درخت حوزه‌های تخصصی

بحران های اقتصادی اخیر (2007 تا 2008)، تمرکز بر مدیریت سرمایه در گردش را در همه شرکت های دنیا، مورد توجه قرار داد. با توجه به اهمیت چرخه های تجاری بر وضعیت سرمایه در گردش شرکت ها، در این پژوهش به بررسی نقش چرخه های تجاری بر رابطه بین مدیریت سرمایه در گردش و سودآوری پرداخته شده است. در این پژوهش از دو معیار بازده دارایی ها و سود ناخالص عملیاتی برای سنجش سودآوری استفاده شده است و تعداد 200 شرکت در دوره زمانی 1391-1380 به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند که در مجموع تعداد 2218 سال- شرکت را ایجاد می کردند. یافته های پژوهش حاکی از این است که تأثیر چرخه های تجاری بر رابطه بین سرمایه در گردش و سودآوری در شرایط رونق اقتصادی، برجسته تر از شرایط رکود اقتصادی است. به علاوه، نتایج نشان می دهد اهمیت مدیریت چرخه تبدیل وجه نقد و دوره وصول مطالبات در شرایط رونق اقتصادی افزایش می یابد؛ همچنین مدیریت کارای موجودی کالا و دوره پرداخت حساب های پرداختنی در شرایط رونق اقتصادی کاهش می یابد. به طورکلی، نتایج نشان می دهد مدیریت سرمایه در گردش امری ضروری و حیاتی برای شرکت ها است؛ بنابراین شرکت ها باید آن را در برنامه های تأمین مالی خود مدنظر قرار دهند.

با توجه به تحولات اقتصادی سالهای گذشته، تولید کنندگان و مصرف کنندگان به نوسانات قیمتها توجه بیشتری داشته و به دنبال رفع نااطمینانی نسبت به آینده و جلوگیری از ایجاد ضرر و زیان ناشی از این گونه ریسکها هستند. به عبارت دیگر، فروشنده و خریدار برای دوری از نااطمینانی و به دنبال کسب اطمینان نسبت به فروش و خرید محصول خود در آینده با قیمت مشخص می باشند. علاوه بر فروشندگان و خریداران، سفته بازان بازیگر دیگر می باشند که با استفاده از فرصتهای آربیتراژ موجب از بین رفتن آنها و افزایش کارایی بازار می گردند. همچنین دولت به منظور تبیین سیاستها و نظارت و تصمیم گیری به موقع جهت رفع نگرانی ها، نیاز به علایم و اخطارهایی از سوی فعالین و تحلیل گران اقتصادی دارد که بر اساس آنها برنامه ریزی مناسب را صورت دهد. بورس کالا با ایجاد بازار شفاف جهت تسهیل معاملات و کشف نرخ قیمت می تواند به دو هدف فوق برای فعالان بازار و دولت کمک نماید. قراردادهای آتی یکی از مشتقات مالی مهم در بورس کالای ایران به منظور مدیریت ریسکهای نوسان می باشند، ولی با وجود گذشت نزدیک به یک دهه از راه اندازی آن، بجز در معاملات سکه طلا و زعفران، مورد استقبال قرار نگرفته است. این پژوهش به چرایی این شکست از طریق پرسشنامه می پردازد، که مشخص می گردد "عدم تعیین آزاد قیمت دارایی پایه" و "پایین بودن آگاهی سرمایه گذاران" از مهمترین عوامل مهم جهت بهبود قراردادهای آتی می باشند که باید به آنها توجه ویژه داشت.

گسترش آموزش یکی از ارکان توسعه علمی، رشد اجتماعی، شکوفایی استعدادها و زمینه ساز خلاقیت های انسانی است که آموزش های متعارف و جاری به تنهایی برای برقراری این رکن مهم کافی نیست و توجه به روش ها و برنامه های جدید آموزشی و اجرایی از قبیل آموزش نوین برای دستیابی به هدف های توسعه لازم و ضروری است. تحول گسترده در نظام آموزش عالی از پیامدهای مهم در عصر جهانی شدن و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات است و ارتباطات و فناوری مربوط به آن تاثیری بسزا در توسعه و دگرگونی نظام آموزش عالی و حرکت به سمت افق های جدید در این حوزه داشته است. براین اساس جهانی شدن و فناوری اطلاعات و ارتباطات ابعاد مختلفی از نظام آموزش عالی از جمله آموزش عالی بدون مرز و امکان افزایش دسترسی به نظام آموزش عالی را متاثر کرده است. عامل رقابت در بازار آموزش عالی، کیفیت این نظام و وجود سازو کاری برای بازنمایی، بهبود و ارتقاء آن می باشد. راهبردی ترین ساز و کار تحقق این مهم وجود زیرنظام ارزشیابی می باشد. زیرنظام ارزشیابی به عنوان جزئی از نظام آموزش عالی بوده و برای ادامه حیات، افزایش کارایی، اثربخشی، بهبود و تعالی کیفیت این نظام در جهت تحقق اهداف تعیین شده در بستر ملی و درگستره جهانی ضروری می باشد. بنابراین طراحی و استقرار نظام تضمین کیفیت به عنوان راهبردی مناسب جهت حفظ و ارتقاء کیفیت نظام آموزش عالی نوین مطرح می شود. از این رو پیرو اهمیت ارزیابی کیفیت در هر دو نظام آموزش عالی معمول و نوین این مقاله با هدف بررسی تطبیقی زیرنظام ارزشیابی و تضمین کیفیت در نظام آموزش عالی نوین و معمول ضمن شناسایی وجوه افتراق و اشتراک آن و در نهایت ارائه استنتاجات سیاستی در این حوزه، زمینه و چگونگی استقرار نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت آموزش عالی نوین را مورد بررسی قرار می دهد

سیاست تقسیم سود یک از مهمترین مباحث مطرح در ادبیات مالی است؛ زیرا سود تقسیمی بیانگر پرداختهای نقدی عمده شرکتها و یکی از مهمترین گزینهها و تصمیمات فراروی مدیران به شمار میرود. این پژوهش به بررسی تأثیر توانایی مدیران بر سیاست تقسیم سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میپردازد. این تحقیق از نوع تحقیقات شبه تجربی در حوزه تحقیقات اثباتی حسابداری است. این پژوهش برای توانایی مدیران از مدل دمیرجیان و همکاران) 2012 ( و سیاست تقسیم سود از نسبت تقسیم سود نقدی به سود هر سهم استفاده می کند. با اعمال شرایط انتخاب نمونه، تعداد 82 شرکت برای دوره زمانی 1386 - 1394 انتخاب شد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که توانایی مدیران دارای رابطه مثبت و معناداری باسیاست تقسیم سود شرکت ها است. مدیران تواناتر سود تقسیمی بیشتری پرداخت می کنند

پژوهش حاضر از منظر حضور مشتریان عمده در شرکت، تأثیر تمرکز بر مشتری بر مدیریت سود را بررسی می کند. تأمین کنندگان با مشتریان عمده، احتیاج به نگهداری وجوه نقد بالاتری به دلیل ریسک تجاری بالای از دست دادن مشتریان عمده خواهند داشت. شرکت ها می توانند وجوه نقد خود را از طریق ابزارهای مختلف همچون انتشار بدهی و تأمین مالی بیرونی، عدم پرداخت سود سهام و دستکاری اقلام درآمدی (مدیریت سود) افزایش دهند. نتایج بدست آمده در این پژوهش این اظهارات را تأیید می کند. در راستای آزمون تجربی این موضوع، از 140 شرکت انتخاب شده به روش غربالگری در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1390 الی 1395 استفاده شده است. برای آزمون فرضیه های تحقیق از الگوی رگرسیون خطی چندگانه با استفاده از داده های ترکیبی استفاده گردیده است. نتایج بدست آمده از تأثیر گذاری منفی تمرکز بر مشتری بر مدیریت سود تعهدی پشتیبانی می کند. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد که یک تمرکز بر مشتری بر مدیریت سود واقعی اثر منفی دارد. پژوهش حاضر می تواند به فهم دقیق تری از نقش مشتریان عمده شرکت در مدیریت سود منجر شود و نشان دهد که چگونه تمرکز بر مشتریان عمده، مدیریت سود شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین هزینه سرمایه و گردش مدیرعامل شرکت با تأکید بر فرصت های سرمایه گذاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. با بزرگ تر شدن شرکت ها، مالکان اداره شرکت را به مدیران تفویض نموده اند. هزینه سرمایه بالا که از تصمیمات ضعیف مدیران نشأت می گیرد ممکن است به دلیل فقدان سرمایه کافی، شرکت را مجبور به چشم پوشی از فرصت های سرمایه گذاری کند، بنابراین می تواند در ارزیابی عملکرد هیئت مدیره و تصمیمات مربوط به اخراج مدیر عامل مؤثر باشد. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ ماهیت، توصیفی – همبستگی است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، تعداد 188 شرکت از میان شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1387 تا 1394 به روش نمونه گیری حذف سیستماتیک انتخاب و در مجموع 1504 سال – شرکت جهت انجام تحلیل در نظر گرفته شد. در این راستا دو فرضیه تدوین گردید و برای اندازه گیری فرصت های سرمایه گذاری از دو سنجه  نرخ رشد ارزش بازار جمع دارایی ها و کیوتوبین استفاده گردید؛ برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش رگرسیون لجستیک و داده های ترکیبی استفاده شد. یافته های پژوهش در مدل کیوتوبین نشان می دهد که بین هزینه سرمایه و گردش مدیرعامل شرکت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد بدین معنا که هزینه سرمایه قدرت توضیح دهندگی جایگزینی مدیرعامل شرکت را دارد و جایگزینی مدیرعامل تحت تأثیر هزینه سرمایه بالا می باشد. همچنین یافتیم که فرصت های سرمایه گذاری باعث تشدید رابطه بین هزینه سرمایه و گردش مدیرعامل شرکت می شود. اما در مدل نرخ رشد ارزش بازار جمع دارایی ها، اثری از وجود رابطه بین هزینه سرمایه و گردش مدیرعامل شرکت یافت نشد.

در طی سالیان دراز، تحقیقات حاکمیت شرکتی تلاش کرده اند مدلی را تدوین کنند که برای تمام شرکت ها و با اهداف مختلف سازگاری داشته باشد. تمرکز بیشتر این تحقیقات بر حداقل نمودن تضاد نمایندگی بین مالکان و مدیران بوده است. مشخصه مهم ادبیات مرسوم نمایندگی، تحقیق در زمینه وجود روابط کلی و جهان شمول بین سازوکارهای حاکمیت شرکتی و پیامدهای سازمانی بر مبنای منطق سیستم های بسته و با تمرکز بر هزینه های نمایندگی است. در دهه های گذشته بسیاری از محققین با این استدلال که تئوری نمایندگی کمتر به زمینه های محیط سازمانی می پردازد، نیاز به ارائه یک دیدگاه اقتضائی از حاکمیت شرکتی را مورد توجه قرار داده اند. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی و تحلیلی به تبیین حاکمیت شرکتی با استفاده از تئوری اقتضائی پرداخته است. در این راستا، در گام اول به توضیح تئوری نمایندگی و انتقادات وارد بر آن و سپس به ارائه مبانی تئوری اقتضائی و پیشینه تحقیقات حاکمیت شرکتی با استفاده از این تئوری پرداخته شده است. در پایان نیز، پیشنهاداتی در خصوص مسیر تحقیقات آتی در این حوزه، ارائه شده است.

این تحقیق به ارائه الگوی برداشت بازار از کیفیت حسابرسی میپردازد.  برداشت از کیفیت حسابرسی و کیفیت واقعی حسابرسی دو مفهوم متفاوت هستند برداشت از کیفیت حسابرسی بر  پایه ادراک و استنباط کاربران ازصورتهای مالی بنا شده است، درحالیکه کیفیت واقعی حسابرسی  اشاره بر توانایی حسابرس در شناسایی و گزارش تحریفات عمده حسابداری دارد. روش تحقیق حاضر ،توصیفی از نوع پیمایشی و در دسته تحقیقات کاربردی-توسعه ای است.  جامعه آماری تحقیق ، اساتید حسابداری،  حسابداران رسمی، حسابرسان ومدیران مؤسسات  حسابرسی، مدیران مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. نمونه آماری تحقیق، تعداد 217 نفر میباشند که بصورت تصادفی در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محقق -ساخته است که با روشهای تحلیل عاملی و ضریب آلفای کرونباخ، روایی و پایایی آنها مورد تایید قرار گرفت.  برای بررسی حذف یا تایید گزارههای پرسشنامه در دو مرحله از آزمون دو جملهای ، وبرای شناسایی عوامل موثر بر برداشت بازار از کیفیت حسابرسی از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی مرتبه اول و دوم استفاده شد.  نتایج تحقیق نشان دادکه 4 عامل؛ فرایند حسابرسی، افراد حرفه ای،  ویژگیهای ساختاری شرکت و نتایج گزارشگری حسابرسی با 36 شاخص موثر بر برداشت بازار از کیفیت حسابرسی،  تاثیر دارند. رتبه بندی شاخصهای 36 گانه نیز بر اساس روش تاپسیس ارائه شد.

در سالهای گذشته، مسئولیتپذیری اجتماعی اهمیت و مقبولیت زیادی پیدا کرده است و بهرهوران به این موضوع توجه ویژهای کردهاند؛ درنتیجه شرکتها باید شاخصهای مختلف مسئولیتپذیری اجتماعی خود را افشا کنند؛ ازاینرو در پژوهش حاضر، پس از شناسایی ابعاد، مؤلفهها و شاخصهای افشای مسئولیتپذیری اجتماعی، با استفاده از فن دلفی، چارچوبی با 3 بعد، 22 مؤلفه و 68 شاخص طراحی شد. پس از آن با استفاده از نظرات خبرگان، این گزینهها وزندهی شدند؛ وزن ابعاد محیطی، اجتماعی و اقتصادی بهترتیب 55/0، 35/0 و 1/0 به دست آمد. در بین شاخصها نیز شاخص افشای اطلاعات اقدامات انجامشده برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، روشها، معیارهای حذف گازها و نتایج حاصل با وزن 058905/0 بهعنوان مهمترین شاخص شناخته شد. همچنین پس از بررسی 330 شرکت که اطلاعات سال 1396 خود را افشا کردند، یافتههای پژوهش نشان میدهند بهصورت میانگین هر شرکت تنها 9 شاخص از 68 شاخص را افشا کرده است و در کل نمونه آماری، بیشترین تعداد افشا به شاخصهای اقتصادی با 1632 مورد مربوط است. بعد از آن نیز شاخصهای بعد اجتماعی با 1290 مورد و محیطی با تنها 360 مورد قرار دارند که بهترتیب 5/27، 5/۱1 و 7 درصد از شاخصهای قابل افشا را شامل میشود. درضمن 85 شرکت از 330 شرکت بررسیشده هیچیک از شاخصهای موجود در بعد محیطی را افشا نکردند که آمار جالب توجهی نیست و نشان میدهد شرکتها به بااهمیتترین بعد افشای مسئولیتپذیری اجتماعی توجه مناسبی ندارند

چکیده زبان نوین گزارشگری مالی در عصر جدید، زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر است. این زبان بعنوان ابزاری قدرتمند، کارائی و اثربخشی فرآیند گزارشگری مالی را تسهیل، و فرآیند تحصیل اطلاعات و شفافیت در افشا را بهبود می بخشد. بنابراین پژوهش حاضر به، بررسی نقش پیاده سازی زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر (XBRL) بر بهبود کیفیت گزارشگری مالی، افزایش شفافیت اطلاعات مالی وکاهش عدم تقارن اطلاعاتی، می پردازد. تحقیق از نوع کاربردی، روش تحقیق تحلیلی - پیمایشی و جامعه آماری، حسابرسان مستقل عضو جامعه حسابداران رسمی ایران هستندکه به منظور کسب دیدگاه های آنان پرسشنامه ای برای سه فرضیه، و 21 سئوال طراحی شد و به صورت تصادفی میان 165نفر از اعضای جامعه، در سال 1395توزیع گردید و در نهایت 150 پرسشنامه توسط اعضای نمونه تکمیل وجمع آوری شد و با استفاده از روش های آماری (آزمون دو جمله ای و آزمون t) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج پژوهش، فرضیه های تحقیق را تایید نمود و نشان دادکه پیاده سازی زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر (XBRL) باعث بهبود کیفیت گزارشگری مالی، ارتقای شفافیت اطلاعات مالی و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی می شود .

هدف: تئوری بازی ها تلاش می کند که رفتار ریاضی حاکم بر یک موقعیت استراتژیک را مدل سازی کند. این موقعیت زمانی پدید می آید که موفقیت یک طرف بازی، به راهبردهایی بستگی دارد که طرف دیگر انتخاب می کند. هدف پژوهش حاضر، یافتن راهبرد بهینه در بازی استراتژیک بین حسابرس و مدیر شرکت در فرایند حسابرسی است. روش: در پژوهش حاضر، مدیران و حسابرسان به منظور حداکثرسازی منافع، به ترتیب از استراتژی های مدیریت سود و افزایش کیفیت حسابرسی (کاهش خطر عدم کشف برآوردی) استفاده می کنند. جامعه آماری پژوهش از نوع جامعه آماری در دسترس است که کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار را در سال های 1391 تا 1395 با اعمال محدودیت هایی دربرمی گیرد. فرضیه ها برای داده های ترکیبی 116 شرکت (575 شرکت سال)، با استفاده تابع بهترین پاسخ بازیگر و آزمون من ویتنی آزمون شدند. یافته ها: یافته های پژوهش مبین وجود تعادل نش در استراتژی کیفیت حسابرسی بالا و مدیریت سود شدید برای طرفین بازی است، یعنی در این استراتژی، نه حسابرس و نه مدیر، انگیزه تغییر استراتژی را ندارد؛ زیرا با تغییر استراتژی منافع آنها کمتر خواهد شد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از پژوهش، گویای اهمیت توجه به حسابرسی به عنوان نوعی محیط استراتژیک است. همچنین یافته ها می تواند به حسابرسان در خصوص تحلیل تضاد با صاحبکار و انتخاب استراتژی بهینه در فرایند حسابرسی کمک کند.

هدف: هدف پژوهش حاضر این است که عملکرد سرمایه گذارانی را که فعالانه به خرید و فروش سهام مبادرت دارند، نسبت به سایر سرمایه گذاران بررسی کند. روش: برای این منظور، صورت وضعیت سبد سرمایه گذاران حقیقی بورس اوراق بهادار تهران طی دوره ای پنج ساله (1395-1391)، ارزیابی و از دو رویکرد تحلیلی استفاده شده است؛ ابتدا به روش مطالعه سبد، بازده ماهانه سرمایه گذاران با نرخ گردش سبد بالا (سرمایه گذاران فعال) با سرمایه گذاران با نرخ گردش سبد پایین (سرمایه گذاران منفعل) بررسی و مقایسه و سپس با استفاده از یک رویکرد مکمل به نام بازده غیرنرمال خودمعیار، بازده ماهانه سرمایه گذاران در دو حالت انجام معامله و حفظ ترکیب سبد سرمایه گذاری ابتدای دوره بررسی شده است. نتایج: نتایج نشان می دهد سرمایه گذارانی که فراوانی معاملاتی بالاتری دارند، چه قبل از کسر هزینه معاملات و چه بعد از آن، عملکرد بهتری نسبت به سایر سرمایه گذاران دارند. ازسوی دیگر، عملکرد سرمایه گذاران در شرایط انجام معامله نسبت به وضعیت حفظ ترکیب سبد ابتدای دوره، بهتر است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر مسئولیت پذیری اجتماعی، ریسک و حاکمیت شرکتی بر نگهداشت وجه نقد می باشد. همچنین اثر غیر مستقیم مسئولیت پذیری اجتماعی بر نگهداشت وجه نقد از طریق متغیرهای میانجی ریسک(سیستماتیک و غیر سیستماتیک) و حاکمیت شرکتی(سهامدارن نهادی، سهامداران عمده و استقلال هیئت مدیره) نیز مورد سنجش قرار گرفت. جهت آزمون فرضیه ها از مدلسازی معادلات ساختاری(تحلیل مسیر) مختص داده های پانلی استفاده گردید، سپس با توجه به ضرایب بدست آمده، بوسیه آزمون سوبل نقش میانجی گری و میزان اثر آن مورد بررسی قرار گرفت. برای نیل به اهداف مذکور، تعداد 597 مشاهده(سال-شرکت) مربوط به شرکت های عضو بورس اوراق بهادار تهران از سال 1389 تا سال 1394 بررسی گردید. نتایج حاکی از آن است که ریسک سیستماتیک، درصد سهامدارن نهادی و استقلال هیئت مدیره بر نگهداشت وجه نقد اثر معناداری دارد.همچنین مسئولیت پذیری اجتماعی نیز به طور مستقیم بر نگهداشت وجه نقد اثر معناداری ندارد اما با توجه به تأیی د نقش میانجی گری ریسک سیستماتیک، اثر غیر مستقیم مسئولیت پذیری اجتماعی بر نگهداشت وجه نقد از طریق ریسک سیستماتیک معنادار می باشد.

این پژوهش با هدف تبیین و تعیین اهمیت عوامل مؤثر بر ارزیابی اثربخش کنترلهای داخلی در شرکتهای پذیرفتهشده بورس اوراق بهادار تهران در مقطع زمانی 1398-1397 انجام شده است. متغیرهای اولی الگو با روش تحلیل محتوا شناسایی شد. سپس بهمنظور غربال متغیرهای شناساییشده، دیدگاه 19 نفر از خبرگان حرفهای و دانشگاهی صاحبنظر و مطّلع در حوزه کنترلهای داخلی که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند، جمعآوری و با استفاده از روش دلفی فازی در دو مرحله، متغیرهای الگو بهصورت 68 شاخص در قالب 8 معیار اصلی ارائه شد. در ادامه با استفاده از پرسشنامه مقایسه زوجی و بهرهگیری از روش فرایند تحلیل شبکه فازی، اولویتبندی عوامل انجام شد. یافتههای حاصل از اولویتبندی عوامل بیانگر آن است که در بین معیارهای اصلی، ویژگیهای حسابرس داخلی مهمترین عامل در ارزیابی اثربخش کنترل داخلی است. سپس ساختار هیئت مدیران، ویژگیهای حسابرس مستقل و عوامل فرایندی در رتبههای بعدی اهمیت قرار گرفتهاند. همچنین ساختار مالکیت، کماهمیتترین معیار و در اولویت هشتم قرار گرفت؛ بنابراین شناسایی، تبیین و درنظرگرفتن اهمیت اولویت عوامل مؤثر بر ارزیابی کنترلهای داخلی، زمینهای برای ارتقای ارزیابی اثربخش کنترلهای داخلی فراهم میکند.