درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۶۸۱ تا ۳٬۷۰۰ مورد از کل ۱۰٬۶۸۷ مورد.
۳۶۸۳.

متنهای دورگه

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه ۱۳۸۳ شماره ۶
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۷
"در مطالعات ترجمه اصطلاح دورگه به منتهایی اطلاق می شود که آمیزه ای از دو زبان و دو فرهنگ مختلف باشند. این اصطلاح هم در مورد متنهای ترجمه شده به کار می رود، یعنی متنهای مقصدی که نشانه های زبان و فرهنگ مبدا در آنها حفظ می شود، و هم در مورد متنهایی، به ویژه ادبیاتی، که آمیزه ای از زبان مستعمره ها و استعمارگران سابق باشند، مثلا شعر یا رمانی که نویسنده ای هندی به زبان انگلیسی بنویسد و در آن نشانه های فرهنگی خود را حفظ کند. مقاله حاضر نشان می دهد که ادبیات مهاجرت هم در واقع مجموعه متنهای دورگه ای است که به دست نویسندگان مهاجر نوشته می شود، و نتیجه می گیرد که نویسنده پسااستعماری، با نویسنده مهاجر در این جنبه اشتراک دارد که هر دو دورگه اند و در جستجوی هویت تازه ای هستند، هویتی که در جهان بینابین قرار دارد و منجر به پدید آمدن متنهایی می شود که هم از لحاظ زبانی و هم از لحاظ فرهنگی، به همان فضای بینابین تعلق دارند، یعنی فضایی و جهانی که بین فرهنگ بومی و فرهنگ استعمارگر یا مهاجرپذیر قرار دارد."
۳۶۸۶.

کارکرد کلامیِ تقابل واژگانی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره دهم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: صفت زبان فارسی تقابل معنایی کارکرد کلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۶ تعداد دانلود : ۵۵۶
کارکرد کلامیِ تقابل واژگانی برای نخستین بار در قالب انگاره نظریِ جونز (2002) مورد بررسی قرار گرفت، و هفت طبقه اصلی شامل کمکی، همپایه، ممیز، انتقالی، منفی، تفضیلی، و اصطلاح معرفی گردید. نگارنده مقاله حاضر کوشیده است، با تکیه بر طبقه بندیِ مذکور، برای نخستین بار و بر پایه رهیافتی پیکره- بنیاد، نقش و کارکرد کلامیِ تقابل را در پیکره ای طبیعی از زبان فارسی ارزیابی کند. به این منظور 1000 جمله شامل جفت واژه های متقابل از 16 متن مکتوب فارسی استخراج شد و نوع کارکردِ کلامیِ جفت واژه های هر جمله تشخیص داده شد. یافته ها نشان می دهد که از میان چهار مقوله واژگانیِ صفت، اسم، فعل و قید، مقوله صفت فراوانیِ بیشتری در تشکیل جفت واژه های متقابل دارد. همچنین، دو جفت واژه «چپ-راست» و «بالا-پایین» پربسامدترین جفت واژه های متقابلند. از سوی دیگر، اطلاعات آماریِ مربوط به نقش کلامیِ تقابل حاکی از آن است که برخلاف سه زبان انگلیسی، سوئدی و ژاپنی، که کارکرد کمکی در آنها پربسامدترین کارکردِ کلامی به شمار می آید، این جایگاه در زبان فارسی به کارکرد همپایه اختصاص دارد. فراوانیِ قابل ملاحظه کارکرد اصطلاح در زبان فارسی نشان می دهد که یکی از کارکردهای کلامیِ تقابلِ واژگانی در زبان فارسی، ساخت اصطلاح و ضرب المثل است.
۳۶۸۷.

بررسی مهجورشدگی واژگان عربی در مطبوعات زبان فارسی در سده اخیر

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال اول پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: زبان عربی فرهنگستان واژه گزینی سره گرایی مهجور شدگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۶ تعداد دانلود : ۶۲۱
مهجورشدگی یکی از مباحث مربوط به بسامد واژگان است. بحث پیرامون بسامد یک واژه یعنی بحث پیرامون یک طیف، طیفی که یک سوی آن بسامد صفر و سوی دیگر آن بسامد بی نهایت است. مقاله حاضر به بررسی مهجورشدگیِ واژگان قرضیِ زبان عربی در مطبوعات زبان فارسی می پردازد. برای این منظور روزن امه اطلاعاتِ سال های 1310 و 1311 هجری شمسی انتخاب شده و برخی از واژگان زبان عربی که به زبان فارسی راه یافته و کاربرد وسیعی در مطبوعات آن زمان داشته، گلچین شده است. نحوه گردآوری این واژه ها بدین صورت بوده است که طی چن د ماه، غ الب صفحات روزنامه اطلاعات سال های مذکور بررسی شده و واژگان مهجور همراه با جملات آنها استخراج شدند. پس از گردآوری وازگان مهجور و حصول اطمینان از مهجور بودن آنها، این واژگان ب ه همراه معادل های فارسی شان دسته بندی شدند. علّت اصلیِ مهجور شدن این واژه ها، معادل سازی یا واژه گزینی و گرایش به جایگزینیِ واژه های بیگانه با واژه های فارسی (پارسی گرایی) است. نگرش منفی به عربی و عربی مآبی و در مقابل نگرش مثبت به فارسی و پاکسازی زبان فارسی از دلایل مهمّ واژه گزینی فارسی است که در این امر فرهنگستانِ زبان و ادب فارسی نقش بسزایی داشته است. علاوه بر این ثقیل بودن واژه های ع ربی و سره گرایی و وطن پ رستی نی ز ب اعث واژه گزینی شده است. علاوه بر واژه گزینی، دلایل دیگری برای مهجورشدگی واژگان عربی وجود دارند که عبارتند از: تحوّلات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، تابوها و حُسن تعبیر. در این مقاله، تنها به واژه گزینی که علّت اصلیِ مهجورشدگی است می پردازیم.
۳۶۸۸.

پارامتر جایگاه هسته در زبان فارسی: رویکرد نظریه بهینگی

نویسنده:
منبع: علم زبان سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: زبان فارسی نظریه بهینگی پارامتر جایگاه هسته گروه های نحوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۶ تعداد دانلود : ۶۴۴
هدف از مقاله حاضر بررسی مسئله جایگاه هسته در گروه های نحوی زبان فارسی در چارچوب نظریه بهینگی است. با استفاده از محدودیت های هم ترازی نحوی پیشنهادی گریمشاو (2002)، که در این مقاله به صورت Align-Left/Right(X, XP) بازنویسی می شود (مک کارتی، 2008)، سعی بر این است که مرتبه بندی منسجمی از محدودیت های مرتبطی ارائه شود که در ارتباط با جایگاه هسته نسبت به متمم آن در درون گروه های نحوی زبان فارسی، فعال و تعیین کننده هستند. با توجه به غیریکنواخت بودن جایگاه هسته در گروه های مختلف در زبان فارسی، چنین نتیجه گرفته می شود که محدودیت کلی Align-Left(X, XP) که بر هسته آغازین بودن گروه های نحوی دلالت دارد، در بیشتر ساخت های نحوی این زبان، بسیار تعیین کننده است. همچنین، موارد استثنای هسته پایانی، یعنی گروه فعلی و گروه حالت نمای «را»، توسط محدودیت های خاص تری با ارزش مخالف که در مرتبه بالاتر قرار می گیرند، پوشش داده می شوند که به ترتیب، عبارت اند از: Align-Right(V, VP)و Align-Right(K, KP).
۳۶۹۲.

