زهرا صادقی آرانی

امروزه با توجه به آمار رو به افزایش معلولین بررسی مسائل مربوط به آنان مورد توجه جهانی قرار گرفته است، چرا که توانمندسازی و ارتقاء کیفیت زندگی معلولین می تواند عامل موثری نیز در بهبود شاخصه های رشد و توسعه جوامع باشد. در این میان برخی نیازهای معلولین نیازمند نگاه خاص و برنامه ریزی ویژه است که از آن جمله می توان ازدواج و تشکیل خانواده معلولین را نام برد. هدف: با توجه به ضرورت ازدواج این قشر هدف از تحقیق پیش رو تعیین متغیرهای مؤثر و موانع ازدواج معلولین و دستیابی به مدل این عوامل در جهت برنامه ریزی و اقدام مؤثر در این حوزه است. روش: برای دستیابی به این متغیرها از تحقیقات پیشین و مصاحبه از چهار گروه معلول، خانواده معلول، مسئولین مراکز و متخصصین استفاده شده است، روش مورد استفاده برای تحلیل روابط بین متغیرها، مدلسازی ساختاری تفسیری ISM است که میزان اثرگذاری و اثرپذیری متغیرها بر یکدیگر نیز با استفاده از تحلیل MICMAC در آن مشخص گردید. یافته ها: یافته های حاصل از تحقیق نشان می دهد که عوامل نوع و شدت معلولیت تأثیرگذارترین متغیرهای مدل به دست آمده هستند که پس از آن نوع نگرش جامعه به معلولیت و فقدان سازوکارهای سازمانی و قانونی نیز عامل مهمی در رفع موانع ازدواج معلولین می باشد. نتیجه گیری: بنابر نتایج ضروری است که چالش های حاصل از موانع ذکر شده با اولویت آموزش و پیشگیری و اصلاح نگرش و اقدام در حوزه سیاست گذاری های صحیح رفع گردد.

شواهد متعدد حاکی از آن است که علی رغم تعداد کثیر فن آوری های جدید و نو، تنها درصد اندکی از آن ها تجاری شده و به ایجاد کارآفرینی و رفاه عمومی منجر شده اند. در این راستا، شناسایی و پایش عوامل مؤثر بر تجاری سازی ایده ها، احتمال موفقیت آن ها را در تجاری سازی آن افزایش داده و مخترعین و مبتکرین را در این حوزه یاری می رساند. بر این اساس، تحقیق حاضر با هدف شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر تجاری سازی اختراعات در استان یزد انجام گرفته است. در این راستا، از روش تحقیق نظریه برخاسته از داده ها، استفاده شده است و الزامات، زیرساخت ها و فرآیند تجاری سازی، ترسیم شده است. برای جمع آوری داده ها، از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده و نمونه گیری به روش نظری و گلوله برفی صورت گرفته است. در پایان نیز راهبردهای تجاری سازی اختراعات از دیدگاه مخترعین بیان شده است..

مدیران گروه های آموزشی به عنوان یکی از ارکان مدیریت در نظام آموزش عالی، کمتر مورد ارزشیابی قرارگرفته اند، امروزه مدیران گروه های آموزشی به مجموعه ای از شایستگی ها یا هوش های چندگانه برای مدیریت مسائل محیطی نیاز دارند؛ از این رو، توسعه شایستگی های مدیران گروه های آموزشی، یکی از مهم ترین چالش های سیستم آموزش عالی است؛ در این راستا، مقاله حاضر با هدف توسعه شایستگی های مدیران گروه های آموزشی انجام گرفته است. به این منظور چارچوبی متشکل از مجموعه وسیعی از شایستگی های مورد نیاز در قالب هوش های چندگانه پیشنهاد شده و روابط عِلّی- معلولی این هوش ها با استفاده از تکنیک دیماتل فازی[1] مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داده است که هوش شناختی به عنوان اثرگذارترین و با اهمیت ترین هوش متعلق به گروه عِلّی و هوش ابتکاری به عنوان اثرپذیرترین هوش متعلق به گروه معلول در توسعه شایستگی های مدیران گروه های آموزشی دانشگاه ها نقش دارند. <br clear="all" /> [1]. Fuzzy dematel

مقدمه: ایجاد بهبود در هر سازمانی نیازمند اندازه گیری عملکرد سازمان، برنامه ریزی و هدف گذاری جهت بهبود عملکرد می باشد. با وجود پیشرفت های قابل توجهی که سال های اخیر در طراحی چارچوب ها و سیستم های ارزیابی عملکرد رخ داده است، بسیاری از سازمان ها هم چنان بر معیارهای سنتی متکی هستند. بنابراین، با توجه به اهمیت موضوع ارزیابی عملکرد، سعی شده است با ترکیب دو رویکرد کیفی و کمی در ارزیابی، مدل های برگرفته از مدیریت کیفیت جامع تحت عنوان مدل های تعالی سازمانی EFQM (European foundation for quality management) و مدل های ریاضی تحلیل پوششی داده ها (Data envelopment analysis یا DEA)، مدلی برای ارزیابی عملکرد 27 درمانگاه شهرستان یزد ارایه گردد که ضمن دارا بودن مزایای هر دو روش، معایب آن ها را به حداقل برساند. روش بررسی: مطالعه ی حاضر از نوع توصیفی بود. جامعه ی آماری پژوهش از کلیه ی مسؤولان، کارکنان و پزشکان درمانگاه های شهرستان یزد در سال 1390 به تعداد 283 نفر تشکیل شد که 215 نفر به عنوان نمونه به روش در دسترس، پرسش نامه ی مربوط را تکمیل کردند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ی استاندارد 50 سؤالی مدل سرامدی EFQM بود. استفاده از پرسش نامه ی مذکور در مطالعات فراوان مشابه، روایی آن را ثابت کرده است. برای تعیین پایایی پرسش نامه از ضریب Cronbach's alpha استفاده گردید که مقدار آن 89/0 می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ی 17 و برای تعیین کارایی از نرم افزار DEAP استفاده شد. یافته ها: از 27 درمانگاه انتخاب شده، درمانگاه های اکبری (09/1)، قائمیه (054/1)، شهرک صنعتی (04/1)، آزاد شهر (014/1)، کسنویه (06/1)، خاتم الانبیاء (41/1)، فاطمه ی زهرا (039/1)، مطهری (056/1)، پاک نژاد (03/1)، شاه ولی (016/1)، سپاه پاسداران (038/1)، کلینیک دندان پزشکی (043/1)، نیک پور (11/1) و کوثر (027/1) کارا و بقیه ناکارا بودند. در این میان درمانگاه خاتم الانبیاء (41/1) رتبه ی اول و رحمت آباد (89/0) رتبه ی آخر را در کارایی کسب کرده اند. به عبارت دیگر، بیش از نیمی از درمانگاه های این شهرستان (52 درصد) کارا بوده اند. نتیجه گیری: مدیران درمانگاه ها می توانند با تلفیق دو مدل تحلیل پوششی داده ها و مدل های تعالی سازمانی که با هم یک مجموعه ی قوی ارزیابی عملکرد را تشکیل می دهند، در جهت ارزیابی درمانگاه ها به نحو واقع بینانه ای گام برداشته و آن ها را بهبود دهند. همچنین درمانگاه های ناکارا می توانند با تغییر در منابع انسانی و مالی (ورودی ها و خروجی ها) به سطح قابل قبولی از کارایی برسند.

اندازه گیری کارایی یکی از مهم ترین روش های ارزیابی عملکرد سازمان ها به شمار می رود، در این حوزه استفاده از تکنیک های ناپارامتریک به خصوص تحلیل پوششی داده ها از استقبال بیشتری برخوردار بوده است. با این وجود، در بسیاری از مدل های مورد استفاده تنها بر خروجی های مطلوب تکیه و خروجی های نامطلوب حاصل از تولید نادیده گرفته شده است. در این پژوهش در اندازه گیری کارایی نسبی صنایع تولیدی ایران طی برنامه سوم و دو سال اول برنامه چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران  1379-1385 آلاینده های زیست محیطی به عنوان خروجی نامطلوب در نظر گرفته شده است. ورودی های این مدل نیروی کار، انرژی و مواد اولیه است. ارزش افزوده صنعت خروجی مطلوب و میزان SO₂، میزان CO₂ و میزان SPM خروجی های نامطلوب مدل را تشکیل می دهد. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که در تمامی سال های مورد بررسی تنها صنعت 32 (تولید رادیو و تلویزیون و دستگاه ها و وسایل ارتباطی) کارا بوده است. همچنین در تمام سال های برنامه و از میان 21 صنعت مورد بررسی همواره بیش از هفده صنعت ناکارا بوده است. به عبارت دیگر در این سال ها تنها بیست درصد از واحدها کارا بوده و از منابع خود به درستی استفاده نموده اند.

شش سیگما یکی از مشهورترین ابزارها برای حذف ضایعات، کاهش هزینه و بهبود کیفیت در سازمان است. فرآیند ایجاد و ارزیابی پروژه ها، از جمله فعالیت های اولیه در اجرای شش سیگما است که بسیاری از محققان معتقدند به-کارگیری موفقیت آمیز شش سیگما با اولویت بندی و انتخاب مناسب پروژه های شش سیگما ارتباط تنگاتنگی دارد. تحقیق حاضر با به کارگیری شبکه های عصبی مصنوعی به عنوان یک ابزار قدرت مند در پردازش اطلاعات غیرخطی، مدلی را جهت انتخاب این پروژه ها معرفی نموده است. در این مدل، جهت انتخاب پروژه های بهبود شش سیگما، 6 معیار به عنوان عوامل ورودی مؤثر بر انتخاب پروژه ها در نظر گرفته شده و با استفاده از مدل پرسپترون چندلایه، میزان بهره وری و سطح سیگمای حاصل از هر پروژه ی بهبود پیش بینی شده است. در فرآیند توسعه ی این مدل، با تغییر تعداد نرون ها، لایه ها و انواع الگوریتم های یادگیری نتایج مدل بهبود یافته و انواع شبکه ها با انجام آزمایش های متعدد بررسی شده است. نتایج این تحقیق ارائه ی دو شبکه ی پرسپترون 4 و 5 لایه، به عنوان بهترین شبکه ها جهت پیش بینی موفقیت پروژه های بهبود شش سیگما در ایجاد بهره وری و افزایش سطح سیگما می باشد. در پایان نیز با استفاده از تحلیل حساسیت تأثیر هر کدام از متغیرهای ورودی بر خروجی های مدل ارزیابی شده است.

اگر چه یافته های بشری در ارتقاء کیفیت زندگی و توسعه سطح رفاه جامعه و توسعه اقتصادی و اجتماعی نقش به سزایی ایفا می کند اما این یافته ها تا زمانی که جنبه کاربردی پیدا نکرده و به بازار عرضه نشوند یا در دسترس متقاضیان قرار نگیرند از اهمیت لازم برخوردار نبوده و نمی توانند هزینه های تحقیق را جبران کند. شواهد متعدد از سراسر دنیا حاکی از این است که هر چند تعداد کثیری از تحقیقات از نظر فنی موفق بوده اند، اما تنها درصد اندکی از آنها در زمینه تجاری سازی به موفقیت دست یافته اند که این امر نشان دهنده پیچیدگی فرآیند تجاری سازی است. در این راستا، شناسایی عوامل مؤثر بر تجاری سازی این ایده ها و پیش بینی احتمال موفقیت آن ها می تواند مخترعین و نوآوران را در تجاری سازی یاری رساند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تجاری سازی اقدامات نوآورانه و پیش بینی موفقیت آن ها در استان یزد انجام گرفته است. در این راستا، ابتدا متغیرهای مؤثر برتجاری سازی اختراعات و ابتکارات شناسایی شده و سپس بهترین مدل شبکه عصبی مصنوعی برای پیش بینی احتمال موفقیت این اختراعات ارائه گردیده است. نتایج این تحقیق نشان داده است که متغیرهای جمعیت شناختی، عوامل فردی- شخصی، فنی- فناورانه، بازار، مالی و اداری- قانونی بر موفقیت تجاری سازی تأثیرگذارند. همچنین در میان مدل های اجرا شده، مدل پرسپترون چندلایه (MLP) همراه باالگوریتم پس انتشار خطا (EBP) با 2 لایه پنهان با تابع محرک سیگموئید در لایه های پنهان و تابع محرک خطی در لایه خارجی هم در درصد جواب صحیح و هم در سایر معیارهای کارایی از وضعیت بهتری برخوردار است.

بسیاریازاندیشمنداندانشمدیریت،عصر حاضر را عصردانایی و عصر تغییر و تحول سریع دانش میدانند. بدونتردید،داناییسرمایةمهمیبرایملتهابه شمار میآید، به طوریکه هرملتو جامعه ایکهازاینموهبت بیشتربرخوردارباشد،درمواجههبا چالشهایجهانیموفق ترخواهدبود. در این میان، در اقتصاد دانش محور امروزی، کتابخانه ها به عنوان یکی از مراکز مهم و راهبردی برای مدیریت دانش در هر کشور به شمار میروند و نقش کلیدی را در گردآوری دانش و مدیریت آن ایفا کرده، محل تولید و ذخیره دانش قلمداد میگردند. بنابراین، مدیریت دانش را میتوان جزئی از وظایف کلیدی کتابخانه ها و پیش نیازی برای ایجاد نوآوری در این مراکز بر شمرد که این امر بر بهبود کیفیت خدمات آنها اثرگذار است. در این مقاله، به منظور ارزیابی و بررسی کارایی کتابخانه ها، در بهکارگیری مدیریت دانش و نوآوری و تأثیر این دو بر بهبود کیفیت خدمات آنها، از تکنیک تحلیل پوششی داده های دو مرحله ای استفاده شده است که در مرحلة اول آن مدیریت دانش به عنوان ورودی و نوآوری به عنوان خروجی در نظر گرفته شده است. ورودی و خروجی مرحلة دوم تجزیه و تحلیل این پژوهش را نیز نوآوری و کیفیت خدمات تشکیل میدهد. جامعة آماری این پژوهش را کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهرستان یزد تشکیل میدهد. بر اساس نتایج حاصل از کارایی به دست آمده در دو مرحلة قبل، رتبه بندی نهایی این کتابخانه ها، با استفاده از تکنیک کُپ لند انجام و نتایج آن در مقاله آورده شده است

شناخت و پیاده سازى دانش به عنوان تاثیرگذارترین عامل در خروجی بخش بهداشت، و ابزارى قدرتمند در ارائه ی خدمات مطلوب تر است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی ابعاد فرآیند مدیریت دانش در مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان یزد بود. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی ؛ کارمندان بیمارستان هاى شهرستان یزد با مدرک تحصیلی دیپلم و بالاتر جامعه ى آمارى پژوهش را تشکیل می دهند. ابزارگردآورى داده ها، پرسشنامه اى ست که در شش بخش طراحی شد. در و آزمون هاى میانگین یک نمونه اى، تحلیل واریانس و توکی استفاده شده است. SPSS تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار یافته ها: فرآیند مدیریت دانش در مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان یزد با میانگین 2.85 کمتر از حد متوسط است ولی به کارگیرى دانش با میانگین 3.14 داراى بهترین عملکرد می باشد. بین ابعاد فرآیند درتمام مقایسه هاى بین ابعاد- به جز و تسهیم دانش با ارزیابی دانش (P= کسب و خلق دانش با نگهدارى دانش ( 0.407 ،(P= استراتژى دانش با نگهدارى دانش ( 0.916 تفاوت آمارى معناداروجود دارد. در رتبه بندى از لحاظ میانگین، به کارگیرى دانش با میانگین 3.14 در رتبه ى (P=0.601) نخست و ارزیابی دانش با میانگین 2.59 در انتهاى این طبقه بندى قرار دارند. نتیجه گیری: به کارگیرى دانش در بین کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان یزد در وضعیت مطلوبی قرار دارد ولی در سایر ابعاد فرآیند مدیریت دانش مطلوب نیست. بین هریک از ابعاد فرآیند مدیریت دانش نیز تفاوت معنادارى وجود دارد."

انجام کار تیمی و تعامل در گروه را می توان به عنوان اهرمی برای هم افزایی توانایی های افراد دانست که با آموزش مهارت های کار تیمی می توانند از مزایای آن بهره مند شوند به نظر می رسد بین مهارت های کار تیمی افراد و عملکرد آنان همبستگی معنا داری وجود دارد. به عبارت دیگر، عملکرد در افرادی که از مهارت های کار تیمی بالاتری برخوردارند، بیشتر است. پژوهش حاضر با هدف پاسخ به این دو سوال انجام می شود:1- آیا مهارت های کار تیمی در بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه یزد متفاوت است؛2- آیا بین مهارت های کار تیمی و عملکرد آموزشی و پژوهشی دانشجویان رابطه معناداری وجود دارد.برای انجام این کار از پرسشنامه ای در دو بخش استفاده شده است. در بخش اول مهارت های کار تیمی افراد را در 6 بعد تطبیق پذیری، ارتباطات، هماهنگی، تصمیم گیری، روابط درون فردی و رهبری بررسی می گردد و بخش دوم عملکرد پژوهشی و آموزشی دانشجویان سنجش شده است. دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترای رشته های مختلف تحصیلی در دانشگاه یزد جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دهند. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق نیز از روش آزمون جوامع مستقل و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است.نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهنده آن است که بین مهارت های کار تیمی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه یزد تفاوت معنا داری وجود دارد. علاوه بر این، نتایج نشان از همبستگی ضعیفی بین مهارت های کار تیمی و عملکرد دانشجویان است

امروزه نقش اساسی ورزش در ابعاد گوناگون زندگی انسان باعث شده است تا کلیه کشورها به صورت جدّی و برنامه ریزی شده در عرصه های مختلف ورزشی سرمایه گذاری کنند. نفوذ ابعاد مختلف ورزش در جامعه بالاخص از جنبه های اقتصادی آن، به جایی رسیده است که از آن به عنوان یکی از شاخص های مهم توسعه اقتصادی و اجتماعی یاد میشود و موفقیت های ورزشی در ابعاد همگانی و قهرمانی را برابر با توسعه شاخص های اقتصادی و اجتماعی میدانند. از آنجا که پیش نیاز موفقیت در هر زمینه ای فراهم آوردن امکانات و زیرساخت های لازم برای انجام آن است، مقاله حاضر با هدف بررسی و تجزیه و تحلیل برخورداری استان های ایران از امکانات ورزشی و تربیت بدنی در سال 85-1384 تدوین شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و جامعه آماری آن را استان های ایران تشکیل میدهند. داده های مورد نیاز این پژوهش شامل شاخص های ورزشی و تربیت بدنی میباشد و آمار و اطلاعات مربوط به آن، از مرکز آمار و اطلاعات سازمان تربیت بدنی و سالنامه های آماری کل کشور تهیه شده است. به منظور تعیین درجه توسعهیافتگی ورزشی و تربیت بدنی، از روش تاکسونومی عددی با استفاده از 20 شاخص بهره گیری شده است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که از میان استان های موجود در ایران، تنها استان سمنان است که با درجه توسعهیافتگی 495/0 و 712/0 در سال های 1384 و 1385 در زمره استان های برخوردار از امکانات ورزشی و تربیت بدنی قرار داشته است. به عبارت دیگر، بیش از 93 درصد از استان های ایران از امکانات ورزشی و تربیت بدنی کافی محروم بوده اند. محروم ترین استان های کشور از لحاظ شاخص های فوق در دو سال مورد بررسی، استان های اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، کرمان و سیستان و بلوچستان بوده اند. نتایج این تحقیق به مسئولان و برنامه ریزان کمک میکند تا با شناخت استان های توسعه نیافته یا کمتر توسعهیافته در امر ورزش به منظور کاهش ناهمگنیها و بهبود زندگی ساکنان آنها، اولویت سرمایه گذاریها را به این مناطق اختصاص دهند.

اطلاع رسانی به عنوان ابزاری اساسی برای توسعة فرهنگی و متعاقب آن زیرساختی برای توسعه در سایر بخشهای کشور به شمار میرود. یک جامعه بدون بهره گیری از اهرم توانمند اطلاع رسانی، در دستیابی به توسعه با مشکل مواجه خواهد شد. به عبارت دیگر، بهبود شبکه های اطلاع رسانی عمومی به عنوان پیش نیازِ برنامه ریزی و تصمیم گیری، به بهبود و افزایش توسعهیافتگی در تمام جنبه های آن منتهی میشود. بدین منظور، مقالة حاضر با هدف بررسی و تجزیه و تحلیل توسعهیافتگی شهرستانهای استان یزد از نظر شاخصهای اطلاع رسانی عمومی و روند تغییرات آن طی سالهای 84-1380 و به منظور برنامه ریزی در این بخش، انجام گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است و جامعهی آماری آن را شهرستانهای استان تشکیل میدهد. برای انجام این تحقیق، پس از تعیین شاخصهای توسعهیافتگی اطلاع رسانی، آمار و داده های آن از سالنامة آماری و سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی این استان تهیه گردیده است. به منظور اندازه گیری توسعهیافتگی اطلاع رسانی این استانها، از روش تاکسونومی عددی و با استفاده از 11 شاخص بهره گرفته شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد حدود نیمی از شهرستانهای این استان از امکانات اطلاع رسانی کافی محرومند. شهرستانهای ابرکوه، بافق، مهریز و اردکان از نظر شاخصهای اطلاع رسانی طی سالهای 84-1380، همواره جزء شهرستانهای برخوردار استان به شمار میروند. شهرستانهای خاتم، طبس و صدوق نیز شهرستانهای محروم از امکانات اطلاع رسانی استان بوده اند. سایر شهرستانهای این استان نیز در زمرة شهرستانهای نیمه برخوردار به شمار میروند