فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۸۱ تا ۴۰۰ مورد از کل ۸۰۴ مورد.
اختلافات واجی ماده های ماضی و مضارع در زبان فارسی
حوزه‌های تخصصی:
دستور زبان فارسی: واژگان و پیوندهای ساختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
بررسی و توصیف ویژگی های دستوری و صرفی، پیوندهای ساختی دسته واژه ها و روابط ساختی جمله در زبان فارسی بر پایه نظریه «اصل ها و عامل های ساختی و کمینه گیری» موضوع مطالعه این کتاب است.
ساخت آغازگری پایان بخشی در بندهای مرکب متون علمی فارسی بر پایه دستور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در جستار حاضر، ساخت آغازگری پایان بخشی در بندهای مرکب متون تخصصی بیوشیمی، فیزیک، و آناتومی بر پایه نظریه نظام مند به شرح ذیل بررسی شده است. ابتدا طبقه بندی انواع بندهای مرکب در ساخت آغازگری پایان بخشی متون علمی به دست داده می شود و با توصیف و تحلیل بندهای مرکب همپایه، ناهمپایه (پایه پیرو)، ناهمپایه (پیرو پایه)، و همپایه ناهمپایه مشخص می گردد که این بندها درمجموع بیش از بندهای ساده در کل پیکره کاربرد داشته اند. آن گاه از تحلیل ساخت آغازگری پایان بخشی این نتیجه به دست می آید که سطوح تحلیل بندهای مرکب، بسته به نوع بند، به طور هم زمان در یک، دو یا سه لایه امکان پذیر می شود. بر این اساس، می توان لایه هایی از آغازگر را در این بندها بازکاوید و مقوله ای به نام آغازگر لایه ای را شناساند. از بررسی آغازگرهای ساده/ مرکب مشخص می شود که، در نوع علمی، فراوانی آغازگرهای متنی از مجموع آغازگرهای مرکب، افزون گشته است. چرا که توالی آغازگرهای متنی در بندهای مرکب متون علمی رایج است. کاربرد بندهای مرکب، آغازگرهای مرکب و لایه های چندگانه آغازگر مؤید حضور افزوده های کلامی در متون علمی یادشده اند. ملحوظ کردن این ابزارهای صوریْ در سازماندهی گفتمان، گسترش متن و، در نهایت، امر خوانش و فرایند درک مؤثر است. این امر در اولویت بندی متون از نظر میزان کارایی آن ها مفید است و می تواند معیار و محکی برای تعیین میزان موفقیت متن در انتقال اطلاعات به مخاطبان آن باشد. چنان که این اولویت بندی به ترتیب در کتاب های فیزیک، بیوشیمی، و آناتومی دیده می شود.
نقد نظریه مربوط به جهانشمول بودن یادگیری دستور زبان در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مقاله حاضر دو هدف را دنبال می کند : الف - بررسی و نقد نظریه غالب در زبانشناسی نوین در حوضه یادگیری دستور زبان توسط کودکان. ب- ارائه نظریه ای جدید بر اساس پژوهشهای نگارنده . طرفداران نظریه غالب در یادگیری دستور زبان توسط کودکان براین باورند که یادگیری دستور زبان ، در طول دوره تولید عبارات چند کلمه ای (حدود 19 تا 24 ماهگی ) و بعد از آن شروع می شود . ( اینگرام 1986، برمن 1988، گودلاک 1989، رفورد 1990، لاینز1990، اوگیری 1997). اما نگارنده معتقد است که این نظریه جهانشمول نیست ، چرا که در زبان فارسی یادگیری دستور زبان ممکن است از مرحله تولید تک واژه ها (16 ماه به بعد ) شروع شود . این مدعا مبتنی بر واژه های پژوهشی است که توسط نگارنده در زمینه رشد زبان در کودکی دو زبانه ( فارسی و انگلیسی ) انجام شده است تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که کودک مورد مطالعه پیش از مرحله عبارات چند واژه ای ،نشانه هایی از یادگیری دستور زبان بروز داده است . این امر احتمالا ناشی از ساختار زبان فارسی است ، چرا که در این زبان ، برخلاف بسیاری از زبانهای دنیا ازجمله انگلیسی ، ساخت جملات از انعطاف پذیری ویژه ای برخوردار است . نتایج این تحقیق، از این رو که نظریه غالب جهانشمولی را در زبانشناسی زیر سئوال می برد ، از دیدگاه نظری حائز اهمیت است .
حکم و جمله
منبع:
مهرسال سوم ۱۳۱۴ شماره ۶
حوزه‌های تخصصی:
ساختمان دستورى لغت سازى فارسى(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تحولات علمى و دگرگونى هاى پر شتاب دنیاى علم، زبان هاى مختلف دنیا را به تعامل و داد و ستد واداشته است. البته این تعامل در حوزه دستورى و ساختمانى (زیر ساخت) بسیارکند و به سختى صورت مى پذیرد لیکن در حوزه لغوى و معنایى (رو ساخت) روان تر و به آسانى اتفاق مى افتد. زبان فارسى در جایگاهى است که باید از آن به یکى از زبان هاى پویا و زنده دنیا نام برد. زبانى که درگذشته ظرفیت بسیار بالایى از آن در تولید علم و دانش سراغ داریم و در دنیاى کنونى هم مهم ترین وظیفه او استفاده از حداکثر ظرفیت خود، براى انتقال و از آن مهم تر تولید علم است. به طورى که نخست لغات و عبارات و اصطلاحات ساخته شده هماهنگ با اصول ساختارى و دستورى زبان فارسى باشند و دوم با شاخص هاى زیبایى شناختى لغوى، آوایى و معنایى همخوان و متناسب باشند. این مقاله مى کوشد ساختمان دستورى لغات و اصطلاحات علمى و فنى معاصر را تعیین نماید.
ساخت های نامتعدی و ژ-ساخت متعدی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
دستور تاریخی زبان فارسی: کاهش صورتها و اشکال متعدد فعل در زبان فارسی (2)
حوزه‌های تخصصی:
بررسی ساختواژی پسوندی نام آوایی (ـ اَست) در گویشهای خراسان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
نگارنده در نوشتار حاضر به بررسی معنا و کاربرد پسوندی نام آوایی در گویشهای خراسانی می پردازد. پسوند آوایی اَست /-ast/ با افزوده شدن به نام آواهایی مانند شُرشُر، تَق تَق، خش خش و … که خود نوعی استمرار آوا را نشان میدهد، معنای ناگهانی بودن و عدم استمرار تولید آن آوا را به آنها می افزاید. برای نمونه در حالی که نام آوای شُرشُر sor - sor/ بیانگر استمرار آوای شر است، صورت شُرّست /Sorrast/ بیانگر آن است که این آوا به یکباره و ناگهانی پدید آمده و استمرار نیافته است. افزون بر نمونه های مربوط به گویشهای خراسانی، نمونه های کاربرد این پسوند در متون قدیم فارسی و برخی گویشهای ایرانی مثل تاجیکی و افغانی نیز در این نوشتار ارائه می گردد.
وندهای فارسی
منبع:
گوهر مرداد ۱۳۵۳ شماره ۱۷
حوزه‌های تخصصی:
پیوند در زبان فارسی (بررس یک مبحث دستوری)
منبع:
وحید تیر ۱۳۴۴ شماره ۱۹
حوزه‌های تخصصی:
بررسی تحلیلی خاستگاه های ادبی و زبانشناختی بحث«زبان قرآن» در دوره معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در شکل گیری بحث زبان قرآن باید دوجریان را از یکدیگر تفکیک نمود. یک، جریان اصیلی که از همان دوران نزول آغاز و تا به امروز ادامه داشته و آثار و پیشینه قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. دیگر، جریانی که عمدتا از فضای ادبی و فلسفی غرب برخاسته و توسط مستشرقین و روشنفکران مسلمان وارد حوزه مباحث قرآنی شده است. پژوهش حاضر به جریان دوم می پردازد.
دو خاستگاه عمده در محدوده این بحث قابل طرح است: خاستگاه های ادبی و زبانشناسی،خاستگاه های ادبی - فلسفی. شیوه ما در این پژوهش تحلیلی توصیفی بوده و با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت گرفته است.
فعل در زبان هرزنی
املاء و انشاء پارسی
نیلوفر لبخند
منبع:
گوهر مهر ۱۳۵۲ شماره ۹
حوزه‌های تخصصی:
جمله واره پیر و فعل یاپیر و فعلینه
منبع:
گوهر مرداد ۱۳۵۷ شماره ۶۵
حوزه‌های تخصصی:
صیغه مبالغه
منبع:
دانش اسفند ۱۳۲۸ شماره ۱۲
حوزه‌های تخصصی: