درخت حوزه‌های تخصصی

در این میزگرد، به خروج جامعه ما از دنیاى کهن و ورود به دنیاى جدید و پیدایى بحران در جامعه اشاره شده است. در ریشه‏یابى مشکلات، عواملى چون اشتغال به جزئیات و نپرداختن به مسائل اصلى، ایجاد بحران و ایجاد مسأله جدید، هرز دادن نیروها، روشن نبودن پایگاه طبقاتى سیاست‏مداران، نداشتن تشکیلات حزبى واقعى، بى‏توجهى به نبایدها در معمارى اجتماع، مسأله هویت تاریخى و لزوم یا عدم لزوم بهره‏گیرى از گذشته خود و مانند آن بحث شده است. این مسائل با نگاهى جامعه‏شناختى و در تطبیق با مسأله انتخابات ریاست جمهورى بیان شده‏اند.

از دیرباز خلیج فارس برسر راههای تجاری دریائی و خشکی قرارگرفته و همین مسئله موجب شده تا فرهنگ اقوام و طوایف گوناگون دراین منطقه درهم آمیخته شود و فرهنگی ویژه را که عمدتا آمیخته از فرهنگ ایرانی و عرب و هندی است ، پدید آورد.

آیا رسانه های ارتباط جمعی بویژه فناوریهای نوین ارتباطی در به وجود آمدن جریانات سیاسی نرم و بدون خشونت که معروف به انقلابهای رنگین هستند، نقش به خصوصی داشته اند؟ مقاله حاضر ضمن تشریح کوتاه وقایع چند کشور اروپای شرقی و انقلابهای نرم آنها، ویژگیهای مشترک رخدادهای پیش آمده، جهانی شدن (که یکی از مولفه های آن بوجود آمدن رسانه های نوین است) و کاربرد فناوریهای نوین ارتباطی اطلاعاتی بویژه اینترنت توسط نخبگان، احزاب، جنبشهای مردمی، نهادهای مدنی و بنیادها به این نتیجه می رسد که رسانه ها در افزایش آگاهی و مشارکت سیاسی مردم، رهبری افکار عمومی، به صحنه آوردن توده ها و تضعیف موقعیت حکومتهای اقتدارگرا نقش فعالی دارند و می توانند جنبشهای مردمی را رهبری کنند، بطوری که نظام جامعه ای را بدون بکاربردن ابزارهای قهرآمیز و با استفاده از «روشهای مسالمت آمیز» و «نافرمانی مدنی» تغییر دهند.

با تجزیه اتحاد شوروی در پایان سال 1991 و درپی آن استقلال ناخواسته جمهوری های آسیای مرکزی، دولتهای منطقه با چالشهای سیاسی-امنیتی بسیاری روبه رو شدند. یکی از مهم ترین چالشها، رشد و گسترش بنیادگرایی اسلامی در این منطقه بوده است. این موضوع، به ویژه پس از رخدادهای 11 سپتامبر 2001، از اهمیت قابل توجهی برخوردار شده است. در این زمینه دیدگاه ها و تحلیل های گوناگونی با تاکید بر عوامل بیرونی و درونی موثر بر آن ارایه شده است. در این میان، گاه نقش جمهوری اسلامی ایران و سیاست آن به عنوان یکی از عوامل اصلی موثر در رشد و گسترش بنیادگرایی اسلامی در منطقه مطرح شده است. سوال اصلی این مقاله ""چیستی نقش ایران در گسترش بنیادگرایی اسلامی در آسیای مرکزی"" است. نویسندگان این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی نقش ایران را در رشد و گسترش بنیادگرایی اسلامی در آسیای مرکزی بررسی می کنند.

تغییر در نوع نگرش و رویکرد قدرت های بزرگ نسبت به منطقه آمریکای لاتین و همچنین تغییر در ماهیت روابط آنها با کشورهای این منطقه، موجب تحول در رفتارها و اقدامات دیپلماتیک آنها شده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که آیا برایند این تغییرات منجر به شکل گیری نوعی دیپلماسی رقابتی بین قدرت های بزرگ شامل ایالات متحده آمریکا، چین، روسیه و اتحادیه اروپا در منطقه آمریکای لاتین شده است؟ در این صورت، مؤلفه های اساسی الگوی مزبور چیست و چگونه می توان آن را تبیین و تحلیل کرد؟ برای یافتن پاسخ به این پرسش اصلی، مقاله حاضر بر این فرضیه استوار است که در شرایط کنونی روابط بین الملل به دلیل گذار نظم جهانی به سوی نظام چندقطبی و کاهش قدرت ایالات متحده آمریکا، این کشور برخلاف گذشته قادر به اعمال نفوذ گسترده سیاسی و نظامی در کشورهای آمریکای لاتین نیست. از این رو، مهم ترین رقبای آمریکا در سطح جهانی با اغتنام فرصت، طی سالیان اخیر حضور اقتصادی و نظامی خود را در آمریکای لاتین تقویت کرده و به رقابت دیپلماتیک گسترده ای مبادرت ورزیده اند. با عنایت به ماهیت و ویژگی های موضوع مقاله، تحقیق در چرایی و چگونگی شکل گیری الگوی جدید رقابت دیپلماتیک بین قدرت های بزرگ در آمریکای لاتین، مستلزم پرداختن به شاخصه های علمی-پژوهشی دانش روابط بین الملل و تلفیق آن با جنبه های کاربردی حرفه دیپلماسی به مثابه فن روابط بین الملل است. از این رو، ابتدا با استفاده از روش تحلیل و تطبیق، مبانی نظری و راهبرد دیپلماسی منطقه ای قدرت های بزرگ در آمریکای لاتین مورد واکاوی و مقایسه قرار گرفته و سپس با تکیه بر برخی شاخص های مطرح در حرفه دیپلماسی نظیر اظهارات، موضع گیری ها، رفتارها، تصمیمات و اقدامات دولتمردان، الگوی رقابت بین قدرت های مورد نظر از منظر دیپلماسی مورد ارزیابی حرفه ای و تطبیق کاربردی قرار می گیرد. در این تحلیل و ارزیابی، شکل گیری الگوی دیپلماسی رقابتی قدرت های بزرگ در منطقه آمریکای لاتین متغیر وابسته ای فرض شده است که تابعی از متغیرهای مستقلی همچون افول قدرت هژمونیک آمریکا، منافع راهبردی قدرت های بزرگ و شرایط در حال گذار روابط بین الملل و ویژگی های کشورهای این منطقه است