اکبر علیوردی نیا
| مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران |
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۷۶ مورد.
تبیین جامعه شناختی دستگیری های مرتبط با مواد مخدر: مطالعه موردی استان مازندران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه‌های تخصصی:
پیش درآمدی بر ساخت، اعتباریابی و رواسازی مقیاس سنجش رفتارهای انحرافی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مطالعه حاضر با هدف ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه رفتارهای انحرافی دانشجویان انجام شده است. به منظور رسیدن به این هدف، پرسشنامه ای با توجه به تعاریف این سازه، و مصادیق این رفتارها در پژوهش های پیشین طراحی شد. برای انتخاب نمونه این پژوهش توصیفی پیمایشی، ابتدا با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، دانشگاه تهران و دانشگاه علامه طباطبایی از بین دانشگاه های دولتی شهر تهران انتخاب شدند؛ سپس انتخاب پاسخگویان در هر دانشگاه به صورت در دسترس صورت پذیرفت و در نهایت تعداد 416 پرسشنامه با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Amos مورد تحلیل قرار گرفت. روش های به کار رفته شامل روش تحلیل گویه ها (روش لوپ)، روایی محتوا و روایی سازه (تحلیل عاملی) و پایایی (محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای تمامی گویه ها) بودند. در نتایج تحلیل عاملی 4 عامل شناسایی شدند که عبارتند از: «مصرف مواد، مشروبات الکلی، روانگردان ها و انحراف جنسی»، «وندالیسم و سرقت»، «تقلب» و «پرخاشگری». نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نیز حاکی از برازش مطلوب و قابل قبول داده ها داشت. پایایی این مقیاس از طریق محاسبه آلفای کرونباخ 924/0 به دست آمد. با در نظر گرفتن نتایج این پژوهش می توان گفت که این مقیاس از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و عوامل به دست آمده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی می توانند رفتارهای انحرافی دانشجویان را به گونه ای مناسب اندازه گیری کنند.
تبیین نگرش دانشجویان به مصرف الکل از دیدگاه نظریة انتخاب عقلانی (مطالعة موردی: دانشجویان دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در کشور، شواهدی مبنی بر شیوع مصرف الکل در میان جوانان و دانشگاهیان وجود دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت نگرش دانشجویان دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران به مصرف الکل و تبیین این نگرش از دیدگاه نظریة انتخاب عقلانی است. روش این پژوهش پیمایشی، شیوة نمونه گیری در آن تصادفی طبقه ای متناسب و ابزار جمع آوری اطلاعات آن، پرسشنامه است و در آن، ۴۱۲ پرسشنامه تجزیه و تحلیل شد. داده های توصیفی تحقیق نشان می دهد 6/۵۵ درصد از کل پاسخگویان نگرش مخالف، ۱/۳۷ درصد نگرش بینابین و 3/۷ درصد نگرش موافق به مصرف مشروبات الکلی دارند. میانگین نگرش موافق به مصرف الکل و تمامی ابعاد آن، در مردان بیشتر از زنان است. مطابق نتایج، از میان هشت متغیر انتخاب عقلانی، چهار متغیر مجازات غیررسمی، نیاز منفعت گرایانه، باور و پیوستگی (به ترتیب به عنوان مهم ترین تبیین کنندگان) با نگرش به مصرف مشروبات الکلی و تمامی ابعاد آن ارتباط معنادار داشته اند. متغیرهای تحقیق ۲/۷۱ درصد از نوسانات متغیر نگرش به مصرف مشروبات الکلی را توضیح می دهند. ارائة مقیاس سنجش نگرش به مصرف مشروبات الکلی در میان دانشجویان و نیز عملیاتی سازی متغیرهای مستقل مبتنی بر نظریه انتخاب عقلانی متناسب با نگرش به مصرف مشروبات الکلی، از جمله دستاوردهای نظری این تحقیق است.
تعمیم پذیری جنسیتی نظریة پیوند اجتماعی در تبیین رفتارهای انحرافی دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تحقیقات انجام شده در ایران، به ندرت به تعمیم پذیری نظریه های جرم شناختی در تبیین رفتارهای انحرافی جنس مؤنث توجه دارند. پیشینة مربوط به رابطة بین جنس و رفتار انحرافی بر مفهوم «تعمیم پذیری» متمرکز شده است. این مفهوم به این موضوع اشاره دارد که تا چه حد نظریه های جرم شناختی می توانند رفتارهای منحرفانة زنان را همچون رفتارهای منحرفانة مردان تبیین کنند. لذا، تحقیق حاضر ناظر بر تعمیم پذیری جنسیتی نظریة پیوند اجتماعی هیرشی به رفتارهای انحرافی دانشجویان دختر است. روش این پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. جمعیت تحقیق حاضر، شامل تمامی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 92-91 است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که متغیرهای این نظریه رفتارهای انحرافی دانشجویان دختر را همچون رفتارهای انحرافی دانشجویان پسر تبیین می کند و لذا دارای تعمیم پذیری جنسیتی است.
کاربست تجربی نظریه فعالیت های روزمره در بررسی رفتارهای انحرافی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر می کوشد با تکیه بر نظریه فعالیت های روزمره، چرایی وقوع رفتارهای انحرافی را در میان دانشجویان دانشگاه مازندران بررسی و این گونه، این نظریه را آزمون تجربی کند. برخلاف بیشتر پژوهش هایی که نظریه فعالیت های روزمره را درباره قربانیان جرائم و چگونگی قربانی شدن به کار می برده اند، در پژوهش حاضر، این نظریه برای تبیین رفتارهای انحرافی دانشجویان به کار گرفته شده است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه بوده است. درمجموع، 393 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران که در سال تحصیلی 94-1393 مشغول به تحصیل بوده اند، به شیوه نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده و به پرسشنامه پاسخ داده اند. نتایج پژوهش نشان می دهند بین پسران و دختران از لحاظ میزان وقوع رفتارهای انحرافی، تفاوت معناداری وجود دارد، به گونه ای که وقوع رفتارهای انحرافی در بین دانشجویان پسر بیشتر از دانشجویان دختر است. یافته ها همچنین نشان می دهند متغیرهای نظریه فعالیت های روزمره به خوبی رفتارهای انحرافی را در میان دانشجویان تبیین می کنند. نتایج حاصل از تحلیل های رگرسیونی نشان دادند متغیرهای این پژوهش، 44 درصد از تغییرات رفتارهای انحرافی را در میان دانشجویان تبیین می کنند. از تمامی متغیرهای واردشده در مدل رگرسیونی، سه متغیر شدت پیوستگی به دوستان بزهکار، فعالیت های ساخت نیافته و حضور چهره مقتدر، تأثیر معناداری در وقوع رفتارهای انحرافی دانشجویان داشتند. در حالت کلی، نتایج به دست آمده، گزاره های نظریه فعالیت های روزمره را تأیید می کنند و نشان می دهند موقعیت ها، نقش بسزایی در وقوع رفتارهای انحرافی دارند و همان گونه که نظریه فعالیت های روزمره مطرح می کند، فعالیت های ساخت نیافته با همالان در غیاب چهره های مقتدر به وقوع رفتارهای انحرافی منجر می شوند.
راهبردهای پیشگیری از جرم: عدالت ترمیمی بدیلی بر بازدارندگی سنتی و عدالت کیفری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
کاهش جرم از مهم ترین مباحثی است که همواره مورد توجه سیاست گذاران بوده است. نظریه شرمساری بازپذیرکننده که بر بازپذیری مجرمان تأکید دارد، بر نقش روابط اجتماعی و فرهنگی در برانگیختن احساس شرم اشاره داشته است. این قابلیت را دارد که در کشوری نظیر ایران که به لحاظ ویژگی های فرهنگی جامعه ای کمابیش اجتماع گرا است، به کار رود. با وجود متناسب بودن این نظریه با جامعه ایران و لزوم بهره گیری از آن، دایره مطالعات داخلی در این زمینه بسیار محدود است. بنابراین مطالعه حاضر با روش کتابخانه ای و اسنادی مطالعات بین المللی را بررسی کرده و به تدقیق مفاهیم و دلالت های آن پرداخته است. مقاله حاضر با طرح این مطلب که پیشگیری از جرائم و کنترل آن بر ویژگی های فرهنگی و کیفیت تعاملات وابسته است، در نظر دارد تا نظریه مذکور را مورد مداقه قرار دهد و کاربرد انواع مختلف دلالت های سیاستی آن در پیشگیری از رفتار انحرافی دانشجویان را ضمن بررسی و ارائه نمونه های عملی موفق اجرای آن در جهان به تصویر کشد. همچنین بر آن است تا با نمایش کارایی دلالت های سیاستی نظریه مذکور بر ایجاد سنگ بنایی جهت جایگزینی آن با اقدامات نظام کیفری تأکید کند. بر اساس یافته ها عدالت ترمیمی جایگزین معتبری برای بازدارندگی سنتی شناخته شده است. این راهکار با تمرکز بر پذیرش و ترمیم آسیب از سوی مجرم، راه بازگشت مجدد به جرم را مسدود و با ادغام مجدد مجرم در جامعه بزرگ تر نرخ جرم را کاهش می دهد.
بررسی میزان اثربخشی مشارکت درمانجویان بر درمان سوء مصرف مواد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
سوء مصرف مواد علاوه بر اینکه به سلامتی جسمی افراد ضرر میرساند، با تزریق مواد توسط معتادان، خطر انتقال بیماری ایدز را در جامعه بالا میبرد. هدف برنامه نگهدارنده با متادون این است که با جایگزینی ماده مخدری(متادون) که اعتیادش قابل کنترل است، بهجای موادی که اعتیادشان غیرقابل کنترل است، از سوء مصرف مواد و متعاقباً از تزریق مواد کم کند. هدف از تحقیق حاضر، سنجش تأثیر مراکز نگهدارنده با متادون بر سوء مصرف مواد بوده است. اصلیترین پرسش تحقیق حاضر این بود که: آیا مشارکت در فرآیند درمان نگهدارنده با متادون بر سوء مصرف مواد تأثیر دارد؟ روش تحقیق پژوهش حاضر، پیمایشی و از نوع مقطعی است. جمع آوری اطلاعات از طریق ابزار پرسشنامه صورت گرفت. جامعه آماری عبارت است از کلیه معتادان که در فصل بهار سال 1391 به 11 مرکز نگهدارنده با متادون بابلسر و فریدونکنار مراجعه کردند. در مجموع تعداد 405 نفر افراد مورد مطالعه با روش نمونه گیری طبقهای تصادفی متناسب با حجم انتخاب گردیدند. یافتههای تحقیق نشان میدهد که مشارکت در فرآیند درمان نگهدارنده با متادون با سوء مصرف مواد رابطه معکوس و معنادار دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیونی چندگانه نشان میدهد که قویترین پیشبینیکننده سوء مصرف مواد، متغیر مشارکت در فرآیند درمان (ضریب بتا= 24/0- ) است. بعد از مشارکت در درمان، پیوند افتراقی (ضریب بتا= 15/0) و پیوستگی(ضریب بتا= 13/0-) قویترین پیش بینیکنندههای سوء مصرف مواد هستند.
مطالعه جامعه شناختی رفتارهای انحرافی دانشجویان: کاربست تجربی نظریه انتخاب عقلانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مراجعه به تحقیقات پیشین نشان دهنده شیوع قابل توجه رفتارهای انحرافی در میان دانشجویان می باشد. چهارچوب نظری پژوهش حاضر نظریه انتخاب عقلانی بوده و مدل ساختاری روابط بین متغیرها نیز بر مبنای آن تنظیم شده است. در نظریه انتخاب عقلانی از یک طرف تاکید بر منافع جرم و از طرف دیگر فرصت های جرم است که ترکیب این دو عامل با یکدیگر زمینه های وقوع جرم را مهیا می سازد. نظریه پردازان انتخاب عقلانی بر روی عوامل موقعیتی و هزینه ها و منافع ادراک شده از جرم به عنوان عوامل موثر بر انتخاب اهداف و تصمیم های مجرمانه تمرکز می کنند. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است، که در میان نمونه ای به حجم 435 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز و با استفاده از نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم توزیع و گرد آوری شده است. نتایج آزمون مدل معادلات ساختاری حاکی از برازش داده های مشاهده شده با مدل نظری تحقیق در کل نمونه می باشد. نتایج حاصل از تحقیق مبین این است که فرصت ها و نیاز منفعت گرایانه عامل اصلی رفتارهای انحرافی در میان دانشجویان می باشد. این دو عامل از طرف دیگر همان ویژگی های ساختاربندی انتخاب است که راه کاری برای پیش گیری از وقوع جرایم و رفتارهای انحرافی عمل می کند. زیرا ویژگی های ساختاربندی انتخاب نه تنها اطلاعاتی راجع به جرم را فراهم می کند، بلکه در مورد مجرم (نیازهایش، اولویت هایش، ویژگی های شخصیتی و ادراکاتش)، نیز اطلاعاتی در اختیار قرار می دهد.
بررسی رفتار انحرافی دانشجویان: ارزیابی توان تببینی نظریه های کلاسیک فشار و کنترل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف تحقیق حاضر آن است که با ارزیابی توان تبیینی نظریه های کلاسیک فشار و کنترل، چرایی وقوع رفتارهای انحرافی را در میان دانشجویان دانشگاه مازندران بررسی کند. روش تحقیق حاضر پیمایشی است. در مجموع 380 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران که در سال تحصیلی 94-1393 مشغول به تحصیل بوده اند، به شیوه ی نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شده اند. نتایج تحقیق بیانگر آن است که میان پسران و دختران از لحاظ میزان وقوع رفتارهای انحرافی، تفاوت معناداری وجود دارد، به طوری که ارتکاب رفتارهای انحرافی در میان دانشجویان پسر بیشتر از دانشجویان دختر است. یافته ها نشان می دهد مدل مستخرج از متغیرهای مبتنی بر نظریه های کلاسیک فشار، بازدارندگی، پیوند اجتماعی و نظریه عمومی جرم، به خوبی می تواند رفتارهای انحرافی دانشجویان را تبیین نماید. در واقع، از یک سو، قرار گرفتن در معرض فشار، ممکن است التزام به فعالیت های متداول، باور به قوانین، ارزیابی از خطرات مجازات و خودکنترلی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. از سوی دیگر، ترس از مجازات ها، سرمایه گذاری در فعالیت های متداول، باور به عادلانه بودن قوانین و خودکنترلی بالا، می توانند منجر به شرایطی شود که افراد به جای انطباق با فشارهای ساختاری، راهبردهای مقابله ای را انتخاب نماید.
جامعه شناسی حافظه جمعی: حوزه مطالعاتی پارادایمیک یا ناپارادایمیک؟(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف اصلی این مقاله بررسی حوزه مطالعاتی حافظه جمعی از جهت پارادایمیک بودن یا ناپارادایمیک بودن آن است. برای تحقق این هدف سعی شد ضمن معرفی حوزه مطالعاتی حافظه جمعی به عنوان رویکردی جدید در علوم اجتماعی، ارزیابی نظام یافته ای نیز از نقاط ضعف و قوت رویکرد های نظری و عملی به کار گرفته شده در آن، صورت پذیرد. در این راستا از نظریه پارادایم ریتزر به عنوان چارچوب بحث و بررسی استفاده شده است. بدین ترتیب که با مرور ادبیات مطالعات حافظه جمعی در قالب چهار مؤلفه اصلی شکل دهنده پاردایم، یعنی مثال واره، تصور بنیادی از موضوع، تئوری ها و روش ها، افزون بر سنجش فرضیه ناپارادایمیک بودن این حوزه مطالعاتی که از جانب برخی از محققان آن مطرح گشته، صورت بندی جدیدی از تحولات نظری، استراتژی های روش شناختی و نیز چالش هایی که این حوزه در مسیر پیشرفت با آن مواجه است ارائه می شود. در پایان مقاله نیز تلاش شده متناسب با این چالش ها، پیشنهادهایی برای مواجهه با آنها در جهت افزایش انسجام نظری حوزه مطالعاتی حافظه جمعی داده شود.
شرمسارسازی بازپذیرکننده و بزهکاری: آزمون تجربی نظریة تلفیقی بریث ویت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
این تحقیق در پی تبیین بزهکاری بر پایة نظریة شرمسارسازی بازپذیرکننده بریث ویت می باشد. از نظر بریت ویت، موضوع کلیدی در باب جرم و کنترل آن، نوع شرمسارسازی است: شرمسارسازی بازپذیرکننده یا شرمسارسازی طردکننده. این پژوهش به صورت پیمایشی و با استفاده از توزیع پرسش نامه در میان دانش آموزان دختر و پسرپایة سوم دبیرستان شهر تبریز، در سال تحصیلی94-1393 انجام یافته است. نمونه گیری با روش طبقه بندی شده انجام گرفته و حجم نمونه 835 نفر بوده است. برای سنجش بزهکاری، شش بعددر نظر گرفته شد.اعتبار سنجه های تحقیق با روش اعتبار محتوا و اعتبار سازه و روایی تحقیق نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شده است. نتایج حاصل از تحلیل مدل سازی معادلات ساختاری نشان می دهد که متغیر شرمسارسازی فاقد اثر مستقیم بر بزهکاری، اما واجد اثر غیرمستقیم بر بزهکاری می باشد. متغیر بازپذیری اثر معناداری بر بزهکاری ندارد. متغیر انگ زنی دارای اثر غیرمستقیم و فاقد اثر مستقیم بر بزهکاری می باشد. متغیر به هم پیوستگی واجد اثر مستقیم و فاقد اثر غیرمستقیم بر بزهکاری می باشد. همالان بزهکار نیز هم دارای اثر مستقیم و هم دارای اثر غیرمستقیم بر بزهکاری بوده است.
بررسی رابطه اعتیاد به مواد مخدر و سرقت داخل خودرو (مطالعه موردی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال ششم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱
27 - 56
حوزه‌های تخصصی:
زمینه و هدف: در سال های اخیر، میزان سرقت داخل خودرو در ایران روند صعودی داشته است. سرقت داخل خودرو به عنوان یک مساله اجتماعی دارای علل اجتماعی است که باید آن را شناخت و برای حذف زمینه های اجتماعی مساعد آن تلاش کرد. هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطه اعتیاد به مواد و سرقت داخل خودرو می باشد. روش شناسی: روش تحقیق پژوهش حاضر، پیمایشی و از نوع مقطعی می باشد. جمع آوری اطلاعات از طریق ابزار پرسش نامه صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش عبارت است از کلیه متهمینی که توسط آگاهی شهر تهران به جرم سرقت داخل خودرو در زمستان 1392دستگیر شده اند. با توجه به محدود بودن تعداد متهمین به سرقت داخل خودرو، از روش تمام شماری استفاده شد و تعداد 190 نفر از کلیه متهمینی که توسط آگاهی شهر تهران به جرم سرقت داخل خودرو دستگیر شده اند، مصاحبه شده و پرسشنامه ها تکمیل شدند. یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که اعتیاد به مواد مخدر با سرقت داخل خودرو رابطه مستقیم و معنادار دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیونی چندگانه نشان می دهد که قوی ترین پیش بینی کننده سرقت داخل خودرو، متغیرهای خودکنترلی (بتا=28/0-)، پیوستگی با خانواده (بتا=27/0-)، اعتیاد به مواد مخدر (بتا=23/0) و پیوند افتراقی(بتا=23/0) است.
تأثیر بزهدیدگی سایبری و سنتی بر رفتارهای انحرافی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد فرهنگ سال دوازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۵
97 - 130
حوزه‌های تخصصی:
رایانه ها اشکال مختلفی از جرایم را به وجود می آورند که یکی از مصادیق آن مزاحمت های سایبری است. در مقابل مزاحمت های سایبری نوع دیگری از مزاحمت به نام مزاحمت سنتی قرار دارد. افرادی که در معرض مزاحمت به عنوان یک منبع فشار قرار می گیرند رفتار های انحرافی مانند خودکشی، خودآزاری به عنوان پاسخی به فشار، از خود نشان می دهند. هدف تحقیق حاضر بررسی بزهدیدگی (سایبری و سنتی) به عنوان منبع فشار بر روی انحراف است. چهارچوب نظری تحقیق حاضر، نظریه فشار عمومی رابرت اگنیو می باشد. از دیدگاه اگنیو، یکی از منابع فشار، وجود محرک منفی است و بزهدیدگی (سایبری و سنتی) به عنوان یکی از محرک های منفی، مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه است. جمعیت تحقیق را کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 1395-1396تشکیل داده اند، که در مجموع 400 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بزهدیدگی (سایبری و سنتی) بر روی رفتار انحرافی بیرونی دانشجویان پسر تأثیر بیشتری دارد ولی بزهدیدگی (سایبری و سنتی) بیشتر بر رفتار انحرافی درونی دانشجویان دختر مؤثر است. همچنین از بین دو نوع بزهدیدگی سایبری و سنتی، تأثیر بزهدیدگی سایبری بر روی رفتار انحرافی دانشجویان بیش از تأثیر بزهدیدگی سنتی می باشد و حالات عاطفی منفی در دانشجویان تابعی مثبت از بزهدیدگی سایبری و سنتی است
بررسی اعتبار و پایایی مقیاس بزهکاری آینده نگر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اعتبار و روایی مقیاس بزهکاری آینده نگر در میان دانش آموزان است. بزهکاری آینده نگر، در مقابل بزهکاری گذشته نگر و به معنای سنجش بزهکاری براساس احتمال انجام رفتارهای بزهکارانه در موقعیتی فرضی است. پژوهشگران، سنجه های آینده نگر را طراحی کرده اند تا به وسیله آنها، پاسخگویان درباره احتمال ارتکاب برخی از جرائم آینده نگری کنند. در پژوهش های داخلی مقیاس بزهکاری آینده نگر، تاکنون به کار نرفته است؛ بنابراین، پژوهش حاضر تلاش می کند ضمن معرفی مقیاس این بزهکاری فایده و سودمندی آن را به صورت عملی و مبتنی بر داده ها و شواهد تجربی نشان دهد. این پژوهش در سال تحصیلی94-1393 به صورت پیمایشی و با استفاده از توزیع پرسش نامه در میان دانش آموزان دختر و پسر پایة سوم دبیرستان شهر تبریز انجام شده است. نمونه گیری با روش طبقه بندی شده انجام شده و حجم آن نیز 835 نفر است. اعتبار این مقیاس با استفاده از اعتبار محتوا، اعتبار سازه نظری و اعتبار سازه تجربی به دست آمده از تحلیل عاملی ارزیابی و پایایی مقیاس نیز با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی شده است. نتایج تحلیل عاملی با استفاده از روش مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس و تحلیل عاملی تأییدی نشان می دهد مقیاس بزهکاری آینده نگر، از هفت عامل خشونت، سرقت، وندالیسم، تقلب امتحانی، کج روی جنسی، مصرف مواد و تخلفات منزلتی تشکیل شده است که این موارد حدود 58درصد از واریانس کل مقیاس را تبیین می کنند. ضرایب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس و ابعاد آن نیز به میزان مطلوبی برآورد شده است. مطابق نتایج پژوهش مقیاس بزهکاری آینده نگر، جایگزین مناسبی برای بزهکاری گذشته نگر است. امتیاز مهم این بزهکاری این است که رفتارهای الگودار و پایا را مدنظر قرار می دهد و این مقیاس برای تبیین بزهکاری و همچنین، برای ارائة توصیه های سیاستی در حوزة پیشگیری و سیاستگذاری در نظام عدالت قضایی جوانان مناسب تر است.
بررسی جامعه شناختی بزه دیدگی ناشی ازآزاررسانی سایبری در میان دانشجویان دانشگاه مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مسائل اجتماعی ایران سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱
145-169
حوزه‌های تخصصی:
بررسی تحقیقات در نقاط مختلف دنیا نشان می دهدکه بزه دیدگی (قربانی شدن) ناشی از فعالیت درفضای سایبر یکی از مشکلاتی است که در بسیاری از جوامع رواج دارد. در کشور ایران نیز این پدیده با گسترش استفاده از اینترنت و شبکه های ارتباطی مجازی، در حال گسترش است. پژوهش حاضر می کوشد در پرتو نظریه فعالیت های روزمره و سنجش رفتارهای آنلاین، بزه دیدگی ناشی از فعالیت درفضای سایبر را در میان دانشجویان بررسی و تبیین کند. این تحقیق با روش پیمایش و با نمونه آماری 374 نفری (226 دختر و 148 پسر) از دانشجویان دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 97- 1396 به اجرا در آمده است. طبق نتایج تحقیق، سه متغیر سبک زندگی منحرفان آنلاین، محافظت آنلاین (به طور مستقیم) و مجاورت آنلاین با متخلفان (به طور معکوس) تأثیر معناداری بر بزه دیدگی ناشی از آزاررسانی سایبری داشته اند. همچنین، احتمال بیشتری وجود دارد که دانشجویان پسر قربانی این نوع بزه دیدگی شوند. به لحاظ ابعاد بزه دیدگی ناشی از آزاررسانی سایبری دختران بیش از پسرها قربانی بزه دیدگی مالی و جنسی می شوند. در مجموع متغیرهای مبتنی بر فعالیت های روزمره، بعد آبرویی این بزه دیدگی بیشتر از ابعاد مالی و جنسی آن تبیین می کند. این تحقیق نشان داد که نظریه فعالیت های روزمره، قابلیت به کار گرفته شدن در تبیین بزه دیدگی ناشی از مزاحمت های سایبری در میان دانشجویان را دارد.
دلالت های سیاستی نظریه های فشار آنومی نهادی مسنر و روزنفلد و فشار عمومی اگنو درکاهش رفتارهای انحرافی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
دانشجویان به عنوان قشری خاص و البته مهم از جامعه علاوه بر فشارهای متداولی که همه انسان ها کم و بیش با آن ها مواجهند به سبب ایفای نقش دانشجویی نیز تحت فشارهای خاصی قرار دارند. مطابق با ادبیات نظریه های فشار، افزایش فشار با افزایش احتمال رفتار انحرافی و مجرمانه مرتبط است. هدف از این مقاله ارائه و بومی سازی سیاست ها و برنامه هایی در جهت کاهش رفتارهای انحرافی دانشجویان بر مبنای دلالت های سیاستی منتج از نظریه های فشار معاصر است. در این مقاله با روش اسنادی پس از پرداختن به مباحث نظری، مفاهیم و دلالت های سیاستی منبعث از نظریه های فشار از منظر جامعه شناختی، به برنامه های اجرا شده منتج از این دلالت ها در سایر کشورها پرداخته شده است. در پایان، دلالت های سیاستی نظریه های فشار در خصوص کاهش رفتارهای انحرافی دانشجویان در سه سطح خرد، میانه و کلان و برنامه های پیشنهادی ملهم از این سیاست ها در قالب سه دسته کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بومی سازی و ارائه گردیده است. سیاست گذاران با در نظر گرفتن شرایط و چگونگی اجرای این برنامه ها و با لحاظ شرایط بومی داخل کشور با ضریب اطمینان بیشتری قادر به سیاست گذاری صحیح و ارائه برنامه های کارامد و موثر در پیشگیری از جرایم بر مبنای نظریات علمی خواهند بود. حاصل جلوگیری از هدر رفت هزینه، زمان و منابع کشور و بازدهی بالاتر خواهد بود.
بررسی نگرش معتادان تحت درمان نگهدارنده با متادون به مواد به منظور اعتبار یابی مقیاس نگرش به مواد
حوزه‌های تخصصی:
هدف از تحقیق حاضر تبیین جامعه شناختی نگرش معتادان تحت درمان نگهدارنده با متادون به مواد و اعتبار یابی مقیاس نگرش به مواد در معتادان می باشد. سوال اصلی تحقیق حاضر این است که آیا حضور در درمان نگهدارنده با متادون بر نگرش معتادان تحت درمان نگهدارنده با متادون به مواد تأثیر دارد؟ روش تحقیق پژوهش حاضر، پیمایشی و از نوع مقطعی می باشد. جمع آوری اطلاعات از طریق ابزار پرسش نامه صورت گرفت. جمعیت تحقیق عبارت است از کلیه معتادان که در فصل بهار سال 1391 به 11 مرکز نگهدارنده با متادون بابلسر و فریدونکنار مراجعه کرده اند. در مجموع تعداد 405 نفر افراد مورد مطالعه با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی متناسب با حجم انتخاب گردیدند. یافته های تحقیق نشان می دهد که 5/41 درصد از پاسخ گویان نگرش منفی به مواد داشته اند. همچنین نتایج تحلیل عاملی نشان داد که گویه های مقیاس نگرش به مواد زیر سه عامل عاطفی، رفتاری و شناختی بار شدند. این عوامل قوی ترین گویه ها را گرد آورده است. به شکلی که هیچ کدام از این گویه ها بر روی دو عامل بار عاملی مشترک ندارند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای باور و مشارکت در درمان به ترتیب قوی ترین متغیرهای تأثیرگذار بر نگرش به مواد می باشند.
تبیین جامعه شناختی نگرش نسبت به خشونت علیه زنان در میان دانشجویان پسر دانشگاه های استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی مؤثر بر نگرش دانشجویان نسبت به خشونت علیه زنان صورت پذیرفته است. این مطالعه با استفاده از روش پیمایش در میان ۴۰۰ نفر از دانشجویان پسر دانشگاه های دولتی استان مازندران که بر اساس شیوه ی نمونه گیری احتمالی طبقه ای انتخاب شده بودند و با استفاده از نظریه های فمینیسم لیبرال و یادگیری اجتماعی انجام شده است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که اغلب دانشجویان (۵/۷۲ درصد) دارای نگرش منفی، ۲/۲۶ درصد دارای نگرش میانه و ۲/۱ درصد دارای نگرش مثبت نسبت به خشونت علیه زنان بوده اند. همچنین، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می دهد که متغیر های مستقل کیفیت هنجاری ادراک شده دیگران مهم، نگرش سنتی نسبت به زنان، کیفیت عکس العمل ادراک شده دیگران مهم، پاداش های ادراک شده و انتظارات سنتی از نقش زناشویی، به ترتیب دارای بیشترین تاثیر بر متغیر وابسته پژوهش بوده اند. در حالت کلی، نتایج به دست آمده، گزاره های مربوط به نظریه های فمینیسم لیبرال و یادگیری اجتماعی را تایید می کنند و نشان می دهند که نگرش نسبت به خشونت علیه زنان، امری اجتناب ناپذیر نبوده و تحت تاثیر ساختار و ایدئولوژی حاکم بر جامعه و پیوند های اجتماعی فرد با اطرافیان و پاداش ها و تنبیه هایی ایجاد می گردد که شخص در جریان کنش هایش دریافت می کند.
کاربست تجربی نظریه فمینیسم رادیکال در تبیین نگرش دانشجویان به زن زنی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
بیشتر پژوهش های فمینیسم رادیکال، افشای خشونت مردان به زنان را هدف خود قرار داده است و می کوشد رد پای ارزش های پدرسالارانه و علوم اجتماعی مردمحور را آشکار کند. برداشت های افراد از دیگران از نگرش هایی متأثر است که آنها ابراز می کنند و برخورداری از نگرشی خاص به افراد اجازه می دهد خود واقعیشان را ابراز کنند. هدف این پژوهش، بررسی و تبیین نگرش به زن زنی در میان دانشجویان پسر از دیدگاه نظریه فمینیسم رادیکال است که تمرکز اصلی آن بر ساختارهای نابرابر اجتماعی در حوزه های خصوصی و عمومی است. روش تحقیق، پیمایشی است و برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شد. جمعیت پژوهش نیز متشکل از دانشجویان پسر دانشگاه مازندران بوده است. درمجموع، ۴۲۸ نفر از دانشجویان به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. متغیرهای مستقل، که در پی تبیین نگرش به زن زنی بوده اند، شامل اعتقاد به باورهای پدرسالاری شوهران، پذیرش کلیشه های نقش جنسیتی، انتظارات ناشی از نقش ازدواج، باور به مسئول بودن شوهر در قبال خشونتشان و باور به مقصربودن زن برای خشونت علیه او بوده است. نتایج داده های توصیفی نشان داد نگرش به زن زنی در سطح میانه قرار دارد. یافته ها نشان داد میان متغیرهای مدنظر، توان تبیینی متغیر پذیرش کلیشه های نقش جنسیتی در تبیین نگرش دانشجویان پسر دانشگاه مازندران به زن زنی، بیشتر از متغیرهای دیگر است.دستاورد نظری این پژوهش، به قابلیت کاربست نظریه فمینیسم رادیکال در بررسی نگرش دانشجویان پسر به زن زنی دلالت دارد و رویکرد فمینیسم رادیکال، از قابلیت تحلیل و تفسیر رویکرد جوانان برخوردار است.