تحلیل مقایسه ای منظور شناختی، جامع شناختی دعوتنامه ازدواج در جوامع ایرانی و آمریکایی و کاربرد ضمنی آن در آموزش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی زبان انگلیسی بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: تحلیل انتقادی گفتمان گونه تحلیل گونه ای تفاوت های میان فرهنگی دعوت نامه ی ازدواج ارزش های فرهنگی اجتماعی آمریکایی در مقابل ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۵ تعداد دانلود : ۷۵۶
دعوتنامه ی ازدواج به عنوان گونه ای اجتماعی و فرهنگی ویژه، فرصتی شایان توجه را برای مقایسه ی ارزش های فرهنگی اجتماعی منعکس شده در محتوای نوشتاری و ترکیب قسمت های مختلف این گونه در جوامع مختلف زبانی فراهم می نماید. با استفاده ازآموزش گونه ای می توان دانش آموزان را با این گونه و اجزای مختلف تشکیل دهنده ی آن آشنا نمود. آموزش گونه ای این فرصت را به دانش آموزان می دهد که گونه های شناخته شده و بارز در زبان اول و دومشان را مطالعه نموده و اجزای تشکیل دهنده مشترک و همچنین اختصاصی گونه ها را با نگاهی میان فرهنگی و میان زبانی بررسی کنند. تحقیق حاضر بر آن بوده است که دعوتنامه ی ازدواج را به وسیله ی دو روش مکمل و هم پوشاننده ی تحلیل گونه ای و تحلیل انتقادی گفتمان بررسی نماید. تعداد 100 کارت( از هر جامعه 50 کارت) جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل مفایسه ای قرار گرفتند. نتایج تحلیل گونه ای نشان داد که کارت دعوت عروسی در هر دو جامعه زبانی شامل بخش های مشابه و مختلفی در ساختار گونه ای است. نتایج تحلیل انتقادی گفتمان نشان داد که سطح سنتی بودن، مذهبی بودن،، مرد سالاری و سطح تحصیلات از تاثیر گذارترین عوامل بر گونه دعوت نامه ازدواج در هردو جامعه هستند اما شدت تاثیر این عوامل در این دو جامعه زبانی یکسان نیست. نتایج این تحقیق عوامل فرهنگی و اجتماعی حاکم بر دو جامعه ی زبانی ایرانی آمریکایی را مشخص میکند
۳۶۹۴.

Effective Factors on Naming Practices in Iran: Sociopolitics or Dialect(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی زبان سال پنجم ۲۰۱۳ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: Sociolinguistics Onomastics Naming Sociopolitics Dialect

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۵ تعداد دانلود : ۵۷۹
Naming as an inseparable sign of a country’s language has attracted the attention of many linguists to formulate and test hypotheses regarding the culture and language of the people of a certain area. Iran appears like a proper destination for conducting a research focusing on naming based on several factors such as geography or chronology. The present article aims to take a specific look at the impact of political era (sociopolitical factors) in addition to dialect over naming practices. Chronological data is gathered from 5 politically significant consecutive periods. Separately, 5 districts are chosen speaking 4 different native dialects to examine the second hypothesis regarding the influence of dialect on naming. 50 most popular names were collected on the two aforementioned different bases and analysis was conducted by SPSS software. The results revealed that time with concentration on political spans did not form an influential factor except for minor fluctuations. The other hypothesis regarding the factor of dialect is rejected for male names while females do confirm a limited consistency of dialect and name choice in most of the areas.
۳۶۹۵.

بررسی پدیده رمزگردانی با نگاهی به گفتار دوزبانه های ارمنی- فارسی تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی زبان فارسی رمزگردانی زبان ارمنی برخورد زبانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۳ تعداد دانلود : ۵۵۲
در جوامعی که بیش از یک زبان در آنها وجود دارد، شاهد تماس یا برخورد زبان ها به شکل های مختلف هستیم. از جمله پیامدهای برخورد زبانی، رمزگردانی است که به استفاده متناوب از دو یا چند زبان، در یک پاره گفتار، گفته می شود. افراد دوزبانه غالباً در حین گفت وگو از زبانی به زبان دیگر روی می آورند. یکی از جوامع دوزبانه در ایران را دوزبانه های ارمنی- فارسی تشکیل می دهند. مقاله حاضر به بررسی پدیده رمزگردانی در دوزبانه های ارمنی- فارسی تهرانی می پردازد. این بررسی بر اساس داده هایی است که از ده ساعت مکالمات روزمره ارامنه تهرانی گردآوری شده است. در بررسیِ رمزگردانیِ برون جمله ای، از دیدگاه بلوم و گامپرز (1972)، و در بررسیِ رمزگردانیِ درون جمله ای از مدل میرز- اسکاتن (1993، 2002) استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها نشان می دهد که در مکالمات دوزبانه های ارمنی- فارسیِ تهرانی به زبان ارمنی، رمزگردانی از هر دو نوع اتفاق می افتد و رمزگردانیِ درون جمله ای از بسامد بسیار بالایی برخوردار است.
۳۶۹۶.

بسترها، چشم اندازها، کاربردها و چالش های مطالعة واژگان در متون دانشگاهی: ضرورت توجه بیشتر به زبان فارسی و زبان آموزان فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره ششم مهر و آبان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۲۵)

کلیدواژه‌ها: همنشینی پیکره واژگان دانشگاهی متون دانشگاهی زبان آموزان فارسی زبان زنجیره واژگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۶ تعداد دانلود : ۷۳۵
در این مقاله، می کوشیم با نگاهی انتقادی کمبود توجه به واژه پژوهی در متون دانشگاهی را بررسی کنیم و با بررسی ابعاد مختلف این موضوع، چشم انداز روشنی از پیش زمینه ها، مسیرها و موانع موجود در این حیطه را ارائه کنیم. در این راستا، تمرکز این مقاله هم بر کمبود پژوهش درمورد زبان علمی فارسی است و هم بر کم توجهی پژوهش ها به زبان آموزان فارسی زبان. ابتدا تصویری کلی از اهمیت یادگیری و تسلط بر ابعاد مختلف واژگان در زبان دانشگاهی را بررسی می کنیم و درادامه، برخی از پیکره ها و لیست های واژگانی پراهمیت را معرفی می نماییم که در ادبیات تحقیق وجود دارند. پس از تبیین اهمیت و ضرورت پژوهش در این حوزه، کوشیدیم تصویری چندبعدی از زوایای مختلف پژوهشی ارائه کنیم که باید مطمح نظر پژوهشگران این حوزه باشد و مورد بحث قرار گیرد. در این میان، مباحثی چون همنشینی واژگان، زنجیره های واژگانی، نوسانات واژگانی درون متنی و بین متنی و برخی موضوعات دیگر را بررسی کردیم و درنهایت، برخی از چالش ها و موانعی را که پیش روی تحقیق در این حوزه قرار دارند معرفی نمودیم.
۳۶۹۷.

تأثیر تماس زبانی بر ویژگی های صرفی و نحوی گویش تاتی رودبار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: تغییر زبانی گیلکی تاتی تماس زبانی رودباری جوبنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۴ تعداد دانلود : ۷۸۲
تاتی رودبار از گویش های تاتی است که در بخش هایی از شهرستان رودبار در استان گیلان تکلم می شود. استیلو تاتی رودبار را در گروه تاتیک قرار داده که تمام گویش های تاتی، تالشی، وفسی، الویری و ویدری را در بر می گیرد اما آنها را در حال تغییر به زبان گیلکی، از گروه زبان های کرانه جنوبی دریای خزر دانسته است. در این مقاله با ذکر شواهدی از ویژگی های صرفی و نحوی تاتی رودبار، تفاوت های این گویش با دیگر گویش های تاتی و علت تغییر کنونی آن به نفع گویش گیلکی  مورد بررسی قرار گرفته است. از میان گونه های تاتی رودبار، گونة جوبُنی برای تحقیق انتخاب شده است. روستای جوبُن در دهستان رستم آباد جنوبی در بخش مرکزی شهرستان رودبار در استان گیلان قرار دارد. بررسی داده ها نشان می دهد که این گونه در صرف و نحو با دیگر گونه های تاتی متفاوت است.
۳۷۰۰.

Factors Underlying Characteristics of Acquisition of English Language in EFL Classrooms(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No.۱۹, Spring & Summer ۲۰۱۷

کلیدواژه‌ها: teaching methodology Learning boosters Facilitation determination voluntary affective factors

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۳ تعداد دانلود : ۸۲۵
This study tried to find out what factors underline the characteristics of acquisition of English language in EFL classrooms. To this end, the Characteristics of English Language Acquisition Scale (ELAS) consisting of 41 items was designed by the researchers of this study and administered to 388 pre University Iranian EFL students at various private and public schools in Neyshabour and Zebarkhan. Factor analysis was run to determine the number of factors underlying the scale. The application of Principle Axis Factoring and rotating the extracted factors showed that the characteristics loaded acceptably on twelve factors underlying the learners’ EFL acquisition, i.e., learning boosters, facilitation, determination, voluntary, teaching methodology, affective factors, attitudes toward foreign speakers and their culture, learner engagement, adjustment, enhancement, teachers' output and individual differences. The results are discussed and suggestions are made for future research.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان