهقی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. مهم ترین
دیدگاه های بیهقی که در این پژوهش بررسی شده یزدان سالاری و تقدیرگرایی، تثبیت گفتمان
قدرت برتر، نهادینه کردن ساختار حکومتی، ارزیابی های مؤیدانه همراه با تسامح ،سرکوبی
مخالفان و تعصبات دینی است. ابوالفضل بیهقی در نوشته خود نشان داده است که مبانی و
زیرساخت های دولت و حکومت غزنوی بر اساس مبانی سیاستنامه ها و سیره پیامبر و خلفای اسلامی تنظیم شده است.
عباس اقدام (تحقیق و بررسی آثار و خدمات عباس خلیلی در حوزة زبان و ادب فارسی و عربی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
عبّاس خلیلی از نویسندگان و ادیبان دورة پهلوی است؛ وی زادة عراق است و تباری ایرانی دارد. تسلّط وی به زبان فارسی و عربی از او مردی مطّلع و آگاه در حوزة فرهنگ و ادب فارسی و عربی ساخته است. با
بررسی های به عمل آمده مشخّص شد که فعّالیّت های ادبی و فرهنگی وی بازتابی منطقه ای داشته و مختصّ ادبیّات فارسی نیست. خلیلی از طریق فعّالیّت های مطبوعاتی زحمات فراوانی برای توسعه و گسترش روشنفکری در دورة پهلوی کشیده و روزنامة «اقدام» نماد این خدمت وی به جامعة روشنفکری ایران است. اشعار و
نوشته های او به فارسی برآمده از رویدادهای اجتماعی آن روزهای ایران است. فعّالیّت های ادبی او نظیر ترجمة 17000 بیت از شاهنامه به عربی و نیز ترجمه، شرح، تحقیق و سرایش شعر به عربی از دیگر فعّالیّت های ادبی خلیلی به شمار می آید.
گزارش تحقیقی: پا به پای صادق هدایت در هند
حوزه‌های تخصصی:
صادق هدایت در ماه سپتامبر1937م از هندوستان به تهران برگشت اما برای ما معلوم نیست که در کدام ماه سال 1936م به هند آمد و چند ماه یا چند سال در هند زندگی کرد. صادق هدایت وقتی در هند بود به چند شهر مانند بانگلور، حیدرآباد، میسور و غیره سفر کرد و هر جایی که رفت تاثیری از آن گرفت و در داستانهای خود منعکس کرد. صادق هدایت اگر چه شیوه ای نو در داستان های خود و ادبیات هند و ایران ایجاد کرد ولی متأسفانه کسی به زندگی هدایت در هند نگاهی نکرد و رد پای هدایت در این سرزمین با گذشت زمان گم شد.دکتر سید اختر حسین استاد زبان و ادبیات فارسی و هدایت شناس در هند در مقاله ای به نام هندوستان در آئینه بوف کور اظهار نظر کردند که فارسی دانان هند باید در برابر التفات هدایت به هند، با نوشتن تاریخچه مفصل اقامت او در این کشور، دین خود را به او ادا کنند. به این سبب، نگارنده، که دانشجوی دکتر سید اختر حسین هستم تصمیم گرفتم با سفری پژوهشی و تحقیقی به شهر بمبئی و شهرهای دیگر، به جستجوی رد پای هدایت بپردازم.
در این نوشتار بر اساس یادداشتها، نامه ها و داستانهای هدایت اماکن هند را که هدایت از آنها نام برده در یک جستجوی چند ماهه بازشناسی و معرفی کرده ایم. اماکنی مانند پانسیون سامر کویین در شهر بمبئی که هدایت در آن زندگی می کرده، سفرهایش به بنگلور و حیدرآباد، معابد و اماکن تاریخی، میزبانها و دوستان هدایت در هند همه به کمک تصویر معرفی شده اند.
مسعود سعد از دیدگاه شاعران نزدیک به زمان او(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مسعود سعد یکی از شاعران بزرگ ایران در نیمة دوّم قرن پنجم هجری است. او که از پیشروان تحوّل شعری در آن دوره به شمار می آید، مورد توجّه شاعران معاصر و نزدیک به دوران خود بوده است. برخی از این شاعران از جمله سنایی، معزّی و عثمان مختاری قطعات و قصایدی مستقل در ستایش او گفته اند. شاعرانی همچون رشیدی، ادیب صابر، جمال الدّین عبدالرزّاق و فلکی نیز از او به عنوان سخنوری توانا در شعر خود یاد کرده اند. علاوه بر اینان، نظامی عروضی و رشید وطواط که در نویسندگی نیز دستی داشته اند، در آثارشان، کلام او را ستوده اند. گرچه غالب این ستایش ها مبهم است، بعضی از آنها ناقدانه و روشن است و به ویژگی های شعر مسعود سعد از جمله سهل و ممتنع بودن، فصاحت، جزالت، تأثیرگذاری، حسن معانی و لطف الفاظ اشاره می کنند. برخی از شاعران نیز همچون خاقانی، اعتقادی به مسعود نداشته، و حتّی او را سخنوری مقلّد دانسته اند.
در این مقاله ضمن پرداختن به دیدگاه های شاعران معاصر و نزدیک به زمان مسعود سعد دربارة او و نقد آن دیدگاه ها، نشان داده شده منشأ برخی اختلاف نظرها دربارة وی، تحوّل سریع شعر در قرن ششم است. شعر در این سده آنچنان با سرعت در حال پیشرفت بوده که آثار مسعود سعد که در دورة خود به دلیل نوآوری هایی که داشته، مورد توجّه سخنوران آن عصر بوده، با ظهور شاعران بزرگی همچون خاقانی که تحوّلات شگرفی در شعر فارسی ایجاد کردند، رونق و تازگی خود را از دست می-دهد و تنها در میان شاعران واپس گرا، مقبولیّت خود را حفظ می کند.
ریشه افکار فلسفی ناصرخسرو در اندیشه های فلوطین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
فردوسی، ناصرخسرو و اسماعیلیّه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهندگان شاهنامه پیش از این اغلب به تشیّع فردوسی، از گونه زیدی و دوازده امامی و اسماعیلی اشاره کرده اند . نگارنده نیز نظرِ اخیر را ب ه حقیقت نزدیک تر می بیند زیرا 1- میانِ اسماعیلیان و دهقانانِ ایران دوست، پیوند هایِ بسیار نزدیک وجود داشته است و اهل تسنّن پیوسته اسماعیلیّه را به داشتن باورهای کهن ایرانی متّهم می کردند؛ 2- فردوسی مانند ناصرخسروِ اسماعیلی و اسماعیلیان، هم راهیِ تشبیه و تنزیه را در شناختِ خداوند سودمند می داند؛ 3- در مصراعی از دیباچه، خداون د «نگارنده برشده گوهر» دانسته می شود که بر بنیانِ سخنانِ ناصرخسرو اسماعیلی، می توان «برشده» را جوهرِ (در مقابل عَرَض) عقل و نفس کلّی پنداشت که مایه همه آفرینش است؛
4- ف ردوسی چون ن اصرخس رو، بر بنیانِ حکمتِ اسماعیلی، دیگران را به ژرف نگری در کلامِ خداوند فرامی خواند که دست آوردِ آن می تواند دریافتِ بطنِ سخنِ خداوند باشد؛
5- وصف روندِ آفرینش در دیباچه، بدان چه اسماعیلیان و ناصرخسرو معتقدند، نزدیک است؛ 6- فردوسی چون ناصرخسرو اسماعیلی، از خداوندِ تنزیل (ناطق) سخن می گوید که خداوندِ تأویل (وصیّ) باید رمزِ سخنانِ او را بگشاید؛ 7- فردوسی هم چون ناصرخسرو در ستایشِ خاندانِ پیامبر، از تعبیرِ «اهل بیت» استفاده می کند و برخلاف بسیاری از مورّخان و جغرافی دانانِ سنّی مذهب که چون از شهرِ ت وس سخن می گویند، یادی هم از امام رضا (ع) می کنند، اشاره ای به این امام نمی کند که در نزدیکیِ او مدفون است. اگر چنین می کرد، دلیلی بر دوازده امامی بودنِ او می شد.
چهره سنائی در مقالات شمس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تبیین نظریه ادبی انوری ابیوردی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
انوری استاد قصیده سرایی و به گفته آذربیگدلی یکی از سه پیامبر شعر فارسی است. پژوهش حاضر براساس تحلیل اصطلاحات شعر و شاعری در دیوان وی با توجه به کتاب های بلاغی موجود و مطابق الگویی است که شاعر در دیوان خویش ترسیم کرده است. بنابراین، هدف از شعر و شاعری، تلقّی از شعر، لفظ و معنی، زبان، پسند، موارد اقتدار در سخنوری، موسیقی، لوازم شاعری از نگاه انوری بررسی و نظریات او در باب شعر و شاعری تبیین شده است. انوری شعر را حاصل درهم تنیدگی اندیشه همراه با خاطر و طبع می داند. معنی را بر لفظ مقدم می داند و بدیهه را یکی از موارد اقتدار شاعری به حساب می آورد. از منظر او هرگاه شاعر، شعر را وسیله ارتزاق خویش کند، آن هنگام شریعت شعر گدایی است و اگر شعر برای اهداف والا سروده شود، با عناوین و القاب عالی همراه خواهد شد و همزاد حکمت و موردپسند است. نکات فوق و پاره ای دیگر از مسائل از مهم ترین موارد مورد بحث در این پژوهش هستند.
احمد شاملو و روایت های داستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
نگاهی به زندگی و آثار بدرالدّین هلالی جُغَتایی استرآبادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
برندق خجندی (از فرارود تا شبه قاره)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
قیصر امین پور، شاعر منتقد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی: