ابراهیم محمدی

ابراهیم محمدی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۸ مورد.
۲۱.

نمود ایدئولوژی در لایه های بلاغی و زبانی شعر آیینی معاصر در سه دهه اخیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فنون ادبی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۳) 153 - 174

کلیدواژه‌ها: شعر آیینی سبک عناصر شعری مبانی ایدئولوژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۴۱۸
شعر آیینی در دهه های اخیر قلمروهای معنایی، تصویری و ساختاری جدیدی را تجربه کرده است. این گونه شعری به منزله یک متن ایدئولوژیک، ظرفیت تحقیق و بررسی از این حیث را داراست. پیوند معنادار عناصر شعری با یکدیگر را می توان با واکاوی در اجزای زبانی و بلاغی شعر یافت. برخی از متون بافتی ایدئولوژیک دارند و آرمان های اجتماعی مذهبی یا فرهنگی گروه خاصی را در خود نهفته دارند. یکی از راه های پی بردن به این باورهای و آرمان های جمعی، تحلیل عناصر زبانی و بلاغی شعر برمبنای اعتقادات و نگرش های نویسندگان و شاعران است. این تحقیق که به روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه انجام شده است، به این مسئله می اندیشد که ایدئولوژی خاص شعر آیینی را چگونه می توان با کالبدشکافی زبانی و بلاغی ردیابی کرد؟ به تعبیری دیگر کدام گزاره های بلاغی و زبانی بیشتر توانسته اند محمل القای اندیشه و نمایش ایدئولوژی خاصی باشند؟ بررسی ها نشان می دهد از نظرگاه زبانی به ترتیب واژگان نشان دار، تأکیدها و تکرارها، وجهیت افعال و بیشترین رابطه را با کلیت متن ایجاد کرده و باعث آفرینش و هدایت حوزه اندیشگانی شعر شده اند. ازحیث بلاغت نیز استعاره و تلمیح به شکل معناداری توانسته اند چندین برابر دیگر سازه های بلاغی، مواضع ایدئولوژیکی شاعران را نشان دهند.
۲۲.

عوامل مؤثر بر اثربخشی چک لیست های حسابرسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حسابداری و حسابرسی سال هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۹ 103 - 120

کلیدواژه‌ها: علائم هشداردهنده چکلیستهای حسابرسی اثربخشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۴۰۲
درحالیکه یافتههای برخی مطالعات حاکی از معایب چکلیستهای حسابرسی است، نتایج سایر پژوهشها مزایای استفاده از چکلیستها در اجرای حسابرسی را تأیید میکند. با توجه به تضاد بین برخی از دیدگاههای منفی نسبت به چکلیستها در ادبیات حسابرسی و شواهد موجود در سایر رشتهها مبنی بر دیدگاههای مثبت و استفاده موفق از چکلیستها، شناسایی عوامل مؤثر بر اثربخشی چکلیستهای حسابرسی ضرورت دارد. بررسی ادبیات استفاده از چکلیستهای حسابرسی و سایر رشتهها بیانگر آن است که بهبود طراحی و بکارگیری چکلیستها، منجر به افزایش اثربخشی آنها میشود. با توجه به اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر اثربخشی چکلیستهای حسابرسی، در مقاله حاضر براساس مرور و تحلیل ادبیات استفاده از چکلیستها در حسابرسی و سایر رشتهها، چارچوبی برای استفاده اثربخش از چکلیستها شامل ماهیت کار حسابرسی، طراحی چکلیست، بهکارگیری چکلیست و عوامل زمینهای ارائه میشود. در این مقاله ابتدا به بیان مفاهیم علائم هشداردهنده تقلب، چکلیستها، مزایا و معایب استفاده و انواع چکلیستها پرداخته میشود. در ادامه، عوامل مؤثر بر اثربخشی چکلیستها تشریح خواهد شد. در خاتمه نیز، نتیجهگیری و پیشنهادهایی در راستای افزایش اثربخشی چکلیستها ارائه میشود.
۲۳.

مرگ شخصیّت در رمان نو «شازده احتجاب» گلشیری

نویسنده:
منبع: علوم ادبی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۵ 9 - 40

کلیدواژه‌ها: مرگ شخصیت رمان نو شازده احتجاب هوشنگ گلشیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۶ تعداد دانلود : ۵۸۰
رمان نو که در فرانسه با آثاری از «ساروت» و «رب گریه» آغاز شده بود، چند دهه بعد توانست با رمان شازده احتجاب گلشیری به عنوان گونه ای از رمان وارد ایران شود. گلشیری توانست با به کارگیری خلاقانه عناصر رمان نو به خوبی از عهده این نوع برآید؛ به گونه ای که هم اثرش تقلید صرف نیست و هم از ویژگی های رمان نو خارج نشده است. گرچه امروزه رمان نو حضور چشمگیری ندارد اما عناصر باقی مانده از آن در رمان ها مشهود است؛ لذا پرداختن به این نوع و عناصر آن ضروری به نظر می رسد. با توجه به اهمیّت رمان شازده احتجاب به عنوان آغاز رمان نو فارسی و تأثیراتی که در تحول رمان نویسی ایران داشته است، در این مقاله به بررسی یکی از عناصر رمان نو یعنی «مرگ شخصیّت» یا «رد شخصیّت» که در شازده احتجاب نمود برجسته تری دارد پرداخته ایم. از این رو در این پژوهش ابتدا ویژگی های رمان نو را گفته ایم و خلاصه ای از شازده احتجاب آورده و سپس به بررسی مرگ شخصیّت های این رمان پرداخته و نشان داده ایم که مراد از مرگ شخصیّت، خالی بودن آن از افراد انسانی نیست، بلکه حضوری آمیخته با خاطره، تلفیقی و سایه وار است که خواننده با تخیّل و ذوق ادبی خود در ساخت آن مشارکت می کند. گلشیری بدون دور شدن از هویت ایرانی، عناصر رمان نو و رد شخصیت را به بهترین شکل به کار گرفته و در این باره از رمان های نو غربی کم ندارد.
۲۴.

نقش آموزه های دینی و اعتقادی در پیشگیری از جرم

نویسنده:
منبع: معارف فقه علوی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: تعالیم وحیانی بازدارندگی کج روی آسیب اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷۷ تعداد دانلود : ۲۱۸۰
جرم و گناه یکی از موضوعاتی است که در تمامی ادوار تاریخی وجود داشته است. و پیشگیری از جرم وگناه یکی از موضوعات اساسی در حیات بشری بوده که همواره به شیوه های مختلفی اعمال گردیده است. اما یکی از عوامل موثر وکارآمد در رابطه با پیشگیری از جرم، نقش وتاثیر آموزه های دینی بر افراد می باشد؛ آموزه هایی که باعث خود کنترلی در افراد میشود ودیگر نیازی به کنترل رسمی یا غیررسمی نخواهیم داشت. نگارنده باتوجه به ضرورت واهمیت تأثیر آموزه های دینی وآسمانی در پیشگیری از کج روی و آسیب های اجتماعی، تصمیم به بررسی این مبحث، تحت عنوان ((نقش آموزه های دینی و اعتقادی در پیشگیری از جرم))گرفت. از جمله اهداف این پژوهش بررسی کارکرد و سهم آموزه های دینی و اعتقادی در پیشگیری از وقوع جرم، بررسی ساز و کارهای مؤثر در پیشگیری از جرم و اصلاح مجرمان می باشد و اینکه آیا در صورت نهادینه شدن این فرضیه در جامعه، تا چه حد می تواند در پیشگیری از وقوع جرم و گناه مؤثر باشد. گزارش محتوا در این مقاله، به روش کتابخانه ای و مراجعه به متون دینی و نظر علمای اسلامی بوده است. نتیجه تحقیقات نشان داد که تعالیم و آموزه های اسلامی در همه زمینه ها به دغدغه های بشری پاسخ میدهد و رنگ کهنگی به خود نمی گیرد. چه در زمینه اخلاقی یا معنوی باشد وچه در زمینه نظارتی که سبب پیشگیری از ارتکاب جرایم وتخلفات می شود. چرا که ایمان به خداوند، ایمان به روز جزا، توجه قلبی و عملی به فروعات دینی و همنشینی با افراد صالح، جملگی از راهکارهای پیشگیری از ارتکاب جرایم و تخلفات در جامعه می باشد. لذا پناه بردن به آموزه های دینی، خصوصاً دین اسلام، بهترین و مؤثرترین روش در این عرصه است.
۲۵.

رمان نو

نویسنده:
منبع: علوم ادبی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: مکتب ادبی رمان نو رب گریه ناتالی ساروت ادبیات فرانسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴۶ تعداد دانلود : ۱۳۵۸
رمان نو یکی از گونه های مهم رمان است که از نظر محتوا و فرم  بسیار متفاوت از گونه پیشین خود است. نویسندگان این نوع رمان هریک به شیوه ای مستقل و بدون رعایت  اصول و چارچوبی خاص قلم می زنند.  بنیانگذار و نظریه پردازی که قواعد این گونه رمان  را به طور منسجم و منظم تبیین کند وجود ندارد. البته این گونه رمان ها رها شده و بدون موازین نیستند و حتی مهم و تاثیرگذار هم هستند، به طوری که نویسندگان این گونه  با خلق آثاری برجسته سه دهه آن را  تداوم دادند.  رمان نو وصف دنیای معاصر است و بشر این عصر را آگاهانه یا ناآگاهانه صرفا توصف می کند، نه  نقد  و نمی خواهد از آن عبور کند. رمان نو به ملاک ها و عناصر سنتی چون طرح، شخصیت، تشریح حالت های روحی و ذهنی اشخاص، ارتباط معمول بین زمان و مکان و ایجاد نظامی از علائم جهت راهنمایی خواننده، عمل داستانی، سلسله حوادث منظم، شیوه های معمولی روایت داستان توجهی ندارد.  موضوع برایش بی اهمیت است و آنچه مهم است خود رمان و نوشتن رمان است.
۲۶.

تحلیل گفتمان انتقادی داستان مرگ بونصر مشکان بر اساس رویکرد نورمن فرکلاف

نویسنده:
منبع: علم زبان سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: تاریخ بیهقی تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف مرگ بونصر مشکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۹ تعداد دانلود : ۹۷۲
تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی نوین در تحلیل گفتمان است که در دهه های اخیر، در طیف وسیعی از پژوهش ها در رشته های ادبیات و روان شناسی به کار گرفته شده است. اگرچه رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی رابطه زبان، قدرت، ایدئولوژی و گفتمان را در اولویت قرار می دهد، اما ادبیات ملت ها را نیز می توان در چارچوب گفتمان انتقادی و نقد زبان شناختی تحلیل و تفسیر کرد. تاریخ بیهقی از جمله آثاری است که بررسی آن در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی میسر است و به تحلیلگر امکان می بخشد تا رابطه قدرت، ایدئولوژی و گفتمان را در این اثر آشکار سازد. این پژوهش بر آن است تا با بررسی زبان شناختی داستان «مرگ بونصر مشکان» از تاریخ بیهقی، به لایه های زیرین و پنهان متن یعنی وضعیت رابطه قدرت و ایدئولوژی در عصر غزنوی برسد و با کنار هم گذاشتن ایدئولوژی های مختلف در درون متن، به آشنایی زدایی انتقادی دست پیدا کند. برای این کار، از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف استفاده می شود و متن در سه لایه توصیف، تفسیر و تبیین مورد تحلیل قرار می گیرد. در سطح توصیف، بیشتر بر انتخاب نوع واژگان، شخصیت ها و جنبه های استعاری تأکید شده است که دیدگاه ایدئولوژیک نویسنده را بیان می کند. فضای سرد و بی روح حاکم بر داستان، اختناق اوضاع اجتماعی آن دوره و حس آزادی طلبی توأم با یأس شخصیت اصلی داستان که در کلمات و عبارات متن نهفته و نویسنده با هنرمندی تمام آن ها را کنار هم آورده است، از ویژگی های برجسته این بخش به شمار می آید. در سطح تفسیر، بحران عاطفی و روانی حاکم بر اجتماع آن دوران و گفتمان طیف های مختلف با پیوندی بینامتنی تفسیر می شود. در سطح تبیین، تقابل آسایش روحی و پریشانی، تعهد و بی تعهدی، وفاداری و خیانت، دوستی و دشمنی، همگی، فضای داستان را در هیجان تقابلی فرومی برد.
۲۷.

نقد عقلانیت در مثنوی مولانا وکلیات اقبال لاهوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره سال ششم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: مثنوی مولانا جلال الدین اقبال لاهوری کلیات اقبال نقدعقلانیت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات قالب های شعر کلاسیک مثنوی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه زبان و ادبیات فارسی در خارج از مرزها شبه قاره هند
تعداد بازدید : ۱۸۴۴ تعداد دانلود : ۹۹۶
اقبال لاهوری از خیل ارادتمندان به ساحت پیر رومی است که مستقیم و غیر مستقیم در تمام زمینه ها تحت تأثیر افکار او بوده است. یکی از مهم ترین مضامینی که هم در مثنوی و هم در آثار اقبال بازتاب چشم گیری دارد بحث نقد عقلانیت است که هر دو گاهی بالاترین تمجیدها و ستایش ها را از عقل دارند و گاهی با تازیانه ی انتقاد بر سرش می کوبند. این امر باعث شده است که برخی ناآگاهانه آن ها را به عقل ستیزی متهم کنند، لذا نگارندگان کوشیده اند تا در این مقاله به تبیین عقل و عقلانیت از دیدگاه مولانا و اقبال بپردازند. نتایج این تحقیق که به شیوه ی تحلیل محتوا صورت گرفته حاکی است که هر دو نه تنها عقل ستیز نیستند، بلکه بهترین ستایش ها را از عقل به دست داده اند و مخالفت آنها با عقل فلسفی است امااز آنجا که این نعمت الهی در دست عده ای عامل اختلاف بین مردم شده و به جای راهنمایی و هدایت آنها خود ابزار تباهی جامعه گردیده بود با آن به ستیز برخاستند و در واقع عقل ستیزی آنها نوعی واکنش اجتماعی و حاکی از یک نظام اندیشگی والاست که می خواهند عقل محدود گرفتار نفس را آزاد کنند.
۲۸.

عوامل اجتماعی مرتبط با نوعدوستی، در میان معلمان شهرهای یزد و نورآباد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۴ بهار ۱۳۹۳ شماره ۵۲ ۱۳۴-۱۱۵

کلیدواژه‌ها: احساس امنیت دیگرخواهی رفتارهای داوطلبانه سرمایه اجتماعی معلمان نوع دوستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۴۴
مقدمه: نوع دوستی یا دیگرخواهی از نیروهای توسعه اخلاقی و بقا و رفاه انسان است که در دهه های اخیر محل توجه روان شناسان اجتماعی و جامعه شناسان قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی نوع دوستی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن، در میان معلمان شهرهای یزد و نورآباد انجام شد. روش: روش این پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری دادهها، پرسش نامه است. جامعه آماری تحقیق شامل معلمان شهرهای یزد و نورآباد است که تعداد ۳۵۰ نفر از آنان به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. یافته ها: میزان نوع دوستی معلمان در هر دو شهر محل مطالعه بهشکل معنی داری بیشتر از حد متوسط است. بررسی فرضیه ها نشان داد متغیرهای سن، سرمایه اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی، پایبندی دینی و محل خدمت، رابطه معنی داری با نوع دوستی دارد. نتایج آزمون رگرسیون نیز نشان داد که متغیرهای سرمایه اجتماعی، سن، محل خدمت و دینداری مهم ترین تبیین کننده های نوع دوستی است. بحث: نوع دوستی به عنوان جهت گیری و کنشی در فضای جوامع معاصر با روابط و زمینه اجتماعی در ارتباط است. باورها و تعاملات فرد ازطریق گشودن جهانی انسانی و اخلاقی پیش روی کنشگران اجتماعی، زمینه توسعه چنین جهت گیری هایی را تقویت می کند. عوامل فرهنگی و تعاملی افراد را برای درنظرگرفتن رفاه و نیازهای یکدیگر برمی انگیزد.
۲۹.

خوانش هرمنوتیکی «نام داستان» در سه قطره خون صادق هدایت و ربیع فی الرماد زکریا تامر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاوش نامه ادبیات تطبیقی سال چهارم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: مضامین مشترک شعر عربی قرن هفتم هجری تأثیر و تأثّر قاضی نظام الدین اصفهانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد هرمنوتیک
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : ۱۳۶۹ تعداد دانلود : ۸۷۲
نام داستان، کلیدی است که نویسنده به صورت خودآگاه در اختیار خواننده قرار می دهد تا با استفاده از آن، خود بتواند به زوایای پنهان جهان ذهنی نویسنده و نیز دنیای پر رمز و راز متن راه یابد. با توجّه به عنوان، مخاطب می تواند به توانایی، باریک اندیشی و هنرمندی نویسنده در انتقال مفاهیم متن به صورت فشرده و نیز دیدگاه او دربارة عناصر و مفاهیم داستان پی ببرد. از آن جا که رویکرد هرمنوتیکی در تحلیل چرایی نام گزینی داستان، از جامعیتی نسبی برخوردار است، در این پژوهش از طریق خوانش هرمنوتیکی به تبیین و تحلیل تطبیقی عنوان داستان پرداخته شده است و مهم ترین مؤلّفه هایی که بر گزینش عنوان داستان در مجموعة سه قطره خون اثر صادق هدایت و مجموعة ربیع فی الرّماد اثر زکریا تامر مؤثّر بوده، مورد بحث و بررسی قرارگرفته است. به طور کلّی می توان گفت که دو نویسنده زبانی شاعرانه دارند و جایگاه عنوان و ارتباط آن با متن در دو مجموعه تا جایی است که گاه بدون فهم آن نمی توان به معنای متن پی برد.
۳۰.

تحلیل تطبیقی عنوان داستان در آثار صادق هدایت و زکریا تامر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبیات تطبیقی دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: صادق هدایت تحلیل تطبیقی زکریا تامر پیرامتن عنوان داستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۶ تعداد دانلود : ۹۲۰
عنوان داستان، آستانة ورود به دنیای پر راز و رمز متن محسوب می شود. بنابراین باید به گونه ای هنرمندانه انتخاب شود که بتواند با کمیت و محدودیت خود، کیفیت متن را به نمایش بگذارد. گاه عنوان نوری بر دنیای متن می تاباند و محتوای کلی آن را روشن می نماید؛ گاهی نیز همچون حجابی بر دنیای متن قرار می گیرد و نه تنها هیچ نشانی از آن در اختیار مخاطب قرار نمی دهد، بلکه در ذهن وی تنش ایجاد می کند و او را به سوی متن می کشاند. در این پژوهش، مهم ترین مؤلفه های متنی و برون متنی که در گزینش عنوان در داستان های صادق هدایت و زکریا تامر مؤثر بوده است، بررسی و با مقایسة تحلیلی- توصیفی، خوانشی مبتنی بر ساختار و محتوای عنوان داستان ها و رابطة آن با عناصر درون متنی و عوامل برون متنی ارائه می شود. در مجموع، می توان گفت این عناوین از سویی نشان دهندة آشنایی دو نویسنده با انواع شگردهای بلاغی است و از سوی دیگر می تواند انعکاس دهندة مشکلات و شرایط دشوار زندگی مردم و فرهنگ رایج در عصر دو نویسنده باشد که با بیانی متفاوت در عنوان انعکاس یافته است. البته عناصر متنی و ادبی که برای پوشیدگی معنای متن و یا فشرده کردن آن در عنوان، به کار گرفته شده است، با عوامل متعددی از جمله کوشش برای جذب مخاطب و گاه اقتضای شرایط بستة سیاسی (برون متنی)، در پیوند است.
۳۱.

