نیازهای روان شناختی

" در پژوهش حاضر سعی بر این بوده است که با بهره گیری از الگوی نیازسنجی ترکیبی، علاوه بر شناسایی نیازهای آموزشی و تربیتی والدین دانش آموزان مقطع متوسطه مدارس کشور، در ابعاد گوناگون درباره فرزندان، نیازهای دانش آموزان و دیدگاه های مشاوران و مدرسان آموزش خانواده نیز در این زمینه بررسی شود. تحقیق حاضر، از نظر هدف، تحقیقی کاربردی و از لحاظ روش مطالعه ای توصیفی– پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش را والدین (پدران و مادران) و دانش آموزان دختر و پسر مقطع تحصیلی متوسطه و مدرسان و مشاوران آموزش خانواده کشور در سال تحصیلی 82-81 تشکیل داده اند. نمونه های پژوهش مشتمل بر 4432 نفر (شامل 1384 پدر، 1302 مادر، 1419 دانش آموز و 327 مدرس و مشاور) بوده که به شیوه نمونه گیری ترکیبی (هدفدار، تصادفی ساده و خوشه ای چند مرحله ای) از استان های آذربایجان شرقی، تهران، خوزستان، سیستان و بلوچستان، فارس، لرستان، کردستان، گلستان، گیلان و شهر تهران با توجه به فرهنگ های گوناگون انتخاب شده اند. ابزارهای گردآوری اطلاعات عبارت بودند از: الف) پرسشنامه نظرسنجی والدین دانش آموزان دبیرستانی ب) پرسشنامه نظرسنجی دانش آموزان دبیرستانی ج) پرسشنامه نظرسنجی مدرسان و مشاوران. پرسشنامه ها بر اساس نظریه های رشد و نظرات متخصصان این حوزه ساخته شده و از روایی و پایایی قابل توجهی برخوردار بوده اند. داده های به دست آمده از پژوهش با استفاده از شاخص های آمار توصیفی، شامل انواع جدول فراوانی ها، میانگین و انحراف معیار و همچنین روش های آمار استنباطی آزمون t تک نمونه ای، آزمون t برای مقایسه اختلاف دو میانگین، آزمون F و آزمون خی دو، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برخی از نتایج پژوهش عبارت بودند از: 1- میان نیازهای آموزشی و تربیتی والدین دبیرستانی در خرده فرهنگ های گوناگون از نظر اولویت بندی تفاوت هایی مشاهده شده است. 2- میان نیازهای آموزشی و تربیتی پدران و مادران شباهت های بسیار وجود دارد. 3- روابط گرم و صمیمی در میان اعضای خانواده، ضرورت رفتن به مدرسه، اعتماد والدین به نوجوان، آشنایی دختران و پسران با یکدیگر قبل از ازدواج و مواردی مانند آنها از اهمیت ویژه برخوردارند. 4- میان نیازهای آموزشی دانش آموزان متوسطه و والدین آنها تفاوت کامل مشاهده شد. 5- مهمترین نیازهای آموزشی و تربیتی والدین در زمینه فرزندانشان در ابعاد جسمی، بهداشتی، اجتماعی، روان شناختی و تحصیلی و اخلاقی– مذهبی است. "

دفاع از دین یکی از نیازهای ضروری جامعه امروز است؛ امروزه یکی از شیوه های پذیرفته شده دفاع از دین، دفاع عمل گرایانه است؛ دفاعی که درصدد است، نشان دهد دین در زندگی مردم مشکل گشاست. مقاله حاضر با رویکردی عمل گرایانه درصدد بررسی کارکرد روان شناختی دین است، بدین منظور نخست به توضیح پنج نیاز مهم روان شناختی، یعنی نیاز به رفع احساس تنهایی، نیاز به غلبه بر ترس از مرگ، نیاز به معناجویی برای زندگی، نیاز به اجرای عدالت و نیاز به امیدی که بتوان درد و رنج حاصل از زندگی را تحمل کرد، میپردازد. سپس با رجوع به قرآن، به طرح و بررسی تفسیری آیاتی میپردازد که به این نیازها اشاره کرده اند. و در نهایت، به نحو پیشین، و با رویکردی عمل گرایانه بیانگر این مطلب است که براساس موضع قرآن درخصوص نیازهای روان شناختی انسان، میتوان به این نتیجه رسید که دینداران به استناد آثار مثبت التزام به باورهای دینی، عقلاً مجازاند آنها را بپذیرند.

به دلیل گرایش ذاتی و فطری انسان ها در تعامل با طبیعت، و تأثیرات قابل توجه ارتباط با طبیعت در روح و جسم آدمی، بشر همواره به دنبال ایجاد یک رابطه منطقی و مناسب میان فضای درون و طبیعت بیرون بوده است. در راستای تحقیقات صورت گرفته در رابطه با تأثیرات طبیعت بر بهبود روند آموزشی و نقش آرامش بخش ارتباط با طبیعت بر جسم و روان آدمی، بررسی کیفیت تعامل با طبیعت در مکان های آموزشی ضروری به نظر می رسد. درگیری مداوم و گذراندن بخش زیادی از اوقات تحصیل در فضای آتلیه سبب شده این فضا نقش مهمی در فرایند آموزشی دانشجویان معماری بازی کند. این نوشتار با روش توصیفی ـ پیمایشی کیفیت و نحوة ارتباط با طبیعت را از دیدگاه دانشجویان سال چهارم در دو دانشگاه هنر اصفهان مورد سؤال قرار داده و تأثیر آن را بر نیازهای ذهنی و روانی آنها بررسی کرده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ارتباط با طبیعت زنده در مقایسه با طبیعت مصنوع یا طبیعت مصور از دیدگاه دانشجویان اهمیت بیشتری در تأمین نیازهای روانشناختی آنها در ارتباط با فضای آتلیه بازی می کند.

هدف:هدف از انجام این مطالعه، پیش بینی بهزیستی روان شناختی دانشجویان سلفی گیر بر اساس صفات سه گانه تاریک شخصیت، نیازهای روان شناختی و احساس بیگانگی بود. روش: روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. 263 نفر(136زن و 127 مرد) از میان دانشجویان دانشگاه گیلان، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های بهزیستی روانی ریف ، صفات سه گانه تاریک شخصیت جوناسن و وبستر ، نیازهای مازلو لستر و احساس بیگانگی دین و چک لیست سلفی محقق ساخته پاسخ دادند. یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که مؤلفه های ماکیاولیسم، نیازهای ایمنی و عزّت، احساس ناتوانی و انزوا، می توانند بهزیستی روان شناختی دانشجویان سلفی گیر را پیش بینی کنند. نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن است که اشکال در ارضای نیازهای عزّت و ایمنی و احساس بیگانگی و صفت ماکیاولیسم در بهزیستی روان شناختی دانشجویان سلفی گیر که عکسهای سلفی خود را در شبکه های اجتماعی مجازی به اشتراک می گذارند، نقش مهمی دارند.

هدف کلی پژوهش حاضر تعیین پیش بینی کمال گرایی و نیازهای روان شناختی با اعتیاد به ورزش در دانشجویان ورزشکار دختر بود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی - همبستگی و به لحاظ هدف کاربردی است. از پرسش نامههای استاندارد چندبعدی کمال گرایی، نیازهای اساسی روانشناختی ورزشکاران و سیاهه اعتیاد به تمرین تری و همکاران استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های کلموگروف- اسمیرنوف،ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان می داد که بین کمال گرایی با اعتیاد به ورزش در دانشجویان ورزشکار دختررابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین، بین کمال گرایی خویشتن دار و کمال گرایی دیگرمداربا اعتیاد به ورزش رابطه مثبت معناداری مشاهده شد.بین نیازهای روان شناختی و هر سه مولفه خودمختاری، شایستگی و ارتباطبا اعتیاد به ورزش رابطه معناداری مشاهده نگردید. نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن بود که تنها کما ل گرایی پیش بینی کننده معنا دار اعتیاد به ورزش می باشد.

در این پژوهش، سودمندی برنامه طراحی شده بر اساس نظریه خودتعیین گری و حمایت از نیازهای روان شناختیِ شایستگی، خودمختاری و ارتباط داشتن در افزایش سازه های انگیزشیِ کارآمدی در خواندن، علاقه به خواندن و تعامل اجتماعی برای خواندنِ دانش آموزان دوره راهنمایی بررسی شد. بدین منظور 71 دانش آموز پسر پایه دوم راهنمایی دو کلاس یک مدرسه راهنمایی به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و گواه گماشته شدند. برنامه طراحی شده با استفاده از متن های حکایت کهن، نثر امروزی و داستان کوتاه، برای 35 دانش آموز گروه آزمایشی در هشت جلسه 60 دقیقه ای- پنج جلسه بحث کلاسی و سه جلسه کار گروهی- به کار گرفته شد. برای سنجش انگیزش های خواندن از پرسشنامه پژوهش گرساخته به عنوان پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. از آزمون مک نمار برای تعیین معنادار بودن تفاوت پاسخ های دانش آموزان هر یک از گروه های آزمایشی و گواه از پیش آزمون به پس آزمون و از تحلیل محتوا برای پردازش پاسخ های دانش آموزان به پرسش های بازپاسخ پرسشنامه استفاده شد. یافته ها نشان دادند شرکت در برنامه به افزایش خودکارآمدی، علاقه و تعامل اجتماعی دانش آموزان شرکت کننده در برنامه انجامید. همچنین تحلیل محتوای داده های به دست آمده از پاسخ به پرسش های بازپاسخ نشان دهنده این بود که شرکت در برنامه موجب شد دانش آموزان با سه روش تازه در برخورد با دشواری خواندن آشنا شوند: بحث و گفتگو با دوستان، مراجعه به واژه نامه و مطرح کردن پرسش از متن. به علاوه، علاقه دانش آموزان شرکت کننده در برنامه به خواندن متن های حکایت کهن و داستان کوتاه به کار برده شده در برنامه افزایش یافت .

«اشتیاق تحصیلی» عامل مهم پیش بینی کننده پیامدهای تحصیلی محسوب می شود. بنابراین، توجه به عوامل اثرگذار بر آن ضروری می نماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی طولی برخی عوامل مؤثر بر اشتیاق تحصیلی انجام شد. بدین منظور ۳۹۱ دانش آموز (۴/ ۴۹درصد دختر و ۶/ ۵۰ درصد پسر) دوره متوسطه دوم شهر تهران به شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. دانش آموزان در دو مقطع زمانی به فاصله چهار هفته به ابزارهای «خودشفقت ورزی» نف (۲۰۰۳)، «نیازهای بنیادی روان شناختی مربوط به تحصیل» تیان و همکارانش (۲۰۱۳)، «اشتیاق تحصیلی» ویگا (۲۰۱۶) و «امنیت و لذت اجتماعی» گیلبرت و همکارانش (۲۰۰۹)، پاسخ دادند. داده ها با شیوه معادله ساختاری از «نوع پنل ناهم زمان» تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند: خودشفقت ورزی، علاوه بر اثر مستقیم ناهم زمان بر اشتیاق تحصیلی، از طریق ارضای نیازهای روان شناختی بنیادی مرتبط با مدرسه و احساس امنیت اجتماعی، در طول زمان بر اشتیاق تحصیلی اثر مثبت واسطه ای دارد. این نتایج، شواهدی تجربی برای درک بهتر سازوکارهای میانجی ارتباط خودشفقت ورزی و اشتیاق تحصیلی فراهم آورد. کاربردهای آموزشی و یادگیری این موضوع در دوره متوسطه و جهت گیری های تحقیقی آتی مورد بحث قرار گرفته اند.

زمینه: رفتار مسئولانه از شاخص های انسان سالم است که تقویت و رشد آن جز با شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار مسئولانه امکان پذیر نخواهد بود. به همین منظور، پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا عملکرد خانواده، سرمایه روانشناختی و ارضاء نیازهای روانشناختی نوجوانان تأثیری بر میزان مسئولیت پذیری و نشاط ذهنی آنان دارد یا خیر؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف عملکرد خانواده، سرمایه روانشناختی نیازهای روانشناختی با نشاط ذهنی: نقش میانجی مسئولیت پذیری نوجوانان در دوران بلوغ انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش، را کلیۀ نوجوانان 14 تا 18 ساله شهر تهران در سال 1399 تشکیل دادند. نمونه پژوهش 400 نفر از نوجوان مناطق 1 و 2 شهر تهران بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های خودگزارشی عملکرد خانواده کیم و کیم (2007) نیازهای روانشناختی لاگواردیا و همکاران (2002)، سرمایه روانشناختی مک گی (2011)، مسئولیت پذیری سروش (1391) و نشاط ذهنی کی یز و همکاران (2003) گردآوری شد. داده های با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و الگویابی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد، عملکرد خانواده، نیازهای روانشناختی و سرمایه روانشناختی اثر مثبت مستقیم و غیرمستقیم بر مسئولیت پذیری و نشاط ذهنی دانش آموزان دارند. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که 39 درصد از واریانس مسئولیت پذیری و 48 درصد از واریانس نشاط ذهنی توسط عملکرد خانواده، نیازهای روانشناختی و سرمایه روانشناختی و مسئولیت پذیری تبیین می شود . نتیجه گیری: شناخت عوامل مؤثر بر مسئولیت پذیری و نشاط ذهنی دانش آموزان امک ان پیش بینی و برنامه ریزی جهت کمک به تأمین بهداشت روانی آنان را فراهم می کند و می توان با ایجاد بستر سازی مناسب در مدارس جهت افزایش نشاط اجتماعی، هیجانی و روانشناختی گام برداشت.

هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی رضایت تحصیلی بر اساس نیازهای روان شناختی با نقش میانجی هیجان های کلاس درس و طرحواره های ناسازگار اولیه بود. در این مطالعه توصیفی همبستگی، با روش خوشه ای تصادفی، 741 دانش آموز 13 تا 14 ساله منطقه پانزده شهر تهران در سال1400 به عنوان نمونه انتخاب و به پرسشنامه نیازهای بنیادی روان شناختی دسی(2000)، پرسشنامه تصویری طرحواره کودک دوسلدروف (DISC) لوئز، مایر و پتروسکی(2018)، مقیاس هیجان های کلاس درس، برگرفته از پرسشنامه هیجان های تحصیلی (AEQ) پکران، گوئتز و پری(2005) و خرده مقیاس رضایت تحصیلی، برگرفته از مقیاس چند بعدی رضایت از زندگی (هیوبنر، 2001) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزار کمترین مربعات جزیی (PLS) تحلیل شدند. نتایج نشان داد متغیر نیازهای روان شناختی با میانجی گری هیجان های مثبت و منفی تحصیلی و طرحواره های ناسازگار اولیه تأثیر معنی داری در تبیین رضایت تحصیلی دارد و اثر کل این متغیر بر رضایت تحصیلی نیز معنی دار می باشد. بنابراین می توان گفت ارضاء نیازهای بنیادی روان شناختی باعث افزایش هیجان های مثبت کلاس درس کاهش هیجان های منفی کلاس درس و کاهش طرحواره های ناسازگار اولیه شده و از این طریق باعث ارتقاء رضایت تحصیلی می شود. لذا بر اساس نتایج حاصله، روان شناسان تربیتی می توانند با توجه کافی به نیازهای اساسی روان شناختی به طور هم زمان نقش مهمی در بهبود هیجان های کلاس درس و طرحواره های ناسازگار اولیه و ارتقاء رضایت تحصیلی ایفاء نمایند و از این طریق عواملی که منجر به دلزدگی آنان از درس و تحصیل می شود را از میان بردارند.

هدف این مقاله، بررسی تأثیر هوش فرهنگی بر ارتباطات سازمانی کارکنان با تأکید بر نقش میانجی نیازهای روان شناختی در سازمان فرهنگی-هنری شهرداری تهران است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کارکنان سازمان فرهنگی-هنری شهرداری تهران به تعداد 311 نفر تشکیل دادند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، از جدول مورگان استفاده شده است که براساس این جدول تعداد نمونه آماری،  108 نفر برآورد گردید. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت، توصیفی-پیمایشی به حساب می آید. با بهره گیری از ابزار پرسشنامه استاندارد، داده های این پژوهش گردآوری شد. نتایج تحقیق نشان داد که هوش فرهنگی فراشناختی و هوش فرهنگی شناختی بر ارتباطات سازمانی  کارکنان با تأکید بر نقش میانجی نیازهای روان شناختی تأثیرگذار است. همچنین، هوش فرهنگی انگیزشی و هوش فرهنگی رفتاری بر ارتباطات سازمانی کارکنان با تأکید بر نقش میانجی نیازهای روان شناختی تاثیرگذار است. درنتیجه، با استفاده از هوش فرهنگی می توان مکاشفه ها و قوانین جدیدی را برای تعامل اجتماعی در محیط فرهنگی نوین و بدیع ازطریق ارتقای پردازش اطلاعات در یک سطح عمیق تر توسعه داد و با ارضای نیازهای روانی، پایه شرایط لازم برای رشد روان شناختی، انسجام یافتگی و نشاط ذهنی را فراهم آورد و زیربنای طیف وسیعی از رفتارهای فرد و ارتباطات سازمانی  را تبیین نمود.