اسماعیل نوروزی

با شروع روند شهرنشینی در جهان، کشورهای توسعه یافته شهر و شهرگرایی را با توجه به سطح کیفی زندگی مردم، به پدیده ای پویا و متعادل تبدیل کردند، ولی در کشورهای درحال توسعه، به دلیل ساختارهای غلط و معیوب و ناکارآمدی نهادی و ساختاری، شهرنشینی و شهرگرایی به پدیده ای ناهنجار تبدیل شده و مسائل و آسیب های شهری متعددی به بار آورده است. این ناهنجاری و رشد تصاعدی مسائل، وضعیت شهرهای چنین جوامعی را به وضعیت ترومایی تبدیل کرده است. در پژوهش حاضر، با هدف فهم نحوه درک و تصور شهروندان از شهر ترومازده از روش کیفی و شیوه گراندد تئوری استفاده شد. داده ها به روش نمونه گیری هدفمند و با تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته از 30 نفر از شهروندان شهر تبریز در سال 1402 جمع آوری شد و به روش کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و گزینشی، مقوله ها شناسایی و تحلیل شدند. مقوله های اصلی به دست آمده حول مقوله مرکزی (شهر ترومازده) عبارت اند از: شهر بدمنظر با غده های بدخیم، میدان های ترومایی و ناامن، رشد و تکثیر انواع آسیب ها، مدیریت بی توجه به پروژه های انسان محور و بحران آلودگی های صوتی، بصری و زیست محیطی. ناسازی های موجود در شهر، زندگی در شهر را مملو از اضطراب و آشفتگی های روحی و روانی می کند. ثمره زندگی در این شهر ترومازده، هراس و ترس، احساس ناامیدی و پریشانی و سرگردانی است. این وضعیت، لزوم توجه برنامه ریزان و مسئولان شهری به این امر مهم و انجام اقدامات اساسی در جهت برون رفت از این وضعیت و تلاش در جهت سوق دادن شرایط زیست شهری به شهر مطلوب برای زیست آحاد شهروندان را دوچندان می سازد.

پژوهش حاضر با موضوع و هدف فهم میدان ترومای اجتماعی و عادت واره های متناسب با آن، با نگاه جامعه شناختی و با تأکید بر نظریه میدان، عادت واره و ناسازی بوردیو انجام شد. روش استفاده شده، کیفی از نوع گراندد تئوری است. داده ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با تکنیک مصاحبه نیمه ساختاری از 30 نفر از شهروندان شهر تبریز در سال 1402 انجام شد؛ سپس داده ها جمع آوری و به شیوه کدگذاری تحلیل شدند. یافته ها نشان داد کنشگران، میدان ترومای اجتماعی را دارای ناسازی هایی در ناممکنی کسب سرمایه اقتصادی، بی ارزشی سرمایه فرهنگی و بحران سرمایه اجتماعی می دانند که به خلق عادت واره های ناامیدی و ترس از آینده، روان های پریشان و احساس بی عاملیتی منجر می شود و این دو در یک رابطه دیالکتیک، ناسازی های میدان و عادت واره را تشدید و اوضاع را مخاطره آمیز می کنند.

داشتن فرزند معلول، بار روانی اجتماعی سنگینی بر خانواده وارد می کند و پدر به عنوان مدیر خانواده ، سنگینی این بار را بیشتر احساس می کند. هدف این پژوهش ، فهم تجربه زیسته پدران دارای فرزند معلول ذهنی با روش کیفی و با تکیه بر پدیدارشناسی تفسیری و نظریه پردازان مهمی همچون: هوسرل، هایدگر، مرلوپنتی، شوتس، فوکو، بوردیو و ون مانن است. روش نمونه گیری ، نمونه گیری هدفمند است که با بیست نفر از پدران دارای فرزند معلول ذهنی دارای پرونده در اداره بهزیستی شهرستان ، با در نظر گرفتن معیارهایی از جمله زندگی فرزند معلول در خانه و راضی به مصاحبه شدن و سایر معیارها، مصاحبه های عمیقی صورت گرفت. داده ها براساس هرمنوتیک مضاعف تحلیل و توصیفات متنی شرکت کنندگان به توصیفات ساختاری تبدیل شد.نتایج منجر به شناسایی یک مقوله مرکزی با عنوان بار پدر دارای فرزند معلول و سه مضمون اصلی بار معطوف به فرد، بار معطوف به خانواده و بار معطوف به اجتماع شد. یافته ها سرشار از تجارب منفی فردی وآسیب های روحی و روانی مانند استرس، اضطراب، افسردگی، سیری از زندگی، و تجارب خانوادگی همچون نامناسب بودن روابط با همسر و فرزندان، فرزندان باهم و تجارب اجتماعی مثل داغ های ننگ، انگ های اجتماعی، طرد و انزوای اجتماعی بود و از فشار سنگین بارمالی و اقتصادی حکایت داشت . توجه به تجربه زیسته پدران بجای مادران، نوآوری مهم این پژوهش بود. نتیجه این شد که تعامل همه ی بارها با یکدیگر ، فشار بار پدری را نیازمند حمایت و توجه می کند.

با مشاهده تغییرات چند دهه اخیر می توان گفت که اینترنت و به دنبال آن فنّاوری های دیجیتال، کلیت صنعت موسیقی را متحول و دگرگون کرده اند. اگرچه می توان به برخی از پیامدهای منفی این روند اشاره کرد، بااین حال باید پذیرفت که بخش بزرگی از کسب وکارهای جدید در صنعت موسیقی همچون توزیع دیجیتال موسیقی پیامد مثبت همین تغییرات فناورانه بوده است. با در نظر گرفتن شرایط خاص فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در ایران، هدف اصلی این پژوهش آن است تا با نگاهی نوآورانه و کاربردی به تدوین راهبردهایی برای استفاده بهینه از این فرصت های نوظهور در عرصه توزیع دیجیتال موسیقی بپردازد. در این راستا، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد تحقیق کیفی و مصاحبه با 14 نفر از متخصصان کشور، نقشه راهبردی خود را در جهت هدف مطالعه ارائه می دهد. راهبردهای پیشنهادی در این مطالعه، در شش بخش نوآوری محصول، خدمت، موقعیت، فرایند، اجتماعی و پارادایمی تقسیم بندی شده اند. نتایج گویای این امر است که چنانچه سرویس های توزیع دیجیتال موسیقی بتوانند به شایستگی هر چه تمام تر، نیازها و احساس های مخاطب خود را شناسایی کنند، به شکل بهتری خواهند توانست برای نیازهای آنان پاسخ مناسب بیابند و با نوآوری های مدل کسب وکار، بازیگران جدیدی را وارد بازار خود کنند. در پایان، در مورد برخی چالش های فرهنگی و سیاسی این عرصه بحث صورت گرفته است.

افزایش رقابت، بین سازمان های رسانه ای سبب شده که مدیران این سازمان ها، در پی مدل های کسب و کار جدیدی برای درآمدزایی باشند. از آنجا که مدل های کسب و کار، بر اساس جلب توجه مخاطبان و تبدیل آنها به مخاطبان وفادار است،  “درگیرسازی مخاطب” به موضوعی مهم در میان پژوهشگران مدیریت رسانه و مدیران رسانه ای تبدیل شده است. علی رغم اهمیت فزاینده این موضوع، معدود پژوهش هایی در زمینه مفهوم پردازی و ارائه مدل های نظری انجام شده اند. نظر به این امر و با هدف فراهم کردن چارچوبی مفهومی برای مطالعات آتی و زمینه ای جهت مدل سازی و توسعه نظری، پژوهش حاضر با مطالعه ادبیات تحقیق و بررسی یافته های تجربی در خصوص درگیرسازی مخاطب در رسانه ها، چارچوبی مفهومی به منظور مطالعه و توسعه نظری این مفهوم ارائه کرده است. ساختار چارچوب پیشنهادی شامل چیستی، چرایی، سطوح، راهبردها و آثار درگیرسازی مخاطب در رسانه ها است و علاوه بر یافته های ناشی از مرور نظام مند ادبیات، مواردی همچون خط مشی های سازمان رسانه ای، ملاحظات اخلاقی و متغیرهای کلان محیطی نیز در این چارچوب مورد توجه قرار گرفته اند.