رؤیا راقبیان

در این پژوهش، سودمندی برنامه طراحی شده بر اساس نظریه خودتعیین گری و حمایت از نیازهای روان شناختیِ شایستگی، خودمختاری و ارتباط داشتن در افزایش سازه های انگیزشیِ کارآمدی در خواندن، علاقه به خواندن و تعامل اجتماعی برای خواندنِ دانش آموزان دوره راهنمایی بررسی شد. بدین منظور 71 دانش آموز پسر پایه دوم راهنمایی دو کلاس یک مدرسه راهنمایی به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و گواه گماشته شدند. برنامه طراحی شده با استفاده از متن های حکایت کهن، نثر امروزی و داستان کوتاه، برای 35 دانش آموز گروه آزمایشی در هشت جلسه 60 دقیقه ای- پنج جلسه بحث کلاسی و سه جلسه کار گروهی- به کار گرفته شد. برای سنجش انگیزش های خواندن از پرسشنامه پژوهش گرساخته به عنوان پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. از آزمون مک نمار برای تعیین معنادار بودن تفاوت پاسخ های دانش آموزان هر یک از گروه های آزمایشی و گواه از پیش آزمون به پس آزمون و از تحلیل محتوا برای پردازش پاسخ های دانش آموزان به پرسش های بازپاسخ پرسشنامه استفاده شد. یافته ها نشان دادند شرکت در برنامه به افزایش خودکارآمدی، علاقه و تعامل اجتماعی دانش آموزان شرکت کننده در برنامه انجامید. همچنین تحلیل محتوای داده های به دست آمده از پاسخ به پرسش های بازپاسخ نشان دهنده این بود که شرکت در برنامه موجب شد دانش آموزان با سه روش تازه در برخورد با دشواری خواندن آشنا شوند: بحث و گفتگو با دوستان، مراجعه به واژه نامه و مطرح کردن پرسش از متن. به علاوه، علاقه دانش آموزان شرکت کننده در برنامه به خواندن متن های حکایت کهن و داستان کوتاه به کار برده شده در برنامه افزایش یافت .