بررسی های بازرگانی

سرمایه گذاری مشترک [1] در میان روش های متنوع مشارکت و سرمایه گذاری، نقش به سزایی در پیشرفت تجارت و اقتصاد بین الملل ایفا نموده است. در همین راستا، سرمایه گذاری مشترک چه به صورت قراردادی و چه شرکتی در نظام حقوقی ترکیه مورد پذیرش قرار گرفته است. در این خصوص اگرچه قانونی خاص به این موضوع به طور جداگانه ورود ننموده است، اما در قوانین متعددی به طور مستقیم یا غیرمستقیم بدان پرداخته شده و ابعاد مختلف آن مورد بررسی قرار گرفته است. قانون تعهدات جدید ترکیه در بیست ماده به بررسی قرارداد مشارکت پرداخته است که این مواد شامل سرمایه گذاری مشترک نیز می شود. چنانچه دکترین حقوقی نیز در تبیین مقررات سرمایه گذاری مشترک با تأکید بر این قانون به تحلیل مواد آن پرداخته اند. همان گونه که توجه به اصل آزادی قراردادی در تمامی قسمت های این قانون مورد تأکید است، درخصوص میزان سهام مشارکت، تقسیم سود و زیان بین طرفین، حدنصاب تصمیم گیری ، انتخاب مدیریت و اعطا و حذف اختیارات مدیریتی، ممنوعیت رقابت بین شرکا و یا ازطریق اشخاص ثالث، بازرسی فعالیت های مشترک، تغییرات در ساختار شرکت ها نسبت به ورود شرکا جدید و یا خروج شرکا وخاتمه ی سرمایه گذاری مشترک مورد اشاره قرار گرفته اند. در این میان قانون سرمایه گذاری خارجی مستقیم نیز نقشی محوری در انعقاد این قراردادها ایفا می نماید. وجود چنین مقرراتی موجب انعقاد قرارداد سرمایه گذاری مشترک با استانداردهای جهانی شده و بر توسعه ی سرمایه گذاری خارجی تأثیر مثبتی داشته است.

افزایش حجم تجارت جهانی و تغییرات مربوط به آن در محیط اقتصادی کشورها سبب افزایش رقابت در کسب و کارها گردیده و بین المللی سازی را به یکی از مؤلفه های اساسی استراتژی های کسب و کار در بسیاری از شرکت های جهان تبدیل نموده است. تا کنون تلاش های بسیاری برای درک این فرایند صورت گرفته و تعاریف زیادی نیز برای بین المللی سازی شرکت ها ارائه شده است. بین المللی سازی شرکت ها یکی از موضوعاتی بوده است که در سال های اخیر توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده و در طول زمان نیز مدل های بسیاری برای تبیین این فرایند ارائه شده است. علی رغم تفاوت های موجود در این نظریه ها، مدل آپ سالا، مدل های I و مدل رفتارهای پیش از صادرات بر فرایندهای داخلی شرکت ها برای رسیدن به اهداف بین المللی سازی تمرکز دارند ولیکن مدل های شبکه ای به دنبال توصیف فرایند بین المللی سازی شرکت ها بر اساس ایجاد و حفظ روابط با سایر شرکت ها هستند. هدف از نگارش این مقاله ارائه تصویری کلی و شفاف از مدل های بین المللی سازی و هم چنین بیان تفاوت های موجود بین این مدل ها می باشد.

یکی از پدیده های قابل توجه در سال های اخیر روند رو به رشد جهانی شدن است. صنعت فرش، یکی از صادرات غیرنفتی است که ایران به وسیله آن می تواند حضور بهتری در بازارهای جهانی داشته باشد؛ چرا که در تولید آن از مزیت نسبتی برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر بازاریابی بر عملکرد صادراتی است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه مدیران شرکت های صادرکننده فرش در سطح کشور است که تعداد آن ها در سال ۱۳۹۴ بر طبق استعلامی که از بخش آماری اتحادیه فرش انجام شد برابر با ۳۶۳ نفر و حجم نمونه ۱۹۰ نفر است. پژوهش به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها، از نوع تحقیقات توصیفی - پیمایشی است و ابزار تحقیق پرسشنامه است که میان اعضای نمونه توزیع گشته است. ارتباط بین متغیرهای پژوهش از طریق تحلیل مسیر در نرم افزار لیزرل مورد بررسی قرار گرفته است و نتیجه تحلیل حاکی از آن است که درمجموع سه فرضیه اصلی پژوهش مورد تائید قرار گرفته است. استراتژی بین المللی، سازگاری بازاریابی و جهت گیری صادراتی بر عملکرد صادرات فرش در ایران دارای تأثیر معنادار هستند.

صادرات محصولات غیرنفتی به خصوص محصولات کشاورزی تأثیر بسیار مهمی در ارزآوری برای کشورمان دارد. لذا بررسی عوامل تأثیرگذار بر صادرات محصولات کشاورزی و شناخت میزان تأثیرگذاری آن ها ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش معیارهای مؤثر بر صادرات محصول کیوی با استفاده از تکنیک دلفی شناسایی می شود. سپس با استفاده از روش دیمتل، روابط تأثیرگذار و تأثیرپذیر متقابل معیارها بر روی یکدیگر معرفی شده و در نهایت عوامل تأثیرگذار بر صادرات محصولات کشاورزی استخراج می شود. جامعه آماری پژوهش، شرکت های صادراتی و سورتینگ های شهرستان تالش و آستارا است و ابزار اصلی گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. در این راستا، 9 معیار به عنوان عوامل مؤثر بر صادرات کیوی طی دو مرحله انجام تکنیک دلفی شناسایی شد. بر اساس نتایج به دست آمده از تجزیه وتحلیل معیارها با استفاده از تکنیک دیمتل مشخص گردید که در بین نه معیار انتخاب شده، قیمت محصول بیشترین تأثیرپذیری را بر روی سایر معیارها و بیشترین ضریب وزنی را در کل سیستم داراست و نقش آفرین ترین معیار بر میزان صادرات است. همچنین معیار عوامل اقتصادی بیشترین تأثیرگذاری را بر روی سایر معیارها داراست. نتایج نشان داد که با فرض کنترل کردن عوامل اقتصادی در زمینهٔ صادرات محصول کیوی، می توان به بازارهای بیشتری دسترسی پیدا کرد و درآمد ارزی کشور را بهبود بخشید.

آگاهی نسبت به متغیرهای تأثیر گذار بر صادرات حامل های انرژی و میزان تأثیر هر کدام از این متغیرها، به سیاست گذاران اقتصادی این امکان را می دهد تا برنامه ریزی و پیش بینی های دقیق تری را در زمینه میزان عرضه حامل های انرژی در سال های آتی به عمل آورند. گاز طبیعی یکی از انرژی های مهم قرن 21 است که نقش بسیار مهمی در تجارت جهانی، به عنوان یک سوخت مهم ایفا خواهد نمود. کشور ما با داشتن ذخایر بسیار فراوان گاز می بایستی از مزیت های این سوخت پاک، هم برای استفاده داخلی و هم برای صادرات به کشورهای مختلف استفاده کند. با توجه به این مسأله، در مطالعه حاضر، میزان و نحوه اثرگذاری عوامل مؤثر بر صادرات گاز ایران به کشور ترکیه (از طریق خط لوله)، بر اساس الگوی خود توضیح برداری(VAR)، توابع واکنش آنی و تجزیه واریانس طی سال های 1393-1373 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده فرضیه اول تحقیق مبنی براین که تأثیر افزایش قیمت گاز نسبت به کاهش قیمت آن  بر صادرات گاز به ترکیه، بیشتر است را تأیید نمی کند و فرضیه دوم تحقیق مبنی بر این که اثر تغییرات قیمت گاز  بر صادرات آن به ترکیه، نامتقارن می باشد، تأیید می گردد.

تشکیل اتحادهای استراتژیک یکی از مهم ترین استراتژی های بنگاه ها در صنعت نفت و صنایع وابسته آن می باشد. از این رو ارزیابی عملکرد آنها نیز یکی از مهمترین عرصه های مطالعاتی به شمار می رود. به همین منظور در این تحقیق الگوی عملکرد اتحادهای استراتژیک با درنظر گرفتن تاثیرات تنوع اتحاد ارایه شده است. 113 پرسشنامه در میان بنگاه های مشارکت کننده در اتحادهای استراتژیک صنعت نفت، گاز و پتروشیمی توزیع شد که 73 پرسشنامه قابل استفاده برگشت داده شد. پایایی متغیرهای مکنون همگی در بازه قابل قبول قرار دارد. برای آزمون مدل نیز از روش کمترین مربعات جزیی و نرم افزار Smart PLS-Graph نسخه 2.0 استفاده شد. نتایج نشان داد که تجربه اتحاد بر قابلیت مدیریت اتحاد و عملکرد اتحاد اثر مثبتی دارد. همچنین تاثیر قابلیت مدیریت اتحاد بر مزیت رقابتی و عملکرد تایید شد. اثر مزیت رقابتی بر عملکرد نیز تایید شد. اما اثر تنوع بر عملکرد اتحاد رد شد. تفکیک آثار نشان داد که تجربه اتحاد تاثیر بسزایی در عملکرد اتحادها دارد.