محمدباقر علیزاده اقدم
| رتبه علمی: استاد دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز |
| پست الکترونیکی: m.alizadeh@tabrizu.ac.ir |
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۱۸ مورد از کل ۱۱۸ مورد.
مناسک امانت: آشوب مرگ و آرامش سفر در کشکسرای مرند(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در منطقه کشکسرای شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی تا دو دهه پیش، تدفین مردگان به شیوه منحصر به فردی بنام تدفین ”امانتی“ انجام می شد. محققان این مقاله با تکیه بر مشاهده مشارکتی و گفتگو با عاملان مناسک ”امانت“ داده های مربوط را جمع آوری کرده اند. در مناسک امانت، مرده به طور موقتی در اتاقکی در قبرستان قرار می گیرد و چندین سال مورد مراقبت است. سپس در فصل پاییز، استخوان های باقی مانده برای تدفین دایم توسط نزدیکان مرده به شهرهای مقدسی چون مشهد و قم برده می شوند. ما تلاش کرده ایم تا با روش رویکردی مردم نگارانه و با الهام از پنداره های مفهومی شاخه انسان شناسی مرگ این مناسک تحلیل کنیم. تأملات انسان شناختی ما از دوگانه کالبدی قبر امانتی / قبر دائم، دوگانه های اجتماعی و مفهومی زیر را می سازد: 1 گذار اولیه / گذار ثانویه، 2 مکان و عامل اجتماعی / مکان، زمان و عامل قدسی، 3 آشوب مرگ / آرامش سفر. بدین ترتیب، مناسک امانت روایتی از معنای مرگ و حیات کشکسرایی ها برای ما است. این معنا مبتنی بر دگرگونی های فضایی زمانی هستند و تأثیرات ذهنی و حسی را نشان می دهند.
بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و سبک زندگی محیط زیستی در بین شهروندان شهر تبریز
حوزه‌های تخصصی:
زندگی انسان در طول تاریخ، در پیوند مداوم با طبیعت بوده است. آب، خاک، زمین و گیاهان همواره یاریرسان انسان و الهامبخش او بـوده و محیط زیست به عنوان پسزمینه فـعالیتهای بشری، مهمترین بخش و جزو جدا نشدنی زندگی انسان تلقی شده است. در مقابل انسانها نیز مسئول حفظ محیط زیست خود بودهاند. در این مقاله، با استفاده از نظریه پیر بوردیو، سرمایه اجتماعی به عنوان یک عنصر تأثیرگذار در زندگی شهروندان شهر تبریز تلقی شـده که به رفتار اجتماعی آنها جهت میدهد. هدف این مقاله بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و سبک زندگی محیط زیستی و تأثیر ابعاد این دو متغیر بر یکدیگر است. نتایج تحقیق نشان میدهند از میان ابعاد سهگانه سرمایه اجتماعی، ابعاد مشارکت و انسجام اجتماعی رابطه معنیدار با سبک زندگی محیط زیستی نشان دادهاند اما بعد اعتماد اجتماعی رابطه معنیداری را نشان نمیدهد. همچنین بین تحصیلات و سبک زندگی محیط زیستی رابطه معنیدار وجود دارد، ولی بهطور کلی بین درآمد و سبک زندگی محیط زیستی رابطه معناداری مشاهده نشد. تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز نشان میدهد که مشارکت اجتماعی، تحصیلات و انسجام اجتماعی بر روی هم حدود یازده درصد از واریانس سبک زندگی محیط زیستی را تببین میکنند.
بررسی تطبیقی عدالت ترمیمی و عدالت کیفری بر اساس رویکرد جامعه شناسی حقوقی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه‌های تخصصی:
در طول تاریخ در نظام های کیفری، نمونه های مختلفی مطرح بوده است که از این میان، نمونه عدالت سزادهنده هنوز در سیستم کیفری کشورها به اجرا در می آید.در این نمونه، همواره بزهکار را مستحق کیفر متناسب با شدت بزه می دانند و تاکید دارند که با فرد بزهکار بایستی آنگونه رفتار شود که او با دیگران کرده است. چنین رویکردی به جهت محرومیت بزهکاران از حقوق اجتماعی خویش در حال حاضر به چالش کشیده شده است؛ طوریکه منتقدان عدالت کیفری، عدالت ترمیمی را جایگزین مناسب آن تلقی کرده و معتقدند می توان از طریق سازکارهای اجتماعی تعاملی میان بزهکار و بزه دیده، ضمن جبران خسارت بزه دیده، بزهکار را به جای حبس در زندان به جامعه برگرداند. به همینخاطر، مقاله حاضر در نظر دارد با نگاهی بین رشته ای؛ یعنی جامعه شناسی حقوقی و به روش تحلیلی- تطبیقی، هر دو رویکرد یاد شده را بررسی و تحلیل علمی نماید.
اعتماد به دستگاه های اجرایی و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مفهوم اعتماد اجتماعی از مفاهیم کلیدی جامعه شناسی و یکی از جنبه های مهم روابط انسانی و زمینه ساز همکاری میان اعضای جامعه است؛ طوری که صاحبنظران متعددی از جمله لوهمان و آلپورت اعتماد را عاملی برای افزایش کنش و ارتباطات اجتماعی دانسته اند. بر این اساس، در پژوهش حاضر، توجه اصلی پژوهش به متغیر های اجتماعی مو ٔ ثر بر اعتماد به دستگاه های اجرایی از نظر دانشجویان کارشناسی بوده است. روش تحقیق پیمایشی است، جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد تبریز در سال تحصیلی 88-87 هستند که تعداد کل این دانشجویان بر اساس مرکز آمار دانشگاه 18743 نفر بوده که از این تعداد، 400 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان نمونه ٔ نهایی انتخاب شده اند. پس از جمع آوری داده ها، جهت آزمون فرضیه ها از آزمون های r پیرسون، تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL اقدام شده است. بر اساس نتایج تحقیق، میانگین اعتماد به دستگاه های اجرایی در بین دانشجویان در حد متوسط به بالاست. نتایج تحلیل مسیر انجام یافته نشان می دهد که توان متغیر های مستقل در تبیین واریانس متغیر وابسته 14درصد بوده و در این میان متغیر کنترل اجتماعی بالاترین تاثیر و متغیر امنیت شغلی کمترین تاثیر را بر روی اعتماد به دستگاه های اجرایی داشته و متغیر امنیت اجتماعی از مدل خارج شده است.
گرایش به هویت ملی و عوامل موثر برآن
حوزه‌های تخصصی:
بررسی پرهیز از رفتارهای مخاطره آمیز رانندگی توسط رانندگان درون شهری تبریز و عوامل موثر بر آن
حوزه‌های تخصصی:
رفتارهای مخاطرهآمیز در رانندگی، یکی از عوامل موثر در بروز تصادفات رانندگی است که دومین علت منجر به مرگ و اولین علت سالهای از دست رفته عمر در اثر مرگ زودرس در ایران است. در پژوهش حاضر به عوامل مؤثر بر پرهیز از رفـتارهای مخاطرهآمیز رانندگان درون شهری پرداخت شده است. روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و نمونه آماری 400 نفر از رانندگان درون شهری تبریز بوده که به شیوه طبقه ای تصادفی مطالعه شدهاند. دادههای متغیرهای مستقل، از طریق پرسشنامه محقق ساخته و دادههای متغیر وابسته (پرهیز از رفتارهای مخاطرهآمیز رانندگی) از طریق پرسشنامه استاندارد عادات رانندگی که توسط ابریت گلادل و گابود در مؤسسه ملی ترانزیت فرانسه تدوین شده، مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می دهد که سرمایه اجتماعی و نوع خودرو با پرهیز از رفتارهای مخاطرهآمیز رانندگی رابطه معنی دار دارد و از بین ویژگی های فردی، جنسیت و سن بر پرهیز از رفتارهای مخاطرهآمیز رانندگی تأثیرگذار است.
بررسی تعیین کننده های پایبندی به اخلاق علمی در بین اعضای هیات علمی؛مطالعه موردی دانشگاه تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
رشد شتابان جهانی شدن اقتصاد در دنیای امروز، شرایط را برای رشد و پویایی صنایع کشورهای در حال توسعه به طرز روزافزونی تنگ تر نموده است. کشورهای در حال توسعه جهت توفیق در رشد تولید و صادرات کالاهای صنعتی خود تحت قیود جهانی شدن، چاره ای جز به کارگیری تکنیک های تولیدی پیشرفته تر و صرفه جویی در هزینه های تولید خود ندارند. فناوری به عنوان یکی از مهم ترین عوامل توسعه اقتصادی و صنعتی کشورها مطرح می باشد و به خصوص فناوری برتر که در رشد و ترقی صنعت آن کشورها بسیار مؤثر است و در سبقت گرفتن از دیگر رقبا در عرصه تجارت جهانی نقش بسزایی ایفا می کند. در میان تقسیم بندی فناوری هایی که در تولید و صادرات محصولات کارخانه ای مد نظر است (فناوری ساده، فناوری متوسط، فناوری برتر)، صنایع با فناوری برتر از جایگاه ویژه ای برخوردار است. این صنایع باعث ایجاد ارزش افزوده بالا می شود و علاوه بر آن حاصل و نتیجه این فناوری بر دیگر بخش های اقتصادی هم تأثیر گذار است و باعث افزایش بهره وری و شکوفایی آنها می شود. پژوهش حاضر رفتار کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه در مورد صادرات صنایع با فناوری برتر را بررسی و با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیمیافته در پانل دیتا برای دوره زمانی 2005-1990 با توجه به متغیرهای قیمتی و غیرقیمتی، عوامل مؤثر بر صادرات صنایع با فناوری برتر را شناسایی می کند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که متغیرهای تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نرخ ارز مؤثر واقعی، درجه باز بودن اقتصاد و تجارب ناشی از تجارت در هر دو گروه کشورها بر صادرات صنایع با فناوری برتر تأثیر مثبت و معنی دار دارد و رشد اقتصادی تنها در گروه کشورهای توسعه یافته بر صادرات صنایع با فناوری برتر مؤثر است.
نقش آموزش در ارتقاء شاخص های هویت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
"این مقاله به بررسی هویت اجتماعی دانش آموزان مقطع متوسطه با تاکید بر بُعد هویت ملی آنان می پردازد. در این مقاله سعی شده به این پرسش پاسخ داده شود که چگونه می توانیم میزان تعلق به هویت ملی دانش آموزان را افزایش دهیم؟ جامعه هدف دانش آموزان، دو دبیرستان از نواحی یک و دو شهر زنجان و به تعداد 700 نفر بوده که از آن تعداد، 30 نفر به منظور حضور در کارگاه انتخاب شدند. نوع پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و حل مسئله و بر اساس زمانی، طولی و پانلی بوده است. روش تحقیق از نوع کیفی و با تاکید بر تکنیک PCM (مدیریت سیکل پروژه) بوده است. در بحث مبانی نظری علاوه بر دیدگاه های خرد، کلان و تلفیقی راجع به هویت، از نظریات تاجفل، گیدنز، جنکینز و پیتربورک نیز استفاده شده است. جمع آوری اطلاعات از طریق تشکیل کارگاه ها و پرسشنامه حاصل شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد میزان تعلق به هویت ملی کل دانش آموزان در مقایسه با قبل از اجرای طرح، 10 درصد افزایش یافته است. میزان تعلق به هویت ملی در بین دانش آموزان پسر، 15 درصد و در بین دختران 5 درصد در مقایسه با قبل از اجرای طرح افزایش یافته است. میانگین نمره هویت تک تک دانش آموزان دختر و پسر در مقایسه با قبل از اجرای طرح، تقریباً دو برابر شده است. همچنین میزان آشنایی دانش آموزان با مشاهیر و مفاخر ایران زمین، عناصر فرهنگ ملی، آثار تاریخی و ملی ایران زمین، موسیقی ایرانی و برخی اسطوره های ملی ـ که شاخص های هویت ملی هستند ـ در مقایسه با قبل از اجرای طرح، دو برابر شده است.
"
Sociological Study: The relationship between Social Capital and Body(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
Attempts to find out social aspects of the body، have formed the main trend of research and debate for sociologists in recent decades. Body is a phenomenon that can be socially built so its construction and functions are matters of social and cultural beliefs. In this study، the relationship between social capital and body management has been investigated through survey method. For data collection، in this descriptiveanalytic
study، questionnaires have been used. The sample contains 235 Tabriz University students which have been selected using stratified sampling. The findings show that there is positive and significant relationship (in the %99 confidence level) between body management and social capital. And there is also a significant relationship (in the confidence level of 99%) among body management and social norms، trust in
groups and institutions and interpersonal relationships and trust. Regression analysis results show that of the independent variables، interpersonal trust، gender and age have been able to explain 17.2 percent of the variance of body management (dependent variable).
بررسی تطبیقی هویت ملی و دینی دانش آموزان و عوامل موثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هویت ملی هویت دینی از مقوله های مهم هویت و از منابع مهم تشکیل دهنده هویت افراد هر جامعه محسوب می شود. در این مقاله نیز چگونگی و رابطه بین هویت دینی و هویت ملی و عوامل تاثیرگذار بر آن ها، به صورت پیمایشی در بین 350 نفر از دانش آموزان دبیرستان های دولتی و غیر انتفاعی ناحیه 4 تبریز مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مقاله جهت اندازه گیری متغیرهای هویت ملی، هویت ...
مطالعه عوامل مؤثر بر تولید علم در بین اعضاء هیأت علمی دانشگاه ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تولید علم اساس دانایی و دانایی اساس توانایی است. تولید علم و دانایی تنها از طریق تحقیق و پژوهش و نوشتن حاصل می‌شود و فقط توسعه مبتنی بر دانایی و علم‌گرایی یک توسعه پایدار است که در آن یک اقتصاد پویا دنبال می‌شود. بنابراین در مقاله حاضر عوامل مؤثر بر تولید علم در بین اعضاء هیات علمی دانشگاه‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. برای مطالعه ابعاد فوق، با الهام از تئوری‌هایی مانند مرتن و اوستین، باندورا تلاش شده است تا میزان تولید علم در ارتباط با ویژگی‌های فردی، اجتماعی و سازمانی اعضاء هیات علمی مورد بررسی قرار بگیرند. نمونه آماری 198 نفر اعضاء هیات علمی بوده است که از طریق پرسشنامه کتبی به سؤالات مربوطه پاسخ دادهاند. با استفاده از آزمون‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون(r) ، آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه، آزمون T معلوم شد که بیشتر متغیرهای تحقیق از جمله سوگیری هنجاری به علم، تضمین شغلی، ارزش داوری، امکانات دانشگاهی، داشتن دانشجویان تحصیلات تکمیلی با متغیر تولید علم رابطه معناداری دارند و تئوری‌های مورد نظر را تایید میکنند.
رابطه بین میزان باروری کل با توسعه اقتصادی و اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه‌های تخصصی:
"طرح مساله: در این مطالعه رشد جمعیت و سطح باروری و ارتباط آن با توسعه یافتگی اقتصادی و اجتماعی کشورهای مختلف جهان به ویژه در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران مورد بحث قرار می گیرد.
روش: روش بررسی در این مطالعه تلفیقی از روش کتابخانه ای و تحلیل ثانویه است و داده های جمعیتی و آماری از نشریات سازمانهای جهانی از قبیل صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، یونیسف، بانک جهانی و مرکز آمار ایران اخذ و با بهره گیری از نرم افزار spss، ارتباط بین متغیرهای طرح شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که هر اندازه سطح توسعه یافتگی کشوری بالا باشد به همان اندازه میزان زاد و ولد و در نتیجه رشد جمعیت آن کشور کمتر است.
نتایج: رابطه بین توسعه یافتگی و نرخ زاد و ولد همان گونه که در این پژوهش نشان داده شده است یک رابطه معکوس می باشد؛ یعنی در مناطق محروم جهان و در سطح ایران و استانهای کشور این رابطه به خوبی نمایان است. استانهای برخوردار از رفاه و توسعه، شاهد میزان رشد جمعیت کمتری هستند.
"
بررسی تأثیر نظام اداری، بورکراتیک و ویژگی های فردی بر وجدان کاری کارمندان
حوزه‌های تخصصی:
بررسی نقش اتحادیه شرکت های تعاونی مصرف فرهنگیان استان آذربایجان شرقی در تامین نیاز شرکت های تعاونی
بررسی عوامل اجتماعی - فرهنگی مؤثر بر کیفیت یادگیری دانشجویان
حوزه‌های تخصصی:
کلیدواژه‌های مرتبط
علوم اجتماعی مطالعات زنان جغرافیا مدیریت علوم انسانی علم اطلاعات و دانش‌شناسی روانشناسی علوم سیاسی تاریخ علوم تربیتی تربیت بدنی