وحید سبزیان پور

وحید سبزیان پور

مدرک تحصیلی: استاد گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۷۰ مورد.
۴۱.

بررسی تطبیقی نوستالژی سیاسی در شعر ملک الشعرای بهار و جمیل صدقی زهاوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نوستالژی ادبیات تطبیقی شعر سیاسی محمد تقی بهار جمیل صدقی زهاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۶ تعداد دانلود : ۷۹۹
حسرت گذشته های شیرین و تقابل زمان حال با آن ها، «نوستالژی» نام دارد. این درد کهن که با هبوط آدم (ع) شروع می شود، از دیرباز، درون مایه بسیاری از آثار ادبی را به خود اختصاص داده است. بهار و زهاوی، دو شاعر معاصر ملّی گرای ایران و عراق که از استبداد و ستم حاکمان روزگار خود، ناله سر داده و در راه رسیدن به آزادی، دچار رنج های بسیاری؛ از جمله تبعید، زندان، محرومیّت از حقوق و... شده اند، به فراخور مناسبت های مذکور، اشعار زیادی را از سر حسرت سروده اند. از رهگذر ادبیات تطبیقی، نوستالژی سیاسی و علل و عوامل بروز آن را در شعر بهار و زهاوی، مورد بررسی قرار داده ایم؛ نتایج نشان از نزدیکی بسیار زیاد اندیشه های سیاسی - اجتماعی آنان دارد؛ به طوری که در موارد زیادی، به نقطه مشترک می رسند. امّا حضور بیشتر بهار در صحنه سیاست و داشتن سمت هایی چون وزارت معارف و نمایندگی مجلس و دانش گسترده تاریخی – ادبی او به عنوان یک محقق برجسته و استاد دانشگاه، باعث توجّه ویژه وی به مسایل سیاسی – اجتماعی ایران و حتّی جهان شده؛ لذا نوستالژی سیاسی در اشعار بهار، نمود کامل تر و جامع تری نسبت به اشعار زهاوی دارد. عاملی که حبس و تبعیدهای متعدّدی را برایش به همراه داشته است.
۴۳.

شگفت آفرینی های صائب از صفات کودکان در تصویرسازیهای اخلاقی و عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تشبیه تمثیل صائب تبریزی کودک و نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱۵ تعداد دانلود : ۸۱۷
صائب تبریزی از ستارگان پرفروغ آسمان ادب فارسی است که با نازک خیالی، پیوندهای شاعرانه ای بین حوادث و امور ایجاد می کند تا با تشبیه معقول به محسوس، از بدیهیات و امور واضح، پنجره ای به دنیای مفاهیم دیریاب بگشاید. حالات کودکان در این مشابه سازی ها، نقش قابل توجهی دارد به گونه ای که صفات و حالات آنها چون بازی، خاکبازی، ورق زدن کتاب، سنگ انداختن به درخت میوه، دویدن، گریه، میل به آغوش مادر، غفلت، قناعت، دندان در آوردن و... از نمونه هایی است که به ترتیب برای تصویرسازی از مشغله های زندگی، غفلت و نادانی، آزار و اذیت خردمندان، شکایت، عشق و محبت، عبادت ظاهری و بی مغز و.... به کار برده است. بی شک این تصاویر بدیع و شگفت که گاه تشخیص رشته های پیوند طلایی آنها دشوار می نماید، نیازمند شرح و تحلیل است. در این مقاله بیش از بیست تمثیل از صائب را مورد تأمل و تحلیل قرار داده ایم، تا نشان دهیم که این شاعر چگونه از حالات و ویژگیهای کودکان برای تبیین حقایق زشت و زیبا که عمدتاً نقش تربیتی و اخلاقی دارند، استفاده کرده است.
۴۴.

سرچشمه های جامی در داستان های بهارستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامی نثر فارسی بهارستان منابع عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱۲ تعداد دانلود : ۱۳۲۷
جامی شاعر، نویسنده، عارف و دانشمند نامدار سده ی نهم هجری دارای آثار متعدّد در نظم و نثر فارسی است. یکی از کتاب های ارزشمند او به نثر، بهارستان است که نویسنده، آن را به شیوه ی گلستان سعدی نگاشته است. هرچند جامی مدّعی شده که حکایات بهارستان یا دستِ کم حکایات منظوم آن را از کسی نگرفته است و همگی آن ها ساخته و پرداخته ی قریحه ی اوست1، امّا تتبّع در آثار پیشینیان، به ویژه منابع عربی، سرچشمه های حکایات بهارستان را آشکار می سازد. پرسمان بنیادی این نوشتار آن است که آیا جامی در داستان سرایی خویش، به منابع پیشین نظر داشته است یا خیر. بر این مبنا یک روضه از روضه های هشت گانه ی بهارستان انتخاب و مآخذ حکایت های آن در متون عربی پیش از جامی کاویده شد. در نتیجه ریشه ی 21 داستان از 43 حکایت این روضه، یعنی تقریباَ نیمی از آن، در منابع پیشین شناسایی شد. به دیگر سخن می توان ادّعا کرد که جامی همچنان که سنّت ادبی روزگار وی بوده است، در پردازش حکایت های بهارستان به حکایت های مندرج در آثار پیشینیان عنایت ویژه داشته و آبشخور بسیاری از حکایات وی، منابع عربی پیش از عهد وی بوده است.
۴۵.

تاثیر کلام امام علی (ع) بر اشعار محمود وراق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه امام علی (ع) اقتباس شعر محمود وراق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۰ تعداد دانلود : ۵۷۲
از آنجا که سخنان گهربار امام علی (ع)، سرچشمه ی فصاحت و بلاغت بوده و برخوردار از معانی والای اخلاقی و دینی است، بسیاری از ادیبان و شاعران در طول تاریخ سعی داشته اند که با حفظ این سخنان و بهره گیری از آنها، زیبایی-های لفظی و معنایی آن را در آثار خود نمایان سازند. این تأثیرگذاری از زبان و اندیشه های علوی، به ویژه در میان شاعران حکیم و باریک اندیش نمود بارزی داشته است. محمود وراق (م221ق) یکی از این سرایندگان است که تبدیل سخنان حضرت (ع) از نثر به نظم با اقتباس واژگانی و معنایی، برجسته ترین گونه ی تأثیرپذیری او از سخنان امام علی (ع) است. در این تحقیق علاوه بر اشاره به 21 اقتباس مضمونی و 4 اقتباس تصویری، و بیش از 20 اقتباس واژگانی و معنایی را در اشعار او از کلام علی (ع) نشان داده ایم، تا پرده ای دیگر از عمق و گسترده نفوذ سخنان حکمت آمیز علی (ع) و سلطنت بلا منازع او را در دنیای فصاحت و بلاغت نشان دهیم.
۴۶.

معرفی و نقد کتاب الرسالة الحاتمیة(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارسطو سرقت ادبی نقد کتاب متنبی الرسالة الحاتمیة حاتمی حکمت ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۳ تعداد دانلود : ۴۷۰
این پژوهش نقدی است بر کتاب الرّسالة الحاتمیّة نوشتة محمّد بن حسن حاتمی (388 ه ) که صد مضمون از اشعار متنبّی را متأثّر از حکمت یونان دانسته است. این جستار کوشیده است این حکمت ها را از دیدگاه های مختلف مورد بررسی ق رار دهد و نشان ده د علاوه بر اینکه منبعی ب رای این حکمت های یونانی وجود ندارد، این مضامین قبل از آن که یونانی باشند اسلامی هستند و بسیاری از آن ها در فرهنگ ایرانیان باستان وجود داشته است، همچنین می توان ادّعا کرد که حاتمی در انتخاب برخی حکمت ها دچار خطا شده و تطبیقی شایسته در این زمینه نداشته است، به علاوه بسیاری از این صد مضمون مشترک هستند. تأثیر فراوانی که الرّسالة الحاتمیّة در ادب عربی گذاشته است، از دلایل انتخاب این کتاب برای بررسی و پژوهش می باشد.
۴۷.

بررسی وامگیریهای قرآنی در رباعیات بابا افضل کاشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۱۸۳
در اشعار بابا افضل، سایه پررنگ الفاظ و معانی قرآن کریم به وضوح دیده می شود؛ ،« کُلُّ منْ علَیها فَا نٍ » و نیز عباراتی قرآنی مانند ،« ربنا ظلمنا » ،« أطعنا » ،« سمعنا » واژههایی چون و...، رباعیات وی را در اوج اعتلا قرار داده است . همچنین «لا قُوهَ إِلاَّ بِاللَّه » ،«کُلُّ شَیء هالک» « تغییرناپذیری زمان مرگ » ،« شقّ القمر » ،« هبوط انسان » ،« بار امانت » مضامین بینظیر قرآنی چون و... به رباعیات او حیات و جاودانگی بخشیده است. از نکتههای قابل تأمل در این مضامین، جهتگیری خاصی است که این آیات را در مسیر تزکیه، تربیت، اخلاق و عرفان هدایت کرده، و خالی از هرگونه وجوه تفنّن شاعرانه، فضلفروشی و تکلّف است . هدف نویسندگان این مقاله، نشان دادن گونههای تأثیرپذیری بابا افضل از قرآن کریم و ترسیم اهداف او از این گزینشهای هدفمند در مسیر اخلاق، معرفت دینی و عرفان است که البته در دائر ه المعارف بزرگ اسلامی و در بحث از بابا افضل کاشانی، اشارهای به تأثیر شاعر از مضامین قرآن کریم در رباعیهای وی نشده است.
۴۸.

جلوه های خردورزی ایرانیان باستان در شاهنامه و منابع عربی

کلیدواژه‌ها: شاهنامه فردوسی ادبیات تطبیقی منابع عربی خرد و خردورزی فرهنگ باستانی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۹ تعداد دانلود : ۴۶۲
خردگرایی از اندیشه های بنیادین فرهنگ ایرانی است، زیرا این فرهنگ، سعادت و رستگاری آدمی را در استخدام خرد می داند. از این دیدگاه خرد بزرگترین موهبت الهی و مهم ترین ابزار برای مبارزه با دیوهایی است که در درون آدمی به صورت صفات ناپسند چون حرص، خشم، حسد و...فرو خفته اند. این بینش از آغاز تا پایان، چون خون در پیکر شاهنامه جاری است. فردوسی در جای جای شاهنامه صفات نیک و آثار پر برکت آن را بر می شمارد و در ستایش امور پسندیده و نکوهش امور ناپسند، خرد را معیار قرار داده، آن را چون ترازو ملاک سنجش می داند. این جهان بینی، موجب شده است که فردوسی ستایش خرد را مقدم بر ستایش پیامبر بیاورد و برخلاف دیگر ستایش گرانِ دانش، قید و شرطی برای ستایش دانش نیاورد. در شاهنامه، سخنان حکیمانه ی بسیاری دیده می شود که فردوسی آنها را از خردمند، مرد خرد، خردمند ایران و... نقل کرده است، تأمل در منابع عربی که آکنده از اقوال حکیمانه ایرانیان است، نشان می دهد بسیاری از این خردمندان، حکیمان ایرانی چون بزرگمهر و انوشروان هستند.
۵۰.

تأثیر حکمت هاى نهج البلاغه در ترجمه عربى کلیله و دمنه

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه کلیله و دمنه امام على (ع) ابن مقفع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۲ تعداد دانلود : ۳۸۸
ابن مقفع با ترجمه کلیله و دمنه از زبان پهلوى به عربى، در سبک ادبى و شیوه هاى آن، طرحى نو در انداخت. به این سبب، کلیه و دمنه جایگاهى بس والا در ادب عربى یافت و در آثار پس از خود سخت مؤثر افتاد. در این پژوهش، بى آنکه قصد انکار ریشه هاى ایرانى و هندى کلیله را داشته باشیم بر آنیم که نشان دهیم حکمت هاى نهج البلاغه بر ترجمه ى ابن مقفع تأثیر گذاشته است. این تأثیر، قوى و غیر قابل تردید است؛ زیرا در این اثر ماندگار، حداقل هشت عبارت و ده ها مضمون از نهج البلاغه دیده مى شود. در نتیجه باید گفت: یکى از منابع فکرى ابن مقفع در ترجمه ی کلیله، سخنان حضرت على (ع) است. همچنین با جستجو در منابع معتبر عربی نشان داده ایم که این سخنان هرچند سال ها پس از ابن مقفع در مجموعه ای به نام نهج البلاغه جمع آوری شده ولی پیش از آن نیز به نام امام علی (ع) شهرت داشته است و بسیاری از ادیبان و صاحب نظران اهل سنّت، آن ها را از امام علی(ع) دانسته اند.
۵۱.

تاثیر دیدگاه های تربیتی ایرانیان باستان در ادب فارسی با تکیه بر باب هفتم بوستان سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بوستان سعدی اندیشه های اخلاقی و تربیتی فرهنگ و ادب ایران باستان فرهنگ و ادب عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۱ تعداد دانلود : ۸۰۸
سعدی باب هفتم «بوستان» را با عنوان «در عالم تربیت» به منظور تعلیم شیوه های تربیتی و اخلاقی سروده است. عموم محققان بر این باورند که آثار سعدی، از جمله این باب از بوستان، متاثر از فرهنگ عربی و اندیشه های اسلامی است. در این مقاله نشان داده ایم که سرچشمه های فکری سعدی در مسائل تربیتی، به همان اندازه که با فرهنگ عربی تطبیق دارد، با اندیشه های ایرانی نیز هماهنگ و همسو است. از نتایج این پژوهش، لزوم توجه به منابع عربی برای کشف دیدگاه های ایرانیان باستان و تاثیر آن در ادب فارسی است. تقدم زمانی دیدگاه های ایرانی بر اندیشه های عربی و اسلامی، نشان می دهد که مردم ایران زمین با بسیاری از امور اخلاقی و تربیتی، که امروزه اسلامی و یا عربی محسوب می شوند، آشنا بودند؛ همچنین این دیدگاه ها توانسته اند پا را از حوزه فرهنگ ایرانی و متون پهلوی فراتر بگذارند و وارد فرهنگ و ادب عربی بشوند. متاسفانه اشاره به دیدگاه های ایرانی در شرح و تحلیل متون ادب فارسی سخت مورد بی مهری محققان قرار گرفته و لازم است که در کنار تحلیل های مبتنی بر تاثیرپذیری ادب فارسی از ادب عربی، به فرهنگ ایرانی نیز توجه لازم صورت گیرد
۵۲.

بازتاب حکمت ایرانی در آثار سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سعدی نقد ادبی ادب تطبیقی حکمت در ایران باستان مضمون و اندیشه ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۹ تعداد دانلود : ۶۲۶
این نوشتار تکمله ای است بر مقاله ای با عنوان «تأثیر پندهای انوشروان و بزرگمهر بر گلستان سعدی» که در مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم به چاپ رسید. همان طور که از نام مقاله بر می آید، هدف، نشان دادن تأثیر پندهای منسوب به انوشروان و بزرگمهر در گلستان سعدی است. بر خلاف مقاله مذکور که دامنه کار به گلستان سعدی و انوشروان و بزرگمهر محدود شده بود، در این مقاله چند شاهد جدید از دیگر آثار سعدی یافته ایم که سرچشمه های آن ها را در حکمت های ایرانیان باستان پیدا کرده ایم. به علاوه برای هر مضمون، سعی کرده ایم مضامین مشترکی از ادب فارسی و عربی ارائه کنیم و با نگاهی به شرح و تحلیل متون ادب فارسی، نشان دهیم که جای این نوع پژوهش های تطبیقی و جست وجوی سرچشمه های فکری ادیبان و گویندگان فارسی زبان در تحقیقات ادبی ما خالی است و با توجه به اینکه منابع قدیم عربی پر از اخبار ایرانیان باستان است بنا به قول «خوشتر آن باشد که سر دلبران / گفته آید در حدیث دیگران» لازم است تجدید نظر کلی نسبت به این موضوع صورت گیرد. نقد و بررسی دیدگاه های حسین علی محفوظ از دیگر مقاصدی است که در این مقاله به دنبال آن هستیم، زیرا نویسنده مذکور بی توجه به پیشینه افکار ایرانی سعدی، بسیاری از مضامین حکمی او را برگرفته از ادب عربی دانسته و متأسفانه این شیوه کم و بیش، در شرح و تحلیل آثار ادبی پس از او، به شکل ناخواسته پیروی شده است.
۵۴.

تأثیر فرهنگ و ادب ایرانی در ادب عربی؛ مطالعه مورد پژوهانه (امثال مولّد)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۴ تعداد دانلود : ۵۴۰
هدف این مقاله نشان دادن تأثیر حکمت های خسروانی و اندیشه های ایرانشهری در ادب عربی است. با آنکه این سخن جدید نمی نماید، موضوع از زاویه جدیدی مطالعه شده که تا به حال به آن پرداخته نشده است. این مقاله مدعی است علاوه بر حضور گسترده حکمت های ایرانی در ادب عربی، بخش اعظم بیش از هزار مثل مولّدی (غیر عربی) که در منابع عربی وجود دارد، ایرانی است. لذا پس از ترسیم زمینه های تاریخی برای انتقال این اندرزها به ادب عربی، با معرفی ده­ها نمونه از این امثال که در ایرانی بودن آنها تردیدی وجود ندارد، راه را برای پژوهش های بعدی هموار کرده ایم. به علاوه، برای آنکه تأثیر ادب و فرهنگ ایرانی را در ادب عربی نشان داده باشیم، مضامین مشابه آنها را در ادب فارسی و عربی نقل کرده­، به امثال و حکم دهخدا ارجاع داده­ایم. در مواردی نیز به نقد شرح و تحلیل برخی متون ادب فارسی پرداخته­ایم تا نشان دهیم تأثیر اندیشه­های ایرانی در ادب عربی بیش از آن است که امروز بر اذهان محققان حاکم است و حق فرهنگ و ادب ایران نه تنها از سوی محققان عرب که از سوی اندیشمندان ایرانی هم، چنانکه باید شناخته نشده است.
۵۵.

نگاهی به پندهای مکتوب بر ابزار و لوازم زندگی ایرانیان باستان و اثر آن بر ادب فارسی و عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پند ایرانی لوازم زندگی ادب عربی و فارسی ادب تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۹ تعداد دانلود : ۶۰۷
ایرانیان باستان به پندهایی پایبند بودند که آن ها را به منزله ی دستورالعملی در دسترس و تذکری دایمی، برای دست یافتن به زندگی بهتر و مبارزه با انواع مصایب اجتماعی، به کار می بردند؛ به این سبب، همگان موظف به آگاهی و اطاعت از آن ها بودند. این پندها را در روزهای خاصی به سمع مردم می رساندند و آن ها را بر ابزار و لوازم زندگی خود می نوشتند تا دایما در دسترس و مورد توجه آن ها باشد. تنوع و کثرت این پندها از یک سو نشانه ی دامنه ی گسترده و عمق بسیار این پدیده است و از دیگر سو، تناسب این حکمت ها با ابزار و وسایلی که بر آن ها نوشته شده بود، بیان گر باریک اندیشی و نکته سنجی آن هاست و با این که سخن از تاثیر حکمت های ایران باستان در ادب عربی، سخنی نو نیست؛ ولی با باریک کردن مسیر این پژوهش به حکمت های مکتوب بر ابزار و لوازم زندگی و تاثیر آن ها بر ادب عربی و فارسی، می توان از یک سو، عمق و گستره ی پندهای حکمی ایرانی را دریافت و از دیگر سو با این زاویه ی تنگ، عمق تاثیر فرهنگ و ادب ایران را در ادب عربی، نشان داد. همچنین نشان بدهیم که با وجود اهتمام کم نظیر ایرانیان باستان به پندهای حکمت آمیز و تاثیر شگرف آن در ادب عربی و فارسی، در شرح و تعلیقات منابع ادب فارسی، امثال و اشعار عربی یکه تازی کرده اند و نشانی از حکمت های ایرانی دیده نمی شود و شایسته است در این نوع پژوهش ها به پندهای ایرانی توجه بیش تری صورت گیرد.
۵۷.

نقبی به روشنایی: در جستجوی امثال ایرانی در نظم عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شعر عربی امثال ایران قبل از اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۰
یکی از جلوه های رخنه فرهنگی ایرانیان در فرهنگ عربی، نفوذ امثال و حکم ایرانی و سخنان حکیمانه آنان به ادب و فرهنگ عربی است، اگرچه این موضوع جدید نمی نماید، ولی در این مقاله علاوه بر معرفی 65 بیت عربی که ترجمه امثال ایرانی هستند، در 10 نمونه نشان داده ایم که شاعران عرب صریحاً در اشعار خود امثال ایرانی را به کار گرفته و به ایرانی بودن آن ها اشاره کرده اند، همچنین، 52 بیت عربی را در قالب 33 مضمون که به تصریح صاحب نظران عرب، مقتبس از امثال ایرانی است، ارائه کرده ایم تا نشان دهیم حجم تاثیر پذیری از فرهنگ و ادب ایرانی بسی گسترده تر و عمیق تر از آن است که تا به حال گفته شده است. اشاره به حدود 100 مورد از این ابیات با زاویه تنگ تصریح شاعران و ادیبان عرب، و اشاره به نمونه هایی از آن ها در ادب فارسی و عربی، دریچه ای جدید به موضوع نفوذ فرهنگ و ادب ایرانی به فرهنگ عربی است که بر اساس اطلاعات نظام مند، تا به حال به روی محققان باز نشده است.
۵۹.

تأثیر کلام امام علی (ع) در اشعار ابوالعتاهیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه علی (ع) ابو­العتاهیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۵ تعداد دانلود : ۷۶۶
ادیبان و صاحب¬نظران را اعتقاد بر این است که ابوالعتاهیه (213 یا 209ـ30) خداوندگار و قافله سالار شعر زهد عربی است و اشعار زاهدانه¬ی او بر پیشانی شعر زهد عربی قرار دارد. ابداع و نوآوری او در اشعار زاهدانه، موجب تفاسیر مختلفی از سوی محققان شده است؛ چندان که گروهی، او را متأثر از حسن بصری، برخی او را وام¬دار اندیشه¬های مانوی و بودائی دانسته و عده¬ای از صاحب نظران نیز ریشه¬ی زهدیات او را در فرهنگ ایرانی جستجو کرده¬اند. در این تحقیق، با مقایسه¬ی تطبیقی بین کلام علی (ع) و اشعار ابو¬العتاهیه، نشان می¬دهیم که او بر خوان ادب علی (ع) نشسته و در سایه سار آن بالیده و تنفس کرده، به گونه-ای که حکمت¬های روح افزای علی (ع)، دست کم در قالب (حل یا تحلیل) در 7 بیت از اشعار او بدون تغییر واژه، از کسوت نثر به لباس نظم درآمده است؛ به علاوه، واژگان کلام علی (ع) را در لایه¬های کلام خود گنجانده و در طرز سخن، نکته¬ها آموخته، تشبیهات و مضامین بسیاری را از نهج البلاغه، در نسج اشعار خود جاری ساخته است. از نتایج این تحقیق، تبیین یکی از جنبه¬های عمق و اعتلای کلام علی (ع)، یعنی سیطره¬ی بی¬مانند و تأثیر گسترده بر ادب عربی است. دیگر اینکه کلام علی (ع)، قبل از گردآوری نهج البلاغه، در بین ادیبان و سخن سنجان بزرگی چون ابو¬العتاهیه، معروف و شناخته شده بوده است
۶۰.

بررسی انتقادی کتاب «ادب الامثال والحکم»

تعداد بازدید : ۱۲۰۸ تعداد دانلود : ۶۲۲
نویسنده دراین­­کتاب500 بیت­ازاشعار عرب راکه متأثر و مأخوذ ازکلام علی(ع) است، برگزیده و برای هر بیت شاهدی از کلام علی (ع) نقل کرده است. از آنجا که این تلاش بسی مغتنم و ارزشمند و گامی بلند در تبیین عمق و اعتلای کلام علی (ع) و میزان تأثیر اندیشه­های آن حضرت(ع) در آثار ادبی است، به­نظر می­رسد اگر نقد و ارزیابی شود، در رسیدن به هدف خود موفق­تر خواهد بود. از محاسن­کتاب، کم­بودن غلط چاپى وشرح برخى مفردات دشوار ذیل شواهد است. کتاب در ایران چاپ شده ولی به زبان عربی است؛ بدیهی است اگر به زبان فارسی می­بود و اشعار شاعران و عبارات منسوب به علی (ع) به فارسی ترجمه می­شد، طیف گسترده­تری ازمخاطب را در ایران دربرمی­گرفت، هرچندکه این کتاب در جهان عرب می­تواند راه خود را به­سوی خواننده باز کند. از نقایص­کتاب، ارجاع کلام امام على (ع) به شرح ابن­ابى­الحدید و غررالحکم به جاى نهج­البلاغة، نقل اشعار شاعران ازمنابع دست دوم به­جاى دیوان­آنها، انتخاب نکردن شواهد بهتر از کلام حضرت على(ع)، تکرار برخى مضامین و ازهمه مهم­تر گسستگى ارتباط معنایى بین برخی اشعار شاعران ­و سخن حضرت على(ع) است که به­عنوان شاهدى براى تأثیرپذیرى از کلام آن حضرت(ع) نقل شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان