ابراهیم ابراهیمی
| مدرک تحصیلی: دانشیار الهیات و علوم قرآن و حدیث / دانشگاه اراک |
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۲ مورد.
پایداری و ارزشیابی اقلام غیرعملیاتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
این مطالعه به بررسی پایداری اقلام غیرعملیاتی و واکنش بازار به این پایداری می پردازد. افزایش تکرارپذیری اقلامی که به طور پیش فرض غیر مکرر هستند، شاید بیانگر نگرش مدیریت در تغییر یا جابه جایی هزینه های مکرر در یک طبقه ی زودگذر باشد؛ یا ممکن است نشانگر یک عامل محیطی باشد که در آن این اقلام به طور طبیعی با تکرارپذیری بالایی رخ می دهند. در هر صورت هر یک از این دو وضعیت بیان می کند که تکرارپذیر بودن این اقلام دارای ملاحظات آتی است و به نظر می رسد سرمایه گذاران در صورت پی بردن به این تکرارپذیری، آن را در ارزش گذاری خود وارد کنند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در شرکت های مورد بررسی، اقلام غیر عملیاتی دارای ثبات و پایداری هستند اما بازار به این پایداری واکنش نشان نمی دهد.
بررسی نظم در معانی افعال و مشتقات قرآنی با فاء الفعل (حرف فاء)مشترک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
این تحقیق به بررسی نظم در معانی افعال و مشتقات قرآنی با فاء الفعل (حرف فاء ) مشترک می پردازد. هدف اصلی کشف نظم در معانی لغات قرآنی است و این که گفته شود نظم علاوه بر این که در افعال و مشتقات قرآنی که در فاء الفعل مشترک هستند وجود دارد، در معانی آنها نیز وجود دارد و در صد قابل توجه ای از آنها دارای معنای یکسان (گشودن و جدا کردن) می باشند. به عبارت دیگر به بررسی این نکته می پردازد که چه میزان از افعال و مشتقات قرآن که با حرف فاء آغاز می شوند به معنای گشودن و جدا کردن است و این گونه حکایت گر نظم قرآن می باشند. برای یافتن پاسخ کتب لغت متعددی مورد مطالعه قرار گرفت. لذا تمام افعال و مشتقاتی که در قرآن با حرف فاء آغاز می شدند، به همراه معانی آن ها، استخراج شد و در تک تک آن ها معانی مورد نظر بررسی شد. در این راستا تمام افعال و مشتقات بدون تکرار و با تکرار از طریق میانگین موزون لحاظ شدند. در انتها این نتیجه به دست آمد که 38 درصد افعال بدون تکرار و 57 درصد آنها با تکرار دارای معنای گشودن می باشند. 6/54 درصد مشتقات قرآن نیز که ریشه آن ها با حرف فاء آغاز می شود دارای معنای فوق است. این تحقیق نشان داد که نظم قرآن علاوه بر اینکه در بین آیات و لغات قرآن موجود است، در بین معانی آنها نیز وجود دارد.
بررسی نقش نماز در جهت دهی به سبک زندگی اسلامی در سیره رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ رضوی سال سوم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۲
35-60
حوزه‌های تخصصی:
فرهنگ رضوی مجموعه ای از باورها و ارزش ها و بایدها و نبایدهایی است که از سیره علمی و عملی امام رضا(ع) و آموزه های دینی سرچشمه می گیرد. از منظر فرهنگ رضوی نماز یکی از فرمان هایی است که به زندگی معنای اسلامی بودن را می دهد؛ از یک نظر می توان نماز را یک مؤلفه عملی در سبک زندگی محسوب کرد و از طرف دیگر خود نماز شاخصه ای است که به تمامی جوانب زندگی جهت می دهد و در تمامی حیطه های زندگی معنای اسلامی بودن را متجلی می کند. از یک سو اعتقادات نمازگزار را نهادینه می کند و در هر شبانه روز نمازگزار شهادتی بر اعتقادات مهم خود می کند؛ از سویی دیگر با نقش ارتباطی بین خالق و مخلوق با ارائه رویکردهای رفتاری سبک زندگی نمازگزار را در مقابل مشکلات مقاوم و در سخت ترین شرایط زندگی به فریاد می رسد. علاوه بر این نماز نقش بی بدیلی در ارائه رویکردهای عملی و اجتماعی در زندگی دارد که درمجموع می توان گفت کلیت و فرع زندگی اسلامی در پرتو نماز به معنای واقعی شکل می گیرد. جستار پیش رو مبانی نماز مطلوب و تأثیرگذار در زندگی از منظر فرهنگ رضوی را در سه محور: اهتمام به نماز اول وقت، حضور قلب و نماز جماعت مورد بررسی قرار داده است همچنان که شاخص های نماز در سبک زندگی اسلامی را در ابعاد فردی و اجتماعی بیان داشته است؛ نتیجه آن که در فرهنگ رضوی نماز با داشتن مؤلفه های خاص، به عنوان رکن دین به تمام جوانب زندگی فردی و اجتماعی سمت وسو می دهد و با ارائه شاخص های فردی و اجتماعی کمال و سعادت فرد و جامعه را فراهم می کند.
بررسی و نقد نظریه زبان رؤیایی قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
این پژوهش نظریه «زبان رؤیایی قرآن» را بررسی و نقد کرده است. پیش از هر چیز عناصر اصلی و مبانی نظریه مذکور و نیز ادلّه آن را به روشنی و اختصار تبیین نموده، آن گاه به بررسی، نقد و بیان تهافت ها و اشکالات آن همّت گماشته است. دیدگاه مذکور با اتخاذ مبناهایی چون تأثیرپذیری قرآن از فرهنگ عصر نزول- و به عبارت دیگر زبان قوم- و طرح ادلّه ای مانند منقولات و مأثورات تاریخی، ساختار و متن قرآن و وجود تناقض در آیات، کوشیده است زبان قرآن را «زبان رؤیا» و فهم آن را نیازمند تعبیر و خواب گزاری معرّفی نماید. از واکاوی آن مبانی و بررسی این ادلّه به دست می آید که اندیشه «زبان رؤیا» رؤیایی بیش نیست و قرآن هرگز زبان خواب را بر نمی تابد. تحقیق حاضر بر شیوه تحلیلی توصیفی و استفاده از منابع مکتوب سامان یافته است.
نقد وتحلیل ساختارادبی ومحتوائی آیه تطهیر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
موضوع این تحقیق، نقد وتحلیل ساختارادبی ومحتوائی آیه تطهیراست ، بعضی از دانشمندان مفاد آیه تطهیر را مطلق دانسته واز باب اراده تشریعی همسران پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم، بطور خاص وخاندان آن حضرت بطورعام نیز مشمول آن دانسته اند و بعضی دیگر صرفا مراد از رجس ،رجس باطنی ومقصود از تطهیر ، تطهیر باطنی می دانند.ما دراین تحقیق ابتدا از نظر ادبی ، واژگان «رجس» و«تطهیر» را با توجه به نظر لغت شناسان ومفسیرین بنحو اطلاق تبیین نموده ایم؛ آنگاه با توجه به قرائن داخلی و با عنایت به تبدیل ضمیر مؤنث به ضمیر مذکر. (عَنْکُمُ نه عَنْکُنَّ / وَیُطَهِّرَکُمْ نه وَیُطَهِّرَکُنَّ) با توجه به اینکه تمام ضمایر به کار رفته در آیات هفت گانه، هماهنگ با یکدیگر نمی باشد،همسران پیامبر را مشمول آیه تطهیر ندانسته واز نظر محتوایی با توجه به اینکه خطاب هایی که به همسران پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) شده، با عتاب ؛ اما خطاب در آیه تطهیر، با اکرام و احترام همراه است. آن را نشان از عدم وحدت سیاق دانسته وبه این نتیجه رسیده ایم که مراد از اراده، اراده تکوینی ومنظور از اهل البیت ذوات نوریه آن حضرات علیهم السلام، ومقصود از تطهیر، پاک نگهداشتن آنان بنحو دفع، از هرچیزی که ناپسند وخلاف طبع آدمی است، می باشد.
روش شناسی مبانی ادبی « ابن عطیه اندلسی » در تفسیر « المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز »(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
نقش اساسی مباحث ادبی در تفسیر قرآن بر همگان عیان است و کاربرد فراوان مباحث ادبی در تفاسیر فریقین در دوره های مختلف تاریخ تفسیر قرآن، نشان از نقش مهم آن در علم تفسیر دارد. تفسیر «المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز» «ابن عطیه اندلسی» از تفاسیر مهم مکتب اجتهادی ادبی معتبر و مؤثر جهان مغرب اسلامی می باشد که مباحث ادبی یکی از منابع اساسی آن است. ذکر معنای دقیق واژگان غریب قرآن و اولویت دادن به آراء لغوی ها درباره اشتقاق آن، استناد به آیات قرآن، استشهاد به شعر کهن عربی، روش ابن عطیه در مباحث صرفی می باشد. همچنین بیان آراء نحوی دو مکتب «بصره» و «کوفه» و ترجیح آرا نحوی جمهور به ویژه «سیبویه» و ذکر نظرات اختلافی روش کار مفسر در تبیین مباحث نحوی است. حقیقی دانستن معانی واژگان قرآن و بی نیازی مفسر از اطلاق مجاز به آن، موجب محدود شدن و سطحی بودن مباحث بلاغی در تفسیر وی شده است. در این پژوهش از روش تحلیلی توصیفی استفاده شده است. این مقاله در صدد است با استقرا و استخراج شواهد و تحلیل آنها، مبانی ادبی تفسیر ابن عطیه را تبیین نماید، تا روش استفاده ابن عطیه از منابع ادبی در تفسیر المحرر الوجیز حاصل شود.
بررسی جامعیت اسلام در ترسیم مبانی و ویژگی های اخلاق اسلامی با تکیه بر سیره رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ رضوی سال پنجم بهار ۱۳۹۶شماره ۱۷
7-34
حوزه‌های تخصصی:
جامعیت اسلام در معنای پاسخ گویی تام قرآن و عترت به نیازهای هدایتی انسان تا قیامت یکی از مهم ترین مباحثی محسوب می شود که در آموزه های رضوی مورد تأکید قرار گرفته است. در نگرش امام رضا (ع) دین اسلام از جامعیت مطلق در بیان امور هدایتی برخوردار است و تمام آن چه را که بشر در راه سعادت و کمال نیاز دارد بیان کرده است. یکی از مباحث مهم که در سعادت انسان مؤثر است و در آموزه های دینی به آن تأکید شده، مبحث اخلاق است که در ترسیم و جهت دهی به سبک زندگی اسلامی حائز اهمیت است. در دین اسلام بر اهتمام به فضایل اخلاقی و اجتناب از رذایل اخلاقی در تمام ابعاد زندگی تأکید و در این باره بایدها و نبایدهای اخلاقی در حیطه های مختلف زندگی بیان شده است. جستار پیش رو با محوریت سیره رضوی، جامعیت اسلام در ترسیم مهم ترین ویژگی های اخلاق را در سه محور فردی، اجتماعی و اقتصادی بررسی و تحلیل کرده است و در این باره ضمن بررسی مبانی جهت دهنده به اخلاق اسلامی، مهم ترین ویژگی های هر محور را بیان کرده است؛ نتیجه آن که اخلاق با محوریت مبنای مهم الهی بودن، به تمام جوانب زندگی انسان در تمامی حیطه ها سمت و سو می دهد و با ارائه رویکردهای خاص، کمال و سعادت فرد، خانواده و جامعه را فراهم می کند که غایت آن رساندن به حیات طیبه ای است که قرآن کریم وعده آن را داده است.
بررسی زبان شناختی روش کاربست ترادف در قرآن (با محوریت آراء علامه طباطبایی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
ترادف از جمله روابط مفهومی است که مورد توجه اصولیون، عالمان علوم قرآنی و نیز زبانشناسان قرار گرفته است. شناخت روش های کاربست ترادف در تعامل با نوع هم پوشانی واژگان و ترسیم میدان معناشناسی واژگان مترادف و بررسی تمایزات و فروق آن، برای فهم صحیح معانی آیات، ضرورت بسیار دارد؛ لذا سوال اصلی این پژوهش، آن است که روش کاربست ترادف در قرآن به لحاظ زبان شناختی چه صورت هایی دارد؟ بررسی روش کاربست ترادف در قرآن با روش تحلیلی و رویکرد معناشناسی، بیانگر آن است که عنایت به وحدت سیاق و پذیرش فرق بین اصل معنایی واژگان، حاکی از وجود نوعی ترادف نسبی در قرآن است که علامه از آن با عنوان «کالمترادف یا شبه ترادف» یاد می کند؛ بنابراین ترادف به معنای انطباق در هسته اصلی معناشناختی با وجود تفاوت در جنبه های عاطفی، در واژگان متقابل در وسعت معنا و شمول معنایی در جانشین سازی و تفاوت در هم نشین ها امری محقق و واقع است اما به معنای جایگزینی دقیق واژه ها نیست؛ بنابراین با تبیین روابط مفهومی در سطح واژه و با تفکیک بین هم معنایی مطلق و نسبی، وجود هم معنایی مطلق پذیرفته نیست.
مؤثرترین شیوه ها ی «جذب مخاطب» با محوریت ادب تعلیمی در بوستان و گلستان سعدی با اثرپذیری از قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
انس سعدی با قرآن کریم، به عنوان والاترین جلوه گاه فرهنگ اسلامی، میزان اثرپذیری وی از قرآن را بسیار نظرگیر نمود. برخی از عمده ترین مولفه های قرآنی که سعدی به شدت متاثر از آنها بود، عبارتند از: تعلیمی بودن بوستان و گلستان به عنوان محوری ترین ویژگیِ برداشت شده از قرآن، سادگی و روشنی کلام، حکایت ها و مثل ها، زبان مطایبه و طنز، آهنگین بودن کلام و ایجاز هنرمندانه. پژوهش حاضر، ادب تعلیمی و برخی ابزارهای تفهیم آن را به منزله ی موثرترین شیوه های جذب مخاطب در قالب مطالعات میان رشته ای در قرآن و شاهکارهای سعدی مورد بحث قرار داده است. روش تحقیق نظری- استنادی و مبتنی بر داده های قرآنی بوده و هدف نوشتار حاضر آن است که با تبیین برخی راهکارهای اثرگذاری بر مخاطب، تاثیر فرهنگ قرآنی بر دیدگاه سعدی را در این زمینه بررسی نماید. داده های پژوهش نشان داد که عمده ترین عامل توفیق سعدی در اثرپذیری از قرآن، انتخاب نوع ادبی ادبیات تعلیمی با زبانی بسیار ساده و همه فهم بود که ضمن رعایت زبان موسیقایی و لحن کلام برگرفته از ایجاز و اعجاز قرآن کریم، اثرپذیری هنرمندانه ی خود را از این منبع لایتناهی به حد اعلی رسانید؛ به گونه ای که همین بهره گیری عمیق از آموزه های قرآنی را می توان راز رسیدن به نوعی التذاذ ادبی پس ازمطالعه ی شاهکارهای سعدی برشمرد.
واکاوی شیوه های عملکرد آصف محسنی در تعامل با تعارضات نجاشی و طوسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
بعد از تأسیس مدرسه حلّه و اعتبارسنجی حدیث بر پایه سند، آراء رجالی نجاشی و شیخ طوسی از رجالیان مشهور شیعه از اهمیت فراوانی برخوردار گردید. نجاشی و شیخ طوسی بنا بر وظیفه علم رجال، که تعیین وثاقت و ضعف راویان است؛ در کتب خود به برخی جرح و تعدیل ها اشاره کرده اند، ولی گاهی اوقات آرائشان در مورد وثاقت و ضعف یک راوی متعارض شده است. در همین راستا این نوشتار با روش تحلیلی-توصیفی درصدد بررسی چگونگی مواجهه و تعامل آصف محسنی از رجال پژوهان معاصر با این تعارض ها برآمده است. در نهایت این نتیجه حاصل شد که نحوه مواجهه با تعارضات نجاشی و شیخ طوسی، قاعده و قانون خاصی ندارد بلکه بستگی به استنباط و اطمینانی دارد که برای شخص مجتهد و رجال پژوه به وجود می آید. در ضمن هیچ دلیلی محکمی برای ترجیح آراء نجاشی بر شیخ طوسی در دست نیست و نحوه تعامل نسبت به راویان بر حسب اطمینانی که برای پژوهشگر حاصل می شود متفاوت است .
تحلیل گفتمان کنش های گفتاری در آیات جهاد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مفهوم جنگ و جهاد یکی از جستارهای چالش برانگیزی است که عدم فهم صحیح آن، پیامد های سوئی به دنبال داشته است. از آنجا که در آیات قرآن مفهوم جهاد، امری مقدس و متعالی به شمار می رود و قرآن کریم در آیات بسیار و تعابیر مختلف به این موضوع پرداخته است، تحلیل صحیح الگوی بیانی قرآن و نحوه کاربست افعال می تواند به فهم روشمند آیات جهاد مدد رساند. از این رو در پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به تحلیل گفتمان افعال گفتاری در آیات جهاد پرداخته شد و این نتیجه حاصل آمد که باید برای رسیدن به فعل مضمون در سخن که همان مقصود گوینده است، به ترکیب جامعی از نظام های گفتمانی بر آمده از افعال گفتاری، نظر داشت. از این رو نظام های گفتمانی هوشمند، احساسی و رخدادی که با عنایت به افعال گفتاری آیات جهاد تحلیل شده اند، در ترکیب با یکدیگر تحلیل گفتمان جامع آیات جهاد را روشن می سازند. این گفتمان، گفتمانی ارشادی است که در کنار گفتمان هوشمند، از فشاره های تنشی_عاطفی و احساسی و نیز گفتمان رخدادی مبتنی بر مشیت الهی نیز بهره می برد. در واقع افعال گفتاری، به شکل گیری نظام گفتمانی هوشمند در آیات جهاد، کمک کرده و زمینه را برای انجام کنش، فراهم می کند. نظام گفتمانی احساسی نیز در قالب افعال گفتاری عاطفی و ترغیبی، گفتمان شور و شعور را کامل می نمایند. نظام گفتمانی رخدادی نیز در قالب افعال گفتاری تعهّدی به مرجعی فراتر و مانا اشاره دارد و روشن می سازد مشیّت الهی، نصرت و یاری مجاهدان در راه خداست.
تحلیل دیدگاه سید مرتضی(ره) پیرامون آگاهان به تاویل بر اساس آیه 7 سوره آل عمران با رویکرد ادبی و کلامی
حوزه‌های تخصصی:
آیه 7 سوره آل عمران که از آیات کلیدی به شمار می آید؛ قرآن را به محکم و متشابه تقسیم می کند و فهم متشابهات بر همگان آشکار نیست مگر کسانی که «تاویل» آن را می دانند. مفسرین بسیاری از قرون نخستین نزول قرآن تا کنون معنای «تاویل» را مورد بررسی قرار داده اند. ضروری است که در تحلیل و بررسی هر تفسیری ابتدا مباحث ادبی آن، مورد توجه قرار گیرد و هدف از پژوهش حاضر، آن است که با گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و پردازش آن ها با روش توصیفی _تحلیلی، ابتدا مفهوم «تاویل» از دیدگاه سید مرتضی را تبیین کند و سپس به تحلیل و بررسی آیه فوق با رویکرد ادبی و کلامی از منظر وی بپردازد. نتایج حاصل از این نوشتار حاکی از آن است که: «تاویل» از دیدگاه سید مرتضی(ره) معنایی خلاف ظاهر آیه می باشد و تبیین مفهوم «تاویل» ارتباط مستقیمی با نقش «واو»، «الا» و ضمیر«ه» در جمله«وَ ما یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلاَّ اللَّهُ» دارد. سید مرتضی(ره) دیدگاه سومی که ارائه می کند، با توجه به اعتقادات کلامی که دارد با نظر نهایی ایشان سازگار تر است و در نتیجه از نظر او «واو» در آیه استیناف است نه عاطفه و تاویل متشابهات که قیامت و اوصاف آن را شامل می شود مفصل و معین آن را جز خداوند متعال کسی نمی داند.
حکم کاهش و حذف جنین در باروری های چندقلویی از منظر فقه و پزشکی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
باروری های پزشکی(ART) با تمام تکنیک های روزآمد خود ناباروری را درمان نموده و به زندگی زوجین نابارور حیاتی دوباره بخشیده است، لکن این درمان عوارض سوئی نیز به دنبال داشته که تبعات ناخوشایند آن به یکباره زندگی آنان را با تهدید روبرو نموده است، به طوری که اکثر روی آورندگان به این تکنیک ها با چندقلو زایی مواجه شدند که تداوم این نوع باروری خانواده را با بحرآنهای ناخوشایندی چون مرگ مادر و جنین ها یا ابتلای آنان به مشکلات حاد جسمانی روبرو می سازد. متخصصین توانسته اند با ابداع تکنیک کاهش جنین به این مشکلات خاتمه دهند و امروزه با استمداد از این روش به حذف جنین ناقص الخلقه یا کاهش جنین های اضافی در باروری چندقلویی اقدام می نمایند. کاهش جنین گرچه از مصادیق سقط است اما از نوع مجاز آن، یعنی سقط درمانی است، لکن با رویکردی متفاوت و چالش برانگیز؛ زیرا در سقط درمانی، هدف حذف جنین ناقص الخلقه و یا همه جنین ها باهم است، اما در کاهش جنین هدف حذف یک جنین از میان چند جنین است در حالی که همه در یک سطح سلامت اند، لذا لازم است در ارتباط با کاهش جنین این سئوالات بررسی شود: آیا فدا شدن جنینی به نفع جنین دیگر صحیح است؟ آیا حذف جنین های اضافی ضرورت دارد؟ آیا ابقای جنین ها در شرایط خطر از نظر فقهی به صلاح است؟ و مسئله چالش برانگیزتر اینکه کدام جنین باید برای حذف انتخاب شود؟ و کاهش جنین انتخابی مشروعیت دارد؟ در این مقاله ضمن بررسی و پاسخ به سئوالات مذکور، با استناد به مستندات عقلی و نقلی ثابت نموده ایم که کاهش جنین به دلایل پزشکی مشروعیت دارد.
بررسی خاتمیت در دین اسلام ومسیحیت
حوزه‌های تخصصی:
تبیین تطبیقی کارآمدی تفاسیر اجتهادی جامع و روایی محض (آیه 159 سوره بقره)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
روشهای تفسیری ابزارهایی هستند که مفسران در کشف و بیان مراد خداوند در آیات قرآن، از آنها استفاده می-کنند. بررسی اینکه کدام روش، ابزاری متقن برای نیل به ابعادی دقیقتر از این مراد میباشد، ضروری است. در روش تفسیری روایی محض، مفسر تنها به ذکر روایات مناسب ذیل آیات بسنده می کند؛ اما در روش اجتهادی جامع، متناسب با اقتضای آیات از ترکیب روشهای مختلف استفاده می کند. این پژوهش جهت مقایسه ی میزان کارآمدی این دو روش (به معنای حفظ جاودانگی آیات قرآن)، با روش تطبیقی، به بررسی تفسیری آیه ی 159 سوره ی بقره در تفاسیر اجتهادی جامع و روایی پرداخته است. این آیه، عالمان به آموزه های هدایت خداوند در قرآن را از کتمان آنها منع می کند. در این تحقیق، مصادیق قابل کتمان حقیقت در تفاسیر روایی محض و اجتهادی جامع فریقین بررسی شده است. در مقام نتیجه با مشاهده ی نگاه جامعتر تفاسیر «اجتهادی جامع» نسبت به «روایی محض» درخصوص مورد تفسیری مختار، کارآمدی بیشتر این روش در اثبات جاودانگی و کاربردی بودن همیشگی آیات قرآن دریافته شد.
روش شناسی ابن صدیق الغماری در کشف و تصحیح علل متن حدیث(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
حدیث پژوهی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۶
309 - 338
حوزه‌های تخصصی:
ابن صدیق الغماری از محدثان معاصر اهل سنت و از بزرگان مدرسه حدیثی مغرب و از معتقدان به پالایش حدیث است. وی پس از سال ها پژوهش و تدریس حدیث در الازهر و طنجه، با روش شناسی مبتنی بر عدم تقلید از محدثان بزرگ به علل الحدیث به عنوان یکی از دشوارترین علوم حدیثی وارد شده است. او به شکل کاربردی با استدلال، اجتهاد و پرهیز از تقلید، بسیاری از روایات نبوی مُعَلَّل را تصحیح کرده اما به واسطه آراء حدیثی و فقهی خاص خود، از طرف سلفیه و وهابیون به مخالفت با سنت متهم شده است. بررسی نویسندگان مقاله نشان می دهد ابن صدیق از منتقدان جدی محدثانی است که در مطالعات حدیثی، صرفاً به سند اهتمام داشته اند. او با اجتهاد و بهره گیری از قواعد حدیثی ادراج، توجه به معنای واژگان، نکاره در متن، رکاکت معنوی، ترکیب حدیث، تقطیع، ناسخ و منسوخ، همانندسازی و اضطراب در متن، به تصفیه احادیث نبوی با رویکرد به متن، اقدام کرده است. عمل وی در حفظ و دفاع از سنت نبوی، از دو جنبه تصحیح روایاتی که محدثان متقدم اهل سنت تضعیف کرده اند و یا تضعیف برخی از روایاتی که اکثریت آنان صحیح دانسته اند، قابل توجه است. با توجه به نظرات وی در حدیث و قرابت آن ها با آراء شیعی، بررسی و مطالعه آثار وی ضروری به نظر می رسد. در راستای این هدف، پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی، رویکرد او را در کشف و تصحیح علل متنی با تکیه بر کتاب المداوی لعلل الحدیث، مورد بررسی قرار داده است.
مقایسه و تحلیل استعاره های قرآنی از منظر بلاغت پژوهان سنتی و زبان شناسان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
استعاره یکی از جنبه های اعجاز بیانی است و قرآن از آن، در راستای تبیین معانی خود بهره می برد. استعاره در مفهوم سنتی، به کاربردن لفظی در غیر از معنای اصلی خود می باشد؛ اما در این معنا به تنهایی نمی تواند جهان بینی، ساختار و اندیشه های نهفته درون آیات را نشان دهد. در باب استعاره می توان دو دیدگاه کلاسیک و زبان شناسی-شناختی را با یکدیگر مقایسه کرد. تفاوت این دو دیدگاه در این است که در زبان شناسی سنتی استعاره صرفاً ابزاری برای زیبایی تعبیرهای زبانی بوده است؛ اما در زبان شناسی شناختی، استعاره به چگونگی پدیدآمدن فرایندهای ذهنی و تبدیل شدن آن ها به عناصر زبانی میپردازد. ازاینرو ماهیت و عملکردی متفاوت از دیدگاههای بلاغت پژوهان در سده های گذشته دارد. پژوهش پیش رو با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با هدف بررسی استعاره نزد بلاغت پژوهان سنتی و زبان شناسان شناختی و نقش آن ها در تبیین و تحلیل های قرآنی صورت گرفته است. یافته های این پژوهش در قالب شناخت وجوه تمایز استعاره شناختی از استعاره سنتی، و بررسی آیات با نگاه به مفهوم سازی استعاری نشان داد که الگوی استعاره مفهومی در تحلیل شناختی آیات و دستیابی به اصول معناشناختی حاکم بر مفهوم سازی قرآنی، امکانی را برای کشف لایه های قرآنی فراهم می آورد که در استعاره سنتی دستیابی به آن ممکن نیست.
رهیافتی بر تأثیر فتوحات صدر اسلام بر نگره جهاد ابتدایی طبری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات تاریخی جنگ سال ششم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۹)
30 - 41
حوزه‌های تخصصی:
رویکرد عالمان در حوزه تفکر و دانش متأثر از عوامل گوناگونی است. رویدادهای تاریخی یکی از عوامل رویکرد عالمان به حوزه مذکور است. به طور مشخص می توان گفت، رویداد تاریخی فتوحات خلفای نخستین و غنائم حاصل از آن تأثیر گسترده ای بر ارتقاء زندگی مادی مسلمانان آن عصر گذاشت. این مطلوبیت به دست آمده از غنائم به تأثیرپذیری اندیشه عالمان آن عصر و عصرهای نزدیک به آن، از مؤلفه برجسته آن فتوحات که همان جهاد ابتدایی است، منجر شد. به گونه ای که برخی از اندیشمندان همچون طبری (م310ه.ق.) به جهت تثبیت نظام معنایی سامان یافته از فتوحات خلفا در اذهان جمعی اجتماع، غالب آیات جهاد را با انگاره جهاد ابتدایی فهم نمودند. این نگرش تفسیری، رابطه معناداری را با فضای فکری حاکم بر دوران حیات وی نسبت به فتوحات خلفای نخستین پررنگ می نماید. پژوهش حاضر گامی نو و در واکاوی و اثبات این انگاره معنادار بوده است. این پژوهش به روش تحلیلی- انتقادی می باشد. دستاوردهای یافت شده گواه آن است که طبری در فهم آیات جهاد از مسیر درست علمی خارج شده است. وی متأثر از فتوحات خلفای نخستین و در راستای صحه نهادن بر آن، گاه به ذکر روایتی مدلس، نسخ تمامی آیات مقیده جهاد به نفع جهاد ابتدایی و عدول از محکمات سیره نبوی اقدام کرده است.
نقش رقابت پذیری در قیمت گذاری ناقرینگی و کیفیت اطلاعات حسابداری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های تجربی حسابداری سال نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۵
179 - 202
حوزه‌های تخصصی:
مطابق با ادبیات و تئوریهای تناسب ریسک و بازده، سرمایهگذاران درجهی ریسکی را که به اطلاعات حسابداری میدهند، با توجه به ارزیابی خود از ویژگیهای محیطی اطلاعاتی مورد تجدیدنظر قرار میدهند. هرچه محیط اطلاعات حسابداری با ابهام کمتر و اطمینان بالاتری وجود داشته باشد، ریسک اطلاعات را کاهش میدهند و با کاهش ریسک، بازده کمتری را طلب میکنند و در نتیجه هزینه سرمایه برای شرکت پایینتر خواهد بود. ریسک اطلاعات حسابداری نیز متاثر از دو عامل کیفیت اطلاعات و توزیع اطلاعات(ناقرینگی اطلاعات) است که وجود رقابت بر سر کسب این اطلاعات، این دو عامل را تحت تاثیر قرار میدهند. در این تحقیق سه ویژگی محیط اطلاعاتی حسابداری، یعنی ناقرینگی، کیفیت و رقابت پذیری اطلاعات و اثر آن بر هزینه سرمایه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون سوالات نشان داد که میزان وضعیت رقابتی، بر قیمتگذاری ناقرینگی اطلاعات و کیفیت اطلاعات اثر گذار است و رقابت میزان انعکاس دو متغیر ناقرینگی و کیفیت در قیمتها را تحت تاثیر قرار میدهد.