مهدیه سراجی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی پیشرانه های مدل معماری منابع انسانی در مدیریت داوطلبان رویدادهای ورزش دانشگاهی انجام شد. روش پژوهش از نوع آمیخته اکتشافی می باشد که در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون و در بخش کمی از روش تحلیل معادلات ساختاری استفاده گردید. جامعه آماری در بخش کیفی شامل متخصصین حوزه مدیریت منابع انسانی، داوطلبی و ورزش دانشگاهی بوده و 19 نفر با روش نمونه گیری گلوله برفی به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. در بخش کمی نیز 278 نفر از نیروهای داوطلب دارای سابقه داوطلبی در رویدادهای ملی و بین المللی ورزش دانشگاهی به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری و سازه آن تایید و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ تعیین شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss و Amos ورژن 24 انجام گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، مولفه های اصلی پیشرانه معماری مدیریت منابع انسانی شامل شایستگی داوطلبان، آموزش، ترغیب به مشارکت، توانمندسازی، رهبری، شایستگی مدیران، اجرا و بازخورد، شناخت انگیزه های مشارکت، تشریح شغلی، تنظیم شغلی، نردبان شغلی، شناسایی و بهسازی داوطلبان، جبران خدمات و تامین و حمایت است که در قالب شش مقوله اصلی دانش و اطلاعات، توانمندسازی روان-شناختی، توانایی مدیریتی، کارراهه شغلی، جذب و نگهداری و حمایت از داوطلبان دسته بندی شدند.

پژوهش حاضر با هدف نظارت و ارزیابی عملکرد ادارات کل تربیت بدنی و فوق برنامه دانشگاه های کشور تدوین شده است. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی پیمایشی بوده که جمع آوری داده ها به صورت میدانی صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی مدیران ادارات تربیت بدنی و فوق برنامه دانشگاه های کشور بوده است که از بین آنان دانشگاه اصفهان، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه قم، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، دانشگاه لرستان، دانشگاه مازندران، دانشگاه تهران و دانشگاه شهید بهشتی به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته حاصل از مصاحبه با مدیران تربیت بدنی و مسئولین اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (تحلیلی سلسله مراتبی AHP) با نرم افزارهای Excel و Expert Choice استفاده گردید. در نهایت جهت ارزیابی عملکرد ادارات تربیت بدنی دانشگاه ها، 11 مولفه و 76 شاخص شناسایی شد.

با توجه به اهمیت فدراسیون های ورزشی در ترویج ورزش در سطح کشور، علاوه بر ارزیابی عملکرد، مدیریت عملکرد آنها برای بهبود کارایی، اثربخشی و در نهایت بهره وری فدراسیون از اهمیت به سزایی برخوردار است. پژوهش حاضر تلاش نموده است تا ضمن ارزیابی عملکرد فدراسیون های ورزشی منتخب جمهوری اسلامی ایران در سال 1392 با روش تحلیل پوششی داده ها، راهکارهایی را برای بهینه سازی عملکرد هر یک از آنها ارائه نماید. بر اساس فرمول های روش تحلیل پوششی داده ها، 12 فدراسیون از 50 فدراسیون فعال در سال 1392، با روش نمونه گیری هدف دار و بر اساس نتایج کسب شده در ارزیابی های پیشین وزارت ورزش و جوانان، به عنوان نمونه انتخاب شدند و مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج ارزیابی، از 12 فدراسیون مورد بررسی، تنها 5 فدراسیون (تکواندو، کاراته، کوهنوردی، شطرنج و کشتی)، با امتیاز کارایی یک، کاملا کارا بودند و سایر فدراسیون ها، با امتیاز کارایی کمتر از یک، به عنوان فدراسیون هایی ناکارا تعیین شدند. میانگین کارایی فدراسیون های مورد بررسی در کارایی مقیاس برابر با 724/0، در کارایی مدیریتی 738/0 و در کارایی فنی 589/0 تعیین شد. بنابراین می توان ناکارایی فنی و پس از آن، ناکارایی مقیاس را مهم ترین عامل ناکارایی فدراسیون های مورد بررسی دانست. از دیگر نتایج تحقیق، ارائه الگویی مجازی برای دستیابی هر یک از فدراسیون های ناکارا به سطح مطلوب کارایی، شامل معرفی فدراسیون های کارا به عنوان الگو و تعیین مقادیر مازاد و بهینه متغیرهای ورودی است تا فدراسیون ها برای تدوین برنامه های آینده خود هدایت شوند.