راهبرد مدیریت مالی

در سال های اخیر مسائل طبقه بندی چند معیاره به عنوان بخشی از حوزه تصمیم گیری چند معیاره، علاقه پژوهشگران را به همراه داشته است. این مسائل دربرگیرنده توسعه مدل های تصمیم، برای تخصیص گزینه ها به طبقات از پیش تعیین شده هستند. هدف پژوهش حاضر بررسی توانمندی روش طبقه بندی چند معیاره ELECTRE-TRI در یکی از جذاب ترین مسائل تصمیم، یعنی مسئله انتخاب پرتفولیوی سهام است. در این پژوهش چهار رویکرد مختلف روش ELECTRE-TRI با هم مقایسه شده است. این رویکردها شامل تخصیص خوش بینانه با حد آستانه وتو، تخصیص بدبینانه با حد آستانه وتو، تخصیص خوش بینانه بدون حد آستانه وتو و تخصیص بدبینانه بدون حد آستانه وتو است. بدین منظور برای انتخاب سهام از هشت شاخص بازده، بتا، حاشیه سود خالص، ROA، ROE، EPS، P/E و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری استفاده شده است و وزن شاخص ها یا استفاده از روش BWM به دست آمده است. این پژوهش در شرکت سرمایه گذاری ملی ایران به عنوان موردمطالعه انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد، در بین رویکردهای مختلف روش ELECTRE-TRI، رویکرد تخصیص بدبینانه، بدون در نظر گرفتن حد آستانه وتو، نتیجه بهتری را ارائه می کند. همچنین نتیجه این مطالعه نشان از اهمیت بالای شاخص P/E در انتخاب پرتفولیو دارد.

امروزه تامین سرمایه مورد نیاز کسب وکارهای نوپا، یکی از چالش های مهم کارآفرینان است. همچنین به دلیل ریسک سرمایه گذاری خطرپذیر، موسسات مالی و بانک ها اغلب تمایل کمتری به سرمایه گذاری در این  نوع پروژه ها نشان می دهند.  اما با ظهور شبکه های اجتماعی، تامین سرمایه از طریق جمع سپاری به عنوان یکی از روشهای جدید برای جلب رضایت خرده سرمایه گذاران در تامین سرمایه برای پروژه های پرمخاطره مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش تخمین سرمایه مورد نیاز برای راه اندازی استارتاپ ها و به دنبال آن ارزش گذاری کسب وکارهای نوپا است. این مقاله به معرفی روشهای ارزشگ ذاری کسب وکارهای نوپایی پرداخته است که از طریق جمع سپاری اقدام به تامین مالی می کنند. در این پژوهش با توجه به ماهیت کسب و کارهای نوپا دو روش تنزیل جریان نقد از رویکرد درآمد محور و بلک شولز از رویکرد اختیار واقعی، برای تامین مالی از طریق روش جمع سپاری مناسب شناخته شده اند. صورتهای مالی حسابرسی شده شرکت های بورسی با حوزه ی فعالیت مشابه خدمات بانکی طی سالهای 1392 تا 1395اخذ شده است. از مقایسه نتایج این رویکردها می توان اعتبار ارزش بدست آمده را صحه گذاری کرد. نزدیک بودن نتایج دو روش حاکی از برآورد مناسب ارزش پروژه مورد مطالعه دارند.

اگر استارت آپ ها را سازوکاری جهت یافتن ایده های برتر بدانیم یک عامل مهم جهت ورود به مرحله بعد یا نوآوری، یافتن سرمایه گذار برای ایده های برتر هست.ازاین رو هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت بندی و تعیین روابط علی و معلولی بین عوامل تأثیرگذار بر تأمین مالی استارت آپ ها می باشد. گروه تصمیم، مدیران و کارشناسان استارت آب ها، شرکت های دانش بنیان و شرکت های موجود در پارک علمی و فناوری استان گلستان می باشند که شامل 30 نفر می باشند. در این پژوهش عوامل مؤثر بر تأمین مالی استارت آپ ها با رویکرد دلفی فازی،6 مؤلفه همراه با زیر معیارها شناسایی و استخراج شده است. در ادامه با استفاده از تکنیک دیمتل علاوه براولویت بندی بین مؤلفه ها، روابط علی و معلول بین مؤلفه های اصلی مؤثر در تأمین مالی استارت آپ هاتعیین شده است. درنهایت از 6 مؤلفه اصلی در تأمین مالی این بنگاه ها، 4 مؤلفه به ترتیب عوامل ریسک موجود در ایده، ویژگی بازار، ویژگی ایده و ویژگی مالی به عنوان علت و 2 عامل ویژگی حقوقی و ویژگی های زیرساخت همراه با زیرمجموعه هریک به عنوان معلول در تأمین مالی استارت آپ هاشناسایی شده اند.این عوامل برای سرمایه گذاران استارت آپ ها حیاتی هست.

یکی از مواقعی که انگیزه های مدیریت برای مدیریت سود برانگیخته می شود، عرضه اولیه عمومی است. با توجه به بالا بودن عدم تقارن اطلاعاتی در عرضه اولیه سهام، مدیریت شرکت های در معرض عرضه اولیه، با مدیریت سودافزایشی از طریق اقلام تعهدی اختیاری تلاش می کنند تصویری مطلوب تر از شرکت ارائه دهند. لذا پژوهش حاضر به دنبال بررسی تأثیر عرضه اولیه سهام بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی است. به منظور نیل به این هدف 1408 سال-شرکت (128 شرکت برای یازده سال) مشاهده جمع آوری شده از گزارش ها مالی سالیانه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1386 تا 1396 مورد آزمون قرارگرفته اند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی باعرضه اولیه سهام رابطه  مثبت و معنی داری دارد. تجزیه وتحلیل بیشتر نشان می دهد که مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی در سال قبل از عرضه اولیه نسبت به سال عرضه بیشتر است این در حالی است که، مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی در سال پس از عرضه اولیه نسبت به سال عرضه اولیه کمتر است.

بررسی عوامل مؤثر بر ریسک و بازده سهام اهمیت زیادی در مطالعات مالی داشته و از مفاهیم نیرومند در استراتژی ها و تصمیمات سرمایه گذاری محسوب می شود. از اینرو در سال های اخیر در قالب پژوهش های تجربی به شناسایی و بررسی عوامل مؤثر داخلی (شرکتی) و خارجی (کلان اقتصادی) بر ریسک و بازده سهام پرداخته شده که در این راستا متغیرهای کلان اقتصادی اهمیت بیشتری داشته است. در این پژوهش از بین متغیرهای کلان اقتصادی مختلف، به بررسی تأثیر شوک های نفتی و ارزی بر ریسک سیستماتیک و بازده سهام پرداخته است. داده های مورد استفاده به صورت فصلی بین سال های 1381 تا 1395 بوده که با استفاده از مدل  DSGE، واکنش متغیرهای مالی در برابر شوک های نفتی و ارزی بررسی گردید. نتایج نشان می دهد که شوک نفتی و ارزی ابتدا بر ریسک سیستماتیک سهام و بازده قیمتی تاثیر منفی دارد و سپس در دوره های بعدی این روند ادامه پیدا نکرده و پس از طی یک دوره نوسانی به حالت تعادلی و پایدار خود بر می گردد، بطوری که نوسانات ریسک سیستماتیک بیشتر از بازده قیمتی می باشد.

در این تحقیق برای ارزیابی عملکرد پایدار بانک، از چارچوبی بر پایه رویکرد مطلوبیت چندگانه ارائه شده توسط ریبی و همکاران، استفاده شده است و سعی شده عملکرد بانک از دیدگاه هر یک از گروه های ذینفع و با در نظر گرفتن معیارهای گوناگون مدنظر آنان ارزیابی گردد. از این منظر یک بانک پایدار، بانکی است که به سطح معینی از رضایت کلی برای همه افراد و گروه های ذینفع خود دست یابد. در این تحقیق، به دو سؤال اساسی پاسخ داده شده است: کیفیت عملکرد بانک های مورد مطالعه براساس معیارهای مدنظر هر یک از گروه های ذینفع چگونه است؟ و عملکرد پایدار بانک های مورد نظر، براساس تابع مطلوبیت چند شاخصه چگونه است؟ برای سنجش عملکرد بانک، چهار گروه ناظران، سهام داران، مشتریان و مدیران- کارکنان به عنوان ذینفع تعیین شده اند که با استفاده از تابع مطلوبیت چند شاخصه میزان رضایت هر یک از آنان و در نهایت پایداری هر بانک برآورد گردیده است. طبق نتایج به دست آمده از میان بانک های مورد مطالعه، بانک ملت پایدارترین بانک ایران بوده است. پس از آن بانک های تجارت، صادرات، پارسیان، پاسارگاد و اقتصادنوین به ترتیب رتبه های دوم تا ششم را به خود اختصاص داده اند. نتایج نشان می دهد بانک های خصوصی شده طبق اصل 44 از پایداری بیش تری نسبت به بانک های از ابتدا خصوصی برخوردار بوده اند.

این پژوهش با رویکرد ترکیبی، با به کارگیری شبکه عصبی بازگشتی مبتنی بر الگوریتم کلونی زنبورعسل مصنوعی (ABC-RNN)، درصدد ارائه مدلی بهینه برای پیش بینی قیمت سهام در بورس تهران است. برای این منظور با استفاده از داده های سهام پذیرفته شده در بازار اول تابلوی اصلی بورس تهران که طی سال های 1390 تا پایان سال 1394 مورد معامله قرارگرفته است، ضمن تعریف مؤلفه های تکنیکال و بنیادی متعدد، با به کارگیری فرآیند رگرسیون-همبستگی قدم به قدم (SRCS)، مؤلفه های مؤثر بر قیمت سهام انتخاب شده و به عنوان ورودی مدل تعریف می شود. در مرحله بعد، الگوریتم کلونی زنبورعسل مصنوعی (ABC) در یک فضای طراحی پارامتری، برای بهینه کردن وزن ها و تورش های شبکه عصبی بازگشتی بکار گرفته می شود. برای ارزیابی عملکرد مدل، از چندین معیار برای سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران استفاده می شود. نتایج نشان دهنده آن است که استفاده از شبکه عصبی بهینه شده با الگوریتم کلونی زنبورعسل مصنوعی، دقت قابل ملاحظه ای در مقایسه با سایر روش های پیش بینی دارد.

در بهره گیری از رویکرد پویایی شناسی سیستم به منظور الگوسازی پدیده های اجتماعی و اقتصادی، به دلیل تأثیر عمیق عامل انسانی و تصمیم گیری وی در این قبیل پدیده ها، قطعیت موجود در نگاه کلاسیک و مدرن کم رنگ شده و نیاز به نگاهی منعطف تر نسبت به این پدیده ها ضروری می نماید. هدف از پژوهش حاضر، شبیه سازی تعاملات متغیرهای زبانی مؤثر بر ارزش بازار سرمایه با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم هست. در این راستا، به منظور منعکس نمودن شیوه تفکر ذهنی سرمایه گذاران، از سیستم استنتاج فازی در رویکرد پویایی شناسی سیستم استفاده شده است. الگوی پیشنهادی پژوهش با نرم افزار Vensim DSS شبیه سازی و اعتبار آن با استفاده از آزمون های آماری و دستگاهی موردسنجش قرارگرفته است. نتایج شبیه سازی سناریوها نشان می دهد که تغییرات هم زمان متغیرهای درون زای بازار سرمایه نسبت به تغییرات منفرد هر یک از متغیرها، با تأخیر زمانی کمتر و به مقدار به مراتب بیشتری بر متغیر ارزش بازار سرمایه اثرگذار است. تأثیر تغییرات مطلوب متغیرهای کارایی بازار سرمایه، دانش و فرهنگ سرمایه گذاری و مداخلات بازار سرمایه، باعث افزایش 77 درصدی ارزش بازار سرمایه در افق 1404 نسبت به شبیه سازی پایه می شود. همچنین نتایج شبیه سازی تحلیل حساسیت نشان می دهد که ارزش بازار سرمایه نسبت به تغییرات منفرد متغیرهای زبانی در مقایسه با تغییرات هم زمان آن ها، حساسیت کمتری از خود نشان می دهد.