صادق حامدی نسب

هدف از این مطالعه، طراحی و اعتباریابی الگوی سواد دیجیتال برای معلمان استان خراسان جنوبی بود. روش پژوهش، ترکیبی بود و از طرح اکتشافی در دو مرحله کیفی و کمی استفاده شد. در مرحله کیفی با استفاده از روش داده بنیاد و بر مبنای نمونه گیری هدفمند، به مصاحبه با 22 نفر از متخصصان، دبیران و آموزگاران پرداخته شد و ویژگی های مدل در قالب الگوی پارادیمی و بر اساس نظریه داده بنیاد استخراج شد. در مرحله کمّی پرسشنامه استخراجی، بر اساس نمونه گیری خوشه ای و بر مبنای جدول مورگان در بین 375 نفر از دبیران و آموزگاران استان توزیع شد. داده های کمّی در دو بخش 1) آمار توصیفی و 2) آمار استنباطی (تحلیل عاملی تأییدی) تجزیه و تحلیل شدند. تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که همه مؤلفه های مدل در سطح 05/0 معنا دار و از برازش کافی نیز برخوردارند. یافته ها نشان داد که نیازهای فردی و جمعی زندگی باعث می شود که معلمان به توسعه سواد دیجیتال خود گرایش پیدا کنند. محور اصلی این گرایش انگیزه های شغلی و سازمانی است. ازجمله عوامل مداخله گر می توان به زمان کم آموزش، محتوای حجیم و سطح سواد معلمان اشاره کرد. تجهیزات مربوط به مدرسه و سازمان می تواند شرایط محیطی لازم برای رشد سواد دیجیتال را فراهم کند. با استفاده از راهبردهای یادگیرنده محور و گروه محور معلمان می توانند به رشد سواد دیجیتال خود کمک کنند، رشد حرفه ای معلمان، رشد همه جانبه شاگردان و ایجاد مدرسه نوآور ازجمله پیامدهای شکل گیری سواد دیجیتال است.

هدف: پژوهش حاضر باهدف هنجاریابی و اعتباریابی فرم کوتاه نگرش به آموزش فراگیر کودکان با نیازهای ویژه انجام شد. روش: در یک طرح توصیفی-پیمایشی، 354 دانشجوی کارشناسی تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان یزد و خراسان رضوی از 4 پردیس در این مطالعه شرکت کردند. یافته ها: شاخص های برازندگی بیانگر این بود که الگوی تأییدی از برازش خوبی برخوردار است x2/df = 2.87; GFI =0.98; RFI =0.96; SRMR =0.04; CFI =0.98; RMSEA =0.05).). نتایج بارهای عاملی تحلیل عاملی تأییدی نیز نشان داد که توزیع سؤالات در یک عامل با آزمون اصلی مطابقت دارد. جهت احراز روایی همگرا و واگرای مقیاس TAIS-IR از پرسشنامه سبک تدریس ترجیحی استفاده و ضرایب همبستگی بین نمره مقیاس نگرش به فراگیر سازی کودکان با نیازهای ویژه با سبک تدریس دانش آموز محور مثبت و معنادار بود (001/0,p<49/0r=) که بیانگر روایی همگرای این مقیاس است. همچنین نمره مقیاس نگرش به فراگیر سازی کودکان با نیازهای ویژه با سبک تدریس معلم محور رابطه منفی و معنادار داشت (001/0,p<55/0-r=) که بیانگر روایی واگرای این مقیاس است. ضرایب آلفای کرونباخ نیز نشان داد که مقیاس TAIS-IR از همسانی درونی رضایت بخشی برخوردار است. در انتها به منظور مقایسه نتایج پژوهش های آتی با گروه هنجار در فرهنگ ایرانی، میانگین و انحراف معیار نمرات مقیاس برای کل نمونه و به تفکیک جنسیت ارائه شد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از این بود که نسخه اقتباسی نهایی مقیاس (TAIS- IR) خصوصیات روان سنجی مناسبی داشته و قابل کاربرد در جامعه ایرانی است.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط بین استفاده از شبکه های اجتماعی و سبک های تدریس مرجح دانشجو معلمان با نقش میانجی سبک های یادگیری آن ها بود. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید باهنر بیرجند بودند که در سال تحصیلی 1400- 1399 مشغول به تحصیل بودند. تعداد 156 دانشجو معلم با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان اندازه نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل، پرسشنامه سبک های یادگیری، پرسشنامه سبک تدریس ترجیحی و پرسشنامه استفاده از شبکه های اجتماعی بود. پایایی ابزارها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن ها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و همبستگی بین مؤلفه ها تأیید شد. یافته ها نشان داد که اثر مستقیم استفاده از شبکه های اجتماعی بر سبک های تدریس و همچنین اثر مستقیم سبک های یادگیری بر سبک های تدریس معنی دار بود؛ اما اثر مستقیم استفاده از شبکه های اجتماعی بر سبک های یادگیری معنی دار نبود. علاوه بر این اثر غیرمستقیم استفاده از شبکه های اجتماعی بر سبک های تدریس به واسطه ی سبک های یادگیری معنی دار نبود. بنابراین نمی توان به واسطه سبک های یادگیری دانشجو معلمان، سبک های تدریس مرجح آن ها را از طریق استفاده از شبکه های اجتماعی پیش بینی کرد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه علّی سبک های فرزندپروری و جهت گیری مذهبی با میانجی گری سبک های تفکر به روش غیرآزمایشی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل تمام دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 250 نفر از ایشان برای گروه نمونه انتخاب شدند. اطلاعات پژوهش بااستفاده از پرسش نامه های سبک های فرزندپروری بامریند، جهت گیری مذهبی آلپورت و فیگن و سبک های تفکر استرنبرگ و واگنر جمع آوری شد. نتایج نشان دهنده برازش مناسب آزمون مدل باتوجه به شاخص های برازندگی بود و نتایج آزمون بوت استراپ برای مسیر سبک فرزندپروری مقتدرانه به مذهب درونی از طریق میانجی گری سبک تفکر قضایی معنی دار بود. همچنین نتایج نشان داد که سبک فرزندپروری مقتدرانه بر سبک تفکر قضایی و سبک تفکر اجرایی دارای اثر مثبت و معنی دار است. همچنین سبک فرزندپروری سهل گیرانه اثر منفی بر سبک تفکر اجرایی داشت و سبک فرزندپروری مستبدانه درای اثر مثبت بر سبک تفکر اجرایی است؛ سبک فرزندپروری سهل گیرانه دارای اثر مثبتی بر مذهب بیرونی است، سبک تفکر قانون گذارانه بر مذهب درونی دارای اثر منفی و سبک تفکر قضایی اثر مثبتی بر مذهب درونی داشت. براین اساس، می توان گفت که سبک تربیتی مقتدرانه بر انتخاب سبک تفکر فرزندان تأثیر دارد و سبب درونی سازی ارزش ها و معارف دینی می شود.

هدف پژوهش حاضر، بررسی فرهنگ آموزش اساتید در روایت های دانش آموختگان دانشگاه فرهنگیان، پردیس امام سجاد (ع) شهرستان بیرجند بود. رویکرد این پژوهش کیفی و روش آن، پدیدارشناسی بوده است. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شد و ضمن آن، روایت های مربوط به اساتید در پروژه های 15 نفر از دانش آموختگان رشته آموزش ابتدایی پردیس امام سجاد(ع) شهرستان بیرجند در سال 1399- 1398 تحلیل گردید. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده ها، روش های بازبینی مشارکت کنندگان و مرور روایت ها توسط خبرگان غیرشرکت کننده در پژوهش، مورد استفاده قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد که برخی اساتید از روش های تدریس فعال، بحث گروهی و یادگیری همکارانه استفاده می کردند و برخی صرفاً روش های منفعل سخنرانی و روخوانی از روی اسلاید را به کار می گرفتند. نگرش ، دانش و تسلط علمی اساتید نیز متفاوت بود. اساتید دانشگاه، مهارت های لازم در تدریس مانند مهارت های ارتباطی، مدیریت کلاس و مدیریت زمان را به کار می گیرند اما از مهارت پژوهشی لازم برخوردار نیستند. در ارتباط با اخلاق، برخی منعطف، عدالت محور و قانون مدار هستند و از شایستگی های اخلاقی و صفات پایدار شخصیتی برخوردار می باشند اما بعضی، فاقد این ویژگی ها هستند. همچنین یافته های پژوهش، شیوه ارزشیابی مستمر و پایانی را نشان داد؛ بنابراین تنوع فرهنگ آموزش در ابعاد مختلف آن وجود دارد و اساتید، سبک نسبتاً واحدی در مواجهه با دانشجومعلمان در پیش نمی گیرند.

 هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای تفکر انتقادی در ارتباط بین ویژگی های شخصیتی و خلاقیت با عملکرد تحصیلی دانشجویان است. روش پژوهش حاضر کاربردی و از نوع همبستگی است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش، کلیه دانشجویان مهندسی دوره کارشناسی دانشگاه بیرجند بودند که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل هستند. با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی تعداد 180 دانشجو به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها نیز از نرم افزارهای SPSS, AMOS استفاده شده است. برای گردآوری داده ها، از سه پرسش نامه، مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم «ب»، پرسش نامه معیار خلاقیت، مقیاس شخصیتی استفاده شد و برای سنجش عملکرد تحصیلی دانش آموزان، معدل کل سال قبل آنها در سال تحصیلی 1396 در نظر گرفته شد. یافته ها نشان داد که ویژگی های شخصیتی بر تفکر انتقادی، خلاقیت بر تفکر انتقادی، ویژگی های شخصیتی بر عملکرد تحصیلی، خلاقیت بر عملکرد تحصیلی و تفکر انتقادی بر عملکرد تحصیلی تأثیر مستقیم و معنی داری دارند و ویژگی های شخصیتی و خلاقیت، به واسطه تفکر انتقادی بر عملکرد تحصیلی تأثیر غیرمستقیم و معنی داری داشته اند. نتایج تحلیل مسیر نیز نمایانگر این بود که مدل مفهومی پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است.

هدف از انجام این پژوهش، طراحی الگویی برای یادگیری غیررسمی مبتنی بر شبکه های اجتماعی است. این مطالعه با روش سنتز پژوهی انجام شد. جستجوی مقالات با استفاده از کلیدواژه های یادگیری غیررسمی، یادگیری غیررسمی آنلاین، یادگیری رسمی، تلفیق یادگیری رسمی و غیررسمی در ارتباط با شبکه های اجتماعی انجام شد. برای جستجوی مقالات فارسی از پایگاه های اطلاعاتی جهاد دانشگاهی، پایگاه اطلاعاتی جامع علوم انسانی، بانک اطلاعات نشریات کشور و پایگاه مجلات تخصصی نور و برای جستجوی مقالات انگلیسی از پایگاه های اطلاعاتی گوگل اسکولار، پروکویست، ساینس دایرکت و الزیویر استفاده شده است. بر اساس معیارهای ورود و خروج تعداد 24 مقاله وارد مطالعه شد. تحلیل یافته ها ویژگی ها، پیامدها، نتایج و استلزامات ترکیب یادگیری رسمی و غیررسمی و همچنین ویژگی های الگوی مذکور را نشان داد. استفاده از یادگیری غیررسمی منجر به حمایت از یادگیری خود راهبر و مادام العمر می شود. ترکیب یادگیری رسمی و غیررسمی مستلزم علاقه به یادگیری، ادراک نیاز به یادگیری و استفاده از مدل یادگیری مشارکتی است. عناصر الگوی مذکور دارنده ویژگی هایی خاصی است؛ مثلاً یادگیرنده خود راهبر و مدیر دانش شخصی خود است. محیط یادگیری، منعطف، شخصی سازی شده و مناسب رشد تفکر خلاق و نقاد است. محتوای یادگیری چندرسانه ای، دسترس پذیر و متناسب با علایق یادگیرنده است. فعالیت های یادگیری غیر قابل پیش بینی و مبتنی بر تعاملات واقعی است. ارتباطات شبکه ای، مبتنی بر انگیزه های درونی و بیرونی و مبتنی بر حل مسائل است. ارزشیابی کیفی، فرآیندی و مبتنی بر بحث و گفت وگو است. به طورکلی یادگیرنده حلقه ارتباطی سایر عناصر است.

در چند دهه اخیر پژوهشگران شناختی در رابطه با آموزش ریاضی پژوهش های قابل توجّهی انجام داده و رویکرد شناختی را به عنوان یکی از رویکردهای مهم در آموزش مؤثر ریاضی معرفی نموده اند. به دلیل اهمیّت این رویکرد در این حوزه، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر رویکرد مغز محوری بر یادگیری ریاضی دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی می پردازد. برای این کار، 50 نفر از دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی شهر بیرجند به روش تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند و مفهوم ضرب و تقسیم از کتاب ریاضی پایه چهارم ابتدایی انتخاب گردید. با استفاده از پژوهش های صورت گرفته در نحوه به کارگیری رویکرد مغز محوری برای آموزش ریاضی، روش آموزش مبتنی بر این رویکرد برای مفهوم ضرب و تقسیم طراحی شد. ابتدا از دانش آموزان پیش آزمون محقق ساخته ریاضی به عمل آمد و سپس برای گروه کنترل به روش معمول و برای گروه آزمایش براساس رویکرد مغز محوری، آموزش ارائه گردید. در پایان، پس آزمون ریاضی اجرا شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش ریاضی با رویکرد مغز محوری نسبت به روش معمول بر سطوح درک و فهم و کاربرد حیطه شناختی یادگیری و توجه و پاسخ دادن حیطه عاطفی یادگیری ریاضی دانش آموزان تأثیر مثبت و معناداری دارد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش واسطه ای اشتیاق کارآفرینانه در رابطه بین حمایت تحصیلی با کارآفرینی مجازی دانشجویان علوم پزشکی شهر بوشهر انجام شد. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهر بوشهر (2136) بود که در سال تحصیلی 1397- 1396 مشغول به تحصیل بودند. نمونه موردمطالعه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی و به اندازه 326 نفر از جامعه آماری دانشجویان، انتخاب شد. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های حمایت تحصیلی ساندز و پلانکت، تمایل به کارآفرینی مجازی لینان و چن و اشتیاق کارآفرینانه برانبک و همکاران استفاده شد. تحلیل داده های این پژوهش، با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر به وسیله نرم افزارهای SPSS و LISREL انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد که حمایت اساتید، خانواده و همسالان بر ابعاد اشتیاق کارآفرینانه (اشتیاق تأسیسی، ابداعی، توسعه ای) دارای اثر مستقیم و مثبت است. همچنین یافته ها نشان داد که بعد اشتیاق تأسیسی، ابداعی و توسعه ای بر تمایل به کارآفرینی مجازی دارای اثر مستقیم و مثبتی دارد. نتایج اثرهای غیرمستقیم متغیرها نیز نشان داد که ابعاد حمایت تحصیلی از طریق واسطه گری اشتیاق کارآفرینانه بر تمایل به کارآفرینی مجازی دارای اثر مثبت و معنی دار است؛ بنابراین به منظور ایجاد تمایل به کارآفرینی مجازی در دانشجویان پیشنهاد می شود که با حمایت تحصیلی از دانشجویان، اشتیاق کارآفرینانه را در آن ها تقویت کرد و به واسطه این اشتیاق کارآفرینانه گامی مثبت در جهت کارآفرینی مجازی آن ها برداشت.

هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در هویت اجتماعی و رابطه معلم و شاگرد است. مطالعه حاضر یک پژوهش مقطعی با رویکرد توصیفی تحلیلی بود که به صورت پیمایشی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه در استان خراسان جنوبی بودند که در سال تحصیلی 1398-1397 مشغول به تحصیل بودند. نمونه گیری به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انجام شد. ابتدا در هر شهرستان به روش خوشه ای، چند مدرسه متوسطه اول به صورت تصادفی انتخاب شد، سپس بعد از دریافت مجوز، با مراجعه به دفتر آموزش هر مدرسه و بر اساس لیست دانش آموزان، افراد به روش نمونه گیری طبقه ای و به صورت تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. حجم نمونه پژوهش برابر با 200 نفر می باشد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه استاندارد استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی شی، لو، یانگ، لی و کای (2014)، پرسشنامه رابطه معلم- شاگرد مورای و زوویچ (2010) و پرسشنامه هویت اجتماعی کاروانی (2014) بود. برای سنجش همبستگی متغیرها در صورت برقراری فرض نرمالیتی از معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با هویت ملی، قومی، مذهبی و جهانی دانش آموزان دختر متوسطه اول استان خراسان جنوبی ارتباط مثبت و معنی داری دارد. همچنین بین استفاده از شبکه های اجتماعی و رابطه معلم- شاگرد رابطه معناداری وجود دارد

هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در توسعه حرفه ای دبیران زبان انگلیسی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش 170 نفر از دبیران زبان انگلیسی استان خراسان جنوبی در سال تحصیلی 1397-1396 بودند. تعداد 118 نفر از دبیران زبان انگلیسی با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و با استفاده از جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، از دو پرسشنامه ی استفاده از شبکه های اجتماعی شی و همکاران (2014) و توسعه حرفه ای معلمان حسینی (1393) استفاده شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، از روش های آماری همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس دوطرفه و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها نشان داد که تفاوت معناداری در استفاده از شبکه های اجتماعی با سطح تحصیلات متفاوت وجود دارد (05/0P<)؛ اما تفاوت معناداری در جنسیت و تعامل جنسیت با سطح تحصیلات در استفاده از شبکه های اجتماعی وجود نداشت. همبستگی بین استفاده تعاملی از شبکه های اجتماعی و توسعه حرفه ای منفی و معنادار است و استفاده تعاملی از شبکه های اجتماعی درصد کمی (07/0) از توسعه حرفه ای را تبیین می کند. به طورکلی استفاده از شبکه های اجتماعی پیش بینی کننده توسعه حرفه ای دبیران نیست؛ بنابراین استفاده نابجا و غیر هدفمند از شبکه های اجتماعی توسعه حرفه ای معلمان را کاهش می دهد.

زمینه و هدف: دوزبانگی عبارت از حالتی است که فرد به زبان دیگری غیر از زبان مادری خود آموزش می بیند و این خود مشکلاتی را برای اقلیت های زبانی به خصوص در تحصیل فراهم می کند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه هوش هیجانی دانش آموزان یک زبانه ( فارس ) و دوزبانه ( فارس- بلوچ ) و نقش آن در نگرش نسبت به یادگیری زبان انگلیسی انجام شد. روش: طرح پژوهش توصیفی، از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر چابهار در سال تحصیلی 93-1392 بود که به صورت نمونه گیری طبقه ای 240 دانش آموز (120 فارس و 120 بلوچ) انتخاب شده و پرسشنامه های هوش هیجانی (شات و همکاران، 1998) و نگرش و انگیزش یادگیری زبان انگلیسی (گاردنر، 1985) را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تی گروه های مستقل، تحلیل واریانس چندمتغیره و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که دانش آموزان دوزبانه در مقایسه با دانش آموزان یک زبانه از تنظیم هیجانی بالاتری برخوردارند. بین نگرش نسبت به یادگیری زبان انگلیسی در دانش آموزان یک زبانه و دوزبانه تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین بین هوش هیجانی دانش آموزان یک زبانه و دو زبانه تفاوت معناداری مشاهده نشد (0/01 > p ). نتیجه گیری: نگرش نسبت به زبان انگلیسی پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی دانش آموزان است اما متغیر هوش هیجانی پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی در درس زبان انگلیسی نیست؛ در نتیجه تغییر نگرش های دانش آموزان فارسی زبان نسبت به اهمیت و ضرورت یادگیری زبان انگلیسی می تواند مفید باشد.

هدف پژوهش، بررسی نقش واسطه ای خوش بینی علمی دانش آموزان در رابطه بین خوش بینی علمی مدرسه و خودکارآمدی دانش آموزان بود. روش تحقیق استفاده شده، توصیفی از نوع همبستگی بود. تعداد 296 دانش آموز با روش نمونه گیری مرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، از سه پرسشنامه خوش بینی علمی مدرسه هوی و همکاران، خوش بینی علمی دانش آموزان تی شانن موران و همکاران و خودکارآمدی موریس استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش های همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری (تحلیل مسیر) استفاده شد. یافته ها نشان دادند ضریب همبستگی بین خوش بینی علمی دانش آموز، خوش بینی علمی مدرسه و خودکارآمدی دانش آموز مثبت و معنادار است . اثر مستقیم خوش بینی علمی مدرسه بر خوش بینی علمی دانش آموز مثبت و معنادار بود. همچنین اثر مستقیم خوش بینی علمی دانش آموز بر خودکارآمدی نیز مثبت و معنادار بود. علاوه بر این، نتایج تحقیق نشان دادند خوش بینی علمی مدرسه به واسطه خوش بینی علمی دانش آموز اثر غیرمستقیمی بر خودکارآمدی دارد. همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان دادند مدل مفهومی پژوهش از برازش کافی برخوردار است؛ بنابراین می توان با افزایش خوش بینی علمی مدرسه و خوش بینی علمی دانش آموز، گامی مثبت برای ارتقای خودکارآمدی فراگیران برداشت.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه خوش بینی علمی مدرسه هوی و همکاران (2008) در بین دانش آموزان دوره متوسطه انجام گرفت. روش: روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه بود. نمونه مورد بررسی 350 دانش آموز (200 پسر و 150 دختر) بود که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه-ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسش نامه خوش بینی علمی مدرسه، خوش بینی علمی دانش آموز، خودکارآمدی دانش آموز و انگیزه پیشرفت بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی، تحلیل عاملی اکتشافی و ضریب همبستگی انجام شد. یافته ها: آلفای کرونباخ و ضریب پایایی ترکیبی کل مقیاس برابر با 94/0 و 93/0 به دست آمد که حاکی از پایایی مطلوب این مقیاس است. به منظور تعیین روایی واگرا، همبستگی این مقیاس با پرسش نامه های خوش بینی علمی دانش آموز و خودکارآمدی محاسبه شد (88/0 و 84/0) که حاکی از همبستگی مثبت و معنی دار بود. علاوه بر این ضریب همبستگی مقیاس خوش بینی مدرسه و مقیاس انگیزش پیشرفت برابر (93/0) به دست آمد که روایی همگرای مقیاس خوش بینی مدرسه را تأیید می کند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی وجود سه خرده مقیاس خودکارآمدی جمعی، اعتماد به والدین و دانش آموزان و تأکید علمی را برای این مقیاس تأیید کرده است. نتیجه گیری: مقیاس اندازه گیری خوش بینی علمی مدرسه را می توان به عنوان یک ابزار پایا و معتبر در موقعیت های آموزشی و پژوهشی به کار برد.

این پژوهش در پی واکاوی دلالت های نظریه ارتباط گرایی در خصوص عناصر برنامه درسی است. در این پژوهش از روش کیفی "جستار نظرورزانه" به عنوان روش پژوهش و از ابزار "بررسی مستندات" به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. مبانی نظری و مستندات مرتبط با نظریه ارتباط گرایی با روش تأملی تجزیه و تحلیل شد و از این طریق ویژگی های عناصر برنامه درسی طبق نظر میلر استخراج شد. بر اساس یافته ها در این نظریه اهداف برنامه درسی انعطاف پذیر، زایا، تعاملی، واگرا و ارزشی است. دانش آموز آگاه و به روز، مستقل و مرکز فرایند یادگیری است. معلم با حضور مداوم در فرایند یادگیری مسئول خلق زیست بوم است. روش های یاددهی یادگیری فناورانه، فرایندمحور، غیرمستقیم و مبتنی بر ارتباط عوامل آموزشی است. محیط ارتباط گرا باز، منعطف، مشارکتی و فناورانه است. روش های ارزشیابی فرایندمحور، همیشگی، غیرخطی است و علی رغم ارزشیابی سریع، خطای ارزشیابی کم و دقت آن زیاد است.