محمد پورکیانی

مفهوم «انسان» یکی از مفاهیم بنیادین عرصه سیاست گذاری فرهنگی است. مقاله حاضر در پی آن است تا با روش اسنادی- کتابخانه ای و مبتنی بر استنباط عقلی به تطبیق نگاه های انسان شناسانه با گفتمان های سیاست گذاری فرهنگی بپردازد. در عرصه سیاست گذاری فرهنگی می توان به چهار رویکرد کنترل فرهنگی، تصدی گری، رهاسازی و خدمت رسانی اشاره کرد. «انسان سازمانی»، «انسان طبقاتی»، «انسان اقتصادی» و «انسان نمادساز» از جمله بنیادهای انسان شناسانه و متناظر این رویکردها هستند. در سوی دیگر انسان شناسی دینی و الهی قرار دارد که انسان را دارای مبداء و معاد الهی معرفی می کند و بر همین اساس حیات انسان ها ارزش پیدا کرده و سنجیده می شود. انسان ها دارای غایت و مقصد الهی بوده و حکومت ها باید جامعه انسانی را در آن راستا حرکت دهند و به دلیل اراده نسبی انسان ها، امکان تحمیل فرهنگ برآن ها وجود ندارد. همچنین افراد در یک جایگاه متنوع از نیازها قرار داشته و نیازمند سیاست های گوناگون متناسب با سطح وجودی خود هستند.

پژوهش حاضر با هدف نظارت و ارزیابی عملکرد ادارات کل تربیت بدنی و فوق برنامه دانشگاه های کشور تدوین شده است. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی پیمایشی بوده که جمع آوری داده ها به صورت میدانی صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی مدیران ادارات تربیت بدنی و فوق برنامه دانشگاه های کشور بوده است که از بین آنان دانشگاه اصفهان، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه قم، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، دانشگاه لرستان، دانشگاه مازندران، دانشگاه تهران و دانشگاه شهید بهشتی به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته حاصل از مصاحبه با مدیران تربیت بدنی و مسئولین اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (تحلیلی سلسله مراتبی AHP) با نرم افزارهای Excel و Expert Choice استفاده گردید. در نهایت جهت ارزیابی عملکرد ادارات تربیت بدنی دانشگاه ها، 11 مولفه و 76 شاخص شناسایی شد.

مسئله اصلی پژوهش حاضر تأثیر تجدّد در ساختار سیاست گذاری فرهنگی ایران است. برای پاسخ به این سؤال به آغاز ورود تجدّد به ایران در دوره قاجار پرداخته و آثار آن در سیاست گذاری فرهنگی دوران قاجار و پهلوی بررسی می شود. روشنفکران ایران با تعلق خاطر به جهان نوین، ایران را عقب افتاده از قافله تمدن پنداشته و دولت را مأمور ایجاد بخش فرهنگ برای تربیتِ فرنگی مآب مردم می دانستند. برهمین اساس، اجماع روشنفکران و شاهان ایران موجب تغییرهای تدریجی در ساختار سیاست گذاری فرهنگی ایران می گردد. در این پژوهش دوگونه آرمانی از سیاست گذاری فرهنگی برای دو دوره ایران پیشانوین و ایران نوین معرفی شده که به صورت گفتمانی صورت بندی شده اند. گفتمان سیاست گذاری فرهنگیِ بومی حول دال مرکزی «استمرار سنت» شکل گرفته و با محوریت نهادهای مردمی عمل می کند. درحالی که گفتمان سیاست گذاری فرهنگی دولتی حول دال مرکزی «هم شکلی با غرب» شکل گرفته و با محوریت سازمان های دولتی عمل می کند. در این پژوهش با روش کتابخانه ای اسنادی داده های تاریخی جمع آوری می شود، سپس با استفاده از گونه شناسی نوع آرمانی، دو گونه از سیاست فرهنگی مورد اشاره قرارگرفته و ارتباط و پیوستگی درونی آنها با روش مفصل بندی ترسیم می شود.

نخستین مواجهه ما با تمدن غرب در قامت تقابل نظامی و صنعتی هویدا گشت که حاکمان به جهت تصور عقب ماندگی ایران و جبران آن، تصمیم به اعزام دانشجو به کشورهای غربی نمودند. آنها راه توسعه یافتگی و پیشرفت ایران را در آیینه مدرن شدن ایران می دیدند، اما تاریخ در سال 57 به گونه ای دیگر رقم خورد و انسان جدیدی ظهور کرد که آرمان، طلب و تمنایش متفاوت از انسان مُدرن بود. یکی از چالش های اساسی انسان عصر انقلاب اسلامی در مباحث تمدنی، نحوه مواجهه با تمدن غرب است؛ آیا می بایست تمدن غرب را به صورت کامل پذیرفت، آیا باید آن را رد کرد؟! آیا می توان با تمدنی که متناسب با فرهنگ و زیست تاریخی ما رقم نخورده، ارتباط برقرار کرد و آن را برگزید؟ آیا اساساً تبادلی میان عالم ما و عالم غرب رقم خواهد خورد؟ عده ای قائل به ذات گرایی تمدن غرب شده اند که در این صورت، امکان تبادل تمدنی ممتنع است و عده ای دیگر تمدن غرب را در اراده گرایی خلاصه کرده اند که از لوازم آن پذیرش کامل تمدن غرب و به تحویل بردن اقتضائات تمدنی در اراده افراد است. در این میان نسبت گرایی نیز از جمله مواردی است که می تواند افقی در تبادل تمدنی باز کند. مراد از نسبت گرایی، برقراری نسبت وجودی با تمدن است. «وجودی» دانستن ساخت تمدن به این معناست که تمدن در حین زندگی روزمره انسان ها ساخته می شود.

در سال های اخیر، سازمان های بین المللی برای خلق یک جهان فراگیر، برنامه های مختلفی را ارائه کرده اند. یکی از برنامه هایی که اخیراً توسط کمیته بین المللی پارالمپیک معرفی شد و در ایران نیز اجرا شد، برنامه جهانی «من می توانم» است. این برنامه درصدد است نگرش جوانان را نسبت به افراد دارای معلولیت تغییر دهد. لذا هدف اصلی این پژوهش شناسایی تأثیر اجرای برنامه «من می توانم» بر تغییر نگرش دانش آموزان مدارس ابتدایی نسبت به ورزش فراگیر بود. راهبرد پژوهش از نوع نیمه تجربی و با استفاده از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه آماری شامل ۵۰ نفر از دانش آموزان پایه ششم دبستان بودند که به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند و در دو گروه 25 نفری کنترل و تجربی جای گرفتند. گروه تجربی در سه جلسه تحت آموزش برنامه های من می توانم قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری شامل پرسش نامه نگرش کودکان نسبت به ورزش فراگیر( بلاک، 1995) و چک لیست صفات (سیپراستاین،۲۰۰۶) برای ارزیابی نگرش شناختی بود که جهت جمع آوری داده ها، از طرح پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد و پرسش نامه ها قبل و پس از اجرای برنامه در اختیار هر دو گروه قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل متغیرها از آزمون های آنالیز واریانس مختلط، تی مستقل و تعقیبی برونفرونی و همچنین ویل کاکسون استفاده شد. نتایج نشان داد این برنامه تأثیر معناداری بر تغییر نگرش دانش آموزان نسبت به ورزش فراگیر (001/0 = p ) و همچنین نگرش نسبت به تعدیل قوانین (001/0= p ) دارد . پیشنهاد می شود برنامه «من می توانم» در سرفصل های درسی تربیت بدنی قرار گیرد و به صورت مستمر در مدارس ابتدایی ایران اجرا شود. با اجرای این برنامه در مدارس، علاوه بر بهبود و ارتقا نگرش مثبت نسبت به افراد دارای معلولیت و ادغام آنان در جامعه، بسیاری از محدودیت های موجود برای افراد دارای معلولیت در جامعه نیز از بین خواهد رفت.  

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر ۸ هفته تمرین ترکیبی بر میزان آمادگی بدنی ادراک شده دانش آموزان بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی به صورت دوگروهی (گروه آزمایش و کنترل) باطرح پیش آزمون- پس آزمون بود. جامعه پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر قم تشکیل دادند که از بین آن ها به روش پواسون 54 نفر (27 نفر گروه آزمایش، 27 نفر گروه کنترل) به عنوان نمونه انتخاب شدند. به گروه آزمایش، تمرین ترکیبی طی 8 جلسه در فاصله زمانی دو ماه و به صورتِ هفته ای سه بار ارائه شد. داده ها به کمک روش تحلیل کواریانس تجزیه وتحلیل شد. جهت گردآوری داده ها از ابزارهای فرم رضایت نامه، قد سنج (متر) ، ترازوی دیجیتال (با دقت 1//0 کیلوگرم) و پرسشنامه آمادگی جسمانی ادراک شده استفاده شد. تفاوت معناداری بین دو گروه کنترل و آزمایش در آمادگی جسمانی ادراک شده و مؤلفه های شرایط جسمانی، انعطاف پذیری، شرایط عضلانی و ترکیب بدنی به ترتیب (P=0/001،P=0/000، P=0/000،P=0/000، P=0/004) دیده شد. شرایط جسمانی 6/32%، انعطاف پذیری 6/31%، شرایط عضلانی 1/37% و ترکیب بدنی 8/17% افزایش داشتند. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، تمرین ترکیبی می تواند ضمن افزایش آمادگی ادراک شده دانش آموزان ، شرایط جسمانی، انعطاف پذیری، شرایط عضلانی و ترکیب بدنی آن ها را نیز بهبود بخشد. بیشترین میزان تأثیر تمرینات ترکیبی بر شرایط عضلانی و کمترین تأثیر مربوط به ترکیب بدنی بود.

ورزش حرفه ای زنان یکی از چالش های حوزه ورزش در کشور به شمار می رود. برای گذر از این موقعیت و ارائه توسعه آن در آینده لازم است یک سیستم هشدار زودهنگام در این رابطه ارائه و بررسی روندهای پیش روی آن برنامه های استراتژیک طرح ریزی شود. این تحقیق روندهای موثر بر آینده ورزش حرفه ای بانوان ایران در آینده را شناسایی و خوشه بندی کرده است. این پژوهش از لحاظ راهبرد هدف گذاری کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی و براساس روش های آینده پژوهی، تبیینی می باشد. داده های نظری با روش اسنادی و داده های تجربی با روش پیمایشی بر اساس روش دلفی تهیه شده است. مشارکت-کنندگان در پژوهش 20 نفر از خبرگان و متخصصان صاحب نظر در حوزه ورزش زنان بود که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از رویکرد تحلیل ساختاری و نرم-افزار Micmac استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد پراکندگی متغیرهای کلیدی و مؤثر بر آینده ورزش حرفه ای زنان در ایران، سیستمی ناپایدار دارند و از میان 40 عامل بررسی شده در این پژوهش، 12 عامل (کفایت سرمایه، مشارکت بخش خصوصی، درآمدزایی و تجاری سازی ورزش بانوان، سرمایه گذاری دولت، جذب سرمایه مالی، افزایش سطح درآمد، افزایش قدرت و حضور بانوان در فضای ورزش، افزایش تعداد باشگاه های ورزشی در حوزه ورزش بانوان، حمایت جامعه از توسعه ورزش زنان، افزایش زنان تحت پوشش ورزش قهرمانی، حمایت رسانه ها و کسب سهمیه در رقابت های المپیک) کلیدی ترین نقش را در آینده ورزش حرفه ای بانوان داشتند. کاربست این متغیرها به عنوان بستر ساز و راهنمای تدوین نقشه راه و سناریوهای توسعه ورزش حرفه ای بانوان ایران، بسیار اهمیت دارد.

هدف ازپژوهش حاضرشناسایی چالشها وراهکارهای توسعه رشته والیبال زنان درایران بود.پژوهش حاضرازنظرنوع،همبستگی کاربردی بوده وازمصاحبه کدگذاری بازونیزپرسشنامه استفاده کرده است. جامعه آماری15نفرازنخبگان و 150 نفرازمربیان، کارشناسان و ورزشکاران و مدیران تیمهای والیبال بودند.روش نمونه گیری نیزبااستفاده ازفرمول کوکران به تعداد108نفر بود.در مصاحبه های عمیق ازافراددارای تحصیلات آکادمیک وافراددارای تجربیات مدیریتی درسازمانهای ورزشی و مربیان و ورزشکاران رشته والیبال استفاده شد.پرسشنامه محقق ساخته شامل سوالات درقالب5مولفه درچالشها وهمچنین راهکارها وپیامدهای این توسعه نیزبا20سئوال موردارزیابی قرارگرفت.روایی محتوی و صوری توسط اساتیدموردتاییدقرارگرفت و پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ0.83بدست آمد.درمولفه چالش سازمانی شاخص عدم برگزاری دوره های آموزشی تخصصی برای مربیان و بازیکنان والیبال بانوان با70درصد،در مولفه چالشهای نیروی انسانی شاخص استعدادیابی ضعیف در مدارس دخترانه جهت شناسایی نخبگان والیبالیست با71درصد،مولفه چالش محیطی شاخص عدم وجوداماکن وفضاهای ورزشی اختصاصی برای بانوان با86درصد،درمولفه چالشهای اجتماعی شاخص دیدگاه خانواده ها به ورزش والیبال بانوان صرفاً بعنوان یک تفریح با81درصد،در مولفه چالشهای فرهنگی شاخص استفاده ازشعارها والفاظ نامناسب ورکیک توسط تماشاگران با84درصد،در مولفه راهکارها نیز شاخص انتخاب مسئولین فنی وشایسته درفدراسیون والیبال بانگاه ویژه به بانوان با84درصدودرمولفه پیامدها نیزشاخص ایجادخط مشی برای برنامه ریزی حرفه ای والیبال بانوان با84درصدبیشترین میزان همبستگی رادرمولفه های مذکورداشتند. تاثیرگذارترین مولفه باضریب مسیر0.850ومقدارt(4.568)مولفه راهکارهاست وکم اثرگذارترین مولفه باضریب مسیر0.519ومقدارt(3.208)مولفه فرهنگی می باشد.این نتایج نشان دادکه دروهله اول مدیرانی که دررده های بالای وزارت ورزش و جوانان قراردارندبایدجلساتی باحضورمدیران زن سازمانها و باشگاه های ورزشی بانوان برگزارکرده ومشکلات ودغدغه های آنان راموردارزیابی قرارداده تاباتصمیمات درست به حل این مشکلات بپردازندسپس باایجادزیرساختهایی به انتخاب مدیران شایسته در سمتهای مدیریتی ورزش بانوان و ایجادبسترهای مناسب مالی درخصوص ساخت اماکن ورزشی ویژه بانوان بپردازند.

هدف از پژوهش حاضر، تدوین مدل راهبردی وفاداری مشتریان به برندهای پوشاک ورزشی ایرانی بود. روش پژوهش، کیفی و مبتنی بر رویکرد تحلیل مضمون است. جامعه آماری این پژوهش شامل صاحب نظران، اساتید بازاریابی ورزشی و تولید کنندگان پوشاک ورزشی بود که نمونه گیری با استفاده از روش هدفمند مبتنی بر رویکرد نظری صورت گرفت. جمع آوری اطلاعات تا اشباع نظری داده ها ادامه یافت و تعداد 20 مصاحبه فردی نیمه ساختاریافته انجام گرفت. فرایند کدگذاری در سه مرحله باز، محوری و گزینشی انجام گرفت و در نهایت به طراحی الگوی مضامین پرداخته شده است. در مجموع 179 کد اولیه ایجاد شد؛ سپس به دلیل کثرت کدها تمامی کدهای مشابه بر پایه قرابت مفهومی و معنایی در گروه خاص خود قرار گرفتند و به 28 مقوله فرعی تقلیل یافتند و نهایتاً بر اساس کدهای باز ثانویه، هفت مقوله اصلی شامل نام تجاری، کیفیت محصولات، قیمت، طراحی و شیک بودن، محیط فروشگاه، تبلیغات و ترویج و کیفیت خدمات می باشند. در مرحله بعد به منظور برقراری رابطه بین مفاهیم تولید شده در مرحله کدگذاری کدها و مولفه ها وارد محیط نرم افزار مکس کیودا شد و در نهایت مدل نهایی ارائه گردید. با توجه به یافته های پژوهش می توان بیان کرد تولیدکنندگان پوشاک ورشی ایرانی می توانند با تمرکز بر عوامل شناسایی شده وفاداری مشتریان به برند ورزشی خود را افزایش دهند.

پژوهش حاضر به دنبال شناسایی و اولویت بندی علل وفاداری مشتریان به برند پوشاک ورزشی ایرانی بود. فرایند انجام پژوهش در دو مرحله صورت پذیرفت در مرحله اول به روش مصاحبه نیمه ساختار یافته با نظرخواهی از 20 خبره، شامل اساتید مدیریت بازاریابی ورزشی و تولید کنندگان پوشاک ورزشی در این زمینه انجام گرفت که در این مرحله 7 شاخص شناسایی گردید. در مرحله دوم با استفاده از نرم افزار Expert choice  به وزن دهی شاخص های شناسایی شده پرداخته شده است. جهت اطمینان از روایی و پایایی داده های جمع آوری شده، از روش چک کردن توسط مصاحبه شوندگان استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مهمترین مولفه ها به ترتیب مولفه قیمت با وزن نسبی 321/0، طراحی و شیک بودن 258/0، کیفیت محصول 159/0، کیفیت خدمات 109/0، تبلیغات 070/0، محیط فروشگاه 046/0 و بعد نام تجاری با وزن 037/0 می باشند. با توجه به نتایج تحقیق می توان چنین بیان کرد که مولفه قیمت از با اهمیت ترین عوامل وفاداری می باشند که از به صرفه بودن و سپس کیفیت اجناس نزد مصرف کنندگان ناشی می گردد.

مهمترین راه برای فهم رویکرد اسلامی سیاست گذاری فرهنگی، بررسی تطبیقی گفتمان های سیاستگذاری فرهنگی از طریق تحلیل مفاهیم بنیادین آن هاست. «دین»، «فرهنگ»، «انسان» و «حکومت» مهمترین این مفاهیم می باشند. در مقاله حاضر به بررسی تطبیقی مفهوم دین در گفتمان های سیاستگذاری فرهنگی پرداخته می شود. در عرصه سیاست گذاری فرهنگی چهار رویکرد کنترل فرهنگی، تصدی گری، رهاسازی و خدمت رسانی ذیل دو گفتمان کلان «مدیریت مکانیکی» و «هارمونی فرهنگی» وجود دارد. دین داریِ «ایدئولوژیک»، «کاتولیسیسم»، «پروتستانیسم» و «دینداری عامه» از جمله بنیادهای دین شناسی و متناظر این رویکردها هستند. دین در نگاه اسلامی، نه در مکاتب سخت و غیرقابل انعطاف ایدئولوژیک و کاتولیسیسم تعریف می شود و نه در مکاتب شخصی و سطحی پروتستانتیسم و عامه؛ بلکه دین به صورت منعطف ولی تعالی بخش در زندگی عموم جامعه حاضر است. با این وصف، سیاست گذاری فرهنگی با بررسی زمینه و استعداد جامعه انسانی سطحی از دین داری را در دستور کار خود قرار داده و حرکت تدریجی به سوی اهداف نهایی را پیش می گیرد.در مقاله حاضر با روش اسنادی- کتابخانه ای و استنباط عقلی به گونه شناسیِ تطبیقی نگاه های دین شناسی با گفتمان های سیاست گذاری فرهنگی پرداخته می شود.