یکی از چالش های جدی تاریخ نگاری با نگاه دینی، چگونگی جمع بین تاریخ نگاری غیرجانبدارانه و علمی و عینی همزمان با باورهای دینی به ویژه درباره زندگی معصومان علیهم السلام است. به نظر می رسد اگر مفهوم کلامی بودن دانش تاریخ به درستی تبیین شود بسیاری از اختلاف نظرها دراین باره از میان می رود. نویسنده در نوشتار حاضر در راستای این هدف، نخست برداشت های چندگانه از رابطه کلام و تاریخ را مطرح و سپس، ضرورت سازگاری سند تاریخی با پیش فرض های قطعی در نگاه علامه جعفر مرتضی عاملی را متذکر می شود. در ادامه، با دسته بندی دیدگاه علامه جعفر مرتضی درباره پیش فرض های کلامی بررسی سند تاریخی، بدیهی بودن تقدم پیش فرض های قطعی کلامی بر مفاد سند را اظهار می نماید.