ترجمان تصویری «زمان اسطوره ای» در سینمای بیضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقد ادبی سال هفتم بهار ۱۳۹۳ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: سینما ادبیات نمایشی بهرام بیضایی ترجمان تصویری اسطوره زمان اسطوره ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های معاصر نمایشنامه و تعزیه
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد اسطوره ای
تعداد بازدید : ۲۲۸۸ تعداد دانلود : ۲۳۲۹
سینمای بهرام بیضایی را می توان نوعی «ترجمان تصویری اسطوره» دانست؛ این البته ازجهتی، خود یکی از مشخصه های اصلی روایت و ادبیات (اینجا ادبیات نمایشی) مدرنیستی و پسامدرنیستی است. بیضایی در امروزی کردن اسطوره ها و برداشتی نو از آن ها، و گاه اسطوره سازی و اسطوره شکنی و نیز نزدیک کردن ساختار روایی آثارش به اسطوره اهتمام ویژه ای دارد. البته، کشف و تبیین جنبه های گوناگون شکلی و ساختاری اسطوره مانندی آثار سینمایی بیضایی بدون مراجعه به آرا و نظریه های اسطوره شناسان ساختارگرایی، مانند کلود لوی استروس ممکن نیست. در این نوشتار، با تکیه بر دیدگاه روایت شناسان و اسطوره شناسان ساختارگرا (ازجمله پراپ، برمون، تودوروف، بارت و استروس)، شکل و ساختار پرداخت زمان در چهار اثر سینمایی بیضایی: «چریکة تارا» (1357)، «مرگ یزدگرد» (1360)، «شاید وقتی دیگر» (1366) و «مسافران» (1370) با الگوی اسطوره ای آن سنجیده و نشان داده شده است که در روایتگری سینمایی او، زمان به ساختار اسطوره ای اش نزدیک و به بیان روشن تر، رویدادمحور، بی پایان، سنجه ناپذیر، ایستا، شکسته، مقدس و آیینی می شود.
۳۲.

نوع شناسی تطبیقی رمان تاریخی فارسی و عربی (از سر والتر اسکات انگلیسی و جرجی زیدان تا محمدباقرمیرزا خسروی کرمانشاهی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاوش نامه ادبیات تطبیقی سال سوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: ادبیات تطبیقی جواد جمیل سید حسن حسینی حماسة حسینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات سبکها و جریانهای ادبی معاصر رمان تاریخی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : ۱۲۲۱ تعداد دانلود : ۹۷۹
یکی از حوزه های پژوهشی و مطالعاتی مهم در ادبیّات تطبیقی، به بررسی سیر مکتب ها، انواع و جریان های ادبی و البتّه تبیین تفاوت ها و همانندی های سرگذشت و چگونگی ظهور و بروز و زوال این گونه ها و جریان ها و مکتب ها در ادبیّات ملل مختلف اختصاص دارد. شعر حماسی، ادبیّات نمایشی، داستان و... در ادبیّات فارسی و عربی چه سیر و سرگذشتی داشته اند؟ رمان تاریخی چگونه از ادبیّات اروپا به ادبیّات فارسی و عربی راه پیدا کرده است؟ و... این پرسش ها جزء دغدغه های علمی مهمّی هستند که حوزة پژوهشی یادشده بدان ها می پردازد. پرسش اخیر دقیقاً همان مسأله ای است که این جستار که به زیرشاخه پژوهشی ادبیّات تطبیقی و ترجمه پژوهی(1) نیز نزدیک است، در پاسخ بدان سامان یافته است. پژوهش حاضر، با تکیه بر این فرضیة بنیادین که ترجمه (و بویژه آثار مترجمان نویسنده)، در انتقال «رمان تاریخی» از ادبیّات اروپا به ادبیّات عربی و فارسی نقش انکارناپذیری داشته و به پیدایش یک گونة ادبی جدید در زبان مقصد منجر شده است، به بررسی سیر این نوع ادبی از ادبیّات اروپا تا ادبیّات عربی و فارسی می پردازد و با تحلیل دو نمونة متنی فارسی و عربی، برخی تفاوت های بنیادین گونة رمان تاریخی را در دو ادبیّات فارسی و عربی تبیین می کند و ازجمله آشکار می دارد که شمس و طغرا، شاهکار محمّدباقرمیرزا خسروی با این که او خود، یکی از مترجمان رمان تاریخی جرجی زیدان (که او خود بیشتر تحت تأثیر والتر اسکات انگلیسی بوده) به فارسی است، به گونة فرانسوی رمان تاریخی نزدیک تر است و نسبت به دوشیزة شامی جرجی زیدان، از بلوغ فنّی و ساختاری بیشتری برخوردار.
۳۳.

مطالعه موردی یک بیمار زبان پریش به منظور بررسی نقش الگوی فرهنگی درپایایی توانش زبانی بر پایه ایده یاکوبسن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: استعاره توانش زبانی مجاز زبان پریشی یاکوبسن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۷۹
در این پژوهش،بامطالعه موردی یک بیمار زبان پریش-که گویش مازندرانی را به صورت غیر مستقیم وگویش فارسی معیار را به صورت مستقیم فراگرفته است- ای نموضوع را بررسی کرده ایم که با توجه به اینکه در دوران بزرگ سالی، میزان تسلط زبانی این فرد برهر دو گویش، یکسان است، در کدام گویش، پایایی توانش زبانی اوبیشتراست و چه عامل یاعواملی دراین مسئله نقش دارد. مبنای بحث ما این ایده یاکوبسن است که زبان پریشی ازهر نوعی که باشد، اختلالی شدید یا خفیف در یکی از قوه های انتخاب یا ترکیب به شمار می رود و عامل فرهنگی، در گرایش کلام زبان پریش به سمت یکی از این دو گونه اختلال، مؤثر است. پس از بررسی گفته­های بیمار مورد مطالعه در این تحقیق دریافتیم که با وجود آموزش مستقیم گویش فارسی معیار به بیمار در دوران کودکی و نیز استفاده از همین زبان در جلسه های گفتار درمانی، گفتار فارسی بیمار، دچار اختلال بیشتری است و به سمت قطب استعاری میل دارد؛ اما گفتار مازندرانی او به گفتار طبیعی، نزدیک­تر است و اختلال کمتری در آن دیده می شود. از نظر یاکوبسن، غلبه عامل فرهنگی و خلق و خوی حاکم بر محیط یاد گیری، چنین ننتیجه ای را در پی دارد.
۳۴.

اسطوره شکنی و اسطوره سازی رمانتیک در شعر احمد شاملو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادب پژوهی تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۴
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات سبکها و جریانهای ادبی معاصر نیما و شعر نو
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی مکتب های ادبی رمانتیسیسم
تعداد بازدید : ۳۰۵۶ تعداد دانلود : ۱۵۳۸
تأثیر نگاه رمانتیک بر نوع و میزان توجه شاعران معاصر به اسطوره و چگونگی بهره گیری آنها از روایت های اسطوره ای، از مسائل مهمی است که باید دربارة آن پژوهش شود. اسطوره و البته اسطوره شکنی و اسطوره سازی در شعر رمانتیک، جایگاه خاصی دارد؛ علاوه بر جنبه زیباشناختی اسطوره، ایجاد روحیه انقلابی و مبارزه گری و نیز دگرگونی خواهی و تحول طلبی در میان مردم را می توان از دلائل رویکرد شاعران رمانتیک به اسطوره دانست. این پژوهش در پی تبیین نگاه رمانتیک احمد شاملو به اسطوره و بهره گیری ویژه او از ظرفیت های سیاسی- اجتماعی آن، به شیوه تحلیل محتواست و نشان می دهد تغییرات شاملو در برخی اسطوره ها و نیز بخشی از اسطوره سازی های او، براساس مبانی نظری مکتب رمانتیسم قابل توجیه است. در این راستا به تبیین نگاه رمانتیست ها به اسطوره و برخی مؤلفه های رمانتیک شعر شاملو، و نیز تحلیل چرایی و چگونگی بهره گیری او از اسطوره پرداخته شده است.
۳۵.

خوانش پسامدرنیستی اسطوره در مرگ یزدگرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۱۸ بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ 69 - 77

کلیدواژه‌ها: پسامدرنیسم دگردیسی اسطوره قهرمان تقدس زدایی از اسطوره سینمای ایران مرگ یزدگرد بهرام بیضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۳۴
اسطوره، با آدمی زاده شده، تغییر و تحول پیدا کرده و در پیکره داستان ها و حکایات و همراه با آثار هنری و ادبی تداوم یافته است. نمی توان حضور اساطیر را در فرهنگ، ادبیات و هنر، از جمله هنرهای نمایشی –که از روزگار آیسخولوس، اوریپید و آریستوفانس تا سینمای روزگار ما با اسطوره پیوند استواری دارند- و نیز در گونه ها و مکتب های مختلف ادبی و هنری نادیده گرفت. رویکرد جدی به روایت های اسطوره ای، یکی از مؤلفه های اصلی ادبیات و هنر پسامدرنیستی نیز هست، اما با استفاده روایت های کلاسیک و حتی مدرنیستی متفاوت است. نگارندگان کوشیده اند در این نوشتار با تحلیل ساخت و محتوا و تبیین ویژگی های محتوایی- ساختاری فیلم مرگ یزدگرد، ساخته بهرام بیضایی، با تکیه بر مؤلفه های پسا مدرنیستی موجود، کاربست اسطوره را در فیلم نشان دهند و تبیین کنند که این اثر، دارای مؤلفه هایی از قبیل "تناقض، بی انسجامی، بینامتنیت، و نگاه پست مدرن به اسطوره" است. نگاه ویژه به اسطوره (دگرگونی اسطوره، دگردیسی اسطوره قهرمان و تقدس زدایی از اسطوره به کمک نقیضه) و بازتاب ویژه آن در مرگ یزدگرد، بیش از دیگر مؤلفه های روایت پسامدرنیستی به چشم می آید.  
۳۶.

بررسی تطبیقی نظریه شعری محمد تقی بهار و ابراهیم عبدالقادر المازنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقد ادبی سال پنجم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: محمدتقی بهار نظریه شعری نقد معاصر فارسی نقد معاصر عربی ابراهیم عبدالقادر المازنی سنت و تجدد ادبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی نظریه های ادبی ایران و جهان اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : ۲۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۲۵۸
نظریه شعری یعنی بحثی روشمند درباره آثاری که هم جوهرشان زبان است و هم ابزارشان. محمدتقی بهار(ملک الشعرا) و ابراهیم عبدالقادر المازنی در عصری که ستیز میان سنت و تجدد در همه بخش ها و حوزه ها به شدت جریان داشت، در ایران و مصر به تبیین نظریه شعری خود پرداختند. هر دو به عنوان عضوی تأثیرگذار از یک جنبش برجسته ادبی(انجمن دانشکده در ایران و جماعت دیوان در مصر) در تبیین نظریه شعری مورد نظر خود و جنبشی که بدان تعلق داشتند، نقش ایفا کردند. در این پژوهش که خود می تواند زمینه را برای مقایسه شرایط جریان های ادبی در سرزمین های مختلف و نیز تحلیل دقیق و علمی چرایی موفقیت آنها در یک سرزمین و شکستشان در سرزمین دیگر(یا دست کم کندی و تندی حرکتشان در محدوده های ادبی ملل مختلف) برای تحلیل گران ادبی فراهم کند، به مقایسه نظریه شعری بهار و المازنی پرداخته شده است. پس از استخراج و طبقه بندی روشمند آراء بهار و المازنی درباره تعریف شعر، نقش و جایگاه شاعر و مخاطب در خلق شعر و معنایش، با رویکردی تطبیقی، نظریه شعری این دو مقایسه و تبیین شده است و از جمله آشکار شده است که هر دو بیشتر به کارکرد شعر پرداخته اند تا جنبه های ساختاری اش، اما از لحاظ مبنای فکری، بهار رویکردی درون گرایانه دارد و المازنی رویکردی برون گرایانه. البته نقش ترجمه آثار ادبی اروپایی و نیز تأثیرپذیری از مکتب های ادبی اروپایی، در نظریه شعری المازنی آشکار است. در مجموع می توان گفت بهار به سنت پایبندتر است و المازنی بیشتر رو سوی آینده و تجدد دارد.
۳۷.

تأثیر کیفیت خدمات الکترونیکی در ایجاد اعتماد و رضایت مشتریان برخط در صنعت خدمات مالی: مطالعه شرکت های کارگزاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و تجارت نوین تابستان و پاییز ۱۳۹۱ شماره ۲۹ و ۳۰

کلیدواژه‌ها: رضایت مشتری کیفیت خدمات الکترونیکی اعتماد برخط شرکت کارگزاری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت بازرگانی مدیریت بازرگانی بازاریابی و مدیریت بازار
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت مالی – حسابداری کلیات
تعداد بازدید : ۲۷۳۹ تعداد دانلود : ۱۷۶۱
این مقاله درصدد آن است تا با توجه به اهمیت موضوع کیفیت خدمت رسانی در شرکتهای کارگزاری، به تحلیل تأثیرکیفیت خدمات الکترونیکی درک شده در ایجاد اعتماد و رضایت مشتریان برخط بپردازد. بدین منظور، بر مبنای ابعاد کیفیت خدمات الکترونیکی ارائه شده در مدل مفهومی که کارایی، دستیابی/ دسترس به سیستم، قابلیت اطمینان، حفظ حریم خصوصی و کیفیت/محتوای اطلاعاتی را شامل می شود، پرسشنامه ای با هدف سنجش سطح اعتماد و رضایت از خدمات الکترونیکی شرکتهای کارگزاری طراحی و پیمایش شده است. جامعه آماری این تحقیق تمامی شهروندانی هستند که حداقل یک مرتبه به طور شخصی از خدمات الکترونیکی شرکتهای کارگزاری شهر تهران استفاده کرده اند. با جمع آوری داده ها از یک نمونه 373 نفری از مشتریان برخط و با انجام آزمون همبستگی و کاربرد مدلسازی معادلات ساختاری برای تحلیل، نشان می دهد در شرکت های کارگزاری کیفیت خدمات الکترونیکی درک شده تأثیر مثبت و معناداری بر اعتماد و رضایت مشتریان برخط از نظر آماری، دارد.
۳۸.

نمایش شخصیت ها (شخصیت پردازی نمایشی) در سووشون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن پژوهی ادبی بهار ۱۳۹۱ شماره ۵۱

کلیدواژه‌ها: عناصر داستان سووشون سیمین دانشور شخصیت پردازی نمایشی شخصیت پردازی گزارشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۸۲۳
سووشونِ سیمین دانشور، از جمله رمان هایی است که حضور شخصیت، در آن بسیار پر رنگ است و نویسنده، از شخصیت پردازی- به ویژه شخصیت پردازی نمایشی- برای تقویت ساختار اثر و انتقال بهتر معنا، بسیار سود برده است. شخصیت پردازی به دو شیوه ی گزارشی و نمایشی انجام می شود. شخصیت پردازی گزارشی به وسیله ی توصیف مستقیم و شخصیت پردازی نمایشی به کمک برخی از تکنیک های ویژه (از جمله گفتگو، عمل، صحنه پردازی، نام، لحن و شیوه بیان) صورت می پذیرد. کاربرد هریک از این تکنیک ها به نوبه ی خود به زیبایی اثر و تواناساختن مخاطب در درک معنا و شناخت شخصیت ها کمک می کند. درحالی که در شخصیت پردازی گزارشی، نویسنده خود به توصیف مستقیم خصلت ها و مشخصات ظاهری، رفتاری و روحی شخصیت می پردازد، در روش نمایشی، تنها شخصیت را وادار به ""عمل"" و ""صحبت"" می کند و به خواننده اجازه می دهد که خود استنباط کند و با درنگ دریابد که چه انگیزه و خلق وخویی در پشت آنچه شخصیت انجام می دهد، پنهان است؛ در واقع نویسنده تنها حرکات و گفتار را به نمایش می گذارد. از هر دو تکنیک نمایشی و گزارشی، در سووشون استفاده شده است، اما شخصیت پردازی نمایشی، در این اثر کاربرد بیشتری دارد. البته از بین تکنیک های شخصیت پردازی نمایشی، گفتگو و انتخاب هوشمندانه ی نام شخصیت ها، به خلق شخصیت های سووشون بسیار کمک کرده است.
۴۰.

بیهقی و روایتگری «علی قاعدة التاریخ»

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان و ادبیات فارسی زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲۳
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی روایت شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای تاریخ وجوه ادبی کتب تاریخی
تعداد بازدید : ۱۶۳۷ تعداد دانلود : ۸۶۶
متون تاریخی کهن، از جمله تاریخ بیهقی، بنا بر ساختار روایی­شان، همواره با ادبیات پیوستگی نزدیکی داشته­اند. در نگارش این متون که از حیث محتوا کاملاً تاریخ­بنیان­اند، گاه از ظرفیت­های شعری و هنری زبان و نیز آرایه­های ادبی، به میزان قابل توجهی بهره گرفته شده است. نظریه­پردازان پست­مدرن­- مانند هایدن وایت و پل ریکور- نیز آنگاه که بر روایی بودن متون تاریخی تأکید می­کنند، یکی دیگر از پیوندهای بنیادی متون تاریخی و ادبی را برجسته می­سازند. نکته مهمی که بسیار شایسته درنگ و پژوهش می­نماید، کیفیت روایت در متون تاریخ نگارانه و آثار ادبی است. اگر روایت را توالی از پیش انگاشته شده رخدادها بدانیم، هم متون ادبی و هم متون تاریخی که خود شامل «زنجیره ای از رخدادهای سازماندهی شده اند»، روایت مبنا هستند؛ اما قواعد روایتگری در هر کدام متفاوت است و میان شیوه روایتگری این دو، با وجود برخی همانندی­ها، تفاوت­های بنیادینی دیده می­شود. در این پژوهش با بهره­گیری از نظریه «تاریخ روایی» و بر اساس مبانی علم روایت­شناسی، به مطالعه تاریخ بیهقی پرداخته شده است. در متن مقاله با تحلیل روایتگری بیهقی، بر این نکته تأکید شده که اثر بیهقی همان طور که از نامش پیداست، نوشته­ای در حوزة تاریخ­نگاری است که در آن، گاه از جنبه­های ادبی زبان (ظرافت های شعری) و شگردهای روایی متون ادبی به خوبی استفاده شده است. بنابراین زیبایی­های ادبی تاریخ بیهقی نباید مخاطب را از بنیان تاریخ­نگارانه­اش دور کند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان