طراحی مدل سلسله مراتبی شاخص های جانشین پروری در دستگاه های اجرایی استان آذربایجان شرقی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: وضع موجود سازمان ها نشان دهنده کمبود نیروهای مدیریتی و افزایش نیاز آن ها به مدیران و کارمندان برتر و شایسته است. سازمان هایی کنونی به نیروی انسانی خلّاق و هوشمند، مستعد و ماهر، شایسته و توانمند و پویا نیازمند هستند. یکی از حیطه های سازمانی که در مسائل مختلف بحث زیادی را به خود اختصاص داده جانشین پروری است؛ بنابراین، پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل سلسله مراتبی شاخص های جانشین پروری در سازمان های اجرایی استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. باتوجه به این که فرماندهی انتظامی نیز جزو سازمان های اجرایی کشور محسوب می شود، می توان الگوی احصا شده را در سازمان موردنظر به کار گرفت.روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها نیز آمیخته (کیفی کمّی) با رویکرد اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش شامل مجموعه ای از خبرگان و متخصصان دانشگاهی و خبرگان بخش دستگاه های اجرایی استان آذربایجان شرقی بود. نمونه گیری در این پژوهش با روش هدفمند (قضاوتی) به انجام رسید و ملاک اندازه نمونه نیز، کفایت تئوریک بود که بر این اساس، با 21 خبره مصاحبه انجام شد و پس از تحلیل داده ها با روش تحلیل محتوا در بخش کیفی 28 متغیر مدل پژوهش تعیین شد. در بخش کمّی پژوهش ارتباط بین این شاخص ها تعیین شد و داده های این بخش نیز با استفاده از ماتریس خودتعاملی که نظرات خبرگان است گردآوری شد و سپس مدل سازی این متغیرها به کمک روش مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) انجام گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش مدلی پنج سطحی بود که این مدل نشان داد حمایت مدیران ارشد دستگاه های اجرایی در استان آذربایجان شرقی از جانشین پروری و همچنین بازرسی مداوم از فرایند جانشین پروری در این دستگاه ها، تأثیرگذارترین شاخص ها برای دستیابی به جانشین پروری در دستگاه های اجرایی استان آذربایجان شرقی هستند.نتیجه گیری: حمایت و پشتیبانی مدیران ارشد و همچنین بررسی و کنترل مداوم روند جانشین پروری در دستگاه های اجرایی استان آذربایجان شرقی می تواند شاخص های مهمی در جانشین پروری را همچون بهبود فرهنگ جانشین پروری، برنامه ریزی یادگیری فردی، تعیین دانش و مهارت لازم، انگیزه لازم برای جانشین پروری و... تحت تأثیر قرار دهد.Designing a Hierarchical Model for Succession Planning Indicators in Executive Organizations of East Azerbaijan Province
Background and aim: The current state of organizations highlights a shortage of managerial personnel and an increasing need for competent and capable employees. Today’s organizations require creative, intelligent, skilled, and dynamic human resources. One of the most discussed topics in organizational management is succession planning. This study aims to design a hierarchical model for succession planning indicators in executive organizations of East Azerbaijan Province. Since the Law Enforcement Command is also considered an executive organization, the extracted model can be applied to it.Method: This research is applied in purpose and follows a mixed-methods (qualitative-quantitative) exploratory approach. The statistical population included experts from universities and executive organizations in East Azerbaijan Province. Purposive (judgmental) sampling was used, and theoretical saturation determined the sample size. A total of 21 experts were interviewed. Content analysis in the qualitative phase identified 28 variables for the research model. In the quantitative phase, relationships among these indicators were analyzed using a self-interaction matrix, and the variables were modeled using Interpretive Structural Modeling (ISM).Results: The study resulted in a five-level model, which demonstrated that senior executives' support for succession planning and continuous monitoring of the succession process were the most influential factors in achieving effective succession planning in executive organizations of East Azerbaijan Province.Conclusion: Support from senior executives and continuous evaluation of the succession process significantly impact key succession planning factors, such as enhancing succession culture, planning individual learning, identifying necessary knowledge and skills, and motivating employees for succession planning.