بررسی جامعیت اسلام در ترسیم مبانی و ویژگی های اخلاق اسلامی با تکیه بر سیره رضوی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

جامعیت اسلام در معنای پاسخ گویی تام قرآن و عترت به نیازهای هدایتی انسان تا قیامت یکی از مهم ترین مباحثی محسوب می شود که در آموزه های رضوی مورد تأکید قرار گرفته است. در نگرش امام رضا (ع) دین اسلام از جامعیت مطلق در بیان امور هدایتی برخوردار است و تمام آن چه را که بشر در راه سعادت و کمال نیاز دارد بیان کرده است. یکی از مباحث مهم که در سعادت انسان مؤثر است و در آموزه های دینی به آن تأکید شده، مبحث اخلاق است که در ترسیم و جهت دهی به سبک زندگی اسلامی حائز اهمیت است. در دین اسلام بر اهتمام به فضایل اخلاقی و اجتناب از رذایل اخلاقی در تمام ابعاد زندگی تأکید و در این باره بایدها و نبایدهای اخلاقی در حیطه های مختلف زندگی بیان شده است. جستار پیش رو با محوریت سیره رضوی، جامعیت اسلام در ترسیم مهم ترین ویژگی های اخلاق را در سه محور فردی، اجتماعی و اقتصادی بررسی و تحلیل کرده است و در این باره ضمن بررسی مبانی جهت دهنده به اخلاق اسلامی، مهم ترین ویژگی های هر محور را بیان کرده است؛ نتیجه آن که اخلاق با محوریت مبنای مهم الهی بودن، به تمام جوانب زندگی انسان در تمامی حیطه ها سمت و سو می دهد و با ارائه رویکردهای خاص، کمال و سعادت فرد، خانواده و جامعه را فراهم می کند که غایت آن رساندن به حیات طیبه ای است که قرآن کریم وعده آن را داده است